Emakumeen aurkako bortxa (Alternatiba)

Sistema patriarkala eta kapitalistak emakumeen aurkako hainbat bortxa forma sortzen dituzte.Beraz, darabilgun bortxakeria kontzeptu zabala da: kolpe, bortxaketa eta erailketaz gain gauza gehiago aztertzen bait ditu.

Bikotekide edo bikotekide ohiek buruturiko emakumeen aurkako tratu txarrak edo indarkeria espainiar estatuan urtero bataz beste 60 emakume hiltzen dituen indarkeria mota da. Indarkeria mota hau, bere ezaugarriak direla eta (gertuko batek burutua izana, orokorrean denboran luze jotzea eta jasaten duenaren autoestima urratzen duten hainbat faktore) odoltsu eta ankerrenetakotzat jo daiteke. Errealitate hau salatu eta estatuari erabat desagerrarazteko neurri guztiak hartzeko eskatu behar diogu. Gizarteari eta geure buruei eurei ere emakumeen aurkako indarkeriaren aurrean inolako tolerantziarik ez izatea eskatu behar diegu.

Hau esanda, indarkeria mota hau emakumeen aurkako bortxaren izebergaren punta besterik ez delakoan gaude. Geure iritziz, emakumeen aurkako bortxak agertzeko modu ugari ditu eta ezin dugu emakume kopuru “txiki” bati eragiten dion zatiari soilik mugatu. Emakume kopuruaren zati batek tratu txarrak jasaten ditu baina denek jasaten dugu bortxakeria geure bizitzako hainbat unetan: bortxakeria ekonomikoa (ezaugarri kaskar eta behin behinekoetan lan-munduratzea), sexu bortxakeria (sexu eraso eta bortxaketetatik hasita laneko sexu-jazparpenera), bortxakeria psikologikoa, bortxakeria sozio-kulturala (emakumezkoaren gorputzaren merkantilizazioa iragarkietan, komunikabideetan emakumeak gauza hutsa bihurtzea),…Beraz, indar politiko berri honen emakume feministen zein geure borrokan bidelagun izan nahi diren gizonen helburua da bazterkeria eta bortxakeria adierazpen oro desagerraraztea eta emakumeen aurkako bortxarik gabeko sistema berdinzaleen eraikuntzan borroka egitea.

Lan zaila da eta geure ahalegin guztiak beharko dituen epe luzeko prozesua izanik arlo ugari izango ditugu borrokatzeko: lege neurriak hobetu, indarkeria jasandako emakumeentzako kalitatezko arreta osoa, kohezkuntza ereduak, komunikabideek emakumeen aurkako bortxakeria kultural eta sinbolikoan duten garrantziaz jabearaztea,…. Borrokarako eta lanerako esparru ugari, non geure erakundeak kokatu eta ekintzara jo beharko duen.

Muinera itzulita, emakume feministek 2008ko abenduaren 28ko 1/2004 Lege Organikoari (genero indarkeriaren aurkako babes legeari) eta bere martxan jartzeari eginiko kritikak azaldu nahi ditugu. Puntu hauetan hobetu beharko litzateke geure ustez:

  • Espainiar estatuko edozein tokitan bizi diren, landa eremuetan bizita ere edo egoera administratibo arautu gabean egonda ere, eta indarkeria jasaten duten emakume guztiei arreta eta babesa eskaintzeko giza baliabide edo baliabide materialak bermatzea.
  • Polizia, justizia, laguntza eta osasun arloetako profesionalei dagokien heziketa ematea, bortxakeria bere osotasunean ulertu eta aurre egin ahal diezaioten.
  • Genero indarkeriaren aurre zaintzea lantzea.
  • Gaiarekin harremanduriko gizarte zein publiko mailako erakundeen elkarlana sustatzea.
  • Justizia prozedurak bizkortzea, epaitegien espezializatzea ematea eta kasu hauen ardura duten epaileak sensibilizatzea.
  • Zigor motak eta erasotzaileek zigorra betetzeko mailak baloratzea.

Auzoak ahazten dituen Bilboko Aurrekontuei EZ!

Ezker abertzalea, EA eta Alternatiba alderdien Bilboko Udal taldeek 2011rako Bilboko Udal Aurrekontuei ezetz esan diete gaur goizean Udaletxearen aurrean egindako kontzentrazioan. Hirurek herritarren eta auzoen beharretan oinarritutako aurrekontu sozialak eta parte-hartaileak eskatu dituzte.

Aurrekontuak elkarrekin aztertu dituzten aipatutako alderdiek EAJk eta IUk aurkeztutako zenbakiak azken urteetan egindakoaren jarraipen hutsa direla azpimarratu dute. Orain arteko hiri eredu bera jarraitzen dela adierazi dute, “Bilbo kontsumo objektu eta kontsumorako gune bezala”, hain zuzen.

Ekonomia, ingurugiro eta zaintza krisian murgildurik egon arren, EAJk eta IUk eraikuntza eta turismoaren alde soilik egiten duen eredu desarrollista lehenesten dutela salatu dute. San Mames Barrian, Alondegian, Deustuibarran eta ekitaldi handietan neurri gabeko gastua egingo dutela azpimarratu dute.

EAJk eta IUk bultzatzen duten turista eta kongresistentzako hiri ereduaren aurrean, ezker abertzalea, EA eta Alternatiba alderdiek “Bilbon bizi diren pertsonentzako hiria eraikitzeko apustu argia” egin dute.

