Etiketa: Ezkerra

EH Bildu irekiagoa, parte-hartzaileagoa eta demokratikoagoa izateko konpromisoa hartu dute alderdiek

EH Bildu osatzen duten alderdiek (Alternatiba, Aralar, Eusko Alkartasuna eta Sortu) ekitaldia egin dute, gaur eguerdian, Iruñeko Baluarten. EH Bilduren etorkizunari eta irekiko den ziklo berriari eragingo duten konpromisoa sinatu dute bertan alderdietako ordezkariek (Oskar Matute, Rebeka Ubera, Pello Urizar, Arnaldo Otegi).

Manifiesto:

EH Bilduk ordezkatzen duen kultura eta alderdi politiko desberdinen arteko ekintza-batasuna oso gertakari garrantzitsua izan da gure herrian, eta era berean Euskal Herri burujabea, justua eta baketsua lortu nahi duten pertsona guztien eskutan dagoen tresna eraginkorra izan da.

Egindako ibilbidearen balantzea erabat positiboa da. Hutsegite politikoak egin ditugula eta koalizioaren barne-kudeaketan akats nabarmenak izan ditugula inola ere ahaztu gabe, azkenaldian gure herriko gertakari politiko nagusietan lehen mailako eragile izan gara. Gertakari horiek garai politiko berri bat ireki dute, eta erabateko burujabetasunaren, justizia sozialaren eta bakearen bidean aurrerantz jarraitzeko baldintzak sortu dituzte.

Zailtasunak izan arren aberasgarria izan den bidea egin ondoren, honaino iritsi gara. Bide horrek ikasteko, hobetzeko, eboluzionatzeko eta heldutasuna lortzeko aukera eman digu. Orain, bost urteko ibilbidea egin ondoren, EH Bildu berritzeko eta partizipatiboagoa, irekiagoa eta inklusiboagoa izateko akordioa ahalbidetu zuten oinarriak berritzeko garaia iritsi zaigu. Beraz, alderdi subiranista eta aurrerakoien aliantza politiko-instituzionala berriz definitzeko eta, ondorioz, indartzeko garaia da. Aliantza horrek erabakitzeko eskubidea baliatzeko aukeraren alde egiten du, eta behetik eta ezkerretik eraikuntza nazionala eta gizarte-eraldaketa lortzeko formula eta pertsona guztien eskubide sozialak, ekonomikoak, politikoak, kulturalak eta hizkuntzari lotutakoak bermatzeko tresna izango da.

Ziur gaude euskal herritarren gehiengoa datorrela bat helburu horiekin eta herrialde aske, justu eta demokratikoa eraikitzeko asmoarekin. Proiektu horren garapenean alderdi aktibo izan nahi duten milaka pertsona horiei parte hartzeko gune eta era berriak eskaintzeko garaia dugu.

Gaur egun, EH Bildu, koalizioa sortu zuten eta osatzen duten alderdiez bestelako espazio politiko gisa sendotu da, eta alderdi horien batura baino gauza zabalagoa da. Horregatik, jauzia egin nahi dugu eta lau indar politikoren koalizioa izatetik ideia eta proiektu berriak eta alderdi jakin bati lotuta egon behar izango ez dutenak ekarriko dituzten pertsona eta sektore independenteak ere barnean hartzen dituen subjektu politikoa izatera igaro nahi dugu. Ez dugu galdetu nahi gutariko bakoitza nondik gatozen, baizik eta denok elkarrekin nora joan nahi dugun.

Bestalde, hala gatazka konpontzeko prozesuan izandako aurrerapenek, estatu espainiarraren eta frantsesaren jarrera obstrukzionista eta saboteatzailea izan den arren, nola Eskozian eta Katalunian dagoen subiranotasun-boladak, gure herriari beste aukera-leiho bat zabaltzen diote, eta hori erabat aprobetxatu nahi dugu.

Horrek guztiak kontratu berria egin beharra dakar, EH Bilduren egitura eta funtzionamendua nahiz praxis politikoa errealitate berrira egokitzeko aukera emango duena. Horregatik, lau alderdi sortzaileek beste konpromiso batzuk hartuko ditugu euskal herritarren, gure gizarte-oinarriaren eta gure militanteen aurrean, Euskal Herria Bildu berria eratzeko prozesua hasteko apustua eginez.
Zehazki, Euskal Herria Bildu osatzen dugun lau alderdi politikoek honako bi konpromiso hauek hartzen ditugu:

• Alderdi politikoen koalizio bat izatetik bere identitate eta militantzia propioa dituen eta irekia, inklusiboa, parte-hartzailea eta erabat demokratikoa den subjektu politiko bat izatera igarotzeko konpromisoa. Eta hori guztia alderdi politiko sortzaileen autonomia eta identitatea ezertan galarazi gabe, bakoitzak gure alderdien diskurtso, profil eta espazioei eusten diegulako, gure ustez horrek guztiak Euskal Herria Bilduk osatzen duen gune komuna indartzen baitu.

• Euskal Herrirako proposamen subiranista eta ezker eraldatzailekoa egunerako konpromisoa, eta horrek egungo egoeran zera dakar: eraldatzailea izango den eta euskal herritarrentzako estatu propioa eta sozialki aurreratua eraikitzera orientatuko den prozesu subiranista diseinatzea eta, hala nahi duten indar politiko, sozial eta sindikal guztiekin batera, gidatzea.

Funtsezko eguna da gaur euskal ezkerraren subiranismorako. Gaur, gure herriarentzat eta bertako herritarrentzat nahi dugun etorkizun hobe hori, milaka herritarrekin batera, eraikiko duen Euskal Herria Bildu berri hori gauzatzeko prozesuari hasiera ematen diogu. Hemen eta orain, ateak zabaltzen dizkiogu fase berri bati; pertsona, ideia, nahi eta ilusio berriei. Hemen eta orain, ateak irekitzen dizkiogu Euskal Herria Bildu berriari.

