Alternatibak gaur azaldu duenez, Euskal Autonomia Erkidegoko hauteskundeak aurreratzeak “ateak zabaltzen dizkio Legebiltzar demokratikoari eta herri honetako ezkerreko indarren bat egitearekin etorriko den benetako aldaketa sozialari”.
Alternatibako bozeramaile Oskar Matutek, gogorarazi du, hauteskunde deialdia aurreratuko ez zuela hainbestetan errepikatu ondoren, Patxi Lópezek azaldu egin beharko duela zergatik aldatu duen iritzia: “Hiritarrek informazio argi eta gardena eskatzen diote klase politikoari eta ez datuak ezkutatzea eta opakutasuna”.
Matuteren ustez, hauteskunde aurrerapen honekin, “Lópezek ezkutatu egin nahi ditu PPrekin elkar hartutako agintaldian aplikatu dituen politika neoliberalak eta egin dituen murrizketa sozialak. Baina Euskal Herrian urteak daramatzagu politika neoliberalak jasaten, egungo gainbehera ekonomikora eraman gaituzten eta porrot egin duten gobernuen eskutik”.
Horregatik, Alternatibako bozeramaileak argi esan du: “Bada garaia krisitik ateratzeko ezkerreko eredu baten aldeko apustua egitekoa, sistema kapitalistak eraman gaituen prekarietate egoera eta eskubide sozialen murrizketen aurrean dugun aukera bakarra delako”. Matuteren hitzetan, hauteskundeak aurreratzeak “ateak zabaltzen dizkio Legebiltzar benetan demokratikoa sortzeari, indar politiko guztiak ordezkatuta izango dituen Legebiltzarrari, eta baita herri honetako ezkerreko indarren bat egitearekin etorriko den benetako aldaketa sozialari”.
Euskal Herria Bilduk prentsaurrekoa eskaini du gaur goizean Iosu Uribetxeberria preso gaixoaren berehalako askatasuna eskatzeko. Aralar-eko Josu Murgia, EA-ko Elena Gartzia, Alternatibako Oskar Matute eta Ezker Abertzaleko Maribi Ugarteburu agertu dira prentsa aurrean. Hona hemen prentsaurrekoan esandakoa:
Lehenik eta behin, Josu Uribetxebarriaren berehalako askatasuna berriro exijitu behar dugu. Bere egoera ezin da okerragoa izan. Ez dago inongo aitzakiarik ez askatzeko. Beste kasu batzuetan demostratua geratu da nola justiziaren mekanismoak berehala aktibatzen diren, baina kasu honetan, urgentea denean, ez. Justizia eta legea ez du berdin aplikatzen Estatu Espainolak kasu guztietan eta hori agerian dago.
Estatu espainolaren agintariak burokraziaren atzean gordetzen ari dira. Baina ez dute inor engainatzen, bere espetxe politika ankerrak eragin du Iosuren egoera larria. Espainiar Gobernua da azkeneko asteetan gertatzen ari denaren errudun bakarra.
Iosu Uribetxebarria, dagoen egoeran egonik, minbizi terminalaz gaixo eta 10 egunez gose greban, ordu bat ere gehiago ezin dute preso atxiki. Larrialdi humanitario baten aurrean gaude.
Iosu Uribetxebarria presoaren inguruan gertatu dena sekula ere gertatu behar ez zenaren kronika da. Sekula gehiago gaixorik den preso batekin gertatu behar ez dena. PPren gobernuak modurik krudelenean eta ulertezinenean muturrerainoko jolas makabroa egin du pertsona baten bizitzarekin, estatuko legalitateak berak dioenari bizkarra emanez. Talionen legea, mendekuaren legea, bihurtu dute estatuaren politikaren ardatz euskal preso politikoekiko, eta Iosu Uribetxebarriarekin gertatutakoa horren muturreko adibidea izan da.
Ezin da ahaztu duela 7 urte jada diagnostikatu ziotela minbizia lehenbiziko aldiz Uribetxebarriari, eta harrez gero modu irregularrean mantendu dutela preso, gaixotasun larriei buruz espetxe legediak berak dioena aintzat hartu gabe. Abuztuaren 1ean metastasia diagnostikatu izanak larritasuna maila gorenera eraman zuen, gaixotasunaren atzeraezintasuna eta hilzori egoera begi bistan utziz. Eta hala ere, beste 17 egun luze igaro dira, kasuaren larritasunak eskatzen zuen berehalako erantzun humanitarioari muzin eginda. Espainiako estatuak heriotzaren korridorean mantendu du Iosu, zuzenbide estatu batek izan beharko lukeen jokabidearen kontrakoa aplikatuz.
Sekula ere ailegatu behar ez zuen egoera horretan, Iosu bera gose greban sartu izanak larritasuna areagotu du. Osasunerako eta duintasunerako edozein gaixok daukan eskubidea erreklamatu du Iosuk, ez gehiago eta ez gutxiago.
