Etiketa: Euskal Herria

Feminismoa gerran #M8

Badira egoera edo une historiko jakin baten ondorioz sortzen diren sinboloak. Eta badira halabeharrez jaiotzen direnak. Gehienek, inguruan ditugun logika maskulino, kapitalista eta patriarkalari erantzuten diete. Baina badira izenik gabe sortzen diren ikurrak ere. Hedabideetako azaletan edo historia liburuetan ageri ez direnak. Borroka ikusezin baina nekaezinen ondorioz jaiotzen direnak.

Bada denbora Rosie the Riveter emakumeak lantegietan aritzeko gizonezkoek sortutako ikono izateari utzi zionetik, ordura arte etxeko lanetan eta zaintzan murgilduta baitzeuden, otzan eta menpeko. 2. Mundu Gerraren harira sortu eta bere jatorriaren gaineko ikuspegi desberdinak dauden arren, orain dela asko bilakatu zen Rosie, We can do it leloarekin batera, egun den ikur feminista. Patriarkatua gizateriaren zapalkuntza sistemarik zaharrena dela gogora ekartzen digun beste ikur bat baina, aldi berean, desberdintasun guztiei aurre egiteko proposamen eraldatzaileena dela agerian uzten duena.

Aldi berean, indarkeria matxista, bere aldaera desberdinetan eta munduko gizarte guztietan uneoro ematen dena, gogora ekartzen digu emakumeok, testuinguru honetan ere, gerra egoeran gaudela, Alterkaria honetan gure hainbat kidek berregin duten irudiaren garaian bezala. Gatazka krudela da, deklaratu gabekoa eta biktimak alde bakarrean dituena.

Soldaten arteko amildegia, zaintzarako kondena, ikusezintasunera zigortzea, gutxiestea, eremua publikoan dagokigun ordezkaritza ukatzea, indarkeria… Bakea, Jule Goikoetxeak dioenez, ez da bakarrik gizonezkoek haien artean hiltzea. Hori ezin baita izan gure bakea; era berean, ezin da gurea izan gizartearen erdia alde batera uzten duen oro. Horregatik, martxoaren 8 honetan, egunero bezala, jakin badakigu ahalduntzea bilatzen duten borroka guztiek gure eskutik joan beharko direla. Feminismoa edo basakeria.

La imagen puede contener: 5 personas

Berriak

Metaforak ez dira beti zuzen erabiltzen

Joxe Iriarte, Bikila – Alternatiba

Metaforak oso egokiak dira irudi soil baten bidez egoera bat marrazteko. Oso bisuala da helmuga mendi gailurrarekin identifikatzea, eta bidea kolpe batez ezin denean egin, etapetan aritzeko kanpalekuak eraikitzea. Kanpaleku bigarrena, hirugarrena eta hurrengoa gailurra. Baina mendi guztiak ez dira berdinak, gailurrak ere ez.

Ibarretxek Everesteko gailurrarekin identifikatu zuen independentzia, eta katalanei eskalatzeko geratzen zaien erronka gailurrera iristea; eta bere Plana, berriz, (Euskadiko Erkidegoaren Estatutu Politikoa Eraberritzeko Proposamena), bigarren kanpalekura iristearekin lotu zuen. Beraz, metafora garbia zen, gu bigarreneraino heldu izan ginen, baina arrazoi desberdinenegatik ezin izan genuen aurrera joan. Orain katalanek dute aukera.

Bada, sentitzen dut, baina metafora hori nire uste apalean ez da zuzena. Ibarretxe Planak inoiz ez zuen Everestera igotzea helburu, gehienez, Anetora. Ibarretxe Plana ez zen diseinatu Estatu Independente baten bidean etapa bat izateko. Ez behintzat epe historiko honetarako, gehienez Espainiar estatuarekin (eta bere barruan) parekidetasuna lortzeko. Bazituen alde oso interesgarriak, baina estatutu berri batekin lotuak.

Estrategiaren aldetik ere, aldebikotasun zurrun baten menpe zegoen diseinatua: Lehen pausua, EAEko Legebiltzarrean onartzea. Ondoren Espainiako Gorte Orokorretara aurkeztu eta berarekin negoziatu. Puntu honek huts egin zuen, Espainiako alderdi gehienak ez zutelako Plana negoziatzeko (ezta ia eztabaidatzeko) aukera eman. Hor bukatu zen dena. Hurrengo pausua, euskal gizartearen onarpena hala ez, erreferendum baten bitartez, hutsean geratu zen.

