Etiketa: Feminismoa

Berdintasun legea, zer ospatu gutxi

Diana Urrea, Lur Etxeberria eta Dani Maeztu – EH Bilduko legebiltzarkideak 
 
Badaude, batetik, letra larriz idatzitako legeak eta badaude, bestetik, paperean geratzen direnak. Tamalez, Berdintasunerako Legean jasotako arauak eta neurriak betetzea borondate kontua izaten ari da. Lege batena baino gomendio-sorta baten antz handiagoa du. Berdintasunerako Legeak aldaketa batzuk ekarri dituela ukatu gabe, askoz gehiago dira paperean geratzen ari diren arau eta neurriak.

Legeak aldaketarik inon eragin badu, erakunde publikoen barne-antolaketan izan da, Udaletan, Aldundietan eta Jaurlaritzan. Lehenago ez-ohikoak ziren berdintasun-sailak eta -unitateak orokortu egin dira, gero eta hobeto prestatutako pertsonez osatu, koordinazio-guneak eta elkarlanerako sareak ugaritu eta modu planifikatuan lan egiten ari dira gero eta gehiago. Neurri horiek ezinbesteko baldintza dira erakunde publikoen jardueran genero-ikuspegia txertatzeko, emakumeen eta gizonen arazoak, beharrak eta interesak kontuan hartzeko, alegia; baita berdintasun-politikak egiteko ere. Ezinbesteko baldintzak dira, baina ez dira nahikoak. Izan ere, ahizpa pobrea izaten jarraitzen du berdintasunak, eta berdintasun-sailen eta programen finantzaketa beti da gutxiegi, beti da eskasa, eta erabat mugatzen du behar besteko indarrez eragiteko ahalmena. Emakumeen eta gizonen berdintasuna gerorako utz daitekeen helburutzat hartzen da, bigarren mailakoa, zer esanik ez krisi garaian. Laburbilduz, lehentasunik ez ematea, baliabide mugatuak eta finantzaketa eskasa porroterako osagai ezin hobeak dira, eta inertziak aldaketarako aukerak jaten ditu.

Legeak aldaketarako potentzial handiko elementuak proposatzen ditu, politika publikoak egiterakoan genero-eragina ebaluatzeko azterketak egiteko betebeharra kasu. Hau da, edozein politika publiko egin aurretik, politika zehatz horrek emakumeen eta gizonen bizitzen gain izango lukeen eragina aztertu beharko litzateke eta, behar izanez gero, neurri zuzentzaileak ezarri. Potentzial handiko neurria baina, hamar urteren ondoren, garatzeke dagoena.

Erakunde publikoak ez ezik, hedabideak eta publizitatea ere interpelatzen ditu Berdintasunerako Legeak, baina gehienek horietako asko balio eta estereotipo sexisten habia izaten jarraitzen dute, Legeari bizkar emanda. Legeak debekatu egiten die pertsonak sexu-objektu gisa aurkeztea, eta sexu bien presentzia orekatua eta irudi anitza bermatzeko betebeharra ezarri, edertasun-kanonetatik eta estereotipo sexistetatik aparte. Irizpide interesgarriak, inondik inora, baina errealitatetik baino desioen mundutik gertuago daudenak oraingoz. Edozein modutan, gure ustez larriena da: Euskal Irrati Telebista publikoa behar lukeenak ere ez dituela irizpide hauek jarraitzen. Legearen ahulezia nabarmena da esparru honetan. Hedabideak eta publizitatea ez dira interpelatuta sentitzen, baina Jaurlaritzak interpelatzen al ditu?

Erabakigune eta botereguneei dagokienez, emakumeen eta gizonen parte-hartzeak parekidea behar duela izan jasotzen du Berdintasunerako Legeak. Emakumeek, baina, erabakigune nagusietatik baztertuta jarraitzen dute. Apartheid egoera da araua eta parekidetasuna salbuespena. Erakundeetako ordezkari politikoei dagokienez, emakumeen eta gizonen presentzia orekatu samarra da posturik ikusgarrienetan, Jaurlaritzako kontseilarien eta Aldundietako diputatuen kasuan, esaterako. Baina egoera oso desorekatua da gainontzeko postuetan, kontseilari-orde, idazkari eta zuzendaritzatan. Emakume alkateak ere gutxiengoa dira, eta zer esanik ez sindikatuen eta patronalen zuzendaritzetan eta enpresa handien administrazio-kontseiluetan, gizonei erreserbatutako guneak oraindik ere.

