EH Bilduk dio Bizkaian krisia kudeatzeko bestelako erak badirela, porrot egin duen EAJren ereduaren aurrean

Euskal Herria Bildu koalizioa bereziki kezkatuta azaltzen da bizi dugun krisi sistemikoak Bizkaian eragin dituen ondorioengatik eta EAJren Bizkaiko Diputazioa krisia kudeatzen ari den modu arduragabearekin. Baina EH Bildu sinetsita dago krisi honek baduela irtenbidea, Bizkaian ere bai, eta irtenbide hori burujabetzan eta eraldaketa sozialean oinarritu behar dela. Horregatik, ‘Bizkaian irtenbidea badugu’ kanpaina jarriko dugu abian, eta horren barruan hainbat bilera egingo ditugu herrialdeko eragile politiko, sozial eta ekonomikoekin. Bilerotan, gure proposamena helaraziko diegu eragileei, eta haien ekarpenak jasoko ditugu, gure proposamena osatzeko eta hobetzeko.

Europak eta Euskal Herriak bizi dugun krisi sistemikoak inon eraginik badu, hori Bizkaian da. EAJk gidatzen duen Diputazioak zintzo jarraitu die Europatik eta Espainiako Gobernu desberdinetatikdatozen neurriei. Hau da, defizit publikoa eusteko politikak lehenetsi ditu, austeritaterako neurri zorrotzak hartuta, eta horrek eragin zuzen-zuzena izan du herritarren bizi baldintzetan, batez ere aurretik ere egoera kaskarrean zeudenen artean.

Bizkaian, Euskal Herriko beste herrialdeetan bezala, egoera ekonomiko eta soziala oso kezkagarria da, eta dramatikoa ere bai zenbait kasutan. Langabezia-tasa %15,2koa da, eta EAEko batez bestekoaren gainetik dago (%12,1). Ezkerraldearen kasua oraindik ere larriagoa da, langabezia-tasa %20 ingurukoa baita. Langabeen kopurua 90.000tik gorakoa da jada gure herrialdean.

Era berean, aurtengo lehen hiru hilabeteetan nabarmen egin du gora aurkeztutako lan erregulazioen espedienteen kopuruak. Martxora bitartean, 329 ziren baimendutako espedienteak; horiek 4.602 langileri eragin diete. Eta CEBEK Bizkaiko patronalak 9.400 lanpostu deuseztea aurreikusi du krisiaren aitzakiapean.

Langabezia kopuru horrek ekarri du Bizkaiko jendarteko txirotasun tasak inoizko handienak izatea. 38.000 pertsonatik gora dira oinarrizko errenta jasotzen dutenak eta 12.000tik gora etxebizitzarako osagarria jasotzen dutenak.

Arlo sozialean hain kezkarria den egoera honen aurrean, EAJren Bizkaiko Diputazioak, Madrilgo gobernuan PPk eta aurretik PSOEk zein Jaurlaritzan ezarritako neurrien bideari jarraituz, krisitik irteteko eta horren ondorioak leuntzeko inolaz ere baliagarriak izango ez diren politikak lehenetsi ditu. Horren lekuko da 2.436 familia geratu direla prestazio sozialak jaso gabe, beraien espedientea “galdu” egin zelako Bizkaiko Diputazioak kudeatzen dituen zerbitzu sozialak erabili ahal izateko tramitetan ari zirela. Bizirauteko eta hilabete amaierara iritsi ahal izateko foru zerbitzuak behar dituzten pertsonak artatzeko, bi hilabeteko itxaronaldia dago. Eta prestazio epeak ere galtzen dira, edozein dokumentu aurkeztu ahal izateko aldez aurretik hitzordua eskatu beharra dagoelako.

Datu erabat kezkagarri horien aurrean, inolako zalantzarik gabe esan dezakegu Bizkaiko Diputazioan EAJk ezarri duen ereduak porrot egin duela; EAJk, PPren eta PSOEren politikei jarraiki, krisia kudeatzeko indarrean jarri dituen neurri antisozialek ez diete behar bezala erantzun krisiak eragindako errealitateari eta herritarrek bizi dituzten arazoei. EAJk hainbeste loratzen duen politika egiteko ereduak porrot egin du.

Bizkaiko mapa sozial dramatiko eta negargarri honen aurrean, aurreko astean ezagutu genuen politika egiteko EAJ ereduaren oinarria eta zergatia: 2009an eta 2010ean Iberdrola enpresak ez zuen sozietate zergarik ordaindu Bizkaian, urtero 2.800 milioi euroko irabaziak izan arren. Jose Luis Bilbao diputatu nagusia ahalegindu zen baloiak aldentzen, Iberdrolak Bizkaiko Diputazioaren araudi fiskalik ez zuela jarraitu urte horietan esaten, eta beraz, Bizkaiak kenkaririk ez ziola ezarri esaten. Hau da, Madrili, PPri eta PSOEri, leporatu nahi izan zien errua. Baina Bilbaok ez duena esaten da EAJk PPrekin eta PSErekin adostu duela politika fiskala Bizkaian azkenengo urte luzeetan, eta bi alderdi horien babesarekin zerga politikan egin dituzten aldaketen ondorioz, 1997tik errentarik altuenek %11 gutxiago tributatzen dutela herrialdean. Larria da, halaber, Ogasun Diputatu Iruarrizaga jaunak honen harira egunotan esandakoa, oker egin izan duten gauza bakarra tributazioaren berri ematea izan dela alegia. Ezkutatu beharreko fiskalitatearena da EAJren eredua.

EAJk ezarritako politiken ondorioz, Bizkaia pagotxa fiskala da enpresa handi eta errenta altuak dituztenentzat. Eta baita azpiegitura eraikitzaile handientzat, zerga politiketan ezarri diren murrizketen ondorioz diru-sarrerak murriztu diren arren, Diputazioak apustu garbia egin duelako erabilera sozial zalantzagarria duten azpiegitura handien alde. Supersurra dugu horren adibiderik argiena. 821 milioi euroko inbertsioa egin zuen Diputazioak, Bizkaiaren etorkizuna hipotekatuz, eta errepide berriaren erabilera aurreikusitakoaren erdia da. Politika egiteko EAJ ereduaren azkenaurreko porrota, beste behin.

