Alternatibaren VII. Asanblada Nazionala: Azken hilabeteetako eta aurrera begirako irakurketa

Aurreko Asanblada nazionaletik igaro diren hilabeteetan aldaketa ugari gertatu dira gizartean, ekonomian zein politikan, Euskal Herrian eta nazioartean ere bai. Zalantzarik ez dago maiatzaren 22ko hauteskundeak mugarri izan direla testuinguru politikoan ezkertiar eta subiranisten koalizioa, Bildu, Hego Euskal Herriko erakundeetara heldu delako. Edonola ere, bestelako gertaerak ere aipatu behar ditugu.

Sistemaren krisia areagotu egin da eta gero eta eraso gehiago sustatu ditu, langile, langabe eta pentsiodunen aurka. Espainiako Erresumak Europa osoan emandako lan eta giza eskubide murrizketarik larrienetako batzuk onartu ditu, EAJ bezalako eragileen laguntzarekin, izan ere, jeltzaleek ez dute inolako arazorik izan eskubideak zapaltzeko joeararekin bat egiteko.

Udal eta foru hauteskundeetan jaso dituen babesa eta konfiantzagatik, Bildu aliantza arrakastatsua izan da, baina baita beharrezkoa ere, klase politiko ustelak merkatuekin aspaldi eginiko koalizio hautsiezinari erantzuteko hain zuzen ere. Merkatuek erabaki ekonomiko eta sozialen gainetik daude orain, ukiezinak ziruditen testuak aldatzeko gaitasuna ere dute, Espainiako konstituzioa ere.

Bere sorreratik, Alternatibak euskal ezker subiranisten artikulazioa babestu du, proposamenetan eta jaiotzez anitzak diren baina oinarri batzuk komunean dituzten ezkerren elkarlana, pertsona guztien eskubide guztiak eta Euskal Herriaren subiranotasuna eta autodeterminazioa sustatzen dituztenena. Horiek dira 313.000 lagunen babesa jaso duen proiektu itxaropentsua sortzera eraman gintuzten printzipio komunak, eta Amaiur koalizio berria osatzera eraman gaituztenak, abiatutako aldaketa politikoa eta soziala Espainiako Erresumako erakunde zentralera eramateko indar gehiago batuko dituztenak.

Jarduera handikoak izan dira azken hilabete hauek Alternatibako militanteentzat, arduraz eta ilusioarekin proposamen, programa eta helburuak zehazteko mila bileretan parte hartu dute. Gaur, zalantzarik gabe esan dezakegu Alternatiba indartuta atera dela prozesu honetatik; militante kopuruan, ideologian eta sozialismo multidimentzionalaren apustuan indartuta. Demokrazia parte-hartzailea, patriarkatuaren kontrako borroka, ingurumenaren defentsa eta justizia soziala dira gure aldarriak, borroka guztiak agenda bakar batean bilduta, eta bata bestearen gainetik jarri gabe. Alternatibaren oinarriak ez dira koalizio berriaren baitan desegin, ezta gutxiago ere, bere jarduera handitu egin du eta Bilduren baitan ekarpenak egin eta koalizioan parte-hartzeak ematen digun indarra baliatu egin dugu.

Hilabete hauen ostean, halaber, argi dugu ezkerra irauli behar dugula mundua irauli ahal izateko. Denbora honetan milioika lagunen haserrea, borroka eta protestak ikusi ditugu; Afrikako diktaduren kontrako altxamenduak, likidatzaileen kontrako manifestazioak Grezian edota, urrunera jo gabe, Bilboko kaleak jendez gainezka, alkatearen eta herrizaingo sailburuaren jarrerak salatzeko auzo bati kulturaren ametsa eraitsi diotelako. Alternatibak mugimendu sozialen artikulazioa ahalbidetuko duen eredua eraikitzeko konpromisoa dauka oraindik ere.

Egutegiak gogora ekartzen digu, bestetik, Euskal Herriko normalizazio politikoa inoiz baino gertuago dugula, batzuen geldotasunaren gainetik bada ere. ETAren su etena, egiaztatze prozesua, Gernikako Akordioaren garapena, Ekin desegitea edo indarkeriaren zati bat amaitu izanak, alabaina, aurrean ditu zenbait gobernuen itxikeria, milaka pertsonen eskubide politikoak urratzen jarraitzea eta Bateragune auziko epaia, borroka armatua soberan dagoela eta oztopo dela adierazi duten buruzagi politikoak kartzelara zigortzen dituena. Alternatibak gatazka konpontzeko mugimendu guztien parte izan da, eta euskal herritarren gaineko tutoretzak desager daitezela exijitu du, ETArena zein Auzitegi Nazionala bezalako erakunde atzerakoiena.

