EH Bilduk ez ditu babestu Batzar Nagusietako osoko bilkuran aurkeztu diren arau fiskal proposamenak eta bestelako eredu fiskal bat defendatu du. Koalizioak adierazi du Batzar Nagusietara eraman den akordioa EAJ, PSE eta PPren alderdi interesei erantzuten diela baina ez dela inolaz ere gizartearen beharren araberakoa.
Asier Vega EH Bilduko batzarkideak adierazi du akordioa sinatu duten alderdiek ez dutela koalizioaren proposamen bat bera ere onartu nahi izan. “Aldez aurretik sukaldatuta zeukatena berretsi besterik ez duzue egin eta eztabaida ukatu duzue”. Vegak gaineratu duenez, arau fiskalak Gernikako Batzarretxean bozkatu badira ere, “Sabin Etxean eta PSEren egoitzan erabaki dira”.
EH Bilduk hainbat proposamen aurkeztu dizkie Batzar Nagusiek onartu dituzten lau arau foralei. Vega azaldu duenez, onura soziala eragingo duen fiskalitate eredua da koaliziotik defendatzen dutena. Aberastasunaren birbanaketa eta zerbitzu publiko sendoak bermatu ahal izateko ezinbesteko erreminta jotzen dute bestelako zerga sistema. “Zerbitzu publiko sendoak dira aukera berdintasunerantz eta gizarte kohesiorantz urratsak emateko bermerik onena”.
EH Bilduren ustez, onartu den erreforma fiskala kontrako norabidean doa. Araudi berriak Bizkaiko elitearen errenta altuenei eta irabazi handiak dituzten enpresei egiten die mesede eta elusio fiskalerako erraztasunak eskaintzen ditu.
Sozietateen Zerga
EAJ, PSE eta PPren bozekin onartu den Sozietate Zerga berria “injustua” dela salatu du Asier Arana batzarkideak. Koalizioak adierazi duenez, hiru alderdien arteko akordioaren ondorioz indarrean izango den foru arau berriak elusio fiskalerako hainbat bide uzten ditu zabalik eta irabaziak dituzten enpresei abantailak errazten dizkie gutxiago ordaintzeko.
Aranak argitu du irabaziak dituzten enpresentzako eskaintzen diren kenkariek ez dute gutxieneko tiporik errespetatzen eta behar baino gutxiago eskatzen zaiela. “Mugarik gabeko kenkaria proposatzen duzue garapen eta berrikuntzarako. Ingeniaritza fiskala egiteko aukera ematen duzue eta, ondorioz, bidea irekitzen duzue irabazi handiak dituzten enpresek Ogasunari euro bat bera ere ez ordaintzeko”. EH Bilduk bestelako kenkari politika proposatu du, gehienez ere, oinarri likidagarriaren %25 gutxitzeko muga ezarriko duena.
Horrez gain, EH Bilduk irabazien oinarri zergagarriari aplikatu ahal zaizkien beste murrizketa batzuk salatu ditu. Hiru funts berriren sorrerak oinarri zergagarria %37an gutxitu dezakeela ohartarazi du Aranak.
Bestalde, zerga gutxiago ordaintzeko beste bide bat Enpresak Sustatzeko Sozietateen erregimena izan ohi da eta hala iritzita adostu zuten erregimen hori ezabatzea Gipuzkoan eta Araban. EH Bilduk salatu du Bizkaian ez dela erregimen hori orain arte ezabatu nahi izan eta araudi berriarekin, aldiz, tratamendu berezia enpresa guztiei zabalduko zaiela.
EH Bilduk argi utzi nahi izan du Sozietate Zergak ez dituela krisiaren ondorioz larri dauden enpresak ito behar eta zergapetu beharrezkoak ez direla enpresak, irabaziak baizik. Zentzu horretan, zergaren izena bera ere aldatzeko proposamena luzatu du. Era berean, enpresei ezarriko zaien tipoa irabazi kopuruaren araberakoa izan beharko litzatekeela defendatu du Asier Aranak eta ez, arau berriak ezartzen duen bezala, enpresaren tamainaren araberakoa.
Pertsona Fisikoen Errentaren gaineko Zerga (PFEZ)
Kapital errentak Bizkaian kontzentrazio maila oso altua duela argitu nahi izan du Asier Vega EH bilduko batzarkideak. “Bizkaian kapital errenta kopuru berbera lortzen dute, errenta handienak lortzen dituztenen artean biztanleriaren %1,6ak eta gutxien irabazten dutenen artean biztanleriaren %77ak”. Vegak azpimarratu du aberastasunaren kontzentrazio maila altuari aurre egiteko ezinbestekoa dela kapital errenta altuena are gehiago zorpetzea. “Osterantzean, PFGZak ezin izango du aberastasunaren birbanaketa bultzatu”.
Vegak salatu egin du EAJk, PSEk eta PPk bultzatu duten PFGZ berriak gehiago zergapetzen dituela lanaren gaineko errentak kapitalaren errentak baino. “Errentarik altuenentzako merkeago ateratzen da lanik egin gabe irabaziak lortzea, lana eginda baino. Beraz, arau berriak espekulazioa saritzen du, lanaren bidez lortutako errentekin alderatuta”.
Horrez gain, foru arauak “akats nabarmena” duela salatu du koalizioko batzarkideak eta akats horren ondorioz, Foru Aldundiak hainbat milioi euro oparituko dizkiola Espainiako Ogasunari bizkaitarren patrikatik. Izan ere, PPk akordioan txertatu zuen moldaketaren bidez, kapital errentaren tiporik baxuenean %20a ezarriko da baina Espainiako Ogasunak %21 atxikitzen du. Kopuruaren %1eko aldea ez da Bizkaira itzuliko eta Espainiako Gobernuaren esku geratuko da.
Kapital errentek jasoko duten tratamendu pribilegiatuaren adibide gisa aipatu du EH Bilduk, inbertsio funtsek jasoko duten tratu berezitua ere. Gainontzeko alderdiei aurpegiratu die inbertsio funts batetik beste batera aldatzen den kapitalak zergetatik salbu uztea.
EH Bilduk beste proposamen batzuk ere aurkeztu ditu PFEZren moldapenerako. Besteak beste, eliteko kirolari profesionalen pentsio funtsek jasotzen duten tratu berezitua ezabatzea, elusio fiskala ekiditeko neurriak edota araudiaren eraginkortasuna handitzeko zenbait hobekuntza tekniko.