Horregatik guztiagatik, krisi honek izango duen irtenbidea ez da etorriko EAJren Bizkaiko Diputazioak ezarritako neurrietatik. Krisi honen irtenbidea etorriko da burujabetzatik eta eraldaketa sozialetik. EH Bilduk azpimarratu nahi dugu krisiaren eta instituzioen beste kudeaketa eredu bat posible dela. Justizia sozialean oinarritutako kudeaketa eredua. Burujabetza da egoera hau gainditzeko eta etorkizunera begira egongo den gizartea eraikitzeko gure tresna, indarrean dagoen eredu politikoa, instituzionala eta sozioekonomikoa aldatzeko gaitasuna eskaintzen duelako eta eraldaketa soziala erdiesteko eskaintzen duen aukerarengatik, bizkaitarren gehiengoak aldarrikatzen duena.

Alternatibak Confebaski iradoki dio politika neoliberalak bere “alderdi morroien” esku utz ditzala

Alternatibako bozeramaileak, Oskar Matutek, euskal patronalaren asmoak salatu ditu gaur, “are gehiago” baldintzatu nahi dituelako Eusko Jaurlaritza bezalako erakundeen politikak, “murrizketa berriak, eskubideen urraketa berriak eta pribatizazioak eskatuta”. Hala birpasatu ditu Confebaskek atzo aurkeztutako proposamenak, Lakuari, agintean Patxi Lopez egonda zein udazkeneko balizko bozen ostean etor daitekeenari, enpresa publikoen pribatizazioa eta enpresen gaineko presio fiskala arintzea, besteak beste.

Alternatibatik iradokizun bat helarazi nahi izan diote patronalari, “politika neoliberalak haien menpe, txotxongiloen modura, dituzten PP, PNV eta PSEren esku utz ditzatela, haien interesen arabera beti jokatu izan baitute”. EAEko enpresaburuen ordezkariek plazaratutako eskaerak aztertuz, Matutek galdegin die ea “zertan desberdintzen diren hamarkadotan hiru alderdi horiek hartu izan dituzten neurriekin: urteak dira enpresa publikoak pribatizatu, Sozietate Zergaren jaitsierak eman, enpresei gero eta botere gehiago lagatzen dizkieten lan erreformak onartu eta krisia zein defizitaren aitzakiarekin zerbitzu publikoetan murrizketak egiten direnetik; alegia, denbora luzea daramagu haien errezetak aplikatzen, eta jakin badakigu zer nolako egoeran utzi gaituzten”.

Zerga politiken gaineko eztabaidari dagokionez, alderdi ezkertiarreko bozeramaileak Iberdrolarekin gertatukoa gogorarazi nahi izan du, “euskal enpresa eredugarritzat duten arren, berrikuntza, internazionalizazioa eta kudeaketari dagokionez; bada, asteon jakin dugu Sozietate Zergan izandako pizgarri eta kenkariengatik 2009an eta 2010ean Bizkaian %0ko zergak ordaindu zituela”. Confebaskek eskatzen duenaren kontra, Alternatibak justizian oinarritutako zerga politika exijitu du, progresiboa eta bidezkoa, gehien dutenei gehiago eskatuko diena zerbitzu publikoak garairik latzenetan ere indartu ahal izateko. Gainera, krisiaren eta gainbeheran dauden enpresen aitzakia baztertu du Alternatibak, Sozietate Zerga mozkinak dituzten enpresek bakarrik ordaintzen dutela gogorarazita.

Matutek azpimarratu du, halaber, politika hauek ezarri izan diren urteetan “herritarren eta pribilegiatuen arteko amildegia gero eta handiagoa bilakatu dute, aberastasunaren banaketa gero eta bidegabeagoa egin izan delako”. Hala, ondasunaren tartan langileen soldatek osatzen dutena txikiagotuz doa kapitalaren errentek gero eta zati handiagoa hartzen duten bitartean. Guzti horregatik, Alternatibatik “lotsagarria” iritzi diote “gero eta gehiago irabazten dutenei, sortu duten krisiaren ondorioen gainetik, erakundeei eta herritarrei ahalegin handiagoak” eskatzeari, “aberasten jarraitzen duten bitartean eta ahalik eta zerga gutxien ordaintzeko moduak bilatzen dituztela”.

Raxoiren gezurren aurrean EH Bilduk burujabetza aldarrikatzen du eredu sozioekonomiko berria eraikitzeko

Estatu espainolaren erreskatea heldu da. Raxoik eufemismo bat erabili du erreskatearen atzean dagoen egoera larria estali nahian, orain arte esandako gezurrak estali nahian, eta erreskateak herritarrongan izango dituen eragin latzak estali nahian.

Madrilgo gobernuak etengabe ibili dira gezurretan. Gezurraren atzetik gezurra. Hori da Espainiako gobernua beren eskutan izan duten politikariek saldu digutena. PSOEko eta PPko politikariek gezurrak baino ez dituzte esan. Zapateroren gobernuak, PSOEk, krisirik ez zegoela sinestarazi nahi izan zigun duela urte batzuk. Bi urtez ibili zen gezurretan PSOE. Gezur horiek ahalbidetu PPren gehiengo absolutua.

Duela hilabete batzuk, Raxoik esaten zigun estatu espainoleko finantza entitateen arkak saneatua zeudela. Gezurra. Nazioarteko auditoreek argitu dute. Duela bizpahiru egun, Raxoiren ahotik entzun genuen finantza entitateek Europatik jasoko dituzten 100.000 milioi euroak ez direla erreskatea. Espainiako gobernuaren sekulako lorpena omen da; sistema finantzarioa biziberritzeko lortutako kreditu lerroa. Gezurra, noski.  

Raxoik dioenez, erreskateak ez du inolako eraginik izango herritarron poltsikoetan. Beste gezur bat, galanta gainera. Estatua bera baita jasotako diru hori bueltatzearen azken erantzulea; alegia, herritarrak dira (gara) diru hori bueltatzearen azken erantzuleak; ez dirua jasoko duten finantza entitateak.