Jendearen erantzuna eta mobilizazioa, zoritxarrez, funtsezkoak izan dira. Bestela Josuren kasua, beste askotan gertatzen den bezala, oharkabean pasatuko zen. Azken aste eta egunotan preso politikoen aldetik eta herritarren aldetik egon den elkartasun eta salaketa uholdea eredugarria izan dela deritzogu: modu baketsuan kalera atera da giza eskubideen errespetu mezua, Iosu eta gaixo diren beste 13 preso politikoak berehala aska ditzatela eskatuz.
Zoritxarrez, mobilizazio eta ekimen horiek guztiak egin ez balira, gaiak daukan larritasunaren kontzientzia nekez hedatuko zen egin den bezala, Euskal Herrian zein nazioartean. Zoritxarrez, herritarren mobilizaziorik gabe, behin eta berriro ikusten dugu PPren gobernua bakearen kontrako norabidean tematua dagoela, eta euskal preso politikoen eskubideen etengabeko urraketa darabilela, baita gaixo larrien kasuan ere.
Beste 13 euskal preso politiko gaixotasun larriekin daudela ezin dugu ahaztu. Salbuespenezko neurri anti-humanitarioa da pertsona horiek preso mantentzea. Espainiako gobernuak berehala aska ditzan etengabe jarraitu behar dugu eragile sozial eta politikoak eta herritarrak elkarrekin mobilizatzen, giza eskubide guztiak euskal herritar guztientzako bete daitezen. Ez dugu beste horrelako kasurik nahi.
Uribetxeberriaren inguruan pasa den abuztuaren 1etik hona gertatutako guztiaren baitan, aipagarria da EHBilduren ustez Euskal Herriko beste eragile politikoek jokatutako papera. PPk berriro ere erakutsi du bakearen kontrako abanderatua dela; sufrimenduaren apologia eta mendekuaren diskurtsoa astindu du. Jarrera hori, salagarria izateaz gain demokraziaren eta eskubideen ikuspegitik, gero eta ulertezinagoa da, bai Euskal Herrian, bai nazioartean.
Aipagarria eta txalogarria deritzogu PSFko Ipar Euskal Herriko bi diputatuek, Alaux eta Capdeviellek gaiarekiko lehen unetik erakutsitako engaiamendua, mobilizazio herritarrean parte hartuz eta barne ministroarekiko gestioak egingo dituztela aginduz.
Ordea, faltan bota dugu antzeko jarrera humanoa eta maila politikoa PSErengan eta EAJrengan.
Siglen gainetik, herri honetako kultura politiko guztiak izan beharko ginateke gai funtsezko gaietan oinarrizko akordioetara iritsi eta horien alde lan egiteko. Eta pertsona guztien oinarrizko eskubideen errespetua gai ardatza da, noski. Euskal Herrian bizi dugun egoera berriak politika konpromisoz eta maiuskulekin egitea eskatzen digu, fribolitateak alde batera utzita.
EHBilduk bat egiten du Herrira mugimenduak biharko egin duen urgentziazko deialdiarekin. Bihar 12:30ean Euskalduna jauregi aurrean batzeko deia egiten diegu giza eskubideen alde dagoen Euskal Herritar orori «Giza eskubide guztiak, euskal presoak Euskal Herrira» lelopean. Ordurako, Iosu Uribetxeberria Arrasaten edo harako bidean egon beharko luke. Hala bedi. Horrela bada, arnasa sakon hartuta eta indarberriturik eskatuko dugu beste 13 preso gaixo larrien berehalako askatasuna. Baita euskal preso politikoen zigor luzapena eta sakabanaketa bukatzea ere.
Gaurkoan EH Bilduk euskal preso politikoen senitartekoen elkartearekin, Etxerat-ekin, izaniko bileraren ondotik larritasun ahotsa altxatu nahi du eta Iosu Uribetxeberria preso arrasatearrak bizi duen egoera irmoki salatu nahi du.
Iosu Uribetxeberriaren osasun egoera larriak ez du atzerabueltarik eta senitartekoek adierazi bezala Iosu hil egingo da. Hain gordin adierazi digute senitartekoek zein den Iosu-ren egoera eta hortaz EH Bildu-tik lanean jarraituko dugula adierazi diegu Iosu-ren eskubideak onartu daitezen. Egungo espainiar legediaren arabera dagoeneko 2007tik etxean behar luke eta askatasunean, baina askatasun eskaera ukatua izan zen eta erabaki horrek Iosu-ren hiltze akta suposatu zuen.
Euskal preso politiko askoren bizia arrisku larrian dago eta gero eta denbora eta aukera gutxiago dute espainiar espetxeetatik bizirik ateratzeko. Iosuren osasun egoera asko gaiztotu da, ekidin bazitekeen ere. Legearen arabera, Iosu kalean behar luke 2007tik, baina eskari hori ukatua izan zen.