Katalanen bidea, Erreferenduma egiteaz gain, irabaziz gero beren legalitatea indarrean ezartzea da, espainiarra ordezkatuko duena. Alegia, Kataluniako herrian datza eta ez Estatuaren onarmenean. Honek nola erantzungo duen, beste kontua da.

Gaur egun, ematen du Ibarretxe jaunak independentziarekin amets egiten duela, eta erabakitzeko eskubidearekin lotzen duela bidea. Bide horrek herriaren gehiengoaren atxikimendua exijitzen du eta, ondoren, erabakiak hartzea. Erabaki legalak, guk egindako legeetan oinarrituak, eta legalitate espainiarra ordezkatzeko asmoekin eginak, talka egiten duenean ere. Horrekin ados legoke Ibarretxe jaunak? Ikuspuntu honetatik Euskal legebiltzarreko Autogobernuaren ponentziak okerreko hankarekin hasi du bidea.

Gure kontuak. “Mas eta Ibarretxeren artean, Elorrieta falta zen Kursaalean”, Argia-n argitaraturiko iritzi artikulu interesagarrian Xabier Letonak diosku, “Korronte zabal honetan -Ezkerreko suberanismoari buruz ari da-, neoliberalismoaren eztabaida prozesu soberanistaren erdigunean nahi da. Maltzagako teoriei jarraiki, Gure Esku Dagok ihes egin izan dio abertzaleak banatzen”dituen horri: erabaki eskubidea eta kito. Baina erabaki eskubidea gero eta hedakorragoa da gizarte mugimendua gizentzen duen sektore gero eta zabalagoan: erabaki zergez, erabaki erraustegiez, erabaki norbere gorputzaz, erabaki elikaduraz… edo gutxienez, eragin horietan guztietan ere”.

Ez nago guztiz ados lehen zatiarekin, bai bigarrenarekin. Esan nahi dut, Gure Esku Dagoen planteamendua ez du oinarri abertzaleen fronte interklasista gatz sozial gabekoa, oinarrizko demokrazia sustraitzea eta ekitea, baizik. Izan ere, erabakitzeko eskubidea ez da abiapuntu abertzalea, demokratikoa baizik, nahiz eta hasieran abertzaleek bultzatu izana. Eta abiapuntu demokratikoa denez herritar guztiei (independentziaren aldekoei zein kontrakoei) galdetzea du helburu. Zer nahi duten: gauden bezala jarraitu edo… Ahalduntzea deitzen zaio ere.

Oso ados nago, berriz, abiapuntu demokratikoa gure burua gobernatzeko ahalmena lortzea duela helburu. Horrek jakina, Espainiar unionistak ez ezik, euskal “abertzale” eskuinekoak ere urduri jartzen ditu, neoliberalismoaren asmoekin talka egiten duelako.

Horregatik GED dinamika demokratikoa eta ezkerreko suberanismoak ez ditut jotzen ildo paralelotzat, edo bi etapa desberdin bezala, elkar lotuta baizik. Ni neu Oiartzungo GED dinamikan buru belarri nabil, M19ko herri galdeketa antolatzen, eta aldi beran ezkerreko suberanismoa edo gauza guztiez erabakitzen hasteko dinamikaren suspertzearen aldekoan, zeinak espainiar eskuinari eta beren atean beti joka ari den gure eskuin interklasista autonomistari kontrako hegemonia disputatuko diona. Horregatik nago ados Elorrietarekin.

Eta horregatik inoiz ez nuen nirea egin garai batean abertzale askoren ahotan zegoen leloa: “lehenengo etxea eta gero ikusiko dugu zein koloretan pintatu”. Metafora hori gezurtia da ere. Etxea eraikitzerakoan funtsezkoenak sustraiak baitira, ondoren etxearen arkitektura, eta solairuak, gelak, sukaldeak, komuna, tokiak, eta abar. Eta dekorazioa azkenean. Kontua ez da lehenago independentzia eta gero sozialismoa. Badakigu bi gauzak ez daudela gaur egun maila berean. Kontua da zer nolako independentzia nahi dugun (esate baterako, Troikaren menpekoa ala herritarrena) eta batez ere, ailegatzeko behar diren estrategia sozialak eta kulturalak nola gauzatu. Neoliberalismo garaiotan, ez badugu gure etxea hasi baino lehenago goitik behera hipotekatu nahi, has gaitezen kooperatiba sozialaren moduan (hau ere metafora da) eta hor denek dute bere tokia; ez denak zeregin berean, agian, baina jabetzaren aldetik, pareko.

Masek esate baterako ez zuen aipatu bere politika ekonomikoak (eta bere alderdiaren ustelkeriak) zer nolako arazoak sortu zizkion independentismoari, batez ere auzo “gorrietan” txertatzeko (eta nondik zabaldu hortik ez bada?) eta nola, ez CUP-ekoekin.