Azkenik, Raxoik esan duenez, hartutako neurri hori espainiar ekonomiaren interbentzioa ekiditeko aukera bakarra izan da. Gezurra berriro ere. Espainiar ekonomia ofizialki interbenituta ez badago ere, de factozko interbentzioa ematen ari da aspalditik. Espainiar estatuak ez dauka subiranotasun ekonomiko errealik. Merkelek exijitutako murrizketa eta erreforma guzti-guztiei men egin die Raxoiren gobernuak. Eta, erreskatearekin batera, murrizketa eta erreforma gehiago etorriko dira, Europak erreskatea bideratzeko jarritako baldintzak betetzen direla ziurtatzeko. Almuniak berak esan zuen moduan, inork ez du dirua ezeren truke ematen.

Eta hori da Raxoi kontatu duena. Gezurrak, denak. Baina kontatu ez dituenak are kezkagarriagoak izan daitezke. Erreskate honen atzetik zenbat etorriko dira? Zein interesekin bueltatu beharko da erreskatea? Zenbat denboratan? Nork ordainduko ditu interesak? Zer baldintza jarriko zaizkie entitate finantzariei? Zer gertatuko da entitate finantzariek ezin badute erreskatea bueltatu? Zer eragin izango du horrek defizit publikoan? Eta herritarrongan? Zer zeharkako murrizketa eta erreforma ekarriko ditu erreskateak? Zer eragin izango du erreskateak entitate finantzarioetan ari den langileriarengan?… eta beste hamarna galdera. Oraindik erantzun bat bera ere.

Lehenago genioen moduan, Europa neoliberalak aspalditik dauka interbenitua Espainiako estatua. Baina ez gaitezen engainatu, erreforma guztiak kapitalaren neurrira egin dira. Egungo erreskatea ere. Izan ere, krisira eraman gaituen ekonomia espekulatzailea erreskatatzeko modu bat baino ez da; berau diru publikoarekin berregituratu eta, ondoren, etekinak berriro ere pribatizatzeko. Estatuak bere gain hartu du zor pribatua, eta zor hori ordaindu ahal izateko herritarren eskubide sozialak eta laboralak gero eta bortitzago murriztuko dituzte; ongizate estatuaren ardatz den sistema publikoa desagerrarazteko bidean jarriko dute, pribatizazioari alfonbra gorria jarriaz.

Bizi dugun egoera ekonomikoa larria da. Latza. Eta egoera honen ondorioak ordaintzea herritar xumeon bizkar jartzen ari dira gobernuak. Baina ez gara gu, herritarrak, egoera honen errudun eta, are gutxiago, erantzule. Egoera honek errudun eta erantzule jakinak dauzka: entitate finantzariak eta gobernuan egon diren politikariak. Horien kudeaketa ezin okerragoek ekarri baikaituzte egoera honetara.

Eta egoera honen aurrean, Euskal Herria Bilduk argi dauka: erantzukizun politikoak eta penalak eskatu behar ditugu krisi honetara eraman gaituzten arduradun politiko eta finantzarien kontra.

Denok dakigu zeintzuk diren arduradun horiek: alde batetik, entitate finantzarien buruak, izen-deiturak dituztenak; bestetik, egoera honetara ekarri gaituen sistema kudeatu, sustatu eta babestu duten alderdi politikoak; alegia, PSOE eta PPrekin batera, Hego Euskal Herrian, PNV, PP, UPN, PSE eta PSN. Horiek dira Hego Euskal Herriaren etorkizun ekonomikoa eta soziala kolokan egotearen erantzuleak, nahiago izan dutelako krisi ekonomiko eta sozial honetara eraman gaituzten ekonomia espekulatzailearen buruak babestu justizian eta elkartasunean oinarrituz, herritarrak babestea baino.

Gezurretan eta kapitalaren interesak babestuz, herritarron interesen kontra aritu diren politikari horiek, kudeaketarako gaitasun eza erakustearekin batera, herritarron bizitza gidatzen duten politikak aurrera eramateko zilegitasuna galdu dute. Eta hori gutxi balitz, inolako lotsarik gabe, mahai gainean jartzen dizkiguten errezetak egungo egoerara ekarri gaituzten berberak dira.

Hori da gure errealitatea. Eta errealitate horrek ondorio argi bat erakusten digu: orain inoiz baino agerikoagoa da Hego Euskal Herriak erabateko burujabetza ekonomikoa eta politikoa behar duela, Espainiako Gobernuak finantzen merkatuekiko duen morrontzaren ondorioak pairatzeari utz diezaiogun. Are gehiago, agortuta dagoen marko autonomistak eskaintzen dizkigun eskumen apurrak alboratuz, Espainiako gobernuak (ber)zentralizazioaren bidea hartu duenean. Bizi dugun abagune ekonomikoan, Espainiari lotutako Hego Euskal Herrian ezinezkoa da justizia sozialean eta elkartasunean oinarritutako eredu sozio-ekonomiko berria eraikitzea, gure beharretan oinarritutako eredua erabakitzeko ahalmena ere ukatu egiten baitzaigu. Izan ere, Hego Euskal Herrian badugu aukera gehiengo politikoa osatu eta kapitalarekiko menpekotasuna hausteko, eredu sozial eta ekonomiko berria martxan jartzeko oinarriak jarrita, bizitza duinaren jasangarritasuna berma ditzagun eta ez diruaren zein espekulazioaren biderkatzea.

Baina irtenbidea badago. Gaur, inoiz baino gehiago, Euskal Herriak aurrera pausu bat eman behar du burujabetzaren bidetik, euskal herritarrok etorkizuna izan dezagun, eta Espainiako estatuak, espekulatzaileen eskutik, pobrezia estrukturalera eraman ez gaitzan. Eta, besteak beste, egungo eredu ekonomikoa eraldatzeko, banku publiko bat eraiki behar dugu. Espekulaziotik urruti, inbertsioa sektore estrategikoetara, enplegua sortzera eta herritarron onura bermatzera  bideratuko duen banku publikoa.

Burujabetzaren bidean urratsak egitea ezinbestekoa da, bide bakarra delako bestelako gizarte eredua, behetik eta ezkerretik eraikita, lortzeko. Burujabetza baita bide bakarra. Burujabetza ekonomiko eta politikoa behar du Euskal Herriak krisiari aurre egin al izateko, berdintasunean eta elkartasunean oinarrituta, eredu ekonomiko eta sozial berrien aldeko hautua eginez. Beraz, erabakiak hartzeko momentua da.

