Alternatibako bozeramaile Oskar Matutek hitzaldia eskaini zuen azaroaren 28an Aretxabaletako (Gipuzkoa) Arkupe Kultur Etxean, Alternatibaren sorreraren, ibilbidearen eta etorkizunaren inguruan, Alternatibak lotuz: Ezkerra Eraldatzearen Erronka titulupean. Matutek menpekotasun sistema desberdinei aurre egiteko borroka guztiak agenda berean uztartzearen garrantziaz hitz egin zuen. Hector Prieto talde ezkertiarreko kidea udal asanbladako kideak hitzaldiaren aurkezle lanak egin zituen eta testuingurua zehazteko arduraduna ere izan zen; batetik, euskal ezkerrak dituen erronkak eta, bestetik, Euskal Herrian ezker alternatiboak batera lan egiteko berrosatze prozesuan parte hartzearen gogoa eta konpromisoa hizpide izan zituen. Alderdiaren bozeramaileak, berriz, oinarri desberdinak izango dituen paradigma berria sortzeko ezker eraldatzaileak bere burua birpentsatu eta autokritikatu behar duen ikuspuntua eman zigun. Matutek, krisi sistematikoari aurre egingo dion harresi sozialean parte hartzearen beharra ikusten du, azken batean, Euskal Herriko ezkerraren eraldatzearen erronkaren ondorioz, mundua bera ere aldatzen laguntzeko.
Murrizketen eta murrizketek sortzen duten egoera larriaren inguruko eztabaida puri-purian dago euskal jendartean. 14. paga edo “Gabonetako paga” delakoaren inguruko eztabaida dugu horren adibide.
EH Bildu-ren ustez, murrizketen inguruko hausnarketa orokorra egin beharra dago, irakurketa partziala egiteak arazoaren dimentsio osoa ezkutatzen duelako.
Horrela bada, lehenik eta behin, murrizketa hauen zergatiaz eta testuinguruaz hausnartzea ezinbestekoa deritzogu:
1. Krisi orokorra pairatzen ari gara, herri eta herritar bezala. 2. Estatu espainiarrean krisia sakonagoa eta bortitzagoa bihurtu zen neurrian, bankuei zorra ez ordaintzeko arrisku bizia zegoen eta Troikak bete beharrak zehaztu zizkion Estatuari hori gertatuko ez zela ziurtatzeko, alegia bankuei ordainduko zaiela bermatzeko. 3. Horregatik, ukiezina omen zen Konstituzio espainiarraren aldaketa egin zen, PSOEk proposatua, PPren baiezkoarekin eta EAJren abstentzioarekin. 4. Konstituzioaren aldaketaren arrazoi bakarra bankuei zor publikoa ordaintzea lehentasun legala bihurtzea izan zen, eta horrek bestelako gastuak murrizteko beharra sortu zuen derrigor. 5. Norabide horretan onartu zuen PPren Gobernuak “Aurrekontuen Egonkortasun Legea”. Lege horren oinarrizko helburua honakoa da: gastu publikoa eta soziala murriztea, bankuei zorra ordaindu ahal izateko. 6. Eta horren ondorio zuzena da gero etorri zen langile publiko eta sektore publikoaren kontrako erasoa: kontratazio berriak egiteko debekua eta pribatizazioak, langile publikoen lan baldintzak okertzea eta azkenik 14. paga kentzea. 14. pagaren desagertze saiakerak langile publiko guztiei eragiten diela azpimarratu beharra dago, beraien soldata dena delakoa izanda, berdin hilero 3.000, 1.500 zein 800euro kobratzen badute ere. 7. Neoliberalismoak beraz garbi du, bankuak lehenetsi eta sektore publikoa “argaldu”, alegia, gastu publikoa eta soziala murriztu, bi ondorio nagusiekin: hiritarrei ematen zaion zerbitzuaren kalitatea okerragoa dela eta langile publikoen lan baldintzak okertu egiten direla. 8. Beraz, krisi honetara ekarri gaituen politika neoliberala eta bere mesedetan lan egiten duten PP-PSOE-EAJ alderdiak dira arduradun nagusiak egoera honetara iristeko, eta era berean, krisira ekarri gaituen bide berdinean sakontzea besterik ez dute proposatzen.
