Euskal Herriko Emakumeen Mundu Martxak deitu dituen mobilizazioekin bat egiten du EHBilduk

Indarkeria sexistak emakume eta gizonen arteko botere-harremanetan du jatorria eta botere-harreman hauek mantentzera edo indartzera dator. Arazoa egiturazkoa da, indarkeria sexista sistema oso batek eusten eta ahalbidetzen baitu. Patriarkatuaren adierazpiderik larriena da, icebergaren punta. Hortaz, erasoak ez dira gertaera isolatuak.

Indarkeria matxistak uste baino emakume gehiagori eragiten dio. Identifikatzeko eta beraz erasoei aurre egiteko mekanismoak eta baliabideak aktibatu behar ditugu. Instituzioek arazoaren larritasunaren neurrian erantzun behar dute.

Eraso hauek ez dira gertaera berezi bat. Indarkeria matxista desagerrarazi nahi badugu, arazoaren muinera jo behar dugu. Emakumeen eta gizonen arteko botere-harremanak eusten dituen patriarkatua eta kapitalismoa gainditu behar ditugu; horizontaltasunean eta parekidetasunean oinarritutako harreman-sistema sortu.

Erantzunak integrala behar du izan. Prebentzioan eta heziketan egiten dena baino gehiago egin behar da.

Amaitzeko, EHBilduk, EHko Emakumeen Mundu Martxak biharko, osteguna 6, Gasteizko gertakarien harira herri zein hiriburuetan deitu dituen mobilizazioekin bat egiteaz gain, herritarrak parte hartzera deitzen du.

Berdintasunerako Foru Organo bat arduratuko da kontratu, diru laguntza eta politika publikoetan emakumeak diskrimina ez daitezen zaintzeaz

Gipuzkoako Foru Aldundiak Berdintasunerako Foru Organo bat sortuko du lurralde administrazioaren inongo kontratu, diru laguntza, politika publiko edo enplegu eskaintzatan emakumerik diskrimina ez dadin. Izaera goreneko organo honen sorrera Berdintasunerako Foru Arau berrian aurreikusi da: berdintasun handiagoa izango duen gizarte eredu berri baterantz aurrera egiteko Aldundiak proposatutako tresna juridikoa da.

Berdintasuneko zuzendari nagusi Laura Gómezek eta Gizarte Politikako diputatu eta Alternatibako kide Ander Rodríguezek aurkeztu dute gaur Gipuzkoako Emakume eta Gizonen Berdintasunerako Foru Arauaren aurreproiektua, Gipuzkoan eta Euskal Autonomia Erkidegoan aurkezten den lehena. Arau honen hasierako zirriborroa urriaren 15ean jarri zen erakusgai eta 20 lanegunetan herritarren ekarpen eta proposamenak jasoko dira. Ondoren, Batzar Nagusietako tramitazioa hasiko da.

Diputatuak azaldu duenez, Foru Arau hau tresna bat gehiago da, kasu honetan juridikoa, eredu berri sozialago baterantz egiteko: “Eraiki diguten eredu sozial eta ekonomikoan, pertsonen bizitzaren zainketa feminizatua dago, ikusezin bihurtua, ez baloratua. Merkaturatzen denean prekarietate handia duten baldintzatan egiten da. Bizitzaren zainketa gizarteak modu duinean eutsiko duen gizarte eredu berri bat nahi dugu, eta ez emakumeen esku bakarrik egotea”.

Arau honen bidez, Foru Aldundi honen erabaki guztiak kontrolatu eta gainbegiratzeko mekanismoak ezartzen dira eta Berdintasun Unitateak sortuko dira foru departamentu bakoitzean, gizon eta emakumeen arteko diskriminazio egoerak iraunaraziko dituen edo sustatuko dituen erabakiak hartu ez daitezen. Departamentu guztiengan izango du eragina: Ogasun, Gizarte Politika, Mugikortasun edo Memoria historikoan, esaterako. Eta, gainera, politika publiko guztiak gainbegiratuko dira: aurrekontu orokorrak, enpresa edo gizarte entitateei diru laguntzak ematea, enplegu publikoaren eskaintza deialdiak, eta abar. Diputatuaren esanetan, “berdintasunaren erroak Aldundiko departamentu eta arlo guztietara zabaltzea da kontua, baina, gainera, ez diskriminatzeko eskakizun horiek Administrazio publikoarekin kontratatu nahi duen edozein enpresa edo entitatera zabaltzea da kontua. Horrela, sektore publiko eta pribatuan eragina dugu”.