Greziaren duintasuna bestelako Europarako

Gonzalo Fernandez Ortiz de Zarate – Alternatibako Mahai Internazionalista

Ekainaren 17an hauteskunde orokorrak izango dira Grezian. Prozesua bereziki garrantzitsua izango da Europarentzat, baina baita Europako ezker osoarentzat ere. Izan ere, finantzen merkatuaren eztandaz geroztik, mugimendu sozialen eta alderdi politikoen erresistentziaren zein erantzun sendoez gain, honakoa aukera ezin hobea izango da Merkelen estrategia ultraliberalari, NDFari eta haiek sortutako proiektu europarrari zuzenean aurre egiteko. Ezkertiar guztiok itxaropenez ikusten dugu Grezia, eta bereziki hauteskundeak irabaz ditzakeen Syriza ezkerreko koalizioa, batez ere EBren xantaiaren aurka agertu delako.   

Igandean ez da soilik jokoan egongo Europak estrategia bera jarraituko duen ala ez, alegia greziarrei –gero eta pobrezia eta zapalkuntza handiagoa pairatzen ari direnak- lapurtzen jarraitzea; ez. Azken finean, igande honetan erabakiko dena, lapurretaz, iruzurraz eta errua pairatzeaz nekatuta dauden herritarren eraginez orain arte ezagutu dugun Europa bera, kapitalarena eta merkatariena, eraldatzen hasiko ote den izango da. Horregatik, igande honetan guztiok parte hartuko dugu Greziako hauteskundeetan.

Guzti hau proiektu ultraliberala babesten duten guztiek ere ulertu dute eta, horrexegatik, desinformazio kanpaina ikaragarriarekin Greziako herritarrak nahastu nahi dituzte, beldurra sustatuz eta proposamen alternatiboen aurkako jarrerak piztuz. Hala, Europako buruzagi guztiek Syrizaren garaipena euroaren irteerarekin lotu nahi izan dute, eta komunikazio talde guztiek Alexis Tsiprasen irudia eraldatu nahi izan dute boltxebike, erradikal, mediterraneoko Chavez, eta abarrekoekin iraindu nahian. Baina oztopo guztien gainetik, Europako herritarrek jakin behar dute, programa iraultzailea izan gabe, Syrizaren proposamena, euren leloak esaten duen bezala, duintasunez eta esperantzaz beteta dagoela. Haien proposamena hiru lerro nagusietan laburbildu genezake: lehena, Troika delakoak sinatutako hitzarmenak bertan behera uztea, murrizketetan oinarritutako politika drakoniarrak bultzatu zituenak eta hauteskundeak irabaztekotan baztertuko liratekeenak; bigarrena, sektore estrategikoak kapitalaren eskuetatik kentzea, bankuen eta bestelako sektore estrategikoen nazionalizazioaren bitartez; eta hirugarrena, xantaiarik gabe zorra berriz negoziatzea, kontu-ikuskapen bat eginez, zor horren zein zati den zilegi eta zein ez zehazteko, duela zenbait urte Ekuadorren egin zen bezalaxe, Herritarren Iraultza gertatu zenean.  

Programa, bere horretan, Europako proiektu hegemonikoarentzat erronka bat da: aski dela esaten duen herri bat, euren krisia eurek ordain dezatela esaten duena, eta kapitalarekin aurrez aurre negoziatu duena. Era berean, ezkerrek indarrak metatzeko aukera bat eskaintzen du, eskubideen Europa baten alde, demokrazia parte hartzailearen alde, kapitalismoari eta sistema ekonomiko bidegabe honen inguruan sortutako sistema menperatzaile anitzari aurre egitearen alde. Gure bokazio internazionalista berreskuratu beharra dugu eta gutxienekoetan oinarritutako agenda komuna proposatu: Europako sare instituzionalaren demokratizazioa; EBZ eta estatu ezberdinen banku zentralak publiko bihurtzea; zorraren kontu-ikuskapen osoa; egitura ekonomiko baztertzaile batean txanpon bakarraren zeregina zein den eztabaidatzea, lehentasun politikoa desberdintasunen aurkako borroka izanik; defizitak ez zigortzea eta bai ordea superabitak, hauek langileriari eta ez finantza burbuilari eskaintzera behartuz; Nekazaritzako Politika Bateratua (NPB) behin betiko indargabetzea elikadura subiranotasunaren alde; lanaren banaketaren alde egitea, produktiboa zein erreproduktiboa, arduren banaketaren printzipioan oinarrituta; Europako herri eta nazioen autodeterminazio eskubidearen aitorpena.

Agenda alternatibo honek, Syriza eta Greziako ezkerraren erreferente dena, ahaleginak eta borrokak bateratzea eta proiektu politikoak aurrez aurre jartzea ahalbidetu behar digu. Zibilizazio krisialdia da bizi duguna, eta ez dugu nahikoa, inondik inora, gogoetarekin edota eustearekin. Erasoari ekin behar diogu eta duintasuna, esperantza, iraultza eta burujabetza eskaini. Has gaitezen igande honetan. Guztiok Syrizarekin!

Alternatibak AHTren kontra larunbat honetan Hernanin eratuko duten giza katearekin bat egitera deitu du

Alternatibako Ekologia Mahaiko bozeramaile Asier Vegak larunbat honetan Hernanin egingo den mobilizazio nazionalarekin eta giza katearekin bat egiteko deia egin du gaur. AHT Gelditu! Elkarlanak antolatutako ekintzak dira, makro azpiegitura honen eraikuntza geldi dezatela exijitzeko, ekonomia zein ingurumenari eginiko kalte ikaragarriengatik. Elkarretaratzeak Osinaga auzoan egingo dira eta bertan bilduko diren milaka lagunek obrek kaltetutako zonaldeetatik osatuko dute giza kate erraldoia, Urumea bailaran Abiadura Handiko Trenaren eraikuntzak eragindako hondamendia agerian uzteko asmoz.