Emakumeen bizi-baldintzak hobetzea ezinbestekoa da berdintasuna benetakoa izan dadin; baina bizi-baldintzak hobetzerik ere ez du ekarri Legeak. Ezer gutxi egin du Jaurlaritzak gizonak eta erakunde publikoak pertsonen zaintzan inplikatzeko. Ezer gutxi egin da, era berean, emakumeen lan-merkatuko lan-baldintzak hobetzeko. Alderantziz, Jaurlaritza bera enplegu publikoa suntsitzen ari da, emakume askoren enpleguak, Osakidetzan eta Hezkuntzan kasu. Emaitza: emakumeek galtzen jarraitzen dute, lanaren banaketa desorekatua sufritzen, lan-merkatuan bigarren mailako enplegatu eta etxeko zaintzaile nagusi. Paradoxikoa dirudien arren, emakumeek, bizitzaren eta ongizatearen arduradun nagusiak, ez dute bizitzaz eta ongizateaz gozatzeko eskubiderik.

Berdintasunerako Legeak beharrezko arau eta neurriak jasotzen ditu gizonen eta emakumeen arteko desberdintasun egoera batetik parekideagoa izango den egoera baterantz pausoak emateko; berdintasun formaletik berdintasun errealera igarotzeko tresna baliagarria izan liteke; baina ez da tresna eraginkorra izaten ari, batez ere Legea gauzatzeko borondate politikoa falta delako. Urteetan gerorako, biharko, utzi da eginkizun hau; baina bihar iritsi da, eta bihar orain da.

Berriak

Bilbon Emakumeen Etxea martxan jartzea proposatu dugu parte-hartze sozial eta politikoa bultzatzeko

Alternatibako kide eta EHbilduren Bilboko zinegotzi Ana Etxartek azpimarratu duenez, Emakumeen Etxea “debate eta hausnarketarako topagune bat izango da mugimendu feministarentzat, emakume taldeentzat eta norbanako gisa parte hartu nahi duten emakume guztientzat”. Halaber, zinegotziak proposatu du Bilboko emakumeen Jabetze Eskola Emakumeen Etxean kokatzea, bertan ekintza eta ikastaroen bitartez kontzientzia-hartzeko prozesuak abiatuko direlarik.

EHBildu udal taldeak Bilbon Emakumeen Etxearen proiektua martxan jartzea proposatu du, emakumeen parte-hartze sozial eta politikoa bultzatzeko. Urtarrilaren 29an ohiko udalbatzan eztabaidatuko den proposamen honetan koalizio soberanistak proposatuko du Emakumeen Etxean Bilboko emakumeen Jabetze Eskola kokatzea.

“Proiektu hau Udala, mugimendu feminista eta emakumeen taldeen lan komunaren ondorioa izango da eta egikaritzeko aurrekontua izan beharko du”, adierazi du Etxartek.

Etxe honen bitartez, Bilboko Udalak Emakunderen IV planean aurkitzen zen proposamen bat gauzatuko du eta Jabetze eskola edota Emakumeen Etxea duten Udal sare bateko kide izango litzateke. Basauri, Getxo, Ermua ,Ondarroa, Abadiño, Durango, Elorrio, Sestao, Erandio, Donostia, Arrasate, Eibar, Zarautz, Errenteria, etab. sare horretako kide dira.

Etxarteren aburuz, hainbat udalerriek Jabetze eskola edota Emakumeen Etxea bezalako ekimenak martxan jarri izana “ekimen honen arrakastaren seinale da eta Bilbo ezin da atzean gelditu”.

Irakurri ehbildu.eus webgunean

Berriak

Ezt(e)i-bidaiak

Lur Etxeberria EHBilduren talde feministaren izenean

Eztei-bidaia esaten zaio ezkontzaren ondoren egiten den bidaiari ez ezik gizonezkoak emakumeari eraso egin ondoren etorri ohi den damutze uneari ere, eztitik gutxi duena, indarkeriaren zirkulua ixten baitu berriz ere hasteko. Indarkeria matxistarekin hazi eta bizi bagara ere, ezer gutxi dakigu indarkeria-mota horren inguruan, nola funtzionatzen duen, zergatik erabiltzen den eta, batez ere, nola gaindi dezakegun

Hasteko, benetako zailtasunak ditugu indarkeria matxista identifikatzeko. Erasorik ikusgarrienak eta dramatikoenak ikus ditzakegu, baina ez gure egunerokotasunean ohikoagoak diren indarkeria sotilagoak (kontrola, umiliazioa, desakreditazioa, jarrera paternalistak…). Erakundeen politika publikoek ere hala egiten dute, eta eraso agerikoenetara bideratzen dira, eraso horiek eusten dieten indarkeria bigunagoen aurrean itsu.

Bigarrenik, ez dira indarkeria matxistaren jatorrira jotzen duten politikak egiten. Indarkeria eta eraso matxistak ez dira gertaera isolatuak, ez dira salbuespena eta bai, ordea, gizon eta emakumeen arteko botere-harremanen adierazpen larriena, icebergaren punta, egiturazko arazoa. Indarkeria matxista sistemaren errore bat ez den neurrian, ordena soziala mantentzeko beharrezko mekanismoa den neurrian, ordena soziala bera zalantzan jartzea eskatzen du. Politika publiko gehienak, ordea, ez dira ausartzen zutabe horiek zalantzan jartzen, emakumeen gaizki-izateak beste batzuen pribilegioei eusten dielako agian.