EH Bildu

https://pbs.twimg.com/media/C8UftkOWsAAmsgt.jpg

https://pbs.twimg.com/media/C8UkO0cWAAA9WZs.jpg

https://pbs.twimg.com/media/C8UkQTxXoAAM27C.jpg

https://pbs.twimg.com/media/C8UgWxUXkAAS9wc.jpg

https://pbs.twimg.com/media/C8UgUFUXUAE7GBM.jpg

https://pbs.twimg.com/media/C8UftkOWsAAmsgt.jpg

https://pbs.twimg.com/media/C8UedoqXcAAcbkQ.jpg

http://alternatiba.net/old-files/EUS.pdf

Berriak

Ogia versus giza eskubideak?

Joxe Iriarte “Bikila” – Alternatiba

Karl Marxek zioenez, sabela hutsik ezin da filosofian murgildu. Giza Eskubideen Kartak  oinarrikotzat jotzen du, besteen artean, gizakiak ondo elikatzeko duen eskubidea. Aurtengo urrian mendeurrena egingo duen Lehen Iraultza Sozialista, “ogia, bakea eta askatasuna!” aldarriekin hasi zen.

Alabaina, kapitalismo gerrazale eta neo-liberalaren hegemonia itogarriaren garaiotan geroz eta zailagoa zaigu eskubideak modu banaezinean uztartzea. Kapitalismoak, bata edo bestea, eskubide desberdinen artean aukeratzera behartzen gaitu. Adibide batzuk: lanpostuak (ogia) ala ingurumena (osasuna). Ikatz meategi kutsatzaileak, fracking-a, zentral nuklearrak edo automobil gehiago produzitzea. Bestea, ogia edo giza eskubideak: armagintza, aeronautika militarra, lehergailu lantegiak eta abar.

Tranpa horretatik ezin atera dabiltza ia sindikatu guztiak, beste kontsiderazioen gainetik lanpostuei lehentasuna ematen diotenean. Lehentasuna, nahiz eta kongresuetan bere egiten duten garapen jasangarriaren kontzeptua. Zer esanik ez, alderdi politikoak, gehienak boto emaileen iritzien zordun. Badaude salbuespenak. Ezagutzen dut Leongo alkate ekologista bat, zeinak itxitako meategia irekitzeari uko egiteagatik, bere herriko biztanleek ia lintxatu zuten. Jakina, alkatetza galdu zuen.

Dilema larri horretan harrapatuta ikusi nuen Podemoseko Jose Maria Gonzalez Kichi, Cadizko alkatea, Jordi Ebolek oso modu zorrotzean galdetu zionean: “Aspaldiko antimilitarista eta giza eskubideen aldeko ekintzailea, eta halaber Espainiako langabezia-tasa handiena duen Cadizko alkatea. Ados zaude Saudi Arabiako monarkia misogino giza eskubide bortxatzailea izanda, harekin Cadizko ontziolan gerraontzi militarrak eraikitzeko?”. “Bai. Gure langileek behar dituzte lanpostu horiek”. Erantzunak ez ninduen harritu, bai ordea, penatu.

Kichi alkatea ez baita ohiko politikaria. Zintzoa da, bere herriari emana, instituzioen errapetik edaten ez duena eta segur aski alkatetza uzten duenean bere ogibidera eta oinarriko militantziara itzuliko den horietakoa. Patuak edo dena delakoak libra nazala batzuen giza eskubideak besteenaren gainetik hautatu edo jarri beharreko ataka gaitzetik. Zalantzak zalantza, uste dut badaudela zeharkatu ezin diren marrak (gorriak?), eta horietako bat da ezin dela, soldata baten truk urrutiko gizakiak zanpatzeko erabiltzen den tresneria fabrikatzearekin bat egin.

Beste bideak. Borrokatu dezagun, esate baterako Oinarrizko Errenta Unibertsalaren alde. Horrek herritarroi emango liguke, kaltegarriak, arriskutsuegiak edo beharrezkoak ez diren industriei muzin egiteko aukera. Errenta horren nondik norakoak beste baterako.

Argia-n argitaratua

Berriak

Metaforak ez dira beti zuzen erabiltzen

Joxe Iriarte, Bikila – Alternatiba

Metaforak oso egokiak dira irudi soil baten bidez egoera bat marrazteko. Oso bisuala da helmuga mendi gailurrarekin identifikatzea, eta bidea kolpe batez ezin denean egin, etapetan aritzeko kanpalekuak eraikitzea. Kanpaleku bigarrena, hirugarrena eta hurrengoa gailurra. Baina mendi guztiak ez dira berdinak, gailurrak ere ez.

Ibarretxek Everesteko gailurrarekin identifikatu zuen independentzia, eta katalanei eskalatzeko geratzen zaien erronka gailurrera iristea; eta bere Plana, berriz, (Euskadiko Erkidegoaren Estatutu Politikoa Eraberritzeko Proposamena), bigarren kanpalekura iristearekin lotu zuen. Beraz, metafora garbia zen, gu bigarreneraino heldu izan ginen, baina arrazoi desberdinenegatik ezin izan genuen aurrera joan. Orain katalanek dute aukera.

Bada, sentitzen dut, baina metafora hori nire uste apalean ez da zuzena. Ibarretxe Planak inoiz ez zuen Everestera igotzea helburu, gehienez, Anetora. Ibarretxe Plana ez zen diseinatu Estatu Independente baten bidean etapa bat izateko. Ez behintzat epe historiko honetarako, gehienez Espainiar estatuarekin (eta bere barruan) parekidetasuna lortzeko. Bazituen alde oso interesgarriak, baina estatutu berri batekin lotuak.

Estrategiaren aldetik ere, aldebikotasun zurrun baten menpe zegoen diseinatua: Lehen pausua, EAEko Legebiltzarrean onartzea. Ondoren Espainiako Gorte Orokorretara aurkeztu eta berarekin negoziatu. Puntu honek huts egin zuen, Espainiako alderdi gehienak ez zutelako Plana negoziatzeko (ezta ia eztabaidatzeko) aukera eman. Hor bukatu zen dena. Hurrengo pausua, euskal gizartearen onarpena hala ez, erreferendum baten bitartez, hutsean geratu zen.