Hirurek aurrekontuak inolako parte-hartzerik gabe egin direla azpimarratu nahi izan dute. “Auzoak ahazten dituen aurrekontu antisozialak dira parte-hartze ezaren ondorioaren isla”.

2007tik Aurrekontua 12 milioi eurotan handitu den bitartean, auzoetarako diru partidak, bai herri lanak egiteko bai kultura suspertzeko, ia %50 murriztu direla aipatu dute Ezker abertzalea, EA eta Alternatiba alderdiek.

Era berean, salatu dute aurrekontuek ez dituztela lehenesten esklusioaren aurkako borroka ezta hiritargoan positiboki eragin dezaketen inbertsioak.

Bestalde, aurrekontuen inguruan eramandako dinamika bateratua ezagutzera eman dute. Jakitera eman dute aurreko astean sindikatu, alderdi politiko, auzo elkarte zein eragile sozialekin batzartu zirela eta horren ondorioz, alegazioak elkarrekin aurkeztea eta abendurako aurrekontu partehartzaileak eta sozialagoak aldarrikatzeko mobilizazio bateratu bat egitea adostu zuten.

Mendebaldeko Saharan GG.EE.-en bortxaketaren aurka

Marruecos decidió intervenir militarmente en el campamento Gdeim Izik, donde treinta mil saharauis levantaban sus jaimas para protestar contra sus miserables condiciones de vida. El campamento ha sido desmantelado y hay varias personas muertas. Con posterioridad los enfrentamientos se han trasladado hasta El Aaiún, la capital saharaui, donde la población resiste al ejército del régimen marroquí.

La intervención violenta de Marruecos se produce el día en que estaba previsto un encuentro informal entre Marruecos y el Frente Polisario en la sede de la ONU, en Nueva York. Ante estos hechos el representante del Frente Polisario en España ha calificado de “declaración de guerra” y de “ruptura unilateral del alto el fuego”, la irrupción de las fuerzas de seguridad marroquíes en el campamento de protesta saharaui levantado a las afueras de El Aaiún.

Hay que recordar que el Frente Polisario y Marruecos firmaron en 1991 un alto el fuego en el que ambas partes se comprometían a respetar la celebración de un referéndum organizado por la ONU para resolver el contencioso del Sahara Occidental.

DSC00636

DSC00627

DSC00623

Gazteak eta helduak haserrean bat eginda> Urko Apaolaza (Argia)

Egilea: Urko Apaolaza

Iturria: Argia Aldizkaria

Nicolas Sarkozyren Gobernuak aurrera atera du Senatuan erretreten erreforma. Asteotan azken hamarkadatako herri mugimendu sendoena bizi dute Frantziako eta Ipar Euskal Herriko karrikek. Langileek eta ikasleek bat egin dute Gobernuak sistema insolidarioa gibelera dezan. Herritarrak akituta daude euren eskubideen zanpatzeaz.

Le vieillissement ne peut pas se contourner, il faut l’assumer” (Zahartzea ezin da eragotzi, onartu beharra dugu). Esaldi horrekin iragarri zuen ekainaren 16an Eric Woerth Frantziako Lan ministroak erretreta atzeratzeko erreforma. Beste kontu batzuen artean, Sarkozyk 60 urtetik 62ra igoko du erretiroa hartzeko urtea, pentsioa osorik kobratzeko kotizatu beharreko urte kopurua ere handitu egingo da 2012tik aurrera: 41 urte. Eta hala egiten ez duenak 67 urterekin jaso ahal izango du pentsio osoa, lehengo 65 urteren aldean. Funtsean, diru gutxiago eta lan gehiago eskaini die frantziarrei Gobernuak, zahartzearen izenean (Net Hurbil sailean aurkituko ditu irakurleak pentsioen erreformaren atzean ezkutatzen denari buruzko datuak, 48. orrialdean).

Woerthen ekaineko agerraldi horretatik, Gobernuaren proiektuaren kontrako perturbazioak ez dira handitu besterik egin eta azken asteetan gertakariak bizkortu egin dira, klimaxa iritsi delarik joan den urriaren azkenetan, findegietako grebak eta blokeoek Frantzia osoko garraio sarea arteka zailean utzi dutenean. Lerro hauek idazterako orduan petrolio hornidura bere onera itzultzen ari da baina mobilizazio jendetsuek jarraitzen dute eta “barraskilo” operazioen berri ematen duten tweetak iristen dira konputagailura etengabe, #grevepaysbasque etiketaren bidez.

“Greba ez da kapritxoa”

Lehenengo hesola ekainaren 24ko greba egunean jarri zuten sindikatu eta kolektiboek. Baionan 10.000 manifestari irten ziren karriketara eta grebak eragina izan zuen hezkuntzan, saltokietan, La Poste-n eta SNCFn, besteak beste. Frantzian bi milioitik goitik egin zuen erreformaren kontra. François Fillon lehen ministroaren erantzuna: erreforma negoziatu bai, baina ez jasotzen dituen oinarrizko ideiak. Gisa horretan, Gobernuak atea zabaldu zion oporraldiko itzulera beroari; sindikatuek irailaren 7an jarri zuten hitzordua.

Irailaren 7an, Asanblea Nazionalean diputatuak lege proiektua aztertzen hasi ziren egun berean, alimaleko greba egin zen Estatu osoan eta Gobernuak onartu behar izango du aurrekoak baino mugimendu indartsuagoa izan zela. Baina amore eman ez eta bi egun geroago pentsioen erreformak Asanblea Nazionalaren onarpena izan zuen, UMP eskuindarraren gehiengo absolutuari esker.