Eta Foru Aldundiak neurri guzti hauek aplikatzen dituela bermatzeko, Foru Arau honek ezartzen du Gipuzkoako mugimendu eta elkarte feministetako kideek %50ean osatutako jarraipen eta ebaluazio komisio bat sortuko dela eta txosten bat egin beharko dutela bost urtean behin.

Berdintasun zuzendariak Arau honetan zehazten diren zenbait neurri aipatu ditu, Foru Aldundiaren konpetentzia diren alorren inguruan:

  • Komunikazioan hizkuntza eta irudi ez sexistaren erabilera arautzen da.
  • Gizarte Politikan pertsona guztiak baldintza duin eta unibertsaletan zaintzen direla bermatzeko neurriak ezartzen dira.
  • Politika fiskal progresiboan eta gizarte ekonomian genero irizpideak txertatzen dira.  
  • Edozein diskriminazio mota suposatzen duten aisi eta ospakizun eredu baztertzaileei babes instituzionala kentzeko obligazioa nabarmentzen da, tradizioan babestuta egin ala ez.
  • Memoria historikoari dagokionez, Diputazioak emakumeen onarpena eta emakume ikusaraztea bultzatu beharko ditu, bereziki espainiar guda zibileko urteetan eta ondorengo frankismoaren diktaduran.
  • Kiroletan, emakume eta gizonen arteko berdintasun jarduera bermatu beharko da, onarpena, estereotipo haustura eman dadin eta abar.
  • Gainera, indarkeria matxista kontzeptua zabaltzen da, ulertzen da ez bakarrik emakumeengan eragina duena bakarrik, baizik eta baita sexu-genero-heterosexualitate sistemaren arauak hausten dituzten pertsonengan eragina duena ere bai, esaterako, trasnfobia, homofobia edo lesbofobia.

Gipuzkoa Politika Soziala

Urreak Urkulluri “Pobreziak eta bizitzaren prekarizazioak emakume aurpegia dauka”

Pobreziaren Aurkako Nazioarteko Egunean Diana Urrea Alternatibako kide eta EHBilduko legebiltzarkideak galdera egin dio Urkullu lehendakariari, “Jaurlaritzak pobreziaren feminizazioaren aurka lan egitea lehentasun moduan duen jakiteko”. EH Bilduren ordezkariak adierazi du “pobreziak eta bizitzaren prekarizazioak emakume aurpegia duela”.

Lehendakariak, ordea, ez du pobreziaren feminizazioaren inguruko hausnarketarik egin. “Diru Sarrera Bermatzeko Errentaz hitz egin du soilik eta hitzartze autokonplazientea egitera mugatu da. Guk aldiz, Jaurlaritzak egiten duen murrizketa politikak emakumeengan dituen ondorioez hitz egin nahi genuen. Jakin nahi genuen ia murrizketa horiek geratzeko asmoa duen Jaurlaritzak”, azaldu du Urreak.

Legebiltzarkideak azaldu duenez, honako datu hauetan zerikusia dute Jaurlaritzaren politikek:

– Emakume eta gizonen soldaten arteko arrakala 8.000 eurokoa da.

– Lanaldi partzialen %83 emakumeek egindakoa da.

– Pobrezian erortzeko arriskuan dauden pertsonen %82 emakumea da.

– Pobrezian dauden pertsonen artean, %74 dira emakumeak.

– Ordaindu gabe egiten den zaintza lanaren %72 emakumeek egiten dugu.

– Kontratu gabe lan egiten dutenetatik %90 emakumeak dira.

– Kooperaziora bideratzen den dirua murriztu da.

– Sektore feminizatuetan egin dira erakunde publikoetatik murrizketa erasokorrenak.

– Indarkeria matxista salatzeko salaketak murriztu dira.

– Etxeko lanak egiten dituztenen artean (gehienak emakumeak) %82 –k minimo interprofesionalaren azpitik kobratzen du.

– Kontziliaziorako laguntza jaso gabe geratu dira 12.000 familia.

– 50.000 familia diru sarrerarik gabe bizi da, horien artean, gehienak emakumeak.