Hirugarrenik, diskurtso zurien lurraldea bilakatu da indarkeriarena. Erakunde publiko eta alderdi gehienei erraza eta merkea zaie muturreko erasoak salatzeko argazkiak eta adierazpenak egitea, baldin eta ez badie haien lehentasunak aldatzea ekarriko. Beste egoera batean geundeke indarkeria matxista gainditzeko Abiadura Handiko Planean inbertituko balute. Izan ere, berdintasunari buruz asko hitz egiten da, baina ez da hainbeste praktikatzen. Politika isolatuak egiten dira, intentsitate gutxikoak; eta txapa moreak parekidetasunaren aldeko labela lortzeko baliatzen dira, parekidetasuna oztopatzen duten politikak egiten jarraitu ahal izateko.

Laugarrenik, emakumeen kontrako indarkeria eremu askotatik dator. Testuinguru orokorra emakumeen kontrako indarkeriarena da, eta horrek baldintza ezin hobeak sortzen ditu gizonek emakumeen kontra indarkeria erabil dezaten. Publizitateak kontsumorako produktu gisa aurkezten ditu emakumeak, nahi erara erabil daitekeen merkantzia gisa. Hedabideen eduki askori sexismoa darie, estereotipoz gainezka, eta emakumeak ezkutatzea edo gutxiestea ohikoa da. Bankuek emakume bakarrez osatutako familiak etxegabetzen dituzte, eta kapitalak emakumeei erreserbatzen dizkie ordaindu gabeko zaintza-lanak. Hala ere, ez da publizitate eta hedabideen edukiak arautzeko neurri eraginkorrik ezartzen, ezta emakumeen autonomia ekonomikoa sustatzeko neurri berezirik ere, batzuk aipatzearren.

Egoerak politika integralak eskatzen ditu, prebentzioan oinarrituko direnak. Beharrezkoa da gizonengan gehiago erreparatzea, gizon izateko eredu alternatiboak sortzen laguntzea, maskulinitate-eredu hegemonikoa (oldarkorra, bere burua kontrolatzeko gai ez dena) gainditzea. Beharrezkoa da, besteak beste, maitasun erromantikoaren ideologia zalantzan jartzea eta emakume indartsuak eta askeak sortzen laguntzea.

Indarkeria matxista gainditzeak pertsonen esplotazioan oinarrituko ez den sistema bat sortzea eskatzen du, harreman horizontalak arau orokor izango direna eta ez salbuespena. Orduan, bai, egingo ditugu guztiok ezt(e)i-bidaiak.

EHBildu

Berriak

Diana Urrea “Indarkeria matxistarekin bukatzeko, aldarrikapen feministak beste aldarrikapen guztiak estrukturatzeko tresna izan behar dute”

<--break->
Azaroaren 25aren harira, Alternatibako kide eta EHBilduren parlamentari Diana Urrea indarkeria matxista gure gizartetik desagerrarazteko neurriak exijitzeko osoko bilkuran egindako agerraldian.
 
Urteetako borroka feministari esker, emakumeok emakumeontzako oinarrizko eskubideak eskuratuz joan gara. Alabaina, Euskal Herriko eta mundu zabaleko emakumeok bigarren mailako herritarrak izaten jarraitzen dugu ez baitugu eskubide guztiak berdintasunez gauzatzeko aukerarik. Gaur egun, ez daukagu askatasun nahikorik gure gorputzarekin, gure sexualitatearekin eta ugalketarekin egin nahi duguna erabakitzeko askatasunik. Eremu publikoaz gozatzeko eskubidea ere urratzen zaigu bertan erasotuak izateko arriskuarekin bizi baikara. Emakume izate hutsagatik indarkeriarik gabeko bizitzak bizitzea utopia bat da orain.

 
Egun sufritzen dugun krisia ez da gaurkoa emakumeentzat, ezta atzokoa ere. Sistema kapitalistak inposatu digun betiko egoera da: Indartu eta elikatu egiten da gizonezkoei eskubide gehiago eta pribilegio gehiago ematen dizkion sistema patriarkalari esker. Sistemak boterea, baliabideak, guneak ezberdin banatzen ditu gizonezkoen eta emakumezkoen harreman hierarkiakoaren arabera.
 
Horregatik, iritzi diogu aldarrikapenen artikulazioa behar beharrezkoa dela egungo eredu gainditzeko. Horrela, aldarrikapen feministak beste aldarrikapen guztiak estrukturatzeko tresna izan behar duela uste dugu. 
 
Krisialdi sozioekonomikoan murgilduta gaudenez, egun batean bai eta hurrengoan ere bai ikusten ari gara herritarren gehiengoa pobretzen eta baldintza txarretan bizitzen ari dela, eta bereziki emakumeak. Areago, neoliberalismoan sakontzeak zaildu egiten du emakumeek indarkeriari gabeko bizitzak egin ahal izatea, eta hala, autonomia erkidegokorik gabe gero eta gehiago dira indarkeria egoerak eten ezin dituztenak: Bikotekideen, nagusien, lankideen edo bezeroen indarkeria jasan behar dutenak. 
 