Arestiren Nire aitaren etxea defendatuko dut aipua oso gustukoa dute askok, nik nahiago hain ezaguna ez den estrofa: «Nik: arrosa gorri bat nahi diat. /Hark: Bai, baina lehenbizi arrosa. /Nik: Bai, arrosa gorri bat. /Hark: lehenbizi arrosa. /Eta azkenean, arrosa zuri bat jarri zeutzaten jakaren solapan».

BERRIAn argitaratua

Berriak

Tortura errealitate ukaezina da Euskal Herrian

Otsailaren 13a Euskal Herrian torturak pairatu dituzten euskal herritar guztiak gogoratzeko eguna dugu. Izan ere, 1981. urtean, gaurko egunez, Joseba Arregi hil zen Espainiako poliziaren eskutik 9 eguneko tortura saio lazgarriak pairatu ostean.

Tortura errealitate ukaezina da gure gizartean. Milaka dira izan diren salaketak, beste horrenbeste torturak salatzeko kalean eta instituzioetan egindako ekintzak, Pako Etxeberria mediku forentse ezaguna txosten zabala prestatzen ari da izandako torturen inguruan eta gizarte zibilak ere bere datuak bildu ditu. Euskal Memoria elkarteak egindako azterketaren arabera, azken hamarkadetan 5.667 tortura kasu izan dira azken hamarkadetan.

Espainiako estatuak tortura salaketak sistematikoki ukatu izan dituen arren, torturak izan dira. Horren lekuko dira milaka euskal herritar eta haien senide eta lagunak. Martxoan lau guardia zibil epaituko dituzte, Sandra Barrenetxeari egindako torturengatik.

Torturak pairatu dituzten herritarrek egia, justizia eta erreparazioa behar dituzte. Lehenik eta behin, aitortu egin behar zaie torturak pairatu zituztela, eta euskal gizartean baldintzak ezarri behar dira, berriro drama hori errepikatuko ez dela ziurtatzeko.

Estatuaren giza eskubideen urraketak, terrorismoa eta bortizkeria gogoratzea kriminalizatzen den honetan berresten dugu tortura pairatu dituzten herritarrek bizitako drama. Eta hori aitortua izateko lanean jarraituko dugu.

EH Bildu

Berriak

Andoni Unzaluri su, Diana Urreak

Loiola Aretxabaletak Zuzeu atarian argitaratutako testua, gure kide Diana Urreak En Jake saioan Andoni Unzaluri emandako zaplaren berri eman du

Diana Urrea Alternatibako militantea da, eta EH Bilduko parlamentari ohia Gasteizko legebiltzarrean, gazteena. Andoni Unzalu PSEko aurpegi ezagunenetakoa da, parlamentari izana hau ere, eta eskarmentu handiko politikaria.

 

 

Atzo (edo herenegun, jada ez dakit zein egunetan bizi garen-eta), Kataluniako galdeketaren aferari buruzko mahai-inguru batean parte hartu zuten, ETBn eta gazteleraz. Liskar txiki bat izan zuten.

Unzaluk, enegarrenez, zalantzan jarri zuen EH Bilduren oinarri demokratikoa, eta… Urreak, apur bat gogaiturik -bai Andoni, batzuetan badakizu apur bat gogaikarria izaten-, zuzen-zuzenean tiro egin zion Andoni Unzaluri: “Nik ez dut sekula arma bat izan eskutan, agian zuk ezin duzu gauza bera esan” (nola zen `zaska´euskaraz, zapla?).

Izan ere guztiok dugu ezkutuko iragan bat, itsasoak gutxien espero dugunean hondarretara ekarriko duena. Egun Patxi Lopez Madrilera aupatzeko komunikazioaz arduratzen den zornotzarraren kasuan, ez pentsa hain erraza denik informazioa aurkitzea, nazionalismotik aldendu eta, kritiko, Aldaketako partaide izan zela esateko ez bada -euskaltzale legez ere definitzen dute-. Zeharkako idatzien bitartez baino ez dugu jakin, orain arte ez genekien eta, polimilia izandakoa dela Unzalu ere; to Memoria Historikoa!