– Emakundek Ertzaintzaren uniformeen aurrekontuaren adinako aurrekontua du, ez gutxiago ez gehiago.

EHBildu

https://pbs.twimg.com/media/B0IlMHOIcAATyEp.jpg:large

Gipuzkoak 165.000 euro bideratuko ditu Emakumeen Mundu Martxa laguntzera, emakumeen pobreziaren eta indarkeria matxistaren aurkako borrokan

Gipuzkoako Foru Aldundiak 165.000 euro emango ditu Emakumeen Munduko Martxarekiko lankidetza proiekturako. Emakumeen Mundu Martxa nazioarteko mugimendu feminista bat da, mundu osoan emakumeen pobreziaren eta haien kontrako indarkeriaren arrazoiak desagerrarazteko lanean dabilena, eta aste honetan Donostian egingo du bere biltzar europarra. Foru erakundeak tokiko mailan nahiz nazioartean eman nahi du babesa eta, horregatik, bi hitzarmen sinatuko dira: bata, MMM Forum Mulherreko nazioarteko idazkaritzarekin sinatuko da –Mozambikeko gobernuz kanpoko erakundea-; bestea, berriz, Euskal Herriko Emakumeon Mundu Martxarekin –mugimenduaren tokiko plataforma, Euskal Herriko hainbat elkarte feminista biltzen dituena-.

Gizarte Politikako diputatu eta Alternatibako kide Ander Rodriguezek, gaur aurkeztu ditu bi hitzarmenak Euskal Herriko Emakumeon Mundu Martxako ordezkari Idoia Trenorrekin. MMMko nazioarteko idazkaritzako ordezkari den Graça Samok Mozambiketik bidalitako bideo baten bidez hitz batzuk esan ditu Aldundiaren laguntza eskertzeko. Akordio horien arabera, bi erakundeek hainbat jarduera egingo dituzte, emakumeen eskubideen alde eta indarkeria matxistaren kontra, bai gure inguruan eta baita nazioartean ere. Beren ekimenen artean, nabarmena da aste honetan bertan Donostian egingo denaren garrantzia. Izan ere, urriaren 10etik 12ra, Gipuzkoako hiriburuak Emakumeen Mundu Martxaren Europako Topaketa hartuko du. Herrialde askotako ordezkariak bilduko dira. Topaketa honetan, besteak beste, 2015ean kontinente osoa zeharkatuko duen karabana feministaren azken xehetasunak zehaztuko dira.

Diputatuak salatu du “gaur egun, pobrezia egoeran dauden 10 pertsonatik 7 emakumeak dira, eta horietatik % 60k indarkeria fisikoa naiz sexuala sufritzen dute. Mundu osoan dauden gizarte eskubideen urraketak jasaten dituzten emakumeak. Ezin dute parte hartu beren bizitzetan eragina duten erabakiak hartzerakoan.” Testuinguru honetan, Gipuzkoako Foru Aldundiak sustatu nahi du “desberdintasun horiek desagertu daitezen antolatu egiten diren eta elkarrekin borroka egiten duten emakumeen ahalduntzea”. Horregatik, Foru Aldundiak, nazioarteko gizarte mugimenduekiko lankidetzaren bidez, garapenerako kooperazio politika eraldatzaile bat sustatzearen aldeko apustua egin du, pobrezia desagerrarazteko helburuarekin, egiturazko kausetan eraginez -kausa politikoak, ekonomikoak, soziala, ingurumenekoak eta generokoak-.

“Kooperazio eraldatzaile bat sustatzeko eta aliatu estrategikoekin lankidetzan aritzeko ezinbestekoak da tokiko nahiz nazioarteko mugimendu sozial emantzipatzaileekin akordioetara iristea, hala nola Euskal Herriko Emakumeon Mundu Martxarekin (EHEMM) eta Emakumeen Nazioarteko Mundu Martxarekin (Fórum Mulher). Izan ere, horien helburu nagusia da borroka feminista, antikapitalista eta internazionalista. Bai Euskal Herrian eta baita munduko beste lekuetan ere, sare honetan integratuta dauden oinarrizko talde eta erakundeak lanean ari dira, pobrezia eta emakumeen kontrako indarkeria eragiten duten kausak desagerrarazteko. Haien balioak eta ekintzak aldaketa sozial, ekonomiko eta politikorantz bideratzen dira, eta Gipuzkoak Foru Aldundiak bat egiten du aldaketa horrekin.”