Alternatiba, ezker abertzalearekin, Eusko Alkartasunarekin eta Aralarrekin koalizioan, hauteskunde berrietan parte hartzera indarrak, gogoak eta ahalmenak bikoiztuta doa, Euskal Herri zeharo desberdina mundu zeharo desberdin batean eraikitzeko helburuarekin, Madrilen ahots ahaltsua izateak errazagoa egingo duena. Jakin badakigu berriro ere alde bakoitzaren batuketa baino askoz gehiago izango garela, pertsona oso desberdinen konfiantza eskuratuko dugulako, haiekin daude gure ilusioak eta gure itxaropenak alternatibaren bila jarraitzeko.

 

BILBON, 2011ko URRIAren 8an

Jaurlaritzaren «bake plana»

Antxon Gomez. Gotzon Garmendia. Manu Sainz. Andoni Txasko. Iñaki Astoreka.

Lau Haizetara Gogoan plataformako kideak

Hurrengo egunetan, Gasteizeko gobernuak plan berri bat aurkeztuko du, «Bakea eta bizikidetza» deritzana. Ardantzaren gobernuek 1988ko Ajuria Eneko hitzarmenean sostengatu zuten euren plana; Ibarretxek 2006an estreinatu zuen berea; eta orain, 2011n, Patxi Lopezen gobernuak berea iragartzen digu. Guztiek gauza komun bat izan dute: 1983ko ZEN plan hark definitu zuen «bakegintzaren» inguruko lerro estrategikoaren ezarpenaren ondorioak jaso izana, Euskal Herrian bizi izan dugun biolentzia askotarikoari buruzko ikusmolde desitxuratua zabaltzea.

Plan horiek guztiak agiri berean hiru helburu bildu nahi izatearen emaitzak dira: 1) disidentzia politikoa suntsitzea; 2) marketin politikoarekin lotutako xedeak lortzea, oinarri kontserbadorea duten espazio sozio-politikoak sendotzeko asmoz; eta 3) kide dituzten fundazio, elkarte eta komunikabideen aldeko diru iturriak sortzea.

1936ko altxamendu militarra eta Estatu terrorismoaren biktimen eskubideak defendatzen ditugun erakundeok egiaztatu dugu plan guztiek emaitza berbera lortu dutela: azken 75 urteetan burututako Estatu krimenen gainean eraikitako errugabetasuna betikotzea.

Badakigu plan horiek martxan jartzen dituztenen helburua ez dela justizia eraginkor eta bidezkoa lortzea. Badakigu gauzak horrela direla; izan ere, plan bakoitzaren ostean, bi errealitate egiaztatu ahal izan ditugu. Batetik, nazioarteko legezkotasunari bizkar ematen jarraitzen zaio; alegia, Estatuak egia ikertzera eta justizia eraginkorra eta kalte-ordainen aldeko neurriak ezartzera (ez errepikatzeko bermeak barne) derrigortzen dituen legezkotasun horri. Eta, bigarrenik, genozidio frankista eta Estatu terrorismoaren biktimen bitartekaritza ukatzen da; alegia, giza eskubideen urraketak gainditzeko bidean behar liratekeen neurri politiko, juridiko eta sozialak ezartzeko orduan beharrezkoa den ahotsa.

Bake eta elkarbizitzarako plan batek, lehenengo eta behin, euskal herritarrek sufritu dituzten eta oraindik sufritzen dituzten giza eskubideen urraketen arrazoiak eta ondorioak definitu behar ditu argi eta garbi. Erakunde publikoetan orain arte aurkeztu diren planek, ordea, ez dute gizateriaren aurkako krimen gisa definitu 1936ko altxamendu militarrak eragindako indarkeria; plan horiek ez dute Estatu terrorismo gisa kalifikatu Estatuko gorputz militarren eta polizialen jarduna, nahiz eta heriotzak, torturak, desagertzeak eta abar izan tartean.

Estatu terrorismoa baita, eta ez «botere nagusikeria», euskal herritarrak erailtzea haiek auzo osasuntsu eta kutsadurarik gabekoak defendatzen ari zirela (Erandio, 1969); Estatu terrorismoa baita erailtzea langile babesgabeak, euren duintasuna eta lan zein gizarte eskubideak aldarrikatzen ari zirela (Gasteiz, 1976). Estatu terrorismoa baita talde armatuak antolatzea eta diruz laguntzea. Gizateriaren aurkako krimena baita herritar babesgabeak atxilotzea, erailtzea, torturatzea eta desagerraraztea; herri baten berezko nortasun ezaugarriak zapaltzea; eta oinarrizko giza eskubideak eta eskubide zibil eta politikoak ukatzea.