PPren Gobernuaren erabaki ekonomikoek ondorio politikoa badute ere, Katalunia eta Euskal Herrian subiranotasuna inoiz baino biziago dagoen momentu honetan “café para todos” formula pean sortutako autonomien estatua ere jasanezina egiten zaie eta beraz zentralizazio prozesu basatiari ekin diote.
Izan ere, gauza bat izan behar dugu argi: Madrilen hartutako erabakiak Euskal Herrian indarrean jartzeko derrigortasuna burujabetzarik ez dugulako gertatzen da. Horixe da Madrilek harturiko erabakiak inposatzeko arrazoia. Estatuarik ez izatearen ajeak dira.
Madrilen erabaki eta Euskal Herriko instituzioetan erabaki horiek inposatu nahi dituzte, eta berdin dio BEZaren igoeraz ari bagara zein 14. pagari buruz ari bagara.
Zertarako balio du beraz egun dugun markoa? Zertarako balio du ere kontzertu ekonomikoa edo hitzarmena, politika fiskala bera Madriletik inposatu behar bazaigu? BEZarekin gertatu da eta ikusiko dugu zer gehiago etor daitekeen. Autonomia Estatutuak, Amejoramenduak ez dituzte euskal herritarrak Madrilen hartzen diren neurri bidegabeetatik babesten. Euskal Herrian erabakiak hartu ahal izango ditugula bermatzen duen bide bakarra Estatu propioa eta bestelako eredu sozioekonomikoa eraikitzea da.
Murrizketak, neurri inposatuak, dekretuak,… gure herria garatzeko, politika propioak bultzatzeko, … lehen mailako mugak dira. Azken helburua zentralizazioa eta erabakitzeko ahalmenak murriztea ere… Estatuaren aginduen menpean, Murrizketen aferaren inguruan dagoen eztabaida politikoa ezin atzeratu edo zokoratu daiteke. Atzean dagoena eskumen, burujabetza eta borondate politikoaren inguruko eztabaida eta erabakiak hartu behar. Eragile politiko, sozial, sindikal eta instituzionalok posizio argia azaldu behar dugu honen aurrean eta dituen ondorioen aurrean. Euskal Herriak marko berria behar du. Berria eta berehalakoa, premiazkoa delako. Austeritatearen izenean inposatzen ari zaizkigun neurriak jada ondorio sozial larriak ekarri ditu: langabezia tasa jasanezina, babes sozialeko laguntzen murrizketak pobreziari ateak parez pare zabalduz… Oro har langileen eskubideak urratzen ari dira etengabe, gazteak eta emakumeak krisiaren lehen biktimak suertatzen ari dira…
EH Bilduk horri guztiari aurre egingo dio. Ez dugu murrizketarik nahi, ezezko borobila esaten diogu neurri, erreforma eta dekretazo hauei guztiei, inposatuak direlako, guk erabaki ez ditugulako eta bereziki injustuak eta krudelak direlako. Eta horiek euskal gizarteari – zerbitzu sozialen erabiltzaileei eta langileei- ez eragiteko lan egin dugu. Hori da gure konpromisoa eta horrela izango da kudeatzen ditugun erakundeetan.
Horrela bada, honako azpimarratu nahi dugu:
Euskal Herriak bere etorkizun politikoa ez ezik, ekonomikoa ere eraikitzeko behar duen marko politiko burujabearen alde lan egin behar du. Euskal Herriak, lehen bait lehen, burujabetza ekonomikoa behar du, arlo ekonomikoan, laboralean, fiskalean edota sozialean gure erabaki propioak hartu ahal izateko. Burujabetza politiko eta ekonomikoa jendarte eredu berri bat eraikitzeko; egungo eredua errotik aldatu herritarren eta langile klasearen mesedetan.