Alternatibatik berriz ere ukatu dute inolako ardurarik gabeko eraikuntzak aurrerapenarekin zerikusirik duenik, izan ere, trenaren aurkako koordinadoratik askotan gogorarazi dutenez, Espainiako Erresuma da trenbide mota honetako kilometro gehien eraiki dituen herrialdea eta, era berean, langabezian eta murrizketa sozialetan da nagusi Europan. Ildo beretik, Vegak gogorarazi du AHTa inoiz ez dela izan euskal herritarren benetako eskakizuna eta ez duela haren inguruan iritzirik emateko aukerarik izan, “gure lurraldearen zati adierazgarri bat porlanez estaltzen ari den arren, gure etorkizuna eta hurrengo belaunaldiena zorpetzen ari dela, ingurumenaren ikuspegitik zein ekonomikotik”.

Alderdi ezkertiarreko Ekologia Mahaiarentzat “zentzugabekeria” da AHTa bezalako proiektuei eustea “erakunde batzuetatik eskubide sozialak urratzen dituztenean, orain arte ukiezinak ziruditen hezkuntza eta osasungintzan murrizketak egiten dituztenean, milaka eta milaka gizon eta, batez ere, emakume, pobreziara kondenatzen dituztenean”. Guzti horregatik, Vegak Hernanira joateko deia berretsi du, elkarretaratzeak “trena geldiarazteko beste indar har dezan”.

Proposamen Sozioekonomikoa aurkezteko bilera LABekin

Sozializazio lan horrek esparru ezberdinak lantzea ekarri du: batetik, sare sozialen bidez milaka etxetara iritsi da gure proposamena; bestetik, hamarna hitzaldi eta aurkezpen burutu ditugu, beste hainbeste herri eta hiriburuetan eta nola ez, agerraldi eta ekitaldi publikoak ere egin ditugu.

Maiatzaren Lehenean aurkeztu genuen Proposamen Soziekonomikoaren sozializazioari ekin genion hura aurkeztu bezain pronto.

Sozializazio lan horrek esparru ezberdinak lantzea ekarri du: batetik, sare sozialen bidez milaka etxetara iritsi da gure proposamena; bestetik, hamarna hitzaldi eta aurkezpen burutu ditugu, beste hainbeste herri eta hiriburuetan eta nola ez, agerraldi eta ekitaldi publikoak ere egin ditugu.

Hasieratik adierazi genuen ere gure helburua eragile ezberdinen ekarpenak jasotzea zela, eta horretarako bilkura desberdinak burutu ditugu. Hor kokatzen dugu gaur LAB sindikatuarekin burutuko duguna.

Proposamen zehatz bat aurkeztu dugu lau indar politikook, eredu ekonomiko eta soziala iraultzea xede duena.

Ez dugu gisa horrelako proposamenik entzun PNV, PSOE, PP edo UPNren ahotik, krisialdira ekarri gaituen eredua biziberritzea dute helburu.

Hori da atzokoan Gasteizeko Legebiltzarrean ikusi genuena: neurri zehatzik ez eta instituzioak ekonomikoki kinka larrian utzi dituzten neurriak bultzatzeagatik (Sozietateen Zerga murriztea, Ondarearen inguruko zerga ezabatzea…) autokritikarik ez. Are gehiago, PP eta PNV berriro ere bat egin zuten atzokoan, erreforma fiskalen aurka.

Guk ordea, erreforma fiskal sakon eta bidezkoa proposatzen dugu, Gipuzkoako Foru Aldundiak abiatu duenaren ildotik.

Horren bidez, sektore publikoaren, gastu sozialaren eta zerbitzu publikoen aldeko apustu argia egitea proposatzen dugu eta era berean, I+G+B areagotuko duen eta gure ehun produktiboa berritu, birsortu eta dibertsifikatzea xede duen, inbertsio funts handi bat sortzea, jarduera ekonomikoa biziberritu eta enplegua sortu aldera.

Alternatibak Europako erakundeen xantaia salatu du, beharrizan handiagoak dituzten sektoreen kontrako murrizketa gehiago exijitzen dituztelako

Alternatibako bozeramaile Oskar Matutek, Europako Banku Zentraletik eta Europako Batzordetik eginiko exijentziak salatu ditu gaur, “guztiz bidegabeak izatez gain, beharrizan handiagoak dituzten sektore sozialei eraso egiten dietelako, krisia sortu dutenen mesederako gainera”. Alternatibatik frogatutzat jo dute “demokrazia finantza sistemaren zirrikitu ilunetatik gidatu eta zuzentzen dutela, haien irabazi tarteekiko ardura dutenak herritarren bizi duina bermatzearen gainetik”.

Matutek BEZa handitu eta erretiro adinaren atzeratzea bizkortzeko Europatik eginiko eskakizunak gaitzetsi ditu, eta horien arduradunei “aski dela esateko unea iritsi” dela ziurtatu du: “haien gehiegikeriak ordaintzeko asmorik ez dugula irmotasunez esan behar diegu, are gutxiago haien botere gosearen mesedean eta gure gizarteko gehiengoaren interesen kontra”. Hala, erakunde hauek herritarrekin bat egin dezaketen leku bakarra epaitegiak direla nabarmendu du, “haiek akusatuen eserlekuetan eta gu, herria, fiskal lanetan, diru publikoarekin zigorgabetasun osoz egin dituzten lapurretak eta iruzurrak epaitzeko”.

Alternatibak Europako erakundeetatik proposatutako xantaia salatu du, “malgutasunaren ordainean sistema eta logika jasangaitzak iraunarazi nahi dituztelako”. Matutek ohartarazi duenez, “merkatuen diktadurak esklabutzara zigortu nahi gaitu, bere interesak gure bizitzaren gainetik lehenetsita”. Horren aurrean, ezkerrak argi esan behar die herritarrei “egoera honi aurre egiteko beste modu bat badagoela, enplegu duina, zerbitzu publikoak eta gizarte babesean oinarritutakoa. Izan ere, bizitzaren sostengarritasuna gure kezka guztien erdigunean jartzea dugu modu bakarra bazterkeria, pobrezia eta miseria gainditzeko”.

Aberatsak zigortzeko?

Igor Nabarro – Alternatibako militantea

Egunotan asko entzun eta irakurri ahal izan dugu Hollandek, Frantziako presidente berriak, kanpainan eginiko proposamenaren inguruan: milioi bat eurotik gorako errentei, PFEZren zerga tipoa %75era arte igotzea, hain zuzen.