Indarkeria matxista salbuespeneko gertakizun bat ez den neurrian eta gure egunerokotasunean bizi dugun neurrian lehen mailako arazoa da guretzat, ez da erresiduala. Beste kontu bat da harekin hasi garen neurrian askotan ez garela gai indarkeria matxista antzemateko. Naturaltzat eta normaltzat hartzen ditugun jokamolde, harreman eta egitura horien atzean dagoen indarkeria identifikatzeko. Oraindik neurri handi batean ezkutuan mantentzen den indarkeria da indarkeria matxista, baina ez da inola ere esparru pribatuei dagozkion arazoa. Desberdintasunaz eta sexu dela eta egiten den bazterkeriaz gain, beste faktore batzuk ere badaude: klasea, adina, dibertsitate funtzionala, arraza eta abar, era askotako diskriminazioak sortzen dituztenak. Helburua ez da soilik genero itsukeria ezabatzea, era berean identifikatu behar ditugu gainerako zapalkuntza faktoreak nola bururatzen diren. Laburbilduta, helburua gizarte errealitatearen gaineko begirada konplexu bihurtu eta politika publikoetan eskuhartzeko politikak diseinatu eta jartzen da. 
 
EH Bilduk nabarmendu nahi du ezin dugula egoera honen aurrean geldirik egon. Hitzetatik ekintzetara pasatzeko garaia da eta gure ardura politikoari erantzunez, gaurko plenoan ekimen bat aurkezten dugu indarkeria matxista lehen mailako arazo politiko gisa kokatzen duena. Legebiltzarrean ponentzia bat hedatzea proposatzen dugu hil edo biziko garrantzia duen gai honi zentralitate politikoa emateko, indarkeria matxistarik gabeko bizitzak bizi ahal izateko. Ponentzia honetan indarkeria matxistaren dimentsioa aztertu nahi dugu. Indarkeria matxistaren jatorria, ondorioak eta bilakaera. Egoeraren diagnostikoaz jabetu azken finean bere osotasunean. Era berean, aztertu nahi ditugu indarkeria matxistari erantzuteko egiten den lana, erakunde publikoen zereginean arreta berezia jarriz. Zer prebentzio lan egiten den? Zer politika egiten diren emakumeak boteretzeko? Zer egiten den biktimei laguntzeko? Politika publikoak aztertu eta baloratuko ditugu eta hobetzeko egin beharreko eta guzti hauek ez genuke legebiltzarreko lau pareten artean soilik egin nahi. Proposatzen dugu ponentzia horretan mugimendu feministak ere parte hartzea adituak, arituak, Emakundek eta inplikatuta dauden erakunde publikoak.
 
Datuak izugarriak dira. Euskal Herrian egunean 11 salaketa egiten dira, jakinda gutxienekoa dela zalantzen duena. Europa mailako ikerketa batek azaleratu zuen. Hiru emakumeetatik batek indarkeria motaren bat sufritu dugula, horrek esan nahi du 62 milioi emakumek. Europako emakumeen erdiak baino gehiago sexu jazarpena sufritu zuela. 100 milioi emaukume, herenak lantokian. Gure betebeharra da halako errealitate bortitzari tamainako erantzuna ematea. Diskurtso eta adierazpenik harago, ekintza zehatzak jarri behar dira martxan indarkeriarik gabeko bizitzak izateko beharrezko tresnak emango dizkigutenak.
 
Mundu berria nahi dugu. Ezin da gerorako utzi. Matxismorik gabeko mundua, gutxiesten, mesprezatzen eta bortxatzen gaituen patriarkatutik libre dagoen mundua bizitzea. Merezi duten bizitzak bizi nahi ditugu. Bizitza da ugaldu nahi duguna eta ez kapitala, gure bide propioa erabaki nahi dugu eta ez inposatzen digutena, eta horretarako ezin gara geldirik geratu.

Berriak

EH Bilduk indarkeria matxistari buruzko ponentzia eratu nahi du arazo hori eztabaida politikoaren erdigunean kokatzeko

Indarkeria matxistaren aurkako nazioarteko eguna izanik, azaroaren 25ak ekimenari ematen dion sinbolismoa aintzat hartuta, EH Bilduk Gasteizko Legebiltzarrak emakumeen kontrako bortizkeriari buruzko ponentzia sor dezala proposatu du, “indarkeria matxista lehen mailako arazo politiko gisa eztabaida politikoaren erdigunean kokatzeko”, Diana Urrea Alternatibako kide eta EHBilduko legebiltzarkideak Lur Etxeberriarekin batera adierazi dutenez. Proposamena etzi eztabaidatuko da Osoko Bilkuran. Halaber, EH Bilduren ordezkariek parte hartuko dute gaur mugimendu feministak deitutako mobilizazioetan.