Parisetik Biarritzera jardunaldi batzuen karietara etorri ziren UMPko diputatuek ez zituzten elkarretaratuen oihuak entzun ere egin Irati erakustazokatik. Poliziek osatutako giza-alanbrada aurkitu zuten aireportu inguruetan erretretaren aldeko kolektiboko kideek. Irailaren 23a zen eta mobilizazio itzela burutu zen Baionan (15.000 lagun). Sarkozyk bi astean bigarren greba orokorra jaso zuen egun horretan –%30eko popularitatea zuelarik, behea jo zuen Frantziako presidenteak–: “Ez badu entzuten, mobilizazio gehiago izango dira” zioen CGT sindikatu nagusiko Bernauld Thibault idazkari nagusiak.

Urriaren 2an derbya izan zen Jean Dauguer estadioan, txuri-urdinek ezin izan zuten ezer egin Biarritz Olimpique-ko Yachviliren hankarekin. Baina mele-erdiarena ez zen egun hartan sartutako zigor kolpe bakarra izan. Intersindikalak (CGT, CFDT, CFTC, CFE-CGC, FSU, FO, Solidaries eta Unsa) eta LABek –beste bloke batean bazterturik– deituta 10.500 jendek parte hartu zuen erretiroa atzeratzearen aurkako manifestaldian, larunbata eta errugbi partida izanik ere. Erreforma onarturik zen arren, inork ez zuen gurdi mandoa hilik ikusten. Oraindik Senatutik igaro behar zuen legeak.

Asanblea Nazionalean ez bezala, UMPk ez du gehiengo osorik Senatuan. Sarkozyk zentristen botoak behar zituen legea aitzinera eramateko etxe horretan, eta horretarako agerikoa zen kontzesioak egin beharra zuela. Proiektua Senatuan eztabaidatzen hasi eta bi egun geroago, urriaren 7an, erreforma “biguntzen” zuten aldaketak iragarri zituen Eliseoko apopiloak. Ama izateagatik denbora batez lana utzi behar izan duten emakumeei pentsio osoa kobratzeko baldintzak hobetzen dizkie emendakinak. Baina pentsioen erreformaren pasarte polemikoenak ez zituen ukitu ere egin. Biharamunean, senatariek 5. artikulua onartuko dute –erretreta atzeratzea aurreikusten duena– eta erreskadan 6. artikulua eztabaidatzen hasiko dira –pentsio osoa kobratzeko 67 urte edukitzea agintzen duena–.

Jack Ralite komunista zaharrak ezin hobeki deskribatu zuen herritarrek karrikan zuten sentsazioa: “Uste duzue indarrez pasa zaitezketela” bota zien UMPko aulkietakoei, “greba ez da kapritxoa!”. Inkesten arabera, herritarren %71k begi onez ikusten zituen protesta mugimenduak. Gauzak horrela, jadanik greba mugagabearen hautsak arrotzen hasiko dira sindikatu zenbaitzuk, efektiboagoa delakoan.

 

Ekonomia blokeatzeko estrategia

Laugarrenez, Frantziako Estatu osoan grebara eta mobilizaziora deitu zuten sindikatuek urriaren 12rako. Baionan 17.000 pertsona karrikaratu ziren. Frantziako hiri nagusietan, berriz, hiru milioi lagunek esango diote Sarkozyri gibelera egiteko. Baina egun hartan hainbat eskalafoi egin zuen gora pentsioen erreformaren kontrako mugimenduak. Alde batetik, lehenbizikoz ikasleek ere hartu zuten parte borroka horretan; bestetik, hainbat enpresa eta zerbitzutan greba berriztagarriei ekin zieten –24 orduz behin bozkatzen dute langileek lanera itzuli ala ez–.

Senatuan erreforma erabat onartzeko eguna hurbildu ahala ezinegona in crescendo joan zen. Ikasleek lizeoak blokatu eta manifestaldiak egingo dituzte, “Sarko lekuak huts!” egiten zuten oihu milaka gaztek Baionako Lan Burtsa inguruan. Ipar Euskal Herriko 15 lizeotatik erdia itxiarazi egin zituzten eta horietako askotan ikasleek kanporatze mehatxuak eta presioak jasan zituztela salatu zuten Ikasi eta Irauli plataformako ordezkariek. Frantziako 4.000 ikastetxeetatik ia laurden bat ere itxita egon zen hainbat egunez. Agentziako argazkilari batek Pariseko Senatu aurrean harrapatutako irudian “¡No future mais retraite!” (Erretiroaren ondoren etorkizunik ez!) irakur daiteke, gazte batek eskuetan duen kartoian.

Grebalariek Estatua “ekonomikoki blokeatzeko” sektore estrategikoetan jarri dituzte indarrak, bereziki petrolioaren horniduran. Urriaren erdialdean Frantziako 12 findegiak greban ziren eta poliziak depositoak desblokatu ahala blokatzen zituzten berriz ere piketeek. Marseillako Fos-Lavera portuak ere –Europako hirugarren handiena– trabaturik daramatza hainbat aste eta hamarnaka petrolio-ontzi ezin sarturik dabiltza. Egunik kritikoenetan 4.000 gasolindegi inguru karburante gabe zeuden Gobernuaren kalkuluen arabera. Bestalde, hegaldiek eta garraio sareak erruz igartzen ari dira protesten eragina, baita Lapurdin ere. Esaterako, A-63 autobideko eta Baionako portuko trafikoa oztopatu zituzten hainbat aldiz sindikatu eta plataformek, bai eta okupazioak burutu ere enpresa esanguratsutan –Oldartuko eta erretreten aldeko kolektiboko kideak erretiroak gestionatzeaz arduratzen den Crama erakundearen Baionako egoitzan sartu ziren–.