Marko berri hori lortze bidean, zein inposatu zaizkigun neurri horiei herri bezala aurre edota planto egiteko, instituzio eta eragile ezberdinen arteko elkarlana eta akordioaren beharra aldarrikatu nahi dugu. Berriro diogu, herri bezala aritu eta erantzun behar da oraingoan, ezbairik gabe. Ildo horretan hiru gai zehatzen inguruko adostasuna bilatzeko deia luzaten diegu eragile guztiei:
1. Gobernu espainiarrak onartu dituen dekretuei erantzutea. 2. Politika fiskal berri baten inguruko adostasuna erdiestea. 3. Madriletik inposatu nahi den Aurrekontuen Egonkortasun Legeari aurre egitea.
Azkenik, murrizketa hauen aurrean harresi sozial bat eraikitzea ezinbestekoa dela deritzogu. Horregatik, biharko egunean Euskal Herria Martxan deialdiak burutuko dituen mobilizazioekin bat egin nahi dugu, herritarrei manifestazioetan parte hartzeko deia luzatzearekin batera.
EH Bilduk Arantza Quiroga buru zuen Mahaiak 100 tablet elektroniko erosteko abian jarri zuen lehiaketa publikoa bertan behera utz dezala eskatu dio Legebiltzarreko Mahaiari, eta halaxe defendatuko du bertan Juanjo Agirrezabalak lehen presidenteorde bezala. Mahaiak tabletak erostea erabaki zuen legebiltzarkide guztien eskura jartzeko, Legebiltzarraren bulego mugikorreko sisteman integratzeko.
EH Bilduk operazio horren kostu osoa ia 200.000 eurokoa izan daitekeela ohartarazi du, baina, bere ustez, “ez dago benetako behar objektiborik diru publikoa horretan gastatzea justifikatzeko”. “Diru publikoa arduraz eta zuhurtziaz kudeatzeko obligazioa dugu talde guztiok”, azpimarratu du koalizioak eta horren ildotik, beraz, EH Bilduko legebiltzarkideek tabletak hartzeari uko egingo diote, Mahaiak erosketa hori bertan behera uzteko eskaria aintzat hartzen ez badu.
Diputazio Iraunkorreko Mahaiak 100 tablet hornitzeko kontratuaren esleipena lizitatzea erabaki zuen hil honen 5ean, Legebiltzarraren bulego mugikorreko sisteman integratzeko, eta 114.950 euroko gehieneko aurrekontua ezarri zuen horretarako. Prezioa, hala ere, 80.000 euro inguru garestiago izan liteke tablet horietan sinadura elektronikoa erabiltzea eta Legebiltzarreko barne sarearekin konektatzea ahalbidetzeko.
EH Bilduren iritziz, ordea, “ez dago ez beharrik ez justifikaziorik erosketa hori egiteko, tablet horiek emango luketen zerbitzua ordenagailu portatilek jada betetzen dutelako, legealdi hasieran legebiltzarkideei ematen zaizkienek, alegia”. Hori dela eta, “ez du inolako zentzurik hain funtzio antzekoak dituzten bi tresna informatiko ematea, eta are gutxiago behar-beharrezkoa izan gabe ere gastuak bikoiztea”.
Legebiltzar-talde honek salatu duenez, “Mahaiaren erabakia diru publikoa xahutzea da, eta horrek inoiz ez du justifikaziorik, baina are gutxiago egungo egoera ekonomikoan”. EH Bilduk erakunde publiko guztiei exijitzen die funts publikoak “arduraz eta zorrotz” kudea ditzatela; izan ere, “horrela ez jokatzea, Mahaiak auzi honetan egin duen moduan, herritarrekiko errespetu falta larria da, beraiek baitira, zergak ordainduz, administrazioen jarduera ekonomikoki ahalbidetzen duenak”.
EH Bilduk tabletak erosteko lizitazioa bertan behera uzteko formalki eskatzea erabaki du, Mahaiak operazio horren inguruko informazioa emateari uko egin ondoren. Mahaiaren ebazpena, Legebiltzarreko Aldizkari Ofizialean hilaren 9an argitaratuta, ezagutu eta gero, Dani Maeztu eta Juanjo Agirrezabala Diputazio Iraunkorreko kideek galdera sorta bat helarazi zioten hilaren 12an une hartan Quiroga buru zuen organoari, tabletak erostea justifikatuko luketen arrazoiak eta beharrak argi zitzan.
