Xabier Lete, iraultza gustuko ez zuen poeta (Bikila)
Gure kide Joxe Iriarte ‘Bikila’ren iritzi artikulua Xabier Lete olerkariaren inguruan.
Gure kide Joxe Iriarte ‘Bikila’ren iritzi artikulua Xabier Lete olerkariaren inguruan.
Alternatibak hitzaldi sorta antolatu du hurrengo asteartean, urtarrilak 28, eragile sozial eta sindikatuek hilaren 30erako deitu duten greba orokorrerako arrazoi anitzen inguruan hausnartzeko.
Azken aldian ezker eskuin agertzen ari dira sortzaileen gaineko iritziak eta ekimenak. Bazen garaia pentsatuko du askok, arrazoi osoz. Sortzaileak eta artistak kulturaren oinarri garrantzitsuenetakoak dira, euren lanik gabe ez baitago ezer, ez dago ez literaturarik, ez antzerkirik, ez arterik, ezta musikarik ere. Kulturaren ekosistemaren barnean, ordea, sortzaileak eta artistak dira euren lana prekarietate izugarrienean garatzen dutenak. Ez dugu orain hitz egingo sormen lana garatu eta erakutsi ahal izateko espazioen beharraz eta hauen baldintzen gainean. Ez gara mintzatuko kulturari, orokorrean eta sortzaileei bereziki, hedabideetan eskaintzen dieten espazioez. Ezta ere kultur programazio eta espazio publikoetan inexistentziara kondenatutakoak direnei buruz. Ez ditugu aipatuko diru zein bestelako laguntzak jasotzeko dauden zailtasun burokratikoak. Horiek guztiek, jakina, arrunt baldintzatzen dituzte sortzaile eta artisten lan ekoizpenak. Hainbeste baldintzatu ezen, uste baino gehiagotan, ez dira egiten nahi diren lanak, merkatuak agintzen dituenak baizik; sortzailearen sormen askatasuna ezbairik gabe baldintzatuz, sormen lanak merkantzia hutsa bihurtuz; kultur eskaintza aske, anitza eta kritikoa baldintzatuz; herri batek beharko lukeen kultur kritiko, aurrerakoi eta berritzailea bazter bidera igorriz.
Gure kide Josu Estarrona Elizondo eusko legebiltzarrean: «Herri erronka dugu aurrean, baina jaiotze-tasa igotzea ez da bere horretan herri helburua, gaur berriro ere Lehendakariak esan duen bezala, herri helburua, herri erronka: bizitza duinak bermatzea beharko luke. III Eskuartean dugun arazoa ez da, hainbatetan esan duzun moduan: “haurrak ekarri behar ditugula pentsioak mantentzeko edo eskulana behar dugulako”, ez gara ari ongizate ereduaren finantzaketaz. Auzia da gazteak eta ez hain gazteok seme-alabak izan ala ez aukeratu ahal izatea, eta horretarako, baldintza sozial eta ekonomikoak ematea. Herri honetan, gaur egun, guztiok ez ditugulako aukera berdinak guraso izateko.Eta horretan eragin behar dugu, baldintza sozio-ekonomiko onak sortzen; eta horretarako ausardia eta jauzi kualitatibo bat ematea beharrezkoa da gazteriari zuzendutako politiketan».
Izan ziren garaiak non batzuen ustetan “lehenengo etxea -nazioa- eraiki behar genuen eta geroago ikusiko zer koloretan pintatu” (sozialismoa edo bestelako gizartea). Zorionez, ETAren bosgarren biltzarrean askapen nazionala eta soziala “txanpon bereko bi aldeak” zirela aldarrikatu zen, eta horrela izan da gaurdaino. Horren aurrekaria genuen Hirugarren Internazionalean: Mundu guztiko langileak eta herri zapalduak, elkar gaitezen! Aldarri egin zuenean Lehenengo Internazionalaren aldarri proletalgo hutsa zuzenduz.
Alternatibak baikor azaltzen da Euskal Herriaren historia ireki berri den kapituluaren aurrean. Euskal gizartearengan aztarnak utzi dituen aroa ixtera goaz, askorentzat mingarriak, mina izan delako azken hamarkadetan lagun ugariren eguneroko bidaidea. Zalantzarik ez dago, alabaina, gure historiaren parte dela, eta horregatik guztion lana izango da, herritar zein eragile sozial eta politikoena, bakea nagusi izango den etorkizuna eraikitzea, memoriaduna baina garaile eta garaiturik gabekoa. Agerikoa da lan handia dugula aurretik, baina seguru gaude Euskal Herriaren etorkizunaren aldeko elkarlanak merezi duela.
Ia urtea joan da, milaka emakume hemen bertan eta Euskal Herriko plazetan eta txokoetan elkartu ginenetik. Berdintasuna erdiesteko sentimenduak eta aldarrikapenak batu gintuen, berdintasunean oinarritutako jendartea eraikitzeko bidean urratsak emateko sentimenduak eta nahiak batu gintuen. Guretzat eta gure ondorengo belaunaldientzat jendarte eta herri hobea eraikitzeko nahiak batu gintuen. Iaz hemen gertatu zena denbora askoan gogoratuko dugu. Mobilizazio, aldarrikapen eta batasun ariketa indartsua izan zen.
Lehenengo hauteskunde-kanpaina udaberriko oporretan izango da bete-betean -arabarrek San Prudentzio berezia ospatuko dute-, eta hilabete eskasera hautestontziekin bigarren hitzordua izango dugu. Hortaz, pentsa dezakegu jada hasia den kanpainaurreak luze joko duela. Eztabaida politikoak, ordea, askotan ez ditu alderdien programak ardatz; ohikoa izaten da, esaterako, hausnartzea zein izango den parte-hartze maila, eta zer nolako eragina izango duen azken emaitzetan. Aurtengo egoera bitxiaren ondorioz, gogoeta horrek askorako emango duelakoan nago.
Alternatibako Koordinakunde Nazionalak salatu egin du milaka euskal herritarren ahalgin eta bultzadarekin martxan jarritako komunikabideen kontrako enegarren erasoa. Gararen kontrako lapurretaren harira doa salaketa, modu bidegabean eta ulertezinean egotzi baitzaio Eginen zorra. Ondorioz, komunikabide baten etorkizuna mehatxupean jarri dute, berez bideragarria dena, aniztasun informatiboa beraren kalterako.
Tamalez, euskal independentismoaren aurkako estrategia errepresiboan, orain Kataluniarekin eta TV3ekin egin bezala, Espainiako Erresumak zentsura, jazarpena eta komunikabideen itxierak baliatu izan ditu. Adibide larri bezain ugarien artean, 1998an Egin beraren itxiera dago, Ardi Beltzarena (2001) edota Euskaldunon Egunkariarena (2003). ETAren jarduera eten zenetik ere, bere joera zapaltzaileari jarraipena eman dio estatuak: Apurtu eta Ateak Ireki webguneak itxi, kazetariak atxilotu (Alfredo Remirez) eta Mozal Legea ezarri (Hala Bedi eta Argia).
Egoera honen aurrean, Alternatibak bere babesa agertu nahi die Garako langile guztiei. Gizarteari, bestetik, dei egin dio bide guztietatik babesten jarrai ditzala martxan jarritako komunikabide herritar independenteak, gizarte anitza eta demokratiko baten ezinbesteko osagai direlako.
Alternatiba | Ezkerra eraldatzearen erronka