Mendekuzko eta salbuespenezko espetxe politika hau deuseztatzeko garaia da, Iosu eta gainontzeko euskal preso politikoak hiltzen ari delako. Iosu-ren osasun egoera larriaren oinarrian espetxe politika anker hau baino ez dago. Espetxe politika honen ondorioz, Iosu-k ez du jaso behar bezalako laguntza medikurik bere gaixotasun larria sendatu ahal izateko. Biriketako minbizia iragarri ziotenetik ez du behar besteko laguntza medikurik jaso eta horrek hilzorian jarri du. Gobernu espainiarrak aplikatzen duen espetxe politika honek ez du preso gaixoen asistentzia medikurik bermatzen eta horren ondorioz euskal preso politikoen kopuru altuak gaixotasunak pairatzen ditu. Behar bezalako laguntza medikua jaso izanak Iosu-ren bizia bermatu ahal izango luke.
Iosuren egoerak, espainiar gobernuak, euskal preso politikoekin aplikatzen duen mendekuzko eta salbuezpeneko espetxe politikaren adierazlea da. Espainiar gobernuak, PSOEren laguntzaz, gure herrian ireki den irtenbide prozesua baldintzatu nahi du, prozesuaren oinarriak Aieteko Agirian jasota daude, baina prozesu honek euskal jendarte gehiengoaren bultzada du.
Espetxe politika honen helburu nagusia euskal presoen eskubideak deuseztatzea da. Euskal Preso Politikoen Kolektiboa ahuldu, horretarako mendekuzko eta salbuezpeneko politika aplikatuz, era berean, konponbide prozesua, euskal jendartearen gehiagoak bultzatzen duena hondoratzeko.
Egungo medekuzko eta salbuespenezko espetxe politika honen helburua, egungo espainiar legedia bera errespetatzen ez duena eta Giza Eskubideen Europar Epaitegiaren aginduei muzin egiten diena, Euskal Preso Politikoen Kolektiboaren eskubideak murriztea eta pertsona gisa suntsitzea da, era berean, euskal jendartearen gehiengoak babesten eta bultzatzen duen konponbide prozesua zapuzteko.
Dei bat luzatzen diegu gainontzeko alderdi eta arduradun politikoei erantzukizunez joka dezaten eta berehalakoan Iosu-ren askatasuna eska dezaten beste 13 presoena bezalaxe.
Josu askatu! Hamalauak herrira! Hau da gobernu espainiarrari luzatzen diogun esijentzia. Ondorioz, espainiar gobernuari Josu Uribetxeberria berehalakoan aske utz dezaten esijitzen diogu, gaixo dauden gainontzeko 13 presoak bezalaxe.
Biblian jasotzen denez, Abrahamek bere seme Isaac sakrifikatzeko asmoa zuen, hari esan gabe Jaungoikoari eskaintzera zihoan sakrifizioa semea bera zela. Agindu jainkotiarra betetzeko prest zegoenean, aingerua agertu zitzaion, esanez: “Ez egin minik mutikoari, dagoeneko badakit Jainkoaren beldur zarela, ez baitiozu ezetzik izan zure seme bakarra niri emateari”. Tamalez, testu biblikoak asteotako egunkarietako azalekin antzekotasun gehiegi ditu.
Espainiako Erresumako Presidente Mariano Raxoik lepora zuzendutako labankada eman die herritarrei, murrizketa, BEZaren igoera eta kotizazio sozialen beherakada – langileen soldataren zati bat jaitsita- deitu arren. Erasoa justifikatzeko, Aznarren ondorengoak “sakrifizioa onartu eta zerbaiti uko egiteko” unea heldu dela ziurtatu zuen, bestela, “sakrifizioak alboratu eta guztiari uko egin” beharko litzaiokeelako. Banka ahalguztiduna odol eske ari da, eta ez du inongo aingerurik bidaliko Abrahamen eskua geldiarazteko. Herria da bere kateak eskatu beharko dituena, sakrifizioak orain onartzeak guztiari uko egitea ekarriko baitu.
Raxoik esan zuen Espainiari eman beharreko laguntzak inposatutako baldintzarik ez zuela izango. MoU deritzona (Ulermenerako memoranduma) ikusi ostean, PPko buruzagiak banan-banan jarraitu dituen eskakizun guztiak jasotzen direla egiazta daiteke; gezurretan ari ziren beraz, zigor bikoitzarekin gainera. Laguntza ez da Espainiarentzat, Alemaniako banku eta zordun diren banka pribatuko gainerakoentzat baizik. Gainera, ezarritako baldintza zorrotzek, gutxien dutenek are okerrago egon daitezela besterik ez dute eragingo, Espainiako Erresuma beste erreskate baten atarian jarrita zorra ordaintzerik ez duenean. Europako Banku Zentralaren, Europako Batzordearen eta Europako Banku Agintaritzaren eskutik etorriko da inposatutako baldintza guztiak zintzo betetzen diren ikuskatzea.
Greziaren finantzak kontrolatzen dituen troikak ez-bezala, zor pribatuaren zama arintzea proposatu berri duten NDFako ortodoxoak Europako Banku Agintaritzarekin ordezkatu dituzte, finantza sisteman egonkortasuna eta gardentasuna sustatzeko helburua omen duena baina Londresko City ilunean egoitza duena.