Neurri honen harira proposatzen ari den auzian ez dago argi justizia soziala ezartzeko helburua ote duen edo “aberatsa” zigortzeko neurria besterik ez den.

Nahiko argi dago hauteskunde garaietan “botatzen” den horietako bat dela, hau da, neurri elektoralista eta populista hutsa, ezerezean geldituko dena… baina, ez dago zalantzarik, gizartean eta kalean gero eta gehiagotan islatzen den haserrearekin bat datorrela.

Haserre hau muturreraino heldu izan da hainbat aldiz eta hala ikusi dugu Parisen, Londresen, Atenasen eta beste hainbat hirietako herritarren amorruak eztanda egin izan duenean, eta batek daki euskal lurraldeetan ere halakorik gertatuko ez ote den…

Zuzen esan denez, laurogeiko hamarkadatik klase baxu eta altuen arteko tartea zabaldu egin da Mendebaldean. Aldaketa bortitza izan da eta gaur egun, gauzak dauden moduan “aberatsen eta pobreen” arteko ezberdintasunak etengabe areagotuz doaz.

Espainiako Erresuman Lanbide arteko Gutxieneko Soldatak eskaintzen duen erosteko ahalmena barregarria eta iraingarria den  bitartean,  enpresa pribatuko “marrazoek”, jainkoak diruditen futbol jokalariek, soldata bikoitza eta hirukoitza irabazten duten politikariek eta pertsonaia famatuek diru kopuru iraingarria irabazten dutela ikusi behar izaten dugu eta, gainera, ehunekoak alderatuz, edozein langile “prekariok” baino askoz diru gutxiago kotizatzen dute…

Beharbada, kotizazioan %50a gainditzea gehiegizkoa izan daiteke, azken finean ez ditugu martiri izaera eman nahi… baina oso ondo legoke kapitalaren atzaparrek Estatu Soziala lapurtzen diguten bitartean, modu bidegabean aberasten ari diren guztiei gauzak garbi jartzea.

Baina ez bakarrik haiei. Neurriok haien aberastasuna espekulazioari esker eraiki dutenei ere ezarri beharko litzaieke; baita erregimen politiko oligarkikoei (hau da, mendebaldeko ia “demokrazia” guztiei edo guztiei esker), langile klasearen esplotazioari, gizarte patriarkal eta androzentristari, aspaldiko errentagarritasunei ere, eta antzeko adibideen zerrenda luze bati esker aberastu direnei. Zerrenda honetan ez ditugun inondik inora aurkituko ez elkartasuna, ezta berdintasuna ere, eta hirukotea betetzeagatik, ezta anaitasuna ere…

Beti bezala, aberatsentzako zergak eta pobreentzako zergak daude, eta momentuz ez dirudi aberatsentzako zergetan (sozietate zerga, ondasunena, ondorengotzena, etab.) “eskua sartzeko” prest dagoen inor dagoenik, nahiz eta neurri hauek ekonomia onbideratzeko mesedegarriak izango liratekeela jakin.

Aitzitik, gehien daukatenei mesede egiten zaie eta euren soldatarekin, edota soldatarik gabe “biziraun” behar dutenei behin eta berriro astintzen zaie…

Doktrina liberalak aberastasuna pertsona bakoitzaren lanaren eta merituaren emaitza dela baieztatzen jarraitzen duen arren, jakin nahiko nuke, munduko pertsonarik aberatsenen zerrendan agertzen direnetatik, eta ondasuna herritarren batez bestekoa  baino 100.000 aldiz handiagoa dutenetatik, zeintzuk hasi diren langile klaseko norbaiten puntu beretik…

Liberalismoa gezur bat da, eta aberastasun handiak oso gutxitan, (inoiz ez) eraikitzen dira justizia sozialaren irizpideak jarraituz…

Arma ez da hiltzailea

Luis María Salgado – Alternatiba Arabako bozeramailea

Artikulu honen izenburuak norbait harritzen badu, eskertu dezala ez Euskal Herrian, ezta Espainiako Erresuman, ezta Europa osoan ere, Erriflearen Elkarte Nazionalik ez egotea, izenburuarena baita haiek gehien darabilten argudioa armak edukitzeko eskubidearen alde. Armek euren kabuz ezin dutela inor hil baieztatzen dute. Izan ere, ez dago munduan inor hiltzeagatik arma zigortuko duen Kode Penalik. Baina jakin badakigu, armak edukitzea legezkoa den herrietan askoz hilketa gehiago gertatzen direla armen jabetza zorrozki arautzen duten Estatuetan baino.

Egia esan eta aurreko guztia laburbilduz, arma bat eskura izan gabe, askoz zailagoa da albokoa erailtzea. Antzeko zerbait esan genezake lan arloari dagokionez. Azken Lan Erreformak, bai aurreko Zapateroren Gobernuak zein Mariano Jaun Txit Agurgarri desagertuak egindakoak, kaleratzeak merkatu eta erraztean oinarrituta daude. Nola ez, arduragabekeria honen jagoleek behin eta berriro zioten, oraindik dioten bezala, beraien erreformek ez dutela langabezia areagotuko. Eta ez daude oker; katua sakatuko duen hiltzaile bat behar da, paperak berez ez baitu inor kaleratzen.  

Araban ikaraz ikusten dugu nola hainbat enpresek PPren azken erreforma literalki ezartzen duten. Hauen artean ospetsuena Celsa Atlantic (Laminaciones Arregi) izan da, dudarik gabe; baina ez da bakarra izan, ezta azkena ere. 349 adibide, 349 zauri.

Igandean, Arabako Batzar Nagusiek, Celsa Atlantic-eko langileekin elkartasuna erakusteko eta Raxoiren Gobernuari Lan Erreforma berehala bertan behera uzteko eskatzeko mozioaren inguruan eztabaidatu zuten. Bilkura horretan, yankien Erriflearen Elkarte Nazionalak bezala,  popularrek baieztatuko zuten 349 familia horien egoeraren erruduna ez dela Lan Erreforma. Eta argazkian ondo ateratzeko, azken hiltzaileari errua leporatu zioten, enpresari zein langileei erantzuleak izatea eskatu zien, negoziatzera eseri daitezen. Baina posible al da negoziatzea norbaitek arma bat buruan jartzen dizunean? Negoziazioa bi aldeen indar orekan oinarritu beharko litzake eta, kasu honetan, bietako batek arma bat dauka eskuan. 