EH Bilduko legebiltzarkideek azaldu dutenez, ponentziak indarkeria matxistaren dimentsioa, jatorria, ondorioak eta bilakaera aztertuko lituzke, diagnostikoa bere osotasunean egite aldera, eta errealitate horren kontrako politika publikoak ere analizatuko lituzke, hobetzeko neurriak zehazteari begira. EH Bilduren iritziz, Emakunde eta bestelako erakunde publikoekin batera mugimendu feministak ere parte hartu beharko luke ponentzian.

Etxeberriak eta Urreak diotenez, datu objektiboek agerian uzten dute “eraso matxistak ez direla ekintza isolatuak eta salbuespenezkoak”. Izan ere, “Euskal Herrian egunean 11 salaketa egiten dira eta, Europa mailako ikerketa baten arabera, hiru emakumeetatik bat indarkeria motaren baten biktima izan da eta Europako emakumeen erdiak baino gehiagok sexu jazarpena pairatu du, herenak lantokian”.

EH Bilduren iritziz, Legebiltzarretik ere tamainako erantzuna eman behar zaio errealitate bortitz horri. Etxeberria eta Urrearen esanetan, “indarkeria matxista patriarkatuaren adierazpen bat da, emakumeen eta gizonen arteko desberdintasunen adierazpenik larriena; egiturazko indarkeria da eta ordena sozial oso batek eusten, ahalbidetzen eta justifikatzen du, gizonek emakumeekiko duten boterea mantentzeko tresna garrantzitsua baita”.

EHBildu

Berriak

Zinismoa, kondenak eta hiletak indarkeria matxistaren aurrean

Ainhoa Beola, Amaia Agirresarobe, Arri Zulaika eta Lur Etxeberria – Grupo Feminista de EH Bildu

Feminismoak erakutsi zigun gauza pertsonalak politiko ere izan daitezkeela, eta errealitate bat izendatzeak ikusgai bihurtzen duela; hori guztia ikasi dugunetik, gizonek emakumeak erailtzen eta erasotzen dituzten kasuak ez dira anonimotasunean geratzen, ez dira pasiozko krimentzat hartzen, ez dira bikote-dinamika kaltegarrien ondorio naturaltzat jotzen, edo ez dira gizonezko buru gaixoen ekintzen emaitza. Emakumeen borrokari esker, gizartea indarkeria matxistaren larritasunaz jabetu da, baita erantzule politiko askoren geldotasunaz ere; horrela, bada, indarkeria matxistaren aurkako borroka erakunde publikoek gainditu beharreko erronka nagusietako bat izatea lortu da. Eta, horrez gain, abiapuntu sinple bezain iraultzaile batean oinarrituta lortu da hori guztia: indarkeria horren jatorria emakumeen eta gizonen egiturazko desberdintasunak sortzen duela.

Alabaina, ez dago borondate politikorik premisa horrekiko koherentziaz jokatzeko eta, beraz, desberdintasunak eragiten dituen sistema aldatzen ez den bitartean, indarkeria ez da amaituko. Krisialdi ekonomikoan murgilduta gaudenez, egun batean bai eta hurrengoan ere bai ikusten ari gara herritarren gehiengoa pobretzen eta baldintza txarretan bizitzen ari dela eta, bereziki, emakumeak. Azken batean, gero eta zailagoa da emakumeentzat autonomo izatea eta, hortaz, indarkeria matxistaren aurrean egoera ahulagoan daude, zaurgarriagoak dira.

Testuinguru horretan, ustez indarkeria matxistaren aurka dauden erantzule politiko askok azalpenak ematea nahi dugu, berdintasunaren aldeko adierazpenak egiten baitituzte baina, aldi berean, gizarte-arloko eta genero-arloko desberdintasunak areagotzen dituzten politikei ematen diete lehentasuna, emakumeei libre eta ez hain kaltebera izatea ahalbidetuko lieketen baldintza materialak lortzea bermatuko dieten politiken kaltetan.

Jakin badakigu baldintza materialak hobetzea ez dela nahikoa indarkeria matxista desagerrarazteko, baina aurrerapen handia da. Badakigu ahalmen handiko zenbait gizarteratze-mekanismoren –hala nola, hezkuntza-erakundeen, komunikabideen, familiaren, erlijioen– eraginagatik, baita maitasun-kultura jakin batengatik ere –bereizketak eta desberdintasunak areagotzen dituena– emakume askok beren burua ukatzen dutela, gustura ez dauden harremanak onartzen dituztela, besteak baino gutxiago direla sinesten dutela bikotekiderik ez badute, edo bikotekiderik ez izatea baino, hobe dela bikotekide kaltegarria izatea.