Urriaren 19an inoiz Lapurdiko hiriburuan ikusi den manifestaldirik handiena egin zen: 19.000 lagunek hartu zuten parte Senatuko deliberoaren presionatzeko asmoz. Protestak beste herri batzuetan ere sumatuko dira, Donapaleun eta Donibane Garazin kasu. Frantziako hegaldien %50 bertan behera geratuko da egun horretan eta tren lasterren ibilia motela izango da.

Nicolas Sarkozy presidenteak, Lyon eta Nanterren ikasleekin izandako istiluak erabili zituen diskurtso gogor batez mugimenduari erasotzeko: “Bandaloek ez dute azken hitza” zioen Sarkok. Horrez gain, findegiak eta depositoak indarrez desblokeatzeko agindua eman zuen. Paris osoa hornitzen duen Grandpuits-eko findegia izan zen poliziak asaltatzen lehena, urriaren 21ean. Azkenean, ia hiru asteko eztabaidaren ondoren, urriaren 22an pentsioen erreforma onartu zuten Senatuan: 173 boto alde eta 153 kontra.

Legea onartu delarik, Gobernuak mugimendua “desinflatzen” ari den mezua zabaldu du –urriaren 28ko greba eta mobilizazio egunak aurrekoek baino indar gutxiago izan du, hein handi batean ikasleen oporraldiak desbirtuaturik–. Ez bide da hori eragileen iritzia. “Deus ez da fini” dio Donapaleuko LABek e-postaz igorritako oharrak: “Grebak sektore desberdinetan segitzen du (…) egunero eta leku guztietan ekintzak burutzen ari dira”.

Momentu honetan kolektibo eta sindikatuek perturbazioak azkartzeko lanean dihardute. Oldartuk Baionako suprefetura okupatu zuen joan den astean eta Facebook-eko aktualizazio berrienek jendarmeekin izandako tira-birez hitz egiten dute. Adrien Kempf hazpandarrak, Greve solidaire webgunean milaka euroko laguntza bildu du herritarrengandik, mugimenduarekin jarraitu eta grebak finantzatzeko. Reuters-en azken orduko mezuak Fos-Laverako langileek greban jarraituko dutela dio. Irakurleak artikulu hau irakurriko duenerako begirada guztiak azaroaren 6ko mobilizazio egunean izango dira.

Ordainpeko lanak segitzen du agintzen> Onintza Irureta (Argia)

Iturria: Argia

Egilea: Onintza Irureta Azkune

2008ko EAEko datuak dira: lan ez ordainduaren %75 emakumeek egiten dute eta lan ordainduaren %62 gizonek. Beraz, emakumeek lan karga osoaren %54 hartzen dute bere gain. Ordutan esanda, batez beste emakumeek 6 ordu eta 35 minutuz egiten dute lan egunero (ordaindua zein ez ordaindua), eta gizonek 5 ordu eta 36 minutuz. Denbora kudeatzerakoan, sexuen arteko banaketa nabarmena da. Alabaina, zer dago ehunekoen eta ordu-minutuen atzean?

Denbora nola kudeatzen eta banatzen dugu gure gizartean, genero ikuspegia kontuan hartuta? Batera eta bestera begira hasi, eta Euskal Herrian bederen, maila teorikoan gutxi landu dela iruditu zaigu. Joan den ekainean begia luzatu genuen EHUko Udako Ikastaroetan Emakundek antolatutako jardunaldietara. Ondoko izenburua zuen: Berdintasunaren garaia? Denborari, generoari eta giza antolaketari buruzko hausnarketak. Sei hizlarietatik bakarra zen Euskal Herrikoa, pentsa genezake gai hori lantzeko bertako askoz aditu gehiago ez dagoela. Denetarik izan zen, hitzaldi batzuk bikainak eta beste batzuk soziologia ikuspegitik bai, baina genero ikuspegitik oso gutxi landutakoak. Matxalen Legarreta artearra (Bizkaia, 1977) domestizitatearen inguruko tesia prestatzen ari da. Hark denbora eta generoa elkarrekin aztertzeko proposamen berezia egin zigun. Artearraren proposamena, edo berak esan bezala probokazioa, azaltzen saiatuko gara.