BEZaren igoera benetako labankada da, herritar guztiek modu berean ordaindu beharko dutelako haien gaitasun ekonomikoa edozein izanda ere. Nekazaritzan eta abeltzaintzan erabilitako lehengaiak, esaterako, %8tik %21era igoko dira. Montorok, tartean, errugabeek bekatariengatik ordaindu beharko dutela onartu du (BEZarekin iruzurrean ari direnak eta amnistia fiskala darabiltenak, edota Erresumako hiriburuko hamaikagarren saio olinpikoa babestearen truke kenkariak baliatuko dituztenak). Kotizazio sozialen beherapena ere dakar erasoak, pentsio sistema publikoari kalte egin eta langabezia saria seigarren hilabetetik aurrera murriztuta, existitzen ez den enpleguaren bilaketa sustatzeko aitzakiapean. Murrizketek 65.000 milioi euro aurreztea dute helburu, baina ahaztu egiten dute sozialki zein ingurumenari begira sostengaezinak diren obretan zein ejertzito, monarkia edo senatua bezalako eremuetan murriztea. Jaitsi egin dute, halaber, funtzionarioen soldata (parte bat bankari oparituta) eta aniztasuna zein kontrol politikoa ere kaltetuko dute, zinegotzien %30 murriztuta.
Pentsa zitekeen dagoeneko guztien kontra egin dutela baina, tamalez, seguru gaude murrizketak ez direla horretara mugatuko: pentsioak jaistea eta erretiro adinaren atzeratzea bizkortzea laster izango ditugu mahai gainean.
Maastrichteko Ituna, Lisboakoa eta ukiezina zirudien konstituzioaren erreforma defizit publikoari muga jartzeko. Guzti horiekin, urratsez urrats, Espainiako Erresumak politika ekonomikoa egiteko berezkoak zituen lanabesei uko egin die. MoU memorandumak Espainiako finantza sistemak bete beharreko 37 baldintza zehazten ditu; are gehiago, jaso gabeko edozein neurri hartzeko asmorik izango balu, gobernuak jagoleei ohartarazi beharko lieke. Burujabetza laga dutela erakusten dute Margallo ministroaren hitzek, “subiranotasun nazionalaz hitz egitea ergelkeria” zela esan zuenean, “partekatutako subiranotasunen munduan bizi garelako”.
Memorandumak, halaber, aurrezki kutxak bankuen gainean duten jabetza %50aren azpitik mugatzera behartzen ditu. Espainiak horretarako beharra ezarriko du legez, eta, hori gertatzen denean, euskal kutxek Kutxabank kontrolatzeari utziko diote eta gizarte ekintza galtzetik urrats txiki batera egongo gara. Horrela, agerian gelditu da Gipuzkoako erakunde sortzaileen pribatizazioa saihesteko asmoz negoziatutako mugak ez direla nahikoak izan, are mingarriagoa dena banka publikoa inoiz baino beharrezkoa denean.
Konponbidea, berriz ere, hartu izan diren neurrien kontrako norabidean doa. Zergatik bultzatu zituen Europak fusio berriak, aurretik zabaldutako kezka finantza erakundeen tamaina zenean eta, ziotenez, erortzen uzteko handiegiak zirenean? Banka pribatua erreskatatu aurretik aztertu beharko litzateke zergatik herritarren lepotik ordaindu behar den. Ackermannen banka alemaniarrak zor hori erosi zuenean, ez omen zekien ezinezkoa izango zela bueltatzea? Ikuskaritza egin beharra dugu, zorraren zein parte den zilegi erabakitzeko eta, horren arabera, zer ordaindu eta zer ez.
Etortzeke dauden politikek eta esku-hartzeek mozkinak eta finantza errenta jartzen duten beste ezeren gainetik. Austeritatea, eskubide murrizketak, pribatizazioak; guztiak dira gizarte desjabetze eta harraparitza politikak. Konponbidea errenta zein aberastasunaren eskutik etorriko da, eskubide sozialak indartzetik. Ez dugu sakrifiziorik onartuko, ez jainkoaren ezta bankaren izenean ere ez.
Gaur goizean Bilboko Konpartsak-en kontra abiatutako jazarpenaren kapitulu berri bat ezagutu izan dugu. Oraingo honetan, Konpartsero Eguna Areatzan egiteko debekua jaso izan dute konpartsakideek. Horren aurrean, Aitziber Ibaibarriaga Bilduko zinegotziak dei zuzena egin dio Azkuna alkateari zuzen dezala eta, behingoz, Bilboko Konpartsak-en kontrako jazarpenari amaiera jar dezala. Bide batez, gogor salatu du oso eztabaidagarria den Espazio Publikoaren gaineko Ordenantzaren Udalak egiten duen erabilpen okerra.
Bilduko zinegotziak uste du Azkunak azken aldi honetan biderkatu dituen mespretxuzko adierazpenek eta jazarpenek ez dutela batere laguntzen iraganeko gatazkak gainditzeko Batzorde Mistoan talde guztiak egiten ari diren esfortzuan.