Berriro ere azalpenak eskatzen dizkizuegu: zergatik ez duzue neurririk hartzen eskoletako eta unibertsitateko curriculumean emakumeen aurkako indarkeria eta desberdintasunak ez erreproduzitzeko, betiere ikuspegi kritiko eta erantzunkideetatik begiratuta? Azal iezaguzue, mesedez, komunikabide publikoetan zergatik ez den pedagogiarik egiten eta zergatik ez den hezten hobe egingo gaituen kultura-esparru batean oinarrituta. Azal iezaguzue, eliza katolikoa zergatik den, oraindik ere, agente ekonomiko pribilegiatua eta zergatik duen agenda publikoan modu misoginoan eragiteko gaitasuna, ustez laikoa den esparruan. Eta azaldu zergatik egiten dituzuen murrizketa bortitzak berdintasun-politiketara eta indarkeria matxistaren aurkako politiketara bideratutako baliabideetan.

Ikuspegi integraletik begiratuta, eztabaida zabalari ekin beharko genioke berehala: indarkeria matxistari nola deitu, nork egiten ote dion aurre, nola, eta indarkeria hori zer nolako espaziotan agertzen den. Emakumeek etxean, kalean eta lanean egin behar izaten diote aurre indarkeriari, beren bikotekide, aita, nagusi, irakasle, lankide edo ezezagun diren gizonen indarkeriari, baina egitura biologikoarekin eta sexu-portaerarekin gauzen ordenari erronka jotzen dioten gorputzek (transexualek, lesbianek, homosexualek) ere pairatzen dute. Gure gizartean, indarkeria zigor izaten da, gizon edo emakume izatea zer den zalantzan jartzen ausartzen denari ezartzen zaion zigor, gizonezkoen dominazioa zilegi bihurtzen duen ordenari erronka jotzeagatik.

Eta horrek guztiak, hainbeste kalte eta samin konpontzeko eta egoera horietan laguntzeko esku-hartzeen ikuspegia eta arretaren eredua berraztertzera behartzen gaitu. Egun, arreta-eredu nagusian bikotekidearen edo bikotekide ohiaren indarkeriari arreta handia ematen zaio; larrialdiaren aurrean erantzun hobea ematen da; salaketa bitartekotzat baino gehiago, esku-hartzearen helburutzat hartzen da; eta baliabideak emakumeei laguntzeko arreta indibidualetara bideratuta daude, pairatzen duten indarkeria hori indarkeria bera eragiten duen gizarte-errealitatearekin lotu gabe. Azken batean, ezinbestez berraztertu egin beharko liratekeen eredu batetik esku-hartzen da.

PPren gobernuak, botoak eskuratzeko ahaleginean, 35 urte egin zuen atzera abortatzeko eskubideari dagokionez. Berriz ere isilarazi egin nahi gintuen eta mendeko bihurrarazi. Eta, horren bitartez, eskubide sozialen alde eta gutxiengo baten pribilegioen aurkako borroketatik deskonektatu. Guk lortu dugu eskubide hori ez galtzea, kalera atera gara berriro, eta herritar izateko borroka eguneratu. Ez gaitu etsiak hartuko, adore eta zintzotasun handiagoa eskatzen dugu indarkeria matxistari aurre egiteko, eta ez hainbeste zinismo, ez hainbeste kondena-erretorika autokonplaziente eta ez hainbeste estatu-hileta. Bitartean, borrokan jarraituko dugu.

EHBildu

Berriak

Indarkeria matxistari eta atzean dagoen desberdintasun estrukturalari aurre egiteko deia

Aurten 15 urte beteko dira Nazio Batuen Erakundeak Emakumeen Aurkako Indarkeriaren Nazioarteko Eguna azaroaren 25ean ezarri zuenetik. Dominikar Errepublikan Mirabal ahizpak (Patria, Minerva eta Maria Teresa), Trujilloren diktaduraren aurka egiteagatik atxilotuak, torturatuak eta, azkenik, 1960ko azaroaren 25ean erailak izan zirela gogora ekartzen dugu urtero.

Mende erdia baino gehiago pasa den arren, oraindik ere, milioika dira mundu osoan zehar eta egunero indarkeria mota desberdinak pairatzen dituzten emakumeak. Fisikoa da horietariko bat, bortitzena akaso eta gehien ikusten dena baina inondik inora bakarra. Ez dugu urrunera jo behar, alabaina, indarkeria fisiko horren ondorioen berri izateko. Espainiako estatuan, azken hamar urteetan bakarrik, indarkeria matxistak gutxienez 685 emakume hil ditu. Egunotan jakin dugu, halaber, EAEn ia 5.000 emakumek dutela babes neurriren bat Ertzaintzaren eskutik.

Indarkeria guztiek, alabaina, jatorri bera dute, emakumeen eta gizonen arteko egiturazko desberdintasuna. Eta desberdintasuna gainditu arte ezinezkoa izango da era guztietako indarkeria matxistarik gabeko gizartea. Aurrera egin beharrean, krisiaren aitzakiarekin atzera egiten ari gara berdintasunaren aldeko borrokan, pobreziak emakumeak jotzen dituelako beste inor baino gehiago eta, horrez gain, zaintzarena bezalako lan ikusezinaren zama berriz ere emakumeen esku uzten dutelako gizarteak zein erakunde publikoek.