Errudun sentsazioa ez da zenbakitan neurtzen

Gizonek eta emakumeek denbora zertan igarotzen duten azaltzeko estatistikak ezagunak ditugu. Tartean behin sarreran aipatu ditugun moduko datuak helarazten dizkigute hedabideek. Balio dute, nolabait, denbora nola banatzen den kuantifikatzeko, eta ikusteko nola genero banaketaren balantza alde batera dagoen erorita. Era horretako inkestak gutxi eta garestiak direla nabarmendu zuen Udako Ikastaroetako hizlari batek baino gehiagok. Legarretaren ustez, gutxi eta garesti izateaz gain mugatuak dira, gauza batzuk neurtzeko balio dute, baina beste askok ihes egiten du. Soziologo artearrak eztabaida taldeak osatu zituen tesia prestatzeko eta han jasotako adibide batzuk erakutsi zizkigun estatistikei ihes egiten dien hori azaltzeko: emakume batek kontatu zuen nola goizez eta arratsaldez umea eskolara eramaten zuen, denbora tarte horietan etxetik lana egiten zuen enpresa batentzat eta gainerako denbora umearekin pasatzen zuen. Gauez ere lan egiten zuen. Bizi erritmoaren ondorioz 43 urterekin menopausia etorri zitzaion. Leher eginda zegoen emakumea, baina aitortu zuen ordu horietan umearekin egon ez bazen errudun sentituko zela. Bigarren adibidea: beste emakume batek kontatzen du nola bere amak hezi zuen umeak ondo hazteko eta etxea hautsaren arrastorik gabe edukitzeko. Gaur egun, egongelako hautsa astebetez kendu gabe lasai egoten da, baina orain arte errudun sentsazioa ikaragarria izan da. Bi adibide baino ez. Denboraren kudeaketaz ari dira. Nola neurtzen dira emakume zein gizonen sentipenak? Estatistikek ez dituzte denboraren kudeaketan ageri diren alde moral eta afektiboak neurtzen, ezta botere harremanak ere.

Dohaintza

Legarretak, eztabaida taldeei entzun eta gero, denbora dohaintzaren ikuspegitik begiratzea proposatu zuen, beti ere etxeko lanetan eta familian oinarrituta. Dohaintza Marcel Mauss antropologoak azaltzen duen eran erabili du Legarretak. Alegia, eman, jaso eta itzuli egiten dira objektuak edo zerbitzuak. Auzolana da horren adibide, txerri hiltze garaian auzotarrak baserri batetik bestera dabiltza elkarri laguntzen, gaur zurean eta bihar nirean. Txerria ere hala banatzen da, hau niretzat eta hori zuretzat. Zerbait ematen duzun momentutik zirkulua ireki da eta norbanakoak espero du, denbora batera, zirkulu hori itxiko dela, hots, gaur emandakoak edo eskainitakoak buelta izango duela halakoren batean. Denbora bi eratara ulertzen da dohaintzaren joko honetan: batetik, nik nire denbora eskaintzen dizut –arropa garbitu, amona zaindu, umearekin egon– eta testuinguru horretan denbora norbanako guztiok dugun baliabidea da. Eta bestetik, hasitako denbora horren bukaeraren zain geratzen zara –nik nire haurra zainduko dut orain eta zahartzen naizenean berak ni zainduko nau–. Esan dugu denbora norbanakoaren baliabidea dela, baina dohaintzaz ari garela denbora ez da saltzen dugun baliabidea –lan merkatuan hala egiten dugu– ezta oparitu ere –enpresak ordaindu ez dizkigun lan orduak adibidez–.

Denbora baliabide ekonomiko gisa neurtzen da lehen aipatutako estatistiketan, hainbeste ordu aisialdia, hainbeste ordainpeko lana, horrenbeste ordaindu gabeko etxeko lanak… Dohaintzak baliabide morala hartzen du kontuan, jendeari ez dio galdetzen zenbat minutu igarotzen dituen egunero etxea garbitzen edo umea zaintzen, garrantzia daukana da nola sentitzen zaren haurra haurtzaindegian utzi duzunean, edo bilobak zaindu behar dituzunean, edo aita eguneko zentrora eramaten duzunean.

Eta oreka apurtu bada?

Legarretari batek baino gehiagok esan dio dohaintzaren logika hori jada apurtua dagoela, orain beste logika baten bidez mugitzen garela. Artearra ez dago ados eta eztabaida taldeetan entzundakoak ekarri ditu gogora. Horietako pasarte hau argigarria da: “Hemen gauden belaunaldia ziurrenik okerren biziko garenena da. Gure seme-alabak zaindu ditugu, gurasoen esana bete dugu eta zaindu ditugu, eta seme-alabek ostikada emango digute”. Gizon jubilatuak esan du hori, katea apurtuta ikusten du gizon horrek, ez dauka seme-alabek zainduko duten esperantzarik, baina hala izatea espero zuen. Katea apurtuta ikusteak esan nahi du kate hori kontuan hartzen dugula. Gizon jubilatuen taldean ezezik gazteenen eztabaida taldeetan ere gai hori atera da, alegia, nork zainduko gaitu etorkizunean? Ez baitaukagu barneratuta zahartutakoan etxekoek ez gaituztela zainduko.

Italiako Alderdi Komunistako emakumeak

Hasieran esan dugu, Legarretarena denboraren kudeaketa genero ikuspegitik aztertzeko proposamena edo probokazioa da. Beste kontu bat da nola eragin denbora kudeaketan banaketa parekideagoa izan dadin.