Katalanen bidea, Erreferenduma egiteaz gain, irabaziz gero beren legalitatea indarrean ezartzea da, espainiarra ordezkatuko duena. Alegia, Kataluniako herrian datza eta ez Estatuaren onarmenean. Honek nola erantzungo duen, beste kontua da.

Gaur egun, ematen du Ibarretxe jaunak independentziarekin amets egiten duela, eta erabakitzeko eskubidearekin lotzen duela bidea. Bide horrek herriaren gehiengoaren atxikimendua exijitzen du eta, ondoren, erabakiak hartzea. Erabaki legalak, guk egindako legeetan oinarrituak, eta legalitate espainiarra ordezkatzeko asmoekin eginak, talka egiten duenean ere. Horrekin ados legoke Ibarretxe jaunak? Ikuspuntu honetatik Euskal legebiltzarreko Autogobernuaren ponentziak okerreko hankarekin hasi du bidea.

Gure kontuak. “Mas eta Ibarretxeren artean, Elorrieta falta zen Kursaalean”, Argia-n argitaraturiko iritzi artikulu interesagarrian Xabier Letonak diosku, “Korronte zabal honetan -Ezkerreko suberanismoari buruz ari da-, neoliberalismoaren eztabaida prozesu soberanistaren erdigunean nahi da. Maltzagako teoriei jarraiki, Gure Esku Dagok ihes egin izan dio abertzaleak banatzen”dituen horri: erabaki eskubidea eta kito. Baina erabaki eskubidea gero eta hedakorragoa da gizarte mugimendua gizentzen duen sektore gero eta zabalagoan: erabaki zergez, erabaki erraustegiez, erabaki norbere gorputzaz, erabaki elikaduraz… edo gutxienez, eragin horietan guztietan ere”.

Ez nago guztiz ados lehen zatiarekin, bai bigarrenarekin. Esan nahi dut, Gure Esku Dagoen planteamendua ez du oinarri abertzaleen fronte interklasista gatz sozial gabekoa, oinarrizko demokrazia sustraitzea eta ekitea, baizik. Izan ere, erabakitzeko eskubidea ez da abiapuntu abertzalea, demokratikoa baizik, nahiz eta hasieran abertzaleek bultzatu izana. Eta abiapuntu demokratikoa denez herritar guztiei (independentziaren aldekoei zein kontrakoei) galdetzea du helburu. Zer nahi duten: gauden bezala jarraitu edo… Ahalduntzea deitzen zaio ere.

Oso ados nago, berriz, abiapuntu demokratikoa gure burua gobernatzeko ahalmena lortzea duela helburu. Horrek jakina, Espainiar unionistak ez ezik, euskal “abertzale” eskuinekoak ere urduri jartzen ditu, neoliberalismoaren asmoekin talka egiten duelako.

Horregatik GED dinamika demokratikoa eta ezkerreko suberanismoak ez ditut jotzen ildo paralelotzat, edo bi etapa desberdin bezala, elkar lotuta baizik. Ni neu Oiartzungo GED dinamikan buru belarri nabil, M19ko herri galdeketa antolatzen, eta aldi beran ezkerreko suberanismoa edo gauza guztiez erabakitzen hasteko dinamikaren suspertzearen aldekoan, zeinak espainiar eskuinari eta beren atean beti joka ari den gure eskuin interklasista autonomistari kontrako hegemonia disputatuko diona. Horregatik nago ados Elorrietarekin.

Eta horregatik inoiz ez nuen nirea egin garai batean abertzale askoren ahotan zegoen leloa: “lehenengo etxea eta gero ikusiko dugu zein koloretan pintatu”. Metafora hori gezurtia da ere. Etxea eraikitzerakoan funtsezkoenak sustraiak baitira, ondoren etxearen arkitektura, eta solairuak, gelak, sukaldeak, komuna, tokiak, eta abar. Eta dekorazioa azkenean. Kontua ez da lehenago independentzia eta gero sozialismoa. Badakigu bi gauzak ez daudela gaur egun maila berean. Kontua da zer nolako independentzia nahi dugun (esate baterako, Troikaren menpekoa ala herritarrena) eta batez ere, ailegatzeko behar diren estrategia sozialak eta kulturalak nola gauzatu. Neoliberalismo garaiotan, ez badugu gure etxea hasi baino lehenago goitik behera hipotekatu nahi, has gaitezen kooperatiba sozialaren moduan (hau ere metafora da) eta hor denek dute bere tokia; ez denak zeregin berean, agian, baina jabetzaren aldetik, pareko.

Masek esate baterako ez zuen aipatu bere politika ekonomikoak (eta bere alderdiaren ustelkeriak) zer nolako arazoak sortu zizkion independentismoari, batez ere auzo “gorrietan” txertatzeko (eta nondik zabaldu hortik ez bada?) eta nola, ez CUP-ekoekin.

Arestiren Nire aitaren etxea defendatuko dut aipua oso gustukoa dute askok, nik nahiago hain ezaguna ez den estrofa: «Nik: arrosa gorri bat nahi diat. /Hark: Bai, baina lehenbizi arrosa. /Nik: Bai, arrosa gorri bat. /Hark: lehenbizi arrosa. /Eta azkenean, arrosa zuri bat jarri zeutzaten jakaren solapan».

BERRIAn argitaratua

Berriak

Juan Puerto: «Idigorasekin-eta ohartu nintzen izan zaitezkeela komunista eta abertzalea»

Juan Puerto Morcillo komunista zen XX. mendean, eta komunista da XXI.ean. «Hil arte komunista», dio. Denborarekin abertzale sentitzera ere heldu da Extremaduran jaiotako adineko militante hau. PCEn eta beste alderdi batzuetan ibili ostean, duela zortzi urtetik Alternatibako kidea da. «Euskal ezker osoa» batzearen alde dago.
 
Alternatiba alderdiak Juan Puerto Morcillo militante komunistari buruzko dokumental bat egin du, eta udalerri batzuetan emanaldiak eskaintzen hasiko da; lehen saioa, Gasteizen, hilaren 13an. Espainian jaio zen Puerto (Calamonte, Extremadura; 78 urte), baina 22 urte zituenetik Bilbon bizi da. Alternatiban dabil egun.