Mahaia, hala eta guztiz ere, erantzuteari uko egin zion hortik bi egunetara eginiko bileran. Erregelamenduaz egin zuen irakurketaren arabera, legebiltzarkideek ez dute Mahaiari kontuak eskatzeko ahalmenik. EH Bilduren irudiko, “erantzun horrekin Mahaiak legebiltzar-taldeei sekulako mespretxua egin zien, eta agerian utzi zuen, beste behin, Arantza Quiroga presidente izan duen Mahaiaren ezaugarri nagusietariko bat, iluntasuna, hain zuzen ere”. Aipatutako tesi horri aurre eginez, dio EH Bilduk, “Mahaia ezin daiteke ahalguztiduna izan, ezin daiteke kontroletik kanpo egon; aitzitik, legebiltzar-taldeen kontrolpean, ikuskaritzapean, egon behar du”.
Video de la intervención de Francisco Ferrer Borrego en las jornadas sobre “Decrecimiento y Crisis Económica” organizadas por Alternatiba los pasados 9 y 10 de noviembre en el Aula de Cultura de Algorta (Getxo). El ponente, Economista y miembro del “Seminari d’economia crítica – Taifa”, ofreció una charla bajo el título “Crisis económica, mitos, mentiras y alternativas” ante una sala llena con más de 100 personas que siguieron la conferencia e intervinieron activamente en el turno de preguntas.
“Desazkundea eta Krisi Ekonomikoa” lemapean Alternatibak Algortan, Getxoko Kultur Etxean, antolatutako jardunaldietan Francisco Ferrer Borregok eskainitako hitzaldiaren bideoa, azaroaren 10an grabatutakoa. Hizlaria, Ekonomilaria eta “Seminari d’economia crítica-ren” kidea, “krisi eknomikoa, mitoak, gezurrak eta alternatibak” izeneko hitzaldia eskaini zuen txiki gelditu zen aretoan, 100 lagun baino gehiago elkartu ziren bertan.
Video de la intervención de Joaquim Sempere Carrera en las jornadas sobre “Decrecimiento y Crisis Económica” organizadas por Alternatiba los pasados 9 y 10 de noviembre en el Aula de Cultura de Algorta (Getxo). El ponente, Sociólogo mediambiental de la Facultad de Ciencias Económicas de Barcelona, ofreció una charla bajo el título “Ética y Decrecimiento” ante una sala llena con más de 100 personas que siguieron la conferencia. Dentro de su discurso trata los temas del decrecimiento y la crisis, con la ponencia “La hegemonía social en las políticas de decrecimiento”.
“Desazkundea eta Krisi Ekonomikoa” lemapean Alternatibak Algortan, Getxoko Kultur Etxean, antolatutako jardunaldietan Joaquim Sempere Carrerak eskainitako hitzaldiaren bideoa, azaroaren 10an grabatutakoa. Hizlariak, Bartzelonako Ekonomi Zientziak Fakultateko Ingurumen Soziologoa, “Etika eta Desazkundea” ideiak jorratu zituen txiki gelditu zen aretoan, 100 lagun baino gehiago elkartu ziren bertan. Bere diskurtsoan desazkundeaz eta krisiaz hitz egin zuen, eta “Desazkunde politiken hegemonia soziala” izeneko hitzaldiarekin gaurko eta etorkizuneko erabilera energetikoaz hitz egin zuen.
EH Bilduk Arantza Quiroga buru zuen Mahaiak 100 tablet elektroniko erosteko abian jarri zuen lehiaketa publikoa bertan behera utz dezala eskatu dio Legebiltzarreko Mahaiari, eta halaxe defendatuko du bertan Juanjo Agirrezabalak lehen presidenteorde bezala. Mahaiak tabletak erostea erabaki zuen legebiltzarkide guztien eskura jartzeko, Legebiltzarraren bulego mugikorreko sisteman integratzeko.