Denboran oinarritutako politikek urte gutxitako bizitza dute Europan, eta aurrekariak Italian daude. 1980. urtean Italiako Alderdi Komunistako emakumeek Le donne cambiano il tempo (Emakumeok denbora aldatzen dugu) izeneko lege proposamena jarri zuten abian. Proposamenak gizartean eskubideak eta betebeharrak berdin banatzea eskatzen zuen, eta abiaburu gisa hartzen zuten tradizioz emakumeek etxea eta familia zaintzan egin duten lan ez ordaindua. Alor hori bizitza sozialaren, ekonomikoaren eta politikoaren erdigunean ezarri nahi zuten. Gizarte antolaketa berria aldarrikatzen zen, non emakumeen eta gizonen arteko oreka egongo zen. Era berean, lan ordainduak egituratzen duen denbora banaketa ezbaian jarri zuten, alegia, zortzi ordu lana, zortzi ordu aisia eta zortzi ordu atsedena. 24 orduko egitura horrek ez du beregan hartzen bizitza sortzea, hau da, etxeko eta familiako beharrei erantzutea. Oraindik, gizarte antolaketak genero rolen banaketa mantentzen du: gizona lan merkatuan dago eta emakumeak jarraitzen du etxearen eta familiaren ardura izaten; lan ordaindua egiten badu osagarria baino ez da. Italiako emakume komunisten aldarria zen denboren duintasuna azpimarratzea eta eguneroko bizitzari balio handiagoa ematea, jarrerak eta gizon-emakumeen arteko botere harremanak aldatuz.

30 urteko ibilbidea duen proposamenak denbora hiru dimentsiotan ulertzen du; gizakiaren bizi zikloa kontuan hartzen duen denbora, lanean oinarritutako denbora –ordainpekoa eta ordaindu gabekoa– eta hirietako denbora. Italian lehen pausoak eman zituen aldarriak adarrak hedatu ditu Frantzian, Alemanian eta Espainian. Alabaina, denbora politikak gauza berria dira gure gizarteetan eta Italiako proposamenak halamoduz jarri dira praktikan batean eta bestean. Batzuetan saiakera zehatzak egin dira eta gero ez dira garatu, besteetan genero ikuspegia ahaztu egin zaie.

Denbora ulertzeko hiru dimentsioetatik, gutxien landutakoak eta emaitza kaxkarrenak eman dituztenak gizakiaren bizi zikloa eta lan denbora kontuan hartzen dituztenak izan dira. Bigarren multzo horretan sartzen dira Frantziako 35 orduena, Finlandiako 6+6 eredua eta Erresuma Batuko Lana eta Bizitza Oreka neurri sorta.

Arrakasta gehien maila lokaleko denbora politikek izan dute. Hainbat udalek denbora eta espazioa kontuan hartuta, eta genero ikuspegia alboratu gabe, politika interesgarriak egin dituzte. Katalunia izan da Italiako arrastoari segika ibili denetakoa eta Bartzelonako Udalak berak Denboraren Erabilera Sozial Berriak izeneko egitasmoa du abian. 

Alternatibaren Nazio Biltzarrak euskal ezker sobiranistaren estrategia komuna bultzatzea erabaki du

Alternatibak, 2008ko abenduan jaio zenetik, ezkerraren bi ikuspegi lotuko zituen espazio politikoa sortzen saiatu da. Batetik, borrokarako ezkerra, ekintzailea, militantea, kalekoa; eta bestetik hausnarketarako ezkerra, analisirako, sakonki autokritikoa eta bere proiektuaren definizioa inoiz erabat bukatutzat ematen ez duena.

Lan handia dugu aurretik erakundearen baitan, are handiagoa herri hau eraldatzeko. Baina nortasun hau ardatz hartuta, pilatu dugun gorputz politikoaren laguntzaz, eta ezker harro eta borrokalari batetik onenak hartzeko geure borondatearekin batera -beti ere autokritika eta beharrezko aldaketak harturik-, egoera berri honi ilusioz, itxaropentsu, tinko eta gogoz ekin nahi diogu.

Beraz, gaur hona ekarri dugu orain arteko eztabaida, hausnarketa eta ekintza guztien emaitza, eta epe motz zein ertainerako bidea finkatzeko Alternatibaren izaera zehazten duten hiru apustu estrategiko.

I. Euskal Herrirako sozialismo esparruanitza sortzeko apustu estrategikoa. Gaurtik hasita mendekotasun sistema guztiekiko- patriarkatua, kapitalismoa, desarrollismoa, ustezko demokrazia, arrazakeria- alternatibak sortuko dituen sozialismoaren alde gaude, hau da, borroka guztiak bilduko dituen agenda duen sozialismoaren alde; herri mugimenduak eta mugimendu politikoak banandu eta benetako egitura aldaketak moztu besterik egiten ez duten lehentasun eta fasekako sailkapenik egin gabe. Halaber, agenda hau bertan parte hartu nahi duten hainbat subjektu politikok osatuko dute: langileek, feministek, ekologistek, kultura arloko militanteek, internazionalistek, langabeek, etorkinek,….

II. Euskal Herriko ezker subiranistaren aniztasunaren baitan batasunaren aldeko apustu estrategikoa. Alternatibak ez du inondik inora euskal ezkerreko indar bakar izan nahi, ezta berau hegemonizatu edo beste indarrekin lehiatzeko beste sigla bat gehitu nahi. Aitzitik, euskal ezker subiranisten batasuna aldarrikatzen dugu, proposamen eta kontzepzio anitzak baitaude, baina irizpide komunak baititugu: eskubide guztiak pertsona eta herri guztientzat; Euskal Herriaren autodeterminazio eta subiranotasun eskubidea; egungo mendekotasun sistema konplexua gaindituko duen sozialismo esparruanitza; talde lana eta indar politiko eta sozialen pilatzea bermatuko dituen eredu politiko berriak bilatzea. Jakina, apustu hau epe ertain eta luzeko aliantza estrategikoen gainean eraiki beharko da, unean uneko egoerako analisietatik haratago joanda.