Extremadurakoa zara, eta 36ko Gerra garaian sortu zinen. Txikitako zer oroitzapen daukazu?
Onak eta txarrak ditut. Gure gurasoak errepublikanoak ziren, baina ez ziren politikan aurrean ibili. Gure aitak lana baino ez zuen ezagutu; hori zen egiten zekien bakarra. Gure ama behin jo egin zuten, kartel bat ipini zuen errepublikano bati eskailera eusten lagundu ziolako. Frankismoak Extremaduran ere gogor egin zuen errepublikanoen aurka. Baina bestela ere izan genituen familiako zorigaiztoko uneak guk. Anaia zaharrenak beso bat hautsi zuen 9 urte zituela, medikuak igeltsua jarri zion, baina anaiak azkura zeukan besoan, ez zioten sekula begiratu, eta besoa gangrenatuta hil zen. Ni artean jaiotzeke nintzen. Gero, 4 urte nituela, aita ito egin zen, urtegi batean lanean ari zela. Ama gure arrebaren haurdun zegoen orduan. Amak lana latz egin zuen familia aurrera ateratzeko. Aberats batzuen etxean jarduten zuen beharrean, jostun.

Noiz eta nola hasi zinen kontzientzia politikoa hartzen?
Mutilok 12-13 urterako gizonak ginen. Lan egiten genuen, eta jende heldu batekin egonda joan nintzen komunismoaren aldeko kontzientzia hartzen. Gogoan dut Antonio izeneko adineko gizon batek esan zidana: sekula ez arrimatzeko kapitalistengana, azkenerako jan egingo ninduketelako. Gurean ere jende asko eduki zuten miserian eta morroi. Baina, nolabait, eusten genion. Gero nire andrea izango zenaren etxean beti Pirenaica irratia entzuten zuten [ofizialki, España Independiente irratia zen, PCEk sortutakoa].

Frankistek inor fusilatu al zuten zuen herrian, Calamonten?
Bai, 62 lagun! Gure kalean, lau. Garai hartan 5.000 biztanle zeuzkan Calamontek. Fusilatuen familiak oso gaizki tratatzen zituzten. Adibidez, semea soldadutzara joan ez zedin eta etxean lagundu zezan, senarrak berezko heriotza eduki zuela sinatu behar izan zuten alargun batzuek. Borrokarako gogoa sortu zitzaidan.

Gosea ezagutu al zenuen zuk?
Neuk ez, baina ezagutu nituen umeak goserik. Ogia eta olioa izanda eguna salbatzen zenuen, baina guztiek ez zituzten.

1960an, 22 urterekin, Bilbora etorri zinen. Zergatik?
Alemaniara eta Kataluniara joateko aukera ere izan nuen, baina Bilbok tiratzen ninduen gehien. Gure herrian bazen bizartegi bat, Athleticeko bizartegia deitzen geniona, eta Athleticen jarraitzaile asko biltzen ziren han inguruan; neu, tartean. Bilbora etortzeko gogoa neukan, eta adiskide batzuekin animatu nintzen.

Familia Calamonten utzita?
Bai. Asko kostatu zitzaidan ama han uztea. Bi urtera etorri ziren ama eta arreba, aitona hil zenean.

Bilbora, nora etorri zinen?
Arangoiti auzora. Orduantxe ari ziren egiten. Hamarretik bederatzi Extremadurakoak ginen han.

Nolako Bilbo aurkitu zenuen?
Pobrezia handia ikusten nuen, txabola asko eta. Neu 1960an harrobi batean hasi nintzen, eta irabazitako diruarekin etxe bateko gela baten alokairua ordaintzen nuen. 1962an Etxeberria parkeko fabrika batean hasi nintzen.

Lehen Athletic aipatu duzula, San Mamesera joaten al zinen?
Athleticen abonatu egin nintzen berehala, eta a zer ilusioarekin joaten nintzen San Mamesera. Nik uste Extremaduratik etorri ginen denak Athleticekoak ginela. Behin, Athletic-Real Madril partidaren aurretik, estadio kanpoan zen batek 60 pezeta eskaini zizkidan neure txartelaren truke. Sarrera batek garai hartan 15 pezeta balio zuen, baina ez nizkion 60 pezeta haiek hartu, nola ba!

Euskal Herrira etorri berritan zenbat irabazten zenuen?
Astean, 450 pezeta. Horietatik 250, eta jadanik ama eta arreba neurekin batera zirela, etxeko bi gelen alokairuagatik eta jatorduengatik ordaintzen nituen.

Lan munduan zer giro zegoen?
Etxeberria parkeko lantokira sartu nintzenean, bi hilabeteko greba egin genuen. Errepresio latza zegoen, baina langileek ausardia handia erakusten zuten orduan.

Zer lortu zenuten grebarekin?
Ezer ez. Ni hasiberria nintzen, baina tailerrean bazen urteak zeramatzan jendea, eta, greba bukatzean, hasiberriak bezala sartu ziren; hutsetik hasi ziren. Lanorduetatik kanpo beste lan batzuk egiten hasi nintzen, derrigorrean; adibidez, Bilbon bertan, Otxarkoagan, kamioiak kargatzen. Astean denera mila pezeta irabazten hasi nintzen, eta, amarekin-eta duintasun handiagoz bizitzeko, Arangoitin bertan etxe bat erostera animatu nintzen. Uste dut 1968an erosi nuela; Bilbora etorri eta zortzi urtera. 80.000 pezeta kostatu zitzaidan. Hiru urte lehenago ezkondu nintzen, Calamonten. Emaztea Bilbora etorri zen, eta, gero, haren familia osoa.

Militantziari noiz ekin zenion?
Etxeberria parkeko tailerrean hastean, 1962an. CCOOn afiliatu nintzen, baina PCEn [Espainiako Alderdi Komunista] ere sasoi hartan sartu nintzen. Klandestinitate garaiak ziren, eta batzar mota asko egiten ziren. CCOO zen sindikaturik borrokalariena.