Horregatik berebizikoa da arabarrek jakin dezatela enpresari-hiltzaileak katua sakatzen duen arren, ondorioak bestelakoak izango litzatekeela bere eskuetan arma jarri duen horren laguntzarik gabe. Alderdi Popularra egoera honen erantzule zuzena da, baita datozen hilabeteotan zorigaitzez etorriko direnenak ere. Oraintxe bertan Araban 20 Kaleratze Espediente baino gehiago daude mahai gainean, 25.000 langabe baino gehiago, gure bizilagunak, gure kideak, eta ez dirudi politika hauen jarraipena errazteak, Raxoiren azken erreformak suntsipen handiko armekin gauzatutako eraso neoliberal bortitz honen zehar kalteak murriztuko dituenik.

Eredu sozial eta ekonomikoa iraultzeko asmoz proposamen zehatza aurkeztu dugu

Hemen ordezkaturik gauden lau indar politikook gure Proposamen Sozioekonomikoa aurkeztu genuen Maiatzaren batean. Proposamen horretan azpimarratu genuen gure herriak behar- beharrezkoa duela burujabetza ekonomiko eta politikoa, krisi luze eta sakon hau eragin duenaren ereduaren parean, guztiz bestelako eredu sozial eta ekonomikoa eraikitzeko.

Gure herriak subiranotasun osoa behar du merkatuen diktadurari aurre egiteko eta haien morroi leiala den Raxoiren gobernuari. Izan ere, Raxoiren gobernuak murrizketak edo erreformak onartzen ditu astero, bankuen eta gutxi batzuen onerako; eta herri honetako gehiengoa garen langile eta herritar xeheen kalterako. Hori guztia, gainera, zentralizazio prozesu baten bidez egiten ari da, gaur egungo markoaren mugak are nabarmenago geratzen ari direla.

Gure herria atzeraldian sartu da berriro ere. Instituzioen diru-sarrerak gero eta urriagoak dira. Udalen, aldundien eta gobernu autonomikoen egoera dramatikoa da. Eta horrek eragotzi egiten du egoerari aurre egiteko beharrezkoak diren neurriak hartzea. Horixe da gaur egungo errealitate gordina.

Hori dela eta, gure herrian eredu sozial eta ekonomiko berri bat beharrezkoa dugu; eta eredu hori abian jartzeko 180 graduko iraulketa egin behar dela berresteaz gain, deialdi bat eta PROPOSAMEN ZEHATZ bat egin nahi ditugu gaur, Raxoiren gobernuak eta haren politika ekonomikoa itsu itsuan betetzen duten guztiek eskaintzen diguten gainbehera geldiezinaren aurrean, inflexio puntua izango den proposamen zehatz bat, hain zuzen ere.

Gaur egungo egoeran, ezinbestekoa da administrazioek eta sektore publikoak TALKA-PLAN bat egitea. Nabari-nabaria da merkatuei nahi dutena egiten uztea ez dela ezeren berme, gainbeherarena ez bada. Horregatik, sektore publikoak eta administrazioek esku hartu eta paper aktiboa jokatu behar dute. Krisi garaian zerbitzu publiko eta sozialen premiarik handiena dutenei zerbitzu horiek bermatzeko beharrezkoak diren ekonomia-baliabide guztiak bilduko dituen talka-plan bat behar dugu.

Zerbitzu publiko eta sozialak behar ditugu sektore produktiboarekin batera sektore erreproduktiboa ere bultzatzeko eta, zainketa-ekonomia babesteko, nagusiki emakumeok alor horretan egunero egiten dugun lan eskerga bermatuko duten zerbitzu publiko indartsuak eskainiz. Eta gure Herriko ekonomia sustatzeko baliabideak behar ditugu, gure ekonomiako sektore guzti-guztiak bultzatzeko, berritzeko eta dibertsifikatzeko eta, ondorioz, enplegua sortu ahal izateko.

Hori guztia dela eta, sei neurri zehatz proposatu nahi ditugu. Neurri horiek beste eredu sozial bat eraikitzea ahalbidetuko dute, eredu bidezkoago bat, gizon eta emakumeen arteko aukera berdintasuna bermatuko duena, ingurumena zainduko duena eta parte-hartzea sustatuko duena. Azken finean, inposatu nahi diguten neoliberalismo basatia gaindituko duen eredua. Gaur egungo sistema suspertzeko adabakiak jartzera mugatuko ez dena. Bide horretan, gure herrialdeko gainerako indar politiko, eragile sozial eta ekonomikoei honako sei neurri zehatz hauek proposatzen dizkiegu:

1. neurria: Lehen esan dugun bezala, pairatzen ari garen egoera larria iraultzeko beharrezkoak diren ekonomia-baliabide guztiak behar ditugu. Saltzen ari zaizkigun “austeritateak”, maila orotako murrizketa eta ondorio sozial dramatikoekin batera, krisi ekonomikoa denboran luzatu eta beheraldi amaigabea dakar.

Horren aurrean, eta sektore publikoak ekonomia-baliabide berriak izango dituela bermatzeko, ERREFORMA FISKAL SAKONA ETA BIDEZKOA egin behar da. Erreforma horrek aberastasunaren birbanaketa handiagoa ziurtatu behar du, eta sektore publikoak beste norabide batean talka-neurriak hartzeko behar dituen baliabideak bermatuko ditu.

Adibidez, Hego Euskal Herriko lau aldundiek Gipuzkoako Foru Aldundiak bere lehen erreforma fiskalean hartu dituen neurriak abian jarriko balituzte, 500 milioi euro baino gehiago jasoko lirateke (banatu dizuegun 1. eranskinean dituzue datu zehatzak). Gainera, Gipuzkoako Foru Aldundia sozietateen gaineko zergaren ezinbesteko erreforma prestatzen ari da, eta horrek ere diru-sarreren oso igoera handia ekarriko luke lau aldundiek horretarako borondatea erakutsiko balute. Daukagun ahalmen fiskal bakarra zeharkako zergei dagokiena da, baina, berriro diogu, politika fiskal orekatuago eta progresiboago bat abian jartzea aski litzateke zuzenean 500 milioi euro baino gehiago biltzeko.