III. Ezkerraren baitako iraultzaren aldeko apustu estrategikoa. Geure ustez, lehen bi apustuei ezin zaie ekin ezkerreko mugimenduetan nagusi izan diren antolatze logika batzuk ezbaian jarri gabe. Ezkerra iraultzea beharrezkoa da mundua iraultzeko, eta alderdi zein herri mugimenduen elkarlana bermatzeko eredu berriak eraiki beharko ditugu; plataforma, sare, aliantza estrategiko horizontal eta demokratikoetarako aukera emateko;militanteen kalitatezko parte hartzeari bide emateko. Honela, erakunde politikoa ez da tresna, baizik eta defendatzen dugun gizarte horren eredu eta isla.

Jakina, hiru apustuak elkarren osagarri, banaezin eta sinbiotiko dira, eta Alternatibari lehentasun zaizkio. Ezin sozialismo esparruanitz baten alde egin ez bada beste ezkerrekiko elkarlana bultzatuz, edo lan ildo berriak jorratuz; ezin elkarlanean aurrera egin geure agenda ez bada benetan esparru guztietara modu orekatuan iristen; eta ez digu ezertarako balioko antolaketa eredu berriak izateak, ez bada gehiengo zabalak lortzeari begira jartzen.

Orain, erakunde honek bere egiten dituen 11 konpromezuak azalduko ditugu -hiru apustu estrategikoen arabera ordenaturik-. Hauek zehaztuko dute Alternatibaren epe labur eta ertainean Alternatibaren ildoa.

Euskal gazteriaren bake eta konponbide nahia ez da inongo kartzelan sartzen> Xabier Soto eta Jonathan Martínez (Alternatiba Gazteak)

Pasa den urriaren 21etik 22rako gaueanRubalcaba Propaganda Ministro izendatu berriaren beste erakustaldi bat pairatu genuen Euskal Herrian, oraingo honetan euskal gazteriaren aurka. Ostegun gau hartan Xabier Arina, Ikoitz Arrese, Imanol Beristain, Xabi Bidaurre, Igarki de Robles, Ibon Esteban, Egoi Irisarri, Ainara Ladrón, Ander Maeztu, Xabat Morán, Marina Sagastizabal, Imanol Salinas, Rubén Villa eta Julen Zuaznabar izan ziren ustez Segi berrantolatzeagatik atxilotutakoak.

Askapenako kideen atxiloketan egin zen bezala, oraingo honetan ere aipatu beharra dago atxilotutakoek egindako lana guztiz publikoa zela. Kasu honetan ere aipamen berezia behar du atxilotutakoek gatazka politikoak soilik bide baketsu eta demokratikoetatik konpontzearen alde egindako lan eta adierazpenak.

Zentzu horretan, eta atxilotutako guztien lana maila berean ipiniz, bereziki larria iruditzen zaigu Ikoitz Arreseren kasua. Izan ere, irailaren 25ean Gernikan egindako aurkezpenean bere eskuz sinatu zuen Gernikako Akordioa Ikasle Abertzaleak-en izenean. Dirudienez, publikoki ETAri su-eten iraunkor eta egiaztatze moduko bat eskatzea ez da nahikoa Espainiar Erresuman norbait ETAkide izatea egotzita atxilo hartu eta kartzelaratzeko.

Ikoitz eta besteak kartzelaratuz Gernikako Akordioa sinatu genuen eragile guztiak gara erasotuak, eta gurekin batera, bake eta normalizazio politikoa desiratzen duten euskal herritar guztiak. Baina Espainiar Erresumako agintariek jakin behar dute Euskal Herrian norbait inolako arrazoirik gabe atxilotzean kalean gaudenok berehala hartzen dugula beren lekukoa; eta Rubalcabak bere karguak hirukoizten baditu guk geure esfortzuak hirukoiztuko ditugula Euskal Herria bake eta normalizazio eszenatoki batera ekartzeko.

Honegatik guztiagatik euskal gazteria, bere aniztasunean, animatu nahi dugu hurrengo hilabetetan abiaraziko den bake eta normalizazio prozesuan aktiboki parte har dezan, gurea -eta ez beste inorena- den etorkizuna bakean eta askatasunean bizi ahal izateko.

Urriaren 30reko batzarraren aurkezpen publikoa

Alternatibak gaur adierazi duenez, datorren udal eta foru hauteskundeak aukera aparta izango dira euskal eskuma hegemonikoari –PP, UPN, PNV, H1! eta PSE alderdiei– aurre egingo dien ezkerreko indar subiranisten metaketa bermatzeko, beti ere bide baketsu eta demokratikoak bitarteko. Ideia hau Alternatibaren lehen Nazio Biltzarra gidatuko duen funtsezko printzipioetakoa da. Honetaz gain, militanteek berretsi egingo dituzte erroko demokrazia, subiranotasuna, feminismoa, antikapitalismoa eta ekologismoarekiko beren atxikimenduak. Aldi berean, 2011ko hauteskundeei begirako estrategia politikoaerabakiko dute alderdi.

Alternatibako bozeramaile Oskar Matutek prentsa aurrekoa eman du gaur Donostian –Gipuzkoako Batzar Nagusietako ordezkari Ander Rodríguez eta antolaketa idazkari Amaia Agirresaroberekin batera– Alternatibaren Lehen Nazio Biltzarra aurkezteko. Larunbatean izango da, Bilboko Arrupe Etxean, eta bertan militanteek erakundearen estatutuak eta emakumeen partaidetzarako erronkak bozkatuko dituzte. Aldi berean, hauteskundeei begira, koalizio politikoak eraikitzeko ezinbestekoak diren printzipioen dekalogoa onartuko da.