Zuzendaritza karguetan egon al zara inoiz?
PCEP Espainiako Herrietako Alderdi Komunistan behin egon nintzen, baina ez nik gogoa nuelako. Nik beti nahiago izan dut behe mailan lan egin.

Zu Bilbora etorri zinen garaian ETA eratu berria zen (1959), eta Bilbon bizi ziren sortzaile batzuk. Harremanik ba al zenuten?
Harremana, ez. Etxabe delako militante abertzale bat ezagutzen nuen, gure auzora etorri izan zelako, baina ez nekien ETAkoa zenik; gero jakin nuen.

Preso egon al zinen zeu inoiz?
Ez, bi aldiz atxilotu ninduten arren. Fitxatuta geunden. Tortura fisikorik ez nuen jasan neuk; psikologikoa bai, eta tratu txarrak. Jende askok pairatu zituen tortura fisikoak. Poliziak asko torturatzen zuen orduan. Gainera, jendea kontrolpean izateko metodo jakinak erabiltzen zituzten: zortzi lagun atzematen bazituzten, zazpi espetxera sartzen zituzten, eta bestea libre uzten zuten, baina libre geratu zen horren pistari jarraitzen zioten gero. Ni bi atxiloaldietan aske utzi nindutenez, baneukan segitzen ninduten kezka.

Espainian baino mugimendu antifrankista handiagoa al zegoen Euskal Herrian?
Bai, askoz handiagoa, zalantzarik gabe. Extremaduran beldur handia zegoen, eta jende askok horregatik oso menpeko jarrera izan zuen. Hemen gusturago nengoen ni, neure saltsan. Askatasuna izateko borrokatu beharra zegoen, eta Franco paretik kentzea zen helburua. Abertzaletasun berri bat egituratuta zegoen —ETA—, eta horrek mugimendu antifrankistari on egin zion. EAJkoak ere abertzaleak ziren, baina ez ziren bukaerara arte borrokatzen.

Zer iruditu zitzaizun Franco hil ondoren PCEk hartutako bidea?
Klandestinitatean PCE zen Espainian antolatuen zegoen alderdia. Borrokarako kontzientzia handieneko jendea zeukan. Baina gero gaizki deitutako demokrazia heldu zen, eta ni ez nintzen ados agertu trantsizio mota harekin. Militarrengatik gauza batzuk onartu egin behar zirela entzuten nuen PCEn, baina ni beti horren kontra agertzen nintzen. Begira zer konstituzio egin zen, betetzen ez dutena! Etxebizitza eskubidea, lan duina…; non dira? Gainera, Polizia eta armada berak jarraitu zuten, eta frankismoan hil egin zuen jendeari ez zitzaion konturik eskatu. PCE utzi egin nuen, eta EPK Euskadiko Partidu Komunista sortu genuen. SESBek [Sobietar Errepublika Sozialisten Batasuna] lagundu zigun horretan.

Zertaraino lagundu?
Bagenuen kontakturik, eta esaten ziguten interesa zutela euskal alderdi komunistak indarra har zezan. Baina hor utziko dut kontu hau, ez dudalako jende bat konpromisoan jartzerik nahi.

PCEk autodeterminazio eskubidea defenditzen zuen…
Baina paperean baino ez zeukan hori. Oso jarrera eskasa zuen. EPKn ginela ezkerreko abertzale batzuekin harreman handiagoa izan genuen; batik bat, HASIkoekin [Herri Alderdi Sozialista Iraultzailea]. HASIn zebilen Txomin Ziluaga, eta asko gustatzen zitzaidan politikari modura.

Santi Brouard ere HASIkoa zen.
Hil zutenean [1984], izan nintzen haren aldeko omenaldian, Bilbon. Sekulakoa izan zen, egundokoa. Urte erdi batera Sevillako [Espainia] herri batean izan ginen, Badolatosan, Santiago Brouard medikua auzoa inauguratzeko. Andaluziako iraultzaileek antolatu zuten ekitaldia, Comisiones Obreras del Campokoek. Han izan ziren HBtik Jon Idigoras eta Txomin Ziluaga ere, baita Brouarden alarguna eta alaba bat ere. Ondo gogoan dut alargunak [Teresa Aldamizek] egindako hitzaldia; iraultzailea egin zuen, izugarria. Idigorasen kontrako pintaketak azaldu ziren, baina barre egiten zuen. Ni garai haietan ohartu nintzen aldi berean izan zaitezkeela komunista eta abertzalea. Ordura arte uste nuen kontraesan bat zela. Komunista nintzen —hil arte hala izango naiz—, eta autodeterminazio eskubidea defenditzen nuen, baina ez nintzen sentitzen abertzale. Idigorasekin eta Ziluagarekin ohartu nintzen biak batera izan zaitezkeela.

IUn-eta ibili ostean, duela zortzi urte Alternatiban sartu zinen, haren sorreran. 2011n hura Bildun sartzearen alde al zeuden?
Bai, eta hori defenditu nuen. Ezker abertzalean eduki izan dute jarrera sektario bat; neuk ere ezagutu eta pairatu nuen hori, Arangoitin, Ezker Batuan nengoela, faxista-eta deitzen gintuztelako. Baina nire kideei beti esaten nien euskal ezkerrak batu beharra zuela. Gauza asko gertatu dira, era denetakoak, baina hemengo ezker osoak elkartu beharra du. 2010ean Alternatiba ezker abertzalearekin hizketan hasi zenean, lankidetzaren alde azaldu nintzen. Uste dut oraindik ere euskal ezkerrean batasun handiagoa lortu behar dela; adibidez, Euskal Herriko Ahal Dugu-rekin lortu behar dugu lankidetza bat, edo Ezker Anitzarekin. Hala ere, ikusiko dugu zer bide hartzen duen Podemosek; nik uste PSOEren bidetik doala, sozialdemokraziaren bidean, sozialistek baino jarrera aurrerakoiagoarekin.