Auzitan jarri ezineko gertakizun historiko, politiko eta juridikoa den Estatu terrorismoaren biktimen errealitate sozio-politiko horri bizkar ematen jarraitzea, inpunitatearen mantupean ezkutatzen jarraitzea, 1936ko matxinatuen garaipenak eraikitako gizarte dualari jarraipena ematea da, genozidio politikoan eta Estatu terrorismoaren oinarritu zena, hain zuzen.

Euskal Herriko indarkeriaren fenomenoaren inguruko «kontaketa zuzen» bat egin nahi duenak, Gasteizko gobernuak egin asmo duen bezala, ezin du ezkutatu gure herriaren hurbileko historian bestelako giza gertakizunekin parekorik ez duen errealitate hauxe, giza dimentsioaren eta kopuru dimentsioaren ikuspegitik parekorik ez duen errealitate hauxe.

Ez bake planek ezta horien ondoriozko legebiltzarreko batzorde txostengileek ere ezin diote bizkar eman, beste behin, milaka zapalduren historiari, oraindik erantzun politiko eta juridiko eraginkorrik jaso ez duen errealitate horri. Jaur-laritza hartua duzuen horiek frankismoaren oinordeko ideologikoekin hartutako hipotekekin hautsi behar dute, diktadura garaiak, baretasunez, soseguz eta bake sozialez beteriko garai historikoak izan zirela usten duten horiekin, hain zuzen.

Historia ezkutatu eta itxuraldatzetik ez dira soluziobideak eratorriko, are gutxiago ahanztura inposatzetik. Soluzio bideak iragana onartu eta diktadura frankistaren eta Estatu terrorismoaren biktima guztiek dagokien eskubideak eskuratu dezaten neurriak hartzetik eratorriko da, hau da, egia, justizia eta erraparazioa, ez errepikatzeko bermeak barne, helburuak lortzeko beharrezkoak diren neurrietatik.

EBk eta EAJk Araban erakutsitako jokaera lotsagarria deitoratu du Alternatibak

Josu Estarronak, Alternatibaren Arabako bozeramaileak, lurralde honetako Batzar Nagusietan “egunotan bizi izan dugun ikuskizun lazgarria” salatu du, Ezker Batua eta Eusko Alderdi Jeltzalea protagonista izan dituen ikuskizuna, hain zuzen ere. Batzar etxean ikusitako “egoera kafkiarrak”, Estarronaren esanetan, “politikan aritzeko eredu berrien beharra berrestera dator”.

Alternatibatik Ezker Batuak eta EAJk eskainitako “jokaera lotsagarria” deitoratu du eta, herenegun esandakoa guztia egia dela frogatuko balitz, “ardura politiko guztiak argitu eta halako joko zikinak Arabako politikagintzatik desagerrarazteko” eskatu zaie bi alderdi horiei.

Orain arte ikusitakoa, alabaina, ikuskizun honen amaiera benetan ote den galdegin du Estarronak, “datozen egunetan BBNNetako beste talderen bat ere tartean egon daitekeela ikusi beharko dugu”. Izan ere, “salerosketa” honetan, bere helburuak bete dituenak “zer azaldu” izango du.

Susmoak baieztatuz gero, Arabako BBNNetan emandako “eskandalurik handienetako baten aurrean” egongo ginatekeela salatu du alderdi ezkertiarreko bozeramaileak. Horrexegatik, Alternatibak “gertatutakoa argitzeko exijitu” die jokoan parte hartu duten alderdi guztiei, “utz diezagutela gainerako alderdiei herritarrek eskatutakoa egiten, alegia, arabarrentzat eta arabarrekin politika egitea”.

Aurore Martinen kontrako Euroagindua gauzatu ez dadila eskatzen duten erakundeekin bat egin du Alternatibak

 

Alternatibako bozeramaile Oskar Matutek “zentzuz jokatzeko” eskatu die Aurore Martin Batasuneko militantea bere jarduera politikoagatik atxilotu nahi duten Paris eta Madrilgo gobernuei. Ideiak “espetxeratzen jarraitu” nahi duten buruzagi politikoen “egoskorkeria” deitoratu du Matutek, “normalizazio politikoa nahi duen euskal gizartearen gehiengoaren kontra” doazelako.

Aurore Martini leporatzen dioten delitua militantzia politikoarena dela gogorarazi nahi izan du Martinek eta, horregatik, atxilotu eta espainiaratzeko agindua gauzatu ez dadila eskatu duten erakunde, eragile eta ordezkari anitzekin bat egin du Alternatibak.

Ezkerreko erakundeko bozeramaileak berriz azpimarratu du bakea eta normalizazioa beharrezkoa dela, era guztietako eskubideen urraketak gaindituz, “euskal gizarteak eskubide guztiak aldarrikatzen dituelako”, partaidetza politikoarena barne.