Dokumentu honen arabera, estrategia bikoitza mantenduko du Alternatibak: “Udal arloan, posible den heinean ezkerreko indarren metaketa bilatuko dugu, udal guztietan aliantza bera izan behar gabe; foru aldundi mailan, aliantza estrategikoak osatze aldera, hiru herrialdeetarako aliantza bakarra bilatuko dugu, ahalik eta bateragarriena, aipatu helbururantz bidean jarriko gaituena”.

Matutek argitu duenez, Alternatibak ez dio beste siglekiko lehiari ekin nahi, ezta ezkerren banaketa eta lotura-eza areagotu ere. Aitzitik, “zilegitasunez eta behar den tinkotasunez euskal eskuinari -alderdien esparruan PP, UPN, PNV, H1! eta PSE-EEk osatzen dutena- zein Espainiar Erresumatik prestaturiko norbanako eta gizarte eskubideen urraketari aurre egingo dieten indarren metaketaren alde egiten dugu”.

Ildo honetan, “pobrezia, bazterketa, mendekotasuna eta giza eskubideen aurkako erasoak sortzen dituzten status quo-aren defendatzaileei aurre egingo dien euskal ezkerra sortzea helburu estrategiko oinarrizkoa da Alternatibarentzat”. Beraz, jarraitu du bozeramaileak, “gure ahalegina epe luzerako aliantza estrategikoak sortzera bideratu nahi dugu, alderdi politiko zein herri mugimenduek, bakoitzak bere nortasun eta antolakuntza izaeratik, parte hartuko duten aliantza estrategikoak”.

Larunbatean onartuko den dokumentuan, halaber, Alternatibak argi eta garbi egiten du Euskal Herrian bakegintza eta normalizazio prozesu baten alde.  “ETAk su-eten iraunkorra aldarrikatu behar du, Gernikako Akordioan esaten den bezala. Honetaz gain, nahitaezkoa da pertsona guztiei giza eskubideak zein eskubide sozial eta politiko guztiak itzuliko dizkien geruza demokratikoa finkatzea. Egungo eskenatokitik -pertsona mehatxatuak, torturak, atxilotze sistematikoak, manifestazio debekuak eta aukera politikoen ilegalizazioa- jauzi egin behar dugu guztiei eskubideak bermatuko zaizkien eta dena ETA da logika maltzurra bertan behera geratuko den batera iristeko”, azaldu du Matutek.  

Bestalde, Alternatibak euskal subiranotasunaren aldeko apustua egiten du:  “Garbi geratu da Gernikako Autonomia Estatutua eta Foru Hobekuntza legeak epez pasa diren tresnak direla subiranotasun politiko osoa espainiar estatu botereei ematen dien administrazio absurdu baten baitan. Honen kontra, etengabeko eboluzioan eta aldaketan izango den Euskal Herri subiraua da Alternatibaren nahia”.

Printzipio hauek, beste batzuen artean, larunbatean onartuko dira Alternatibaren Lehen Nazio Biltzarrean. “Geure erakundetze ahultasunaz jabetzen gara, noski, baita paradigma berria osatzearen arriskuaz edo ezarri ditugun erronka handien zailtasunaz ere.  Baina, bestetik, geure ikuspegien tinkotasunean fedea dugu, Euskal Herriak proiektu honen beharra duelakoan gaude, eta gure proposamenak erabateko zentzua hartzen duen etapa politikoaren atarian gaudela uste dugu”, gehitu du Matutek.

 

Erreken koloreztatzeak AHTaren kalteak salatzen ditu (Mugitu AHT gelditzeko)

Testua eta argazkia: Mugitu AHT gelditzeko Asanbladaren webgunean

Euskal Herrian zehar ia hogei erreka koloreztatu ditugu harridura sortu duen ekintza ikusgarrian AHTak ibai, akuifero eta erreketan eragiten dituen kalteak salatzeko.

AHTren eraikuntzak akuifero eta ur emari askori kalte egiten die: mendien barrunbeek biltzen dituzten lurrazpiko urak eta iturburuak galtzen dira tunelen zulaketaren ondorioz; ibai eta erreketan (103 zeharkatzen ditu gainazalean) gai kutsakorren isurketak etengabe gertatzen dira; erreken desbideratze eta ubideratzeek inguruneko ekosistemei kalte latza egiten diote obrako betelanak (674 hektarea) eta hondakindegiak (518 hektarea) egiteko.

Hori ikustarazteko agertu dira berdez Ega, Arga, Zadorra, Aramaio,Deba, Oñati, Arantzazu, Oria, Oiartzun ibaia, Urola, Urumea, Mañaria, Elorrio, Garaitondo, Gobela, Nerbioi eta Ibaizabal
errekak.

Mugitu!mugimenduak gaur goizean Donostian prentsaurrean emandako komunikatuan AHTak akuifero, ibai eta errekei egiten dien hainbat eraso aipatzen dira (2 orri): Ibaiak Bizirik! AHTrik EZ!

Txosten zabalago eta zehatzagoa (23 orri. Tokian tokiko eranskinekin) :
Abiadura Handiko Trenak erreka eta uretan duen eragina salatzeko informazio bilduma

X