Gustura al zaude EH Bildu egiten ari den lanarekin?
Bai, oso. Arnaldo Otegik ezker abertzalea kohesionatu egin du, eta horrek on egin dio EH Bilduri ere. Pertsona osoa da, eta harengan sinisten dut. EH Bilduk oso emaitza onak lortu ditu EAEko azkeneko hauteskundeetan; 18. aulki hori oso garrantzitsua da.

Joaten al zara jaioterrira?
Badira bi urte ez naizela joan.

Herriko lagunei-eta esaten al diezu EH Bildukoa zarela?
Bai, ez dut arazorik esateko. Batzuek esan izan didate EH Bildukoak hiltzaileak direla eta abar. Hedabideek eta politikariek buruan sartzen diete informazio bat… EH Bildu zer den azaltzen diet, nola dagoen Euskadi…

Euskal Herria izango al da estatu independentea?
Asko falta da horretarako, luzerako doa. Baina herritarrek nahi baldin badute, izango da.

Zer diozu bakegintzaz?
Extremaduran Guardia Zibilarekin asko sufritutakoak gara gu. Umiliatu egiten gintuzten. Behin ezkurrak biltzen harrapatu, eta txerriei jaten ematera behartu ninduten. Amorru handia izan diot Guardia Zibilari, eta ez dut erreparorik esateko ETAk guardia zibilak hiltzen zituenean batzuetan pena handirik ez nuela hartzen. Baina ohartu nintzen hortik ez zela gauza onik etorriko. Beraz, autokritika hori egin beharra daukat. Azkeneko urteetan giro berri bat dago, eta ezinbestean baliatu behar dugu bakea eta elkarbizitza bat izateko.

 
BERRIAn argitaratua, Enekoitz Esnaolak eginiko elkarrizketa
Berriak

Ezinezkoari aurre egin eta irabazi, agur eta ohore komandante

Euskal Herriko ezker soberanistaren koalizioak bere elkartasuna eta doluminak helarazi nahi dizkio Kubako herriari eta Fidel Castroren familiari. Munduko historia hurbilean pertsonaia esanguratsua da Fidel Castro, eta mundo mailan urte askoan gogoratua izango da.

Mundu hobea eraiki nahi dugunontzat erreferentzia saihestazina izan da eta da Fidel Castro. Eredua da desberdintasunen aurka lan egiten duten guztientzat. Gure doluminik sentikorrena helarazi nahi diogu Euskal Herritik Kubako herriari eta Fidelen heriotzagatik penatuta dauden guztiei.

Berriak

Protokoloak ez gaitzala nahastu: ez Clinton ez Trump

El Correo-k gaur argitaratu duen albistearen inguruan, zeinaren arabera EH Bilduk AEBetako presidente berria zoriondu ei duen, Alternatibatik honakoa adierazi nahi dugu:

-Inork ez luke kortesia instituzionala eta honen bideak  (horretan batere iaioak ez garela aitortuta) nahastu beharko ezkerreko indar batek iraganean, gaur egunean eta etorkizunean erakutsitako jarrera politikoarekin.

– Alternatibatik jakin badakigu ez Donald Trumpek ezta Hillary Clintonen kokapen politikoek – NATOren egituraren jarraipenetik erator daitekeenak barne- ez dutela ezer onik ekarriko aurrerapen sozialerako, justizia sozialerako ezta herri arteko elkartasunaren bidean.

– Hala, zalantzarik ez dugu kapitalismoa gaindituko duen orden sozial berria eraikitzearekin tematuta dauden ezkerrek, horien artean EH Bildu dagoela uste dugu, berdintasuna, askatasuna eta tolerantzia mehatxatzen duten politika atzerakoien aurka egingo dutela.

Berriak

Josu Estarrona-Maria del Rio: «Independentismoa lanabesa izan daiteke burujabetza lortzeko»

Elkarrizka egin dio BERRIAko kazetari Gotzon Hermosillak Alternatibaren Koordinakunde berriko kide Josu Estarrona eta Maria del Riori.

Joan den larunbatean Nazio Batzarra egin zuen Alternatibak. Abagune politikoaz eta aurrera begirako ildoez eztabaidatzeaz gain, Nazio Koordinakundea osatuko duten bederatzi kideak ere hautatu zituzten Bilbon egindako batzarrean. Batzorde eragile hori osatuko duten erdiak baino gehiago berriak dira ardura horretan. Hori da, esaterako, Maria del Rio (Bilbo, 1982) eta Josu Estarronaren kasua (Gasteiz, 1981). Del Rio zuzendaria izan zen Gipuzkoako Aldundiko Gizarte Politiketako sailean, eta Estarrona Eusko Legebiltzarreko kidea da.

Zuzendaritza berritzeaz gain, zeintzuk izan ziren Alternatibaren Nazio Batzarreko eztabaidagai nagusiak?

MARIA DEL RIO: Batzar polita izan zen. Oso maiz egiten ditugu batzarrak, hiruzpalau urtean, gurean batzarrak hartzen dituelako erabaki estrategikoak. Oraingoan ere gai estrategikoak jorratu ditugu, baina, horre gain, Alternatibaren zortzigarren urteurrena zen, kide baten inguruan [Juan Puerto] egindako film laburra aurkeztu genuen, eta, beraz, lan egiteaz aparte, beste ukitu politago bat ere izan zuen.

JOSU ESTARRONA: Hauteskundeen emaitzen analisia egin genuen; aurrera begira Alternatiba eta EH Bildu gisa ditugun erronkak aztertu genituen, eta etorkizuneko EH Bilduri buruz koalizio osoan dagoen gogoeta estrategikoaz ere jardun genuen.

Nolako balantzea egiten duzue zortzi urteko ibilaldi honetaz?
J.E: Nik uste dut oso positiboa izan dela. Alternatiba sortu zenean, gu biok ez geunden han; berez, Ezker Batutik ateratako korronte bat izan zen, baina zortzi urteotan asko aldatu da; militante berri asko sartu da, eta, esaterako, Koordinakundea osatzen dugun gehienok ez gara inongo alderditan egon aldez aurretik, gizarte mugimenduetan baizik. Alternatibaren helburuetariko bat Euskal Herriko ezkerraren batasuna zen, eta horretan aurrerapauso handiak eman ditugu.

