BERRIA egunkariak Diana Urrea Alternatibako kide eta EH Bilduko legebiltzarkideari eginiko elkarrizketa zaintza partekatuaren lege berriaren harira:
Eusko Legebiltzarrak gaur onartuko du zaintza partekatuaren legea, EAJ, PP eta UPDren babesarekin. PSE-EEk ez du aurreratu zer bozkatuko duen. EH Bildu da aurka bozkatuko duela jakinarazi duen bakarra. Diana Urrea Herrerak (Kolonbia, 1987) aurkako jarreraren arrazoiak eman ditu.
Legeak atzera begirako eragina izateko akordioa lortu dute. Zer ondorio ditu horrek?
Familien eremuan lan egiten duten legelari batzuek erabaki horren larritasunaz ohartarazi dute. Legea onartu aurretiko edozein kasu berrikus daiteke; hortaz, atzera begirako eraginak hutsetik hastea ekarriko du hainbatetan.
Zein zentzutan?
Aurretik zaintza partekatua eskatu ez zuen norbaitek eskatu ahalko du orain. Horrek adingabeen orekan eragingo du, lehenik; hutsetik hasi, eta egoera ezatsegin batean jarriko dituzte, berriz. Bigarrenik, auzitegietan baliabide falta egongo da lan horretarako.
Onartuko den testuari hamaika aldaketa egin dizkiozue legebiltzar taldeek. Zertan hobetu da?
Lehenik eta behin, komeni da testuingurua argitzea. Herri ekinbide legegilea 85.000 sinaduren babesarekin heldu zen; zaintza partekatuari buruz hitz egitean, burura datorkigun lehen gauza erantzukidetasuna da. Egoera ideal batean, nor ez legoke alde? Ordea, egoera ez da ideala. Esango nuke sinatu zuten gehienek ez zutela testua ezagutzen.
Zer proposatzen zuen Kidetzaren hasierako testuak?
Gurasoen interes ekonomikoak agerikoak ziren, seme-alaben interes gorenen gainetik: banatzean etxea saldu, pentsio konpentsatzaileetarako trabak… Indarkeria matxistagatiko salaketak tartean egonda ere zaintza partekatua ematea proposatu zuten, argudio gaizto eta faltsuetan oinarrituta. Hain zen gogorra eskatzen zutena, ezen legea babestuko duten alderdiek ere proposamen gehienak kendu baitzituzten.
Zaintza partekatua lehenesteaz ere hitz egiten zuen jatorrizko testuak. Hori aldatu den arren, arau orokor gisa agertuko da. Zer eragin du horrek?
Lege agindua izango da. Legea aldatu arren, emaitza bertsua da. Belarriarentzat atseginagoa den terminologia erabili dute, baina emaitza bertsua da. Legeak dio gurasoen arteko harreman txarra edo bietako bat ados ez egotea ez dela arrazoi nahikoa zaintza partekatua ukatzeko.
Bitartekaritzari buruzko neurriak ere kritikatu zenituen irizpena onartu zen batzordean.
Bitartekaritza derrigorrezkoa izango da. Zerbitzu horrek emaitza onak ditu, oinarriari eusten diolako: borondatezkoa da. Besteak beste, gogorarazi behar da indarkeria matxistako kasuen %15 baino ez direla salatzen. Hau da, indarkeriaren biktima den emakume bat erasotzailearekin negoziatzera behartuko dugu.
Nola tratatzen ditu legeak genero indarkeriaren biktimak?
Aurretik aipatutako puntua kendu da; hau da, epaileak indarkeria zantzurik ikusten badu, zaintza partekatua baztertu dezake. Orain kontuan hartuko da.
Bestalde, nola bermatzen du legeak adingabeak bi gurasoekin harremana edukitzea?
Adingabeek bi gurasoen zaintza jasotzeko eskubidea dutela dio, eta hori gakoetako bat da, gure ustez. Umeak ez du eskubide hori banatzen direnetik; jaiotzatik bertatik du. Abiapuntua oso erraza da. Zaintza izateko eskatu behar da, eta, gaur egun, emakumeek eskatzen dute gehien, haiek arduratzen baitira gehien seme-alaben zaintzaz.
Alegia, gizartean erantzukidetasunak gora egin ahala epaileek agindutako zaintza partekatuak gora egingo luketela diozu?
Emakundek azaldu du zaintza partekatuak hazi direla aitek eskatutako lanaldi murrizketak eta baimenak hazi diren hein berean. Banaketa kasuetan zaintzarako aukera bat besteak baino hobea dela zehaztu du, eta hori ez da egia. Lege hau ez da berdintasun politiketan sartzen.
Emakunde legearen aurka dago, baina Jaurlaritzan den alderdiak onartuko du. Zer iritzi duzu?
Emakundek Eusko Jaurlaritzan duen zilegitasun eskasaren erakusle da. Erkidego honetako berdintasun politiken buru den erakundeak bere jarreraren berri emanda ere, EAJk ez dio kasurik egin. Zer zilegitasun ematen diote? Larria iruditzen zaigu.