Jarraian, Ibaibarriagak azpimarratu du Espazio Publikoaren gaineko Ordenantzaren Udalak egiten duen erabilpen okerra. Bilduk bat egiten du aurreko astean Kalea Guztiona da herri ekimenak egindako salaketarekin. Ibaibarriagak gogoratu du Udalak behin eta berriro erabiltzen duela “ez da interes publikokoa” leloa denetariko jarduerak debekatzeko. “Aitzakia horrekin, herritarrei inolako eragozpenik sortuko ez zieten eta espazio publikoaren erabilera pribatibo edo berezirik egingo ez zuten oso jarduera desberdinak debekatu ditu. Jokabide horrek argi erakusten du zein zen udalaren helburua: kalea herritarren gozamenerako eta errebindikazioetarako erabiltzeari mugak jartzea” , gaineratu du.
Ibaibarriagak biharko deialdia mantentzearen aldeko Bilboko Konpartsak-ek erakutsitako jarrera irmoa txalotu du. Honetaz gain, deia luzatu die herritarrei biharko ekimenetan parte hartzeko “Azkunari zein EAJri argi uzteko kalea guztiona dela”. Bukatzeko, Ibaibarriagak bihar Areatzara hurbilduko dela konpartsei babesa emateko iragarri du.
Bilboko Udalak, Azkuna alkatearen ekimenez, Bilbotar Ospetsu titulua eman zion iaz Iberdrola enpresari. Araudiaren arabera, hiriaren zein hiritarren irudi zein mesederako eginiko lan goraipagarria egin duten pertsona edo erakundeak bereizten ditu Udalak aipatu tituluarekin. Izendapena, azken batean, jokabide zibiko eta eredugarriaren aitortza da.
Esan daiteke nahiko modu arraroan ulertzen duela jokabide zibiko eredugarria gobernu taldeak: herritarrak energia nuklearraren arriskupean jartzea; bizkaitarron onurarako politika sozialak garatzea galarazten dituzten zerga kenkariak baliatzea; azpikontratatutako enpresetako langileen eskubideak urratzea eta, azken finean, Iberdrola ezartzen den leku orotan inpaktu sozial eta ekologiko lazgarria izatea, Latinoamerikan batez ere. Hau al da jokabide eredugarria haientzat?
Fukushiman gertatutakoa gertatua ere, Iberdrolak Garoñaren bizitza luzatzearen aldeko jarrera dauka. Herritar guztiak mehatxatzearen parekoa da hori, 40 urtetik gora duen zentral nuklearraz ari garenean. Argi dago mozkina dutela lehentasun, eta oso bigarren mailan, gu guztion segurtasuna.
Iberdrolak, halaber, Madrilgo Gobernu desberdinen lan erreformak baliatu izan ditu bere langileak zapaltzeko, azpikontraten bidez multinazionalarentzat lan egiten dutenak batez ere. KONEKTA da adibiderik argigarri eta, era berean, mingarriena. Izan ere, Iberdrolaren bezeroekiko arreta zerbitzua kudeatzen dutenetik 50 langile kaleratu dituzte. Jokabide benetan eredugarria bai.
Azkenik, multinazional guztiek bezala, irabaziak beste ezerren gainetik lehenesteko estrategiaren baitan, Iberdrolak ez du inolako eragozpenik beste herrialde batzuetako baliabideak ustiatzeko, bere diskurtso berdea zeharo ahaztuta eta bereziki Latinoamerikan aztarna beltza utzita: giza eskubideen alde nazioartean jasotzen diren eskubide sozial, politiko eta ekologikoak ezabatuta. Hala, eta herrialde jakin batzuek enpresa transnazionalekiko dituzten legedi eskuzabalak baliatuta, erabat ohikoak dituzte kaleratzeak, sindikatutako langileekiko mehatxuak, prezioen zein ordainketen gaineko iruzurra, lur desjabetze zein jende kanporatzeak haien proiektu energetikoen ondorioz, eta abarrekoak.
Saritzeko moduko portaerak al dira aipatutakoak? Eredugarria al da Latinoamerikan pertsona askoren bizitzaren lepotik ahal bezain beste mozkin lortzen jarraitzea? Gure segurtasuna kolokan jar dezaketen azpiegituren aldeko apustuari eustea da bilbotarrok eskertu behar duguna? Langabezia, pobrezia eta bazterkeria nagusi direnean urtero 9 milioi eurotik gorako saria duen Sanchez Galan presidentea goraipatzea?
Iberdrolaren ohiko jardueren zati bat besterik ez dugu birpasatu baina, non da zibismoa guzti honetan? Elkartasun, etika zein justizia gabezia baino ez dugu ikusten. Onartezina deritzogu halako jokabideak saritzeari. Guztiz lotsagarria da pertsonen aurkako hainbeste zapalkuntzen errudunei saria ematea eta, horregatik, Bilbotar Ospetsu titulua ken diezaiotela aldarrikatuko dugu behin eta berriro, gero eta ozenago.