Ezkerreko alderdi subiranista bat zarete.
J.E: Koalizioa [EH Bildu] sortu zenean, jende askok galdetzen zuen zer egiten zuen alderdi subiranista batek alderdi independentistekin batera. Guk beti esan dugu guretzat independentismoa lanabesa izan daitekeela burujabetza lortzeko. Espainiako Estatua, edo Grezia, independenteak dira, baina burujabeak al dira? Arlo sozialean ere aurrera egin nahi badugu, burujabetza behar dugu. Uste dut Alternatibaren zereginak hori ere izan behar duela: herri honetan subiranista gehiago sortu behar ditugu, eta jendea horretaz ohartarazi, alegia, lorpen sozial gehiago nahi baditugu burujabetza ezinbestekoa dela.

Zerk desberdintzen du Alternatiba ezkerreko beste proposamen batzuetatik?
J.E: Alternatibaren gogoeta beti izan da nazio eraikuntzarako ezinbestekoa dela arlo sozialeko eraikuntza. Hori eztabaida historikoa izan da herri honetan, baina guk beti ulertu dugu horrela. Beharbada, ezkerraren beste adierazpide batzuek euren ekarpena gehiago egin dute hizkuntza, kultura edo herri ikuspegitik.
M.R: EH Bildu osatzen duten indarrak desberdinak dira, baina oso bateragarriak dira, eta gero eta proiektu indartsuagoa egin eta gero eta jende gehiagorengana heltzeko aukera dute.

EH Bilduri nolako garrantzia ematen diozue?
M.R: Une honetan proiektu estrategikoa da, eta lehentasunezkoa. Oso proiektu dinamikoa da, etengabeko bilakaeran dagoena. Garapena izan du: orain askotarikoagoa da, parte hartzaileagoa. Tradizio, logika eta lengoaia politiko desberdinak elkarrekin daude, eta hortik beti gauza onak ateratzen dira.

Eta bilakaera horretan, zuen ustez norantz jo beharko luke EH Bilduk etorkizunean?
M.R: Hasieran argi genuen EH Bildu koalizio bat zela, zenbait alderdiren batasuna, eta oraingoz hori izango da, baina agerikoa da bilakaera baten barruan hori baino gehiago ere badela, eta denborarekin areagotuko dela hori.

Zer iruditzen zaizue Ahal Dugu-ren sorrera eta hartu duen indarra?
J.E: Gizarte honen ikuspegitik, horrelako eragile bat sortu izana positiboa da, politikan gehiengo berriak egotea ahalbidetzen duelako. Politikan edo erakundeetan ez ezik, kalean edo militantzia berri bat sortzeko orduan ere garrantzitsua da.
M.R: Gure desberdintasunak ditugu, noski, eta, horregatik, proiektu desberdinak gara, baina ezkerrak gero eta leku gehiago hartzea positiboa da. Ez guretzat, gizarte osoarentzat baizik.
J.E: EH Bildu sortu zen EAJren ezkerrean dagoen esparru osoa biltzeko helburuz. Ahal Dugu-n badaude sektore batzuk subiranistak direnak baina EH Bildu erreferente gisa ikusi ez dutenak, eta uste dut hori dela-eta badugula zer hausnartu.

Abagune politikora itzulita, zertan dira EAJren eta EH Bilduren arteko elkarrizketak?
J.E: Ñabardura bat: EAJrekin ari gara elkarrizketa prozesu batean, baina Elkarrekin Podemosekin, LABekin eta ELArekin ere bai. Kanpainan esan genuen herri mailako akordio handiak egitera joko genuela, eta akordio horiek ez zirela izango alderdien zuzendaritzen artekoak, beste eragile batzuekin ere hitz egin nahi genuela. Alternatibaren moduko indar batean eztabaida pizten du EAJrekin, hots, alderdi eskuindar batekin akordioak lortzeko aukerak, baina nik uste dut EH Bilduk erakutsi duela herriaren interesak siglen gainetik jartzeko gaitasuna. Ikusiko dugu zertan amaitzen diren; badirudi EAJren hautua PSE-EErekin hitzarmena egitea dela, eta ez dakit EAJren oinarriko kideek nola hartuko luketen hori. Ikusiko dugu; astelehenean dugu hurrengo bilera.

Negoziazio horiek direla eta, «EAJren politika neoliberalak ontzat ematea» leporatu dizue ELAk.
M.R: Ezer erantsi aurretik, argi utzi behar da ELAk eskubide osoa duela horrelako iritziak emateko. Gainera, eragile garrantzitsua da, eta haien iritzia aintzat hartzekoa da. Baina gu ez gara gobernu batekin negoziatzen ari; alderdi batekin ari gara, eta beste alderdi eta eragile batzuekin ere bai.
J.E: ELArekin, esaterako, hilaren 16an dugu bilera. Aurreko agintaldian lortu genuen Udal Legea aurrera ateratzea, eta EAJrekin akordioa eginda izan zen, baina uste dut oso argi dagoela hori herri honentzat positiboa izan zela. Errespetuz hartzen dugu ELAren gogoeta, baina uste dut euskal sindikatuek ere badutela zer hausnartu, euskal politikan jokatu nahi duten rolaz, esaterako. Hor badute eztabaida estrategiko garrantzitsua.

Berriak

Fatuarte: “Erronka gehiago ditugu lorpenak baino, baina azken hauek dira ibilbide berean aurrera egiteko indarrak ematen dizkigutenak”

Alba Fatuarte Alternatibaren Koordinakundeko kidearen hitzak larunbat honetan ospatutako Batzar Nazionalaren harira:

Abenduan Alternatibak 8 urte beteko ditu, eta gaur, Batzar Nazionala egiten ari garela, gure ibilbidea ere ospatu nahi dugu. Horregatik, bazkari bat antolatu dugu eta ostean, guretzat oso berezia den militante baten omenez ekoiztutako dokumentalaren emanaldia egingo dugu. Juan Puerto du izena, Extremaduratik Bilbo industrialera etorritakoa. Bertan langile borrokan eta ezker politikoan militatzeaz gain, erabakitzeko eskubidearen defentsaren alde ere egin zuen. Bere ibilbide politikoak, Alternatibaren jaiotzarekin batera egin genuen apustua berresteko balio digu; hau da, Euskal Herriko ezker politikoaren batasuna eta elkarlana bultzatzea, beti ere, gizarte mugimenduekin elkarrizketan.