Era berean, transfobia, lesbofobia edota homofobia bezalako indarkeria matxistaren aldaera desberdinak azalerazi, prebenitu eta erantzutera deitzen dugu, emakumeak eta gizonak nolakoak izan behar diren inposatzen dutenen ereduak gainditzen dituztenek pairatzen dituztenak.

Arrazoiak, beraz, soberan dira aurten ere kalera atera eta emakumeen kontrako indarkeria zein bere jatorriaren kontra borrokatu beharra aldarrikatzera. Horregatik, EH Bildutik gizarte osoari dei egiten diogu bihar, azaroan 25ean, Euskal Herriko toki desberdinetan mugimendu feministak deitutako elkarretaratzeetan parte hartzera.

http://ehbildu.eus/images/Kartela_indarkeria_ehbildu%202014.jpg

Berriak

Euskal Herriko Emakumeen Mundu Martxak deitu dituen mobilizazioekin bat egiten du EHBilduk

Indarkeria sexistak emakume eta gizonen arteko botere-harremanetan du jatorria eta botere-harreman hauek mantentzera edo indartzera dator. Arazoa egiturazkoa da, indarkeria sexista sistema oso batek eusten eta ahalbidetzen baitu. Patriarkatuaren adierazpiderik larriena da, icebergaren punta. Hortaz, erasoak ez dira gertaera isolatuak.

Indarkeria matxistak uste baino emakume gehiagori eragiten dio. Identifikatzeko eta beraz erasoei aurre egiteko mekanismoak eta baliabideak aktibatu behar ditugu. Instituzioek arazoaren larritasunaren neurrian erantzun behar dute.

Eraso hauek ez dira gertaera berezi bat. Indarkeria matxista desagerrarazi nahi badugu, arazoaren muinera jo behar dugu. Emakumeen eta gizonen arteko botere-harremanak eusten dituen patriarkatua eta kapitalismoa gainditu behar ditugu; horizontaltasunean eta parekidetasunean oinarritutako harreman-sistema sortu.

Erantzunak integrala behar du izan. Prebentzioan eta heziketan egiten dena baino gehiago egin behar da.

Amaitzeko, EHBilduk, EHko Emakumeen Mundu Martxak biharko, osteguna 6, Gasteizko gertakarien harira herri zein hiriburuetan deitu dituen mobilizazioekin bat egiteaz gain, herritarrak parte hartzera deitzen du.

Berriak

Berdintasunerako Foru Organo bat arduratuko da kontratu, diru laguntza eta politika publikoetan emakumeak diskrimina ez daitezen zaintzeaz

Gipuzkoako Foru Aldundiak Berdintasunerako Foru Organo bat sortuko du lurralde administrazioaren inongo kontratu, diru laguntza, politika publiko edo enplegu eskaintzatan emakumerik diskrimina ez dadin. Izaera goreneko organo honen sorrera Berdintasunerako Foru Arau berrian aurreikusi da: berdintasun handiagoa izango duen gizarte eredu berri baterantz aurrera egiteko Aldundiak proposatutako tresna juridikoa da.

Berdintasuneko zuzendari nagusi Laura Gómezek eta Gizarte Politikako diputatu eta Alternatibako kide Ander Rodríguezek aurkeztu dute gaur Gipuzkoako Emakume eta Gizonen Berdintasunerako Foru Arauaren aurreproiektua, Gipuzkoan eta Euskal Autonomia Erkidegoan aurkezten den lehena. Arau honen hasierako zirriborroa urriaren 15ean jarri zen erakusgai eta 20 lanegunetan herritarren ekarpen eta proposamenak jasoko dira. Ondoren, Batzar Nagusietako tramitazioa hasiko da.

Diputatuak azaldu duenez, Foru Arau hau tresna bat gehiago da, kasu honetan juridikoa, eredu berri sozialago baterantz egiteko: “Eraiki diguten eredu sozial eta ekonomikoan, pertsonen bizitzaren zainketa feminizatua dago, ikusezin bihurtua, ez baloratua. Merkaturatzen denean prekarietate handia duten baldintzatan egiten da. Bizitzaren zainketa gizarteak modu duinean eutsiko duen gizarte eredu berri bat nahi dugu, eta ez emakumeen esku bakarrik egotea”.

Arau honen bidez, Foru Aldundi honen erabaki guztiak kontrolatu eta gainbegiratzeko mekanismoak ezartzen dira eta Berdintasun Unitateak sortuko dira foru departamentu bakoitzean, gizon eta emakumeen arteko diskriminazio egoerak iraunaraziko dituen edo sustatuko dituen erabakiak hartu ez daitezen. Departamentu guztiengan izango du eragina: Ogasun, Gizarte Politika, Mugikortasun edo Memoria historikoan, esaterako. Eta, gainera, politika publiko guztiak gainbegiratuko dira: aurrekontu orokorrak, enpresa edo gizarte entitateei diru laguntzak ematea, enplegu publikoaren eskaintza deialdiak, eta abar. Diputatuaren esanetan, “berdintasunaren erroak Aldundiko departamentu eta arlo guztietara zabaltzea da kontua, baina, gainera, ez diskriminatzeko eskakizun horiek Administrazio publikoarekin kontratatu nahi duen edozein enpresa edo entitatera zabaltzea da kontua. Horrela, sektore publiko eta pribatuan eragina dugu”.