Hemen saio horretan egin zituen gainerako hitzartzeak:

Berriak

Izar

Joxemari Carrere

Ama, zergatik jarri zenidan Izar izena?», galdetu dio alabatxoak ahots ahulez ohe ondoan dagoen amari. «Maite dudalako izen hori. Izarrak zeruan libre daude eta berezko argia dute. Behin mendian nengoen zeru izartsuari begira; orduan erabaki nuen nire alabari Izar jarriko niola. Zeru izartsuari begira askatasun sentimendu batek hartzen zaitu, imajinazioa pizten da eta orduan sentitzen duzu dena posible dela». «Ni ez naiz inoiz mendira joan, eta ez ditut izarrak ikusi –erantzun dio ohetik–. Egun batean mendira joango gara elkarrekin eta izarrak erakutsiko dizkidazu?». Amak, irribarre apal batekin, baietz dio buruarekin. Alaba beso artean lehengo aldiz hartutakoan sentitu zuen askatasun bozkarioa etorri zaio gogora. Zeru izartsua ikus zezakeen, hego haizearen ufada arina, basoaren isiltasuna.

«Zure izena ere polita da eta dibertigarria –jarraitu zuen alabatxoak–. Zu Sara zara» –eta barre ahul batek argitu zuen–. Zure izenak zer esan nahi du?». «Nire izenak printzesa esan nahi du». «Printzesa! –esan zuen alabak–, ipuinetako printzesa zara, Sara?». «Ez, alaba, ni zure printzesa naiz». «Baina ipuin batzuetako printzesak bezala, dorre batean zaude giltzapeturik», esan zion triste Izarrek. «Alabatxo, ez hori pentsatu. Mendian zeru izartsuari begira nengoela, izar batzuek zerua zeharkatzen zuten. Izar iheslariak dira horiek. Ni printzesa iheslaria naiz». «Orduan amatxo, ni ere Izar iheslaria naiz». Eta elkarri begira sentitu zuten ez dagoela munduan imajinazioa eta askatasun nahia giltzapetuko duen harresirik.

Joxemari Carrere, Alternatibako kideak GARAn idatzitako ipuina

Berriak

Badira zakila duten neskak eta bulba duten mutilak. Horrelaxe da!

Azken egunetan markesina ezberdinetan ohiko publizitate sexista ikusi ordez, Euskal Herriko Chrysallis elkarteak egindako kanpaina beharrezko bat ikusi ahal izan dugu. “Badira zakila duten neskak eta bulba duten mutilak. Horrelaxe da! Horietako gehienek sufritu egiten dute, gizarteak errealitate honen berri ez duelako. Hitz egin beharra daukagu. Beraien zoriona zure esku ere badago” dio kanpaina honek.

Hain zuzen, hitz egiteko asko eman du kanpainak, baina tamalez ez espero zen norabidean. Hasteko, kanpaina publiko egin bezain laster Facebook orrialdeak irudia zentsuratu egin zuen. Jendartearen mobilizazioari esker berrezartzea lortu zuten ordea. Hala ere markesinetako kartelek ere jaso dituzte erasoak. Mezu transfoboz esnatu zen Iruñea kanpaina martxan jarri ondorengo egunean, Gasteizen ere kristalak apurtuta eta kartelak kenduta ikusi ditugu, eta errepikatu dira Bilbon ere.

Gogor salatu nahi ditugu eraso guzti hauek. Hain zuzen, kanpainak dioenaren kontrako jarrera oldarkor eta bortitz hauek pertsona transexual guztien kontrako sufrimendu biderkatzaile baitira. Norberaren dogma eta ideologia atzerakoiak, pertsonen ongizate eta zoriontasunaren gainetik jartzeak mespretxu handiena merezi du eta jadanik bizi-istorio gogor eta zailak dituzten pertsonen sufrimenduan sakondu nahi dutenen aurrean, aniztasunaren aldarrikapen irmoena egiten dugu. Pertsona heldu transexualak galdutako haurtzaroaz mintzo dira euren testigantzetan. Eta ikaragarria da jakitea haurtzaroan identitatea ukatu zitzaien heldu transexualen suizidioen saiakera tasa %41ekoa dela (populazio osoaren %1,6a izanik).

Aitzitik, itxaropenez bete gaitu gazte transexualekin berriki egindako ikerketa beten emaitzak; kasu honetan, haien identitatea errespetatu zuten familiek, haien ondoan egon eta babestu egin zituzten, eta nerabezaroan blokeorako tratamendua eskaini zitzaien. Ikerketa honetan egiaztatu da, bai bizi eta zoriontasun kalitate indizeak, bai antsietate indizeak eta bakoitzaren gorputzaren itxuragatik dituzten kezkak, bere adin bereko populazio ez transexualaren antzekoak edo hobeak direla.