“Murrizketarik ez. Burujabetza ekonomikoa” lelopean Euskal Herria Bildu koalizioak datorren larunbaterako deituriko mobilizazioaren harira ELA sindikatuak kaleraturiko oharraren inguruan, honakoa adierazi nahi dugu:
Gobernu espainiarrak hartu dituen neurriek sortu duten egoera larri eta ezinegon orokortuaren aurrean, murrizketen aurkako eta burujabetza ekonomikoa aldarrikatzeko pertsona eta kolektibo orok mobilizaziorako eskubidea dutela adierazi nahi dugu.
Era berean, adierazi nahi dugu errespetatzen dugula ELAren jarrera, baina ez gaudela ados hartu duen jokabidea eta erabakiarekin. Halaber, aldarrikatu nahi dugu esparru sozial eta sindikala ez direla inoren jabegokoak, baizik eta herri osoarenak direla. Herri osoarenak diren bezala bestelako esparruak, besteak beste, erakundeak eta kaleak.
ELA sindikatuak eremu sindikal eta sozialera mugatzen du Gobernu espainiarraren neurri ekonomiko eta sozialei erantzuteko ardura, indar politikoon eragin eremua instituzioetara mugatuz. Irakurketa erratua da hori EH Bilduren iritziz. Guztion ardura da, sindikatuena, alderdiena eta eragile sozialena, emergentziazko egoera honetan, erantzutea eta alternatibak plazaratzea.
Honela bada, Euskal Herria Bildu koalizioak eremu guztietan egingo du euskal herritarren eskubide guztien defentsa, bai kalean eta bai instituzioetan eta horretarako prest dauden eragile guztiekin egingo du, ELA barne, ulertzen baitugu gu guztion eskuak beharrezkoak izango direla estatu golpe ekonomiko honi aurre egiteko. Ez dago inor soberan, eta ez gara inor inoren parte hartzea mugatu edo baldintzatzeko.
Bukatzeko, euskal herritar guztiei deia luzatzen diogu uztailak 21, larunbata, Bilbon, “Murrizketarik Ez. Burujabetza Ekonomikoa” lelopean egingo dugun manifestazioan parte hartzera.
Alternatiba osatzen dugunontzat, modu bakarra dago Mariano Raxoik eta Espainiako erregeak gaur presidituko duten ministroen kontseiluan gertatuko dena: Estatu kolpea. Merkatuek zuzendutako estatu kolpea, klase herritarren duintasunarekin amaitu nahi duena, botere politikoaren birzentralizazioa bilatzen duena eta urte luzez ongizate estatu gisa saldu diguten iruzurraren errotik desegitera datorrena.
Espainiako Erresuman, gezurra eta kirtenkeria nonahi ikus daitezke, PPren egungo Gobernuan zein PSOEren aurreko exekutiboan. De Guindos ministroak esan zigun “krisiaren ondorioak bankuek ordainduko zituztela”, eta Raxoik duela gutxira arte zioen “Espainia ez zegoela interbenitua eta ez zuela BEZa igoko”. Eta, zein da egun inposatzen diguten errealitatea? Murrizketa basatia eta zekena, gizarte bazterkerian milaka pertsona utziko dituena, baita hemen ere, Euskal Herrian.
– BEZa bi eta hiru puntu artean igo izanak Europako BEZarik altuena duten Europako Belgika edo Erresuma Batua bezalako herriekin parekatzen gaitu. Herrialde horietan, alabaina, Gutxieneko Soldata bi edo hiru aldiz handiagoa da dute; igoerak, beraz, erosteko ahalmena galtzea dakar, bizitza duinaren sostengarritasuna oso zail egiten duela.
– Are iraingarriagoa da langabezia sariaren murrizketa, langabeak enplegu bila aritzera bultzatuko dituela argudiatuta. Zinismo ariketa hain handia da ezen lan ministroa eta gobernuko presidentea dimititzera eraman beharko lituzkeela. Beste 600.000 lagun kale gorrian uztera doaz.
– Funtzionarioen abenduko estraren ezabaketa eta berau 2015ean berreskuratzea pentsio funtsetan ekarpena eginda ankerkeria hutsa da. Soldatak murrizteaz gain jokaldi bera baliatzen dute bankari mozkinak ematen jarraitzeko pentsio funts pribatuetan dirua txertatuz; PSOEk eta PPk pentsio sistema publikoa desegiteko egin behar izan duten guztia egin ondoren.
– Menpekotasun Legearen erreforma, jatorrian ere nahikoa ez zen legearena, are gehiago sakonduko du erabateko prekarietatean egiten diren zaintza lanaren baldintzetan, emakumeen esku dauden lanak batez ere eta gure bizitzarako ezinbestekoak direnak.
– Zinegotzien kopurua %30 murrizteak aniztasun politikoa desagerrarazteko helburua besterik ez du. Merkatuek PP eta PSOEren arteko bipartidismo leiala eta otzana behar dute.