Eta Foru Aldundiak neurri guzti hauek aplikatzen dituela bermatzeko, Foru Arau honek ezartzen du Gipuzkoako mugimendu eta elkarte feministetako kideek %50ean osatutako jarraipen eta ebaluazio komisio bat sortuko dela eta txosten bat egin beharko dutela bost urtean behin.

Berdintasun zuzendariak Arau honetan zehazten diren zenbait neurri aipatu ditu, Foru Aldundiaren konpetentzia diren alorren inguruan:

  • Komunikazioan hizkuntza eta irudi ez sexistaren erabilera arautzen da.
  • Gizarte Politikan pertsona guztiak baldintza duin eta unibertsaletan zaintzen direla bermatzeko neurriak ezartzen dira.
  • Politika fiskal progresiboan eta gizarte ekonomian genero irizpideak txertatzen dira.  
  • Edozein diskriminazio mota suposatzen duten aisi eta ospakizun eredu baztertzaileei babes instituzionala kentzeko obligazioa nabarmentzen da, tradizioan babestuta egin ala ez.
  • Memoria historikoari dagokionez, Diputazioak emakumeen onarpena eta emakume ikusaraztea bultzatu beharko ditu, bereziki espainiar guda zibileko urteetan eta ondorengo frankismoaren diktaduran.
  • Kiroletan, emakume eta gizonen arteko berdintasun jarduera bermatu beharko da, onarpena, estereotipo haustura eman dadin eta abar.
  • Gainera, indarkeria matxista kontzeptua zabaltzen da, ulertzen da ez bakarrik emakumeengan eragina duena bakarrik, baizik eta baita sexu-genero-heterosexualitate sistemaren arauak hausten dituzten pertsonengan eragina duena ere bai, esaterako, trasnfobia, homofobia edo lesbofobia.

Gipuzkoa Politika Soziala

Berriak

Urreak Urkulluri “Pobreziak eta bizitzaren prekarizazioak emakume aurpegia dauka”

Pobreziaren Aurkako Nazioarteko Egunean Diana Urrea Alternatibako kide eta EHBilduko legebiltzarkideak galdera egin dio Urkullu lehendakariari, “Jaurlaritzak pobreziaren feminizazioaren aurka lan egitea lehentasun moduan duen jakiteko”. EH Bilduren ordezkariak adierazi du “pobreziak eta bizitzaren prekarizazioak emakume aurpegia duela”.

Lehendakariak, ordea, ez du pobreziaren feminizazioaren inguruko hausnarketarik egin. “Diru Sarrera Bermatzeko Errentaz hitz egin du soilik eta hitzartze autokonplazientea egitera mugatu da. Guk aldiz, Jaurlaritzak egiten duen murrizketa politikak emakumeengan dituen ondorioez hitz egin nahi genuen. Jakin nahi genuen ia murrizketa horiek geratzeko asmoa duen Jaurlaritzak”, azaldu du Urreak.

Legebiltzarkideak azaldu duenez, honako datu hauetan zerikusia dute Jaurlaritzaren politikek:

– Emakume eta gizonen soldaten arteko arrakala 8.000 eurokoa da.

– Lanaldi partzialen %83 emakumeek egindakoa da.

– Pobrezian erortzeko arriskuan dauden pertsonen %82 emakumea da.

– Pobrezian dauden pertsonen artean, %74 dira emakumeak.

– Ordaindu gabe egiten den zaintza lanaren %72 emakumeek egiten dugu.

– Kontratu gabe lan egiten dutenetatik %90 emakumeak dira.

– Kooperaziora bideratzen den dirua murriztu da.

– Sektore feminizatuetan egin dira erakunde publikoetatik murrizketa erasokorrenak.

– Indarkeria matxista salatzeko salaketak murriztu dira.

– Etxeko lanak egiten dituztenen artean (gehienak emakumeak) %82 –k minimo interprofesionalaren azpitik kobratzen du.

– Kontziliaziorako laguntza jaso gabe geratu dira 12.000 familia.

– 50.000 familia diru sarrerarik gabe bizi da, horien artean, gehienak emakumeak.

– Emakundek Ertzaintzaren uniformeen aurrekontuaren adinako aurrekontua du, ez gutxiago ez gehiago.

EHBildu

https://pbs.twimg.com/media/B0IlMHOIcAATyEp.jpg:large

Berriak

Alternatiba | Ezkerra eraldatzearen erronka

X