Azkenik, Alternatibak datozen asteetan pertsona guztien eskubde guztiak aldarrikatzeko euskal hirietako kaleak zeharkatuko dituzten elkarretaratzeetan parte hartzeko deia egin die herritarrei.

Bizkaiko Batzar Nagusiak: Gaizki hasitako bidea

Zuriñe Gaintza, Joseba Gezuraga eta Asier Vega Bilduko Bizkaiko batzarkideak

Bildu Bizkaiko Batzar Nagusietako Mahaitik kanpo utzi du EAJren Bizkai Buru Batzarraren erabakiak. EAJk Mahaiaren hiru eserleku bete ditu astelehen honetan, PPk eta PSEk gainontzeko biak lortzeko akordioa egin duten bitartean. Gipuzkoan, aldiz, Bilduk gehiengoa izan arren – EAJk Bizkaian beste batzarkide ditu- Batzar Nagusietan ordezkaritza lortu duten bost alderdiak Mahaian egotea sustatu dute. Araban ere, herritarren babesa jaso duten bost alderdiek izan dute ordezkaritza BBNNetako Mahaian. Nafarroari dagokionez, Bildu Parlamentuko Mahaitik kanpo uzteko ahalegina egin du UPNk baina ez du bere asmoa lortu. Argi dago, beraz, Jose Luis Bilbaoren EAJk UPNren hauteskundeetako emaitzekiko mespretxu bera erakutsi duela, Bildu zokoratzeko orduan UPN bera baino eraginkorragoa izan bada ere.

Mahaiak epaile eta antolatzaile lanak egiten ditu Batzar Nagusietan. Mahaiak erabakitzen du ze gai jorratuko diren Batzorde eta Osoko Batzarretan. Mahaiak erabakitzen du zein gaik duen Osoko Batzarrean eztabaidatzeko garrantzia edo zer nolako gaiak diren premiazkoak eta zeintzuk ez diren berehala eztabaidatu beharrekoak. EAJk Bizkaiko hauteskundeetan lortutako bozen %37a Mahaiaren %60az jabetzeko erabili du, bozen %21a mahaitik at utziz. Honetarako, Bizkaiko BBNNetako araudi zaharkitua erabili du, demokraziaren alde egin beharrean elite baten esku boterea kontzentratzea ahalbidetzen duena. Hala, EAJ izango da Batzar Nagusietako epaile bakarra, eta epaile bakar horrek oposizioak aurkeztutako edozein proposamen Bizkaiko Foru Aldundiak nahi bezala maneiatuko du. Urkulluk denbora politiko berri bat aldarrikatzen du, baina bere jokabideak kontrakoa adieraztean du.

Oposizioaren lana Aldundiaren jarduna kontrolatu eta zuzentzean datza. Batzar Nagusiak horretarako daude, baina EAJren azpijoko bidegabeak Bilduren betebeharra mugatzeko aukera ematen dio, kontrol zein zuzenketei uko egiteko aukera izango baitute jeltzaleek. Zortzi urtez harrokeriaz gobernatu du Bilbao jaunaren Aldundiak eta, seguruenik, harrokeria horren ondorioz Bizkaiko bigarren indarra baztertu nahi izan dute, Mahaian ez dagokion gehiengoa edukitzeko eta inork kontra egin ez diezaion. Bizkaiko Batzar Nagusietako aniztasuna Mahaian islatu beharrean, nahiago izan du honen kontrola PPrekin eta PSErekin partekatzea, Bildurekin baino askoz erosoago sentitzen baita adiskide horiekin.

Batzar Nagusietako Mahaiaren beste eginkizunetako bat da alderdi bakoitzaren liberazio-kopurua eta batzarkideen soldatak zehaztea. Bilduren programak murrizketak proposatzen ditu, bai liberazio zein soldata edo dietetan, baina erabaki horiek EAJk, PSEk eta PPk adostu eta hartuko dituzte Mahaian. Eta argi dago hiru alderdi horiek ez dituztela Bilduk proposaturiko murrizketak onartuko.

Bildu bigarren indarra izan da Bizkaian hauteskunde hauetan. Koalizioa ordezkatzen dugun gizon-emakumeok erantzukizunez eta gogotsu egingo du lan, Bilduren proposamenak aldaketa politiko eta soziala aurrera eramateko, bai BBNNetan zein Udaletan. Bilduk berea egiten du herritarrek emandako normalizazio eta aro politiko berri baten agindua, antzinako jarrerak gainditzeko desioarekin. EAJk Bildu mahaitik kanporatzea ez ote da iraganeko adierazlerik nabarmenena?

X