Laburbilduz, estatu kolpe bat; eta Madril, Gasteiz zein Iruñeko gobernu txotxongiloek ez dute inolako arazorik izango klase herritarrak zapaldu eta sakrifikatzeko hondamendira eraman gaituztenen eskutik, Madrilen meatzariekin egin duten bezala. Alternatibatik gure babes osoa adierazi nahi diegu.
Une erabakigarria bizi dugu, kapitalismoak bere iraupena oztopatzen duen edozeinen kontra daraman borrokan. Ez dute inolako arazorik izango behar beste pertsona zapaldu eta kriminalizatzeko. Jakin badakitelako, guk dakigun bezala, haien kapitalaren eta gure bizitzaren arteko lehia bizian murgilduta gaudela.
Beste aukerarik ez dagoela sinestarazi nahi digute, beste biderik ez dagoela eta ardurarik ez dutela diote. Eta berriz ere gezurretan ari dira. Badakitelako iruzur global honen erantzukizun bakarra haiena dela, kapitalismoa gurtzen dutenena. Oraingo honetan ezin diote gehiegikeriarik leporatu ezkerrari. Haien sistema izan da, merkatuekiko menpekotasunaren onespenak eta gizartea antolatzeko moduak porrot egin duena.
Alternatiban argi daukagu honek irtenbidea baduela. Eta irtenbide hori herri eta eredu justuagoa eraikitzeko aukera emango diguten neurrietan oinarritzen da. Horregatik premiazkoa dugu Euskal Herriaren erabateko burujabetza aldarrikatuko duen alternatiba martxan jartzea, merkatuekiko menpekotasunetik askatzeko modu bakarra delako. Eta premiazkoa da, halaber, haien murrizketei pertsonen duintasunaren alde egingo duten proposamenekin aurre egitea.
– Egun inoiz baino ageriagoan dago 35 lanorduen aldarrikapena. Dagoen lana eta gero eta esku gutxiagoren artean dagoen aberastasuna banatzea ezinbestekoa da.
– Atzeraezina da zerga politiken erreforma aurrera eramatea, progresibotasuna, zerga iruzurraren jazarpena eta pribilejioen desagertzea oinarri izanda.
– Gizarte justuagoa eraikitzeko berehala igo behar dugu Gutxieneko Soldata, egungo 641 euro ziztrinen gainetik, mila euroren mailatik gora.
– Etxe desjabetze guztiak ekidin daitezke, Grezian bezala, bankuek hipoteka ordaindu ezin dutenak desjabetu ditzaten galarazita.
– Makro proiektuak geldiarazi behar ditugu, eraikuntza enpresen mozkina besterik ez baitute bilatzen PP, PSE, UPN eta PNVri esker. Supersur da eredurik argigarriena, amalurra porlanez estaltzeko bakarrik balio dutelako erakunde publikoak zergapetzen dituzten bitartean. Inbertsio horiek askoz beharrezkoagoak diren politika sozialetara bideratu behar dira.
– Euskal banku nazionala sortzeko proiektuari eutsi behar diogu, funtzio soziala eta ekonomia planifikatzeko zereginak izango dituena, Kutxabank pribatizatu dezatela saihestuta, PPk, PSEk eta PNVk nahi duten bezala.
– Zorraren benetako kontu ikuskaritza exijitzen dugu, zilegi den zorra ordaindu eta bidegabea ez ordaintzeko. Europako teknokratek badakite ez dela zorra ordainduko, gezur handi bat delako. Murrizketak, aldiz, oso errealak dira.
Alternatibak Euskal Herriko gizon-emakumeekin batera, ezker sindikal, sozial eta politikoarekin batera egin nahi duen bidea da hau. Erantzuteko ordua da, batera eta herriz herri kalera ateratzeko ordua. Basakeri hau geldiaraztea dugu, zutik gaudelako; pertsona guztien eskubide guztiekiko errespetuagatik kalera ateratzeko prest gaudelako. Horrexegatik, herritarrei dei egiten diegu Euskal Herriko ezker subiranistaren eskutik bakarrik etorriko den aldaketaren subjektua eraikitzera batu daitezen.
Ildo horretatik, euskal sindikalgintzak eta mugimendu sozialek gaur deituk dituzten mobilizazioekin bat egiten dugu, esan bezala, indarrak batu eta kalean erantzutea ezinbestekoa delako Mariano Raxoiren Gobernuaren eraso bortitzen aurrean.
Alternatibako bozeramaile Oskar Matutek albiste ontzat jo du Europako Giza Eskubideen Auzitegiak hartutako erabakia Ines del Rio presoak aurkeztutako helegitearen harira: “Lehenengo eta behin, Parot Doktrinak pairatu dutenen kaltea ordaintzeko balio beharko litzateke”. Ildo honetatik, gogorarazi du “pertsona guztien giza eskubide zein eskubide zibil eta politiko guztien defentsa egiten duenarentzat, agerian dago presoen eskubideak behin eta berriro urratzen direla dena ETA dela irakurketaren eta zigor bikoitzak ezarrita, presoei zein beren senitartekoei”.