Horregatik, transexualitate egoeran dauden haurren, helduen, zein ingurune hurbilaren ongizateagatik Chrysallis elkarteak egiten duen lana berebizikoa da. Haiekin asko ikasi dugu azken urteetan eta garapen handia suposatu duten urrats asko ematen lagundu digute. Horrexegatik, haien jakintza eta bizipenetatik ikasten jarraitu nahi dugula eta bidelagun izango gaituztela esan nahi dugu gaurkoan.

EH Bilduk, dituen baliabide eta espazio ezberdinetan Chrysallisen lana bultzatu eta babesteko ekimenak egiten hasi edo jarraituko duela adierazi nahi du, eta publikoa izan beharko lukeen kanpainari bere babes osoa adierazi. Trasexualitatearen legearen garapenean, eskoletako programen sakontzean, herrietako trebatze eskoletan… haiekin batera lanean egongo gara.

Oztopo guztien gainetik, elkarteak egiten duen lana goraipatu eta txalotzea besterik ez zaigu geratzen. Eskerrik asko Chrysallis!

EH Bildu

Berriak

Alternatibak giza eskubideen alde “aitzakiarik gabe” kalera ateratzeko deia egin du

Alternatibako bozermaile nazional Oskar Matutek Euskal Herria Bilduk atzo eginiko deialdia berretsi du, datorren larunbatean Bilboko kaleak betetzeko, giza eskubiden alde eta Madril zein Parisko gobernuek “modu guztiz ulertezinean aplikatzen jarraitzen dituzten mendeku eta salbuespen politiken” aurka.

La imagen puede contener: 7 personas, personas sonriendo, personas de pie

Ezkerreko erakundetik gogorarazi dutenez, oinarrizko eskubideen defentsan “inoiz ezin da ez aitzakiarik ezta salbuespenik” jarri; gainera, “mobilizazioa indartu ezean, bakea eta normalizazio politikoa oztopatzea helburu bakarra dutenekin bat egitearen parekoa” dela gaineratu dute.

Azkenik, Matutek bakea lortzeko eta gatazkaren ondorioak gainditzeko bidean, egunerokoan ere ahaleginak biltzera deitu du, nekez lortuko dena “presoen senideen eta ingurukoen kondena erantsia bihurtzen diren sakabanaketaren moduko zigorrak, edo gaixotasun larriak dituzten presoak kartzelan mantentzen diren bitartean”. Guzti honen ondorioz, Sare elkarteak larunbatean deitutako mobilizazioarekin bat eta presoen eskubideen alde egitea “bidegabekeria pairatzen eta eskubideen urraketa sufritzen dutenekiko elkartasuna sentitzen duten guztien ardura” dela adierazi du.

Berriak

Aurten ere jolas ez sexista eta ez belikoen aldeko kanpaina sustatuko dugu

Haurren hazkuntza eta hezkuntzan, bitarteko naturala da jolasa. Jolasen bidez sozializatzen dira, ikasten dute taldean aritzen eta norbanako izaera osatzen joaten zaie. Jolasteko ordea, jostailuak erabiltzen dira, eta hauek haurren nortasunaren garapenerako ezinbestekoak dira. Jostailuekin jolastuz, haurra norbere identitatea eraikitzen astearekin batera, besteekiko pertzepzioa, harremantze-modua eta jendarteratzea lantzen da.

http://ehbildu.eus/images/2016/GabonakMarkatu.jpg

Horregatik da garrantzitsua oso, jolasaren hautaketa, jakinda haurraren interesa, kanpoko eraginak eta gure asmoak, guztiak kontuan hartu behar ditugula. Ez dago jolas onik edo txarrik, jolasaren erabilerak baitira onak edo txarrak, izatekotan. Era berean, ez dago neska edo mutikoentzat den jolasik, izatekotan, jolas jakinak neskei edo mutikoei eskaintzen baitizkiegu; eta kasu hauetan, maiz asko generoei esleitutako rolak eta aurreiritziak indartzen ditugu.

Horregatik estereotipoak eta rolak gaindituz, umeak berdintasunean, askatasunean, solidaritate eta elkartasun baloreetan hazi eta hezi ditzagun, opariak ere irizpide horiei eutsita erosteko proposamena egiten dugu EHBildutik.

Hausnarketa sustatu nahi dugu gure herrietan, eta udalerriei urte osoko lanketa proposatuko diegu, herriko guraso elkarte, ikastetxe, merkatari elkarte, aisialdi talde eta herri mailako lanketa kolektiboa bultzatzeko hausnarketa eta lanketa partekatuaren bidez, beste kontsumo eredu batzuk bultzatu eta sustatu ditzagun, gure umeekin ere.

EH Bildu

Berriak

Alternatiba | Ezkerra eraldatzearen erronka

X