2. neurriari ekingo diogu orain. Instituzioen gaur egungo egoera aintzat hartuz, eta politika fiskal berri baten emaitzek denbora behar dutela jakinik, gaur egun ezinbestekoa da gasturik eta inbertsiorik premiazkoenei eta urgenteenei lehentasun osoa ematea. Ildo horretan, eta egungo benetako beharrei erreparatuz, GAUR EGUN ERAIKITZEN ARI DIREN AZPIEGITURA HANDIEN LANEN BEREHALAKO MORATORIA galdegiten dugu.

Gure herrialdean azpiegitura erraldoien inguruan iritzi desberdinak daudela jakin dakigula, gai horri buruzko eztabaida sakona eskatu dugu behin eta berriro. Guztiz beharrezkoa iruditzen zaigun eztabaida horri heldu bitartean, gaur, proposamen honetan, lan horiek etetea besterik ez dugu eskatzen, Irun?eko eta Gasteizko gobernuek aurtengo aurrekontuetan obra horietarako bereizi dituzten ekonomia baliabideak beste norabide batean gastatzeko eta inbertitzeko.

Aurtengo aurrekontuetan Irun?eko eta Gasteizko gobernuek dirutza ikaragarria esleitu dute obra horietarako, 500 milioi euro gutxienez. Beraz, sakoneko eztabaidan sartu gabe, gaur egun baliabide horiek beste norabide batean erabiltzea guztiz beharrezkoa eta urgentea dela diogu.

Beraz, proposatutako bi neurri horiek erakusten dute erraza dela 1.000 milioi euro baino gehiago lortzea bestelako politika ekonomiko eta sozial batean inbertitzeko. Horretarako borondate politikoa baino ez da behar. Eta 1.000 milioi horiek murrizketa sozial gehiagorik egongo ez dela bermatzeko erabili behar dira nagusiki. Dirutza horrekin gastu soziala ziurtatzea lor daiteke, pertsonarik pobreenek eta sektorerik behartsuenek krisiaren ondorio larriak jasan ez ditzaten. Hala ere, irtenbidea ez da, noski, laguntza sozialak bermatzea soilik.

3.neurria: Bide horretatik dator, hain zuzen ere, proposatzen dugun hirugarren neurria. Alegia, laguntza sozialak bermatzeaz gain, SEKTORE PUBLIKOAREN, GASTU SOZIALAREN ETA ZERBITZU PUBLIKOEN ALDEKO APUSTU ARGIA EGIN BEHAR DA.

Jendartearen, ekonomiaren nahiz giza ongizatearen arloan aurreratuen dauden Europako herrialdeek dituzten zerbitzu publikoek, esaterako, zainketa-ekonomia aintzat hartzen dute eta, kasu askotan, horrek lan merkatuaren ateak irekitzen dizkie emakumeei. Horregatik, legeak aitortutako eskubide subjektibo gisa ulertu behar da zaintza eskubidea eta era unibertsalean gauzatua izan dadin zerbitzu publikoen sare baten garapenaren bidez gauzatu behar da.

Azken finean, zera adierazi nahi dugu: gastu sozialean eta zerbitzu publikoetan inbertitzea ekonomiaren, jendarte ongizatearen eta bizi-baldintza duinen aldeko inbertsioa dela.

4.neurria: Horretaz gain, aipatu ditugun baliabideen parte bat eta instituzioen aurrekontuetako zenbait partida gure herrialdean beste ekoizpen eredu bat sortzeko erabili beharko lirateke.

Gaur egun, elikagai asko inportatzen dugun arren, bertoko nekazaritza gutxietsita dago, arrantza ahaztuta eta gure ekonomiaren oinarri izan den industriak bultzada handia behar du hobetzeko edo birsortzeko.

Horregatik, 4. neurri gisa, I+G+B AREAGOTUKO DUEN ETA GURE EHUN PRODUKTIBOA BERRITU, BIRSORTU ETA DIBERTSIFIKATZEA XEDE DUEN, INBERTSIO FUNTS HANDI BAT SORTZEA proposatzen dugu. Zeintzuk lirateke funts horren helburuak? jendarte onura, enplegu sorkuntza, ingurumenaren defentsa, energia aurrezpena eta balio erantsi handiko sektoreen sustapena. (Funts horren gaineko xehetasunak banatu dizuegun 2. eranskinean aurkituko dituzue).

5.neurria: Urgentziazko neurri horiek hartzeaz gain, eta bosgarren neurriaren abiapuntu gisa, ezinbestekoa da behar dugun garapen eredu sozial eta ekonomikoari buruzko benetako eztabaida abiatzea. Guk oso argi daukagu eskualdeak eremu natural eta egokiak direla eztabaida horri ekiteko; gure ahalmen, giza baliabide eta baliabide materialetan oinarritutako garapen endogenoa bertatik sustatzeko. Horregatik, hauxe proposatzen dugu: ESKUALDEZ ESKUALDEKO EZTABAIDA EGITEA eskualde bakoitzak BEHAR DUEN GARAPEN SOZIAL ETA EKONOMIKOA AZTERTZEKO ETA ZEHAZTEKO.

6.neurria: Eta, gaurkoz bukatzeko, proposatzen dugun seigarren neurria Banka nazional eta publiko baten aldeko apustua egitean datza eta, ondorioz, Kutxa Bank pribatizatzeko saiakerei uko egitean. Banka publikoak sektore estrategikoetara bideratu behar du inbertsioa, enplegua sortzera eta herritarren gehiengoaren onura bermatzera. Kontsumo eta produkzioaren hazkunde sostengaezinean oinarritzen den egungo eredu ekonomikoa eraldatzeko tresna izan behar da banka publikoa eta, beraz, eredu arrazionalago batetara igarotze bidean, planetaren muga naturalak babestuz, pertsonen beharren arabera ordenatua egon behar du.

http://www.youtube.com/watch?v=XxhpvB6E5mo

X