Hala, alderdi ezkertiarreko bozeramaileak adierazi du “Estrasburgoren erabakia Espainiako Estatuari hausnarketarako tartea ekarriko diola, euskal gizartearen gehiengo zabal batek eskatzen ari den espetxe politika aldarazteko”. Zentsu berean, “egoera politiko berria egonkortzeko eta gatazkaren behin betiko konponbiderako mesedegarria” izango litzatekeela esan du.
Azkenik, Jorge Fernandez Diaz ministroak iragarritako errekurtsoaren kontra, Alternatibatik “salbuespen zein mendeku legeen arabera kartzelan jarraitzen duten preso guztien askatasuna” eskatu dute. Era berean, Espainiako Erresumako Gobernuak Ines del Rio espetxetik ateratzeko asmorik ez duela ikusita, Matutek ohartarazi dio Raxoiri “herritarren gehiengoak eskertuko liokeela jarrera intsumisoa Bruselarekin hartzeko Estrasburgorekiko hartu beharrean”, Madriletik inolako eztabaidarik gabe onartu dituzten irizpide ekonomikoak aipatuz.
Egun zailtasunak zailtasun aukeraz beteriko garaia zabalduz doala ikusten dugu, Euskal Herriak pairatzen duen gatazkari benetako konponbidea emateko atea zabalik da. Bide horretan aldaketa politiko eta sozialerako urratsak egunez egun lantzen ari dira. Ezkerreko esparru soberanista etengabean handituz doa, bai eremu politikoan, bai instituzionalean, bai sozialean. Azken bolada honetan Arabak egundoko jauzia ezagutu du aipatutako norabidean: hauteskundez hauteskunde aldaketarako esparru soberanistak gora egin du; langileon eskubideen defentsan mobilizazio iraunkorra antolatu da; martxoaren 29ko greba orokorra egun arrakastatsua izan zen; gazte belaunaldi berriak susperraldia bizi izan du, eta abar. Besteak beste, gaurko argazkia horren adierazle dugu. Argazki eraikitzaile bezain anitza. Aldaketarako argazkia.
Gaur hemen bildutakook konpromiso hitza lokailu hartzen dugu, bakoitzak berean eta berari dagokionean, ezkerreko esparru soberanistaren loratze honi geure alea ere erantsi diezaiogun. Geuk ere Araba ezkertiarra eta abertzalea eraiki nahi dugu. Geuk ere aldaketa eraikitzen parte hartu nahi dugu. Geuk ere uste baitugu beste Euskal Herri bat, beste Araba bat posible dela. Horregatik, euskaltzaleak, irakasleak, gurasoak, ekonomilariak, abokatuak, medikuak, etxeko langileak, erizainak, sindikalistak, kulturgileak, musikariak, idazleak, kirolariak, gazteak, herrigintza nahiz gizartegintzako eragileak, jubilatuak, autonomoak, langileak, enpresariak, kazetariak, nekazariak, abeltzainak, ingurumen teknikariak, langabeak… Askotariko lagunak eta esparru askotakoak bildu gara gaurkoan garai berriari gure hitza eta eskua luzatzeko, bide berri honetan guk ere parte eta “aktore” izan nahi dugulako, “aldaketarako filma” ekoiztera goazen honetan, denon artean, norberak beretik, konpromiso bateratuaz.
Ildo horretatik, Arabarron Konpromisoa esanahiz beteriko aipamen bilakatzera goaz. Errealitate ezkertiarra eta anitza eraiki dezagun, etorkizuna abertzale, euskaldun, solidario, feminista, internazionalista eta ekologistagoa izan dadin. Bide horretan aurrera egiten lagundu nahi duen norbanako oro Arabarron Konpromisoaren parte izango da, geure etorkizuna elikatuko duen ur-jauzi etengabe eta emankorraren parte.
Gaur hemen bildutakook bat egiten dugu aro honetan zabalduz doan ibilbidearekin. Horregatik, aldaketa politiko eta sozialaren bidean indarrak biltzeko ahalegina babesteko asmoz, EH Bilduren eskaintzarekin ere bat gatozela adierazi nahi dugu, bide berriak zabaltzen jarrai dezan geure konpromisoarekin bat etorriz.
Beraz, gure eremutik ekarpena egiteko prest gaude. Egunez egun norbanakoon lantokitik edota eragin gunetik urratsak ematen jarraituko dugu. Hauxe da geure ekarpena, hauxe da geure konpromisoa; garai berriarekiko ARABARRON KONPROMISOA!
Bilboko Udalak, Azkuna alkatearen ekimenez, Bilbotar Ospetsu titulua eman zion iaz Iberdrola enpresari. Araudiaren arabera, hiriaren zein hiritarren irudi zein mesederako eginiko lan goraipagarria egin duten pertsona edo erakundeak bereizten ditu Udalak aipatu tituluarekin. Izendapena, azken batean, jokabide zibiko eta eredugarriaren aitortza da.