Apustu hau 2011n gorpuztu zen, Euskal Herria Bildu koalizioa sortu zenean. Horretan jarri genituen gure indarrak, herri honetako eskubide sozial eta politikoetan sakontzeko. Eta gaur, 5 urte beranduago, euskal ezkerraren erreferente izaten jarraitzen du, hauteskundeen emaitzek berretsi duten bezala. Edonola ere, badakigu erronka handia dugula aurretik. Izan ere, proiektu honen bidez herritar gehiagorengana heldu behar gara. EH Bildu etorkizun sinesgarri bat eskaintzeko gai izan behar da; pertsonen duintasuna, berdintasun efektiboa eta gizarte eskubideak politikaren ardatz izango dituena, eta erabakitzeko eskubidearen bidez martxan jarriko dituena, herritarren boteretzeaz gainera. Eskumaren politikak gaindituko dituen proiektua behar dugu, gure ustez, hazkundea eta oparotasuna ez datozelako aberatsak gero eta aberatsago izatetik. Erronka gehiago ditugu lorpenak baino, baina azken hauek dira ibilbide berean aurrera egiteko indarrak ematen dizkigutenak.

Berriak

Alternatibak zuzendaritza talde berria aukeratu du hurrengo 3 urtetarako

Alternatibak bere Batzar Nazionala egingo du gaur Bilbon, hauteskundeen osteko testuinguru politikoa zein ezker subiranistaren etorkizunaren inguruko irakurketak eztabaidatu ez ezik, bere Koordinakunde Nazionala (zuzendaritza taldea) berritzeko. Aho batez (%96ak alde bozkatu du eta %4a abstenitu egin da) onartu da aurkeztutako taldea. Koordinakundea eguneko erabakiak hartzeko ardura dauka, etae Batzarrak onartutako estretegia martxan jarri.

Hiru urtean behin berritzen da Koordinakundea, Alternatibako estatutuek zehaztu bezala, eta parekidetasun eta lurraldetasun irizpideak bete behar ditu. Onartutako taldetik, 4 emakumek eta 5 gizonek osatutakoa, erdia baino gutxiago zegoen aurreko taldean. Kide berrien aurrean daude, besteak beste Oskar Matute (urteotan bozeramaile aritutakoa eta Diputatua Madrilen), Maria del Rio (zuzendaritzan doktorea eta Gipuzkoako Politika Sozialeko zuzendari ohia) eta Joxe Iriarte ‘Bikila’ (ezkerreko militante historikoa).

 

Koordinakund berria:

Cristina Bereciartua

Gasteiz, 31 años – urte

Formadora y técnica en prevención de riesgos laborales

Laneko arriskuei aurre hartzeko teknikaria eta hezitzailea

 

Josu Estarrona

Gasteiz, 35 años – urte

Parlamentario por Araba en la cámara de Gasteiz

Legebiltzarkidea Gasteizen

 

Aitor Miguel

Gasteiz, 35 años – urte

Concejal en el ayuntamiento de Gasteiz

Zinegotzia Gasteizko udalean

 

Joxe Iriarte “Bikila”

Oiartzun, 71 años – urte

Militante histórico de izquierdas y escritor

Ezkerreko militante historikoa eta idazlea

 

Josean Egileor

Donostia, 24 años – urte

Coordinador de Alternatiba Gazteak

Alternatibako gazteen koordinakundea

 

Alba Fatuarte

Bilbao, 32 años – urte

Concejala en el ayuntamiento de Bilbao

Zinegotzia Bilboko udalean

 

Oskar Matute

Barakaldo, 44 años – urte

Diputado en el Congreso de Madrid

Diputatua Madrilgo Kongresuan

 

Maria del Rio

Bilbao, 34 años

Doctora en derecho y exdirectora del depto. de Políticas Sociales de Gipuzkoa

Zuzendaritzan doktorea eta Gipuzkoako Politika Sozialeko

 

Sandra Llano

Karrantza, 28 años – urte

Coordinadora de Alternatiba en Bizkaia

Alternatibaren Bizkaiko koordinatzailea

Berriak

Antuan, beti gogoan

Joan den irailaren 26an Antonio Campon Andrada, Antuan, Alternatibako Bilboko asanbladako militantea hil zitzaigun. Industria garaian langile borrokaren ikur bilakatu zen Euskaldunan aritu zen lanean. Eraldatze industrialaren ondorioz eman ziren borroka handien aurretik ere, Antuan EMK Euskadiko Mugimendu Komunistatik oso hurbil egon zen, Peseto, Pelos eta bestelako kideekin Arangoitiko taldea osatzen zuen. Auzoan bizi izan zen zendu arte. Euskaldunako borroka osoan ekintzaile handia izan zen.

Lantegia ixtean, aldendu egin zen mugimendutik, borrokan bidaide izandakoen adiskide izaten jarraitu arren. Ondoren, Ezker Batuan sartu zen, beranduago Alternatibaren sorrerarekin bat egiteko, euskal ezkerraren eraldaketa eta bat egitea bilatzen zuen alderdiarekin Euskal Herria Bildu koalizioa osatu zela; Arangoitiko beste kide batzuekin egin zuen urratsa, Juen Puertorekin kasu. Aspaldiko borroketan bidaide izandakoak topatu zituen hemen, Gorripideako lagunak Alternatibarekin bat egin zutenean, Iñaki Markiegiren moduan, bere garaian EMKn ibilitakoak.

Antuan, zauden tokian zaudela, zuregana joko dugu berriz Arangoitin Errepublikaren eguneko bazkaria antolatzeko. Zu agurtzera kide asko joan ginenekoan lore sortan jarri genuenez, beti gogoan izango zaitugu.

Berriak

Alternatiba | Ezkerra eraldatzearen erronka

X