GFA Politika Soziala

Hedabideez eta estereotipo matxistez

Lur Etxeberria Iradi eta Diana Urrea Herrera – EH Bildu

Udazkeneko hego haizeak iraileko kresal usaina dakarkigunean, oraindik gogora dezakegu irailaren 14ko igandea: Kontxako estropada eta emakume arraunlarien ahalegina, poza, urtetako lana agerian geratu zenekoa. Zirrara berezia eragin zigun hainbeste oztoporen gainetik kirolari lotuta jarraitzen duten emakumeak ikusteak, Kontxako estropada ez ezik, emakumeek arrotz zaizkien uretan lehiatu behar dutelako egunero eta kirolean nabarmen. Garaipen txiki bat zela sentitu genuen, emakume arraunlari guztien garaipena, emakume kirolari guztiena, emakume guztiena eta jendarte osoarena. Udazkeneko hego haizeak dakarren kresal usainarekin egun hura gogoratzean, irribarrea sortzen zaigu ia oharkabean.

Irailaren 14ak argi-ilunak izan zituen, ordea. Egunean bertan eta biharamunean kezkaz ikusi genuen hedabide batzuentzat emakumeen estropada ez zela existitu ere egin, edo beste batzuk gizonen estropadaren “telonero” gisa tratatu zituztela. Are gehiago, gure hedabide publikoa denak, EiTBk, titularretan gizonen estropadaz soilik hitz egin izanak eta emakumeen estropadari bazterreko lekua emateak. Are gehiago, Hego Euskal Herrian gehien saltzen den prentsa gehienak emakumeen estropada ezkutatu izanak. Egia da hedabideek kirolean emakumeak baztertzea edo ezkutatzea ez dela kontu berria, baina bai larria. “Normala da”, “beti horrela izan da” eta antzeko argudioek ez gaituzte asebetetzen. Atzo normaltzat ematen genuena ez da gaur normaltzat daukaguna.

Kirola, eta bereziki lehiaketara bideratutako kirola, gizonen espazioa dela adierazten digute etengabe. Hedabideetako titularrak eta irudiak gizonenak dira, gizonak jokalari titularrak, gizonen partida da kirolarena eta emakumeak aulkian geratzea tokatzen zaie; ikusle gisa edo ikusiak izateko gisan, azafata, animatzaile edo bikotekide-ederraren paperean, ikuskizunari glamourra ematen. Lehenago ezagutuko dugu futbolari izar baten bikotekidea, emakume futbolari puntako bat baino. Ez al da hala? Esaera batek dioen bezala, denok jolastu ezean, baloia zulatuko dugu, eta agian iritsi da ordua. Hemen ez dugu denok jolasten eta, are gutxiago, antzeko baldintzatan.

Kezkaz begiratzen diogu kirolari, ikusita osasungarri eta gozagarri izan daitekeena nola bihurtu den patriarkatuaren gotorleku, hedabide nagusien konplizitatearekin. Kirola eta hedabideak balio, rol eta estereotipo sexisten sorburu inportantea dira gaur egun. Gizon kirolariak izar eta heroi bihurtzen dituzte, mutikoentzat erreferente eta eredu bakarra sortuz, mutikoek ondo ikas ditzaten gizon arrakastatsu izateko behar dituzten ezaugarri eta jokabideak. Neskek, berriz, segituan ikasten dute mezua: “kirola ez dela neskentzat”, nahiz eta ezkon daitezkeen kirol izar batekin, eta Hello Kyttiren mundua daukatela zain.  Bestelako erreferenterik ez daukate apenas.

Kezkatuta gaude kirol-ikuskizun handiek eta hedabideek, kirolaren aitzakian, zabaltzen dituzten mezu eta irudiekin, erreferente eta eredu matxistak sortzen eta indartzen etengabe. Munduko saskibaloi txapelketa Bizkaitik pasa berri zaigu eta esatari baten komentario matxista dela eta ez dela zalaparta sortu da, ikuskizun arranditsu hori erabat matxista zela aipatu gabe, protagonistak gizonak zirela ahaztuz eta emakumeek animatzaile edo azafata gisa parte-hartzea beste aukerarik ez zutela. Horregatik, uste dugu urgentea dela erakunde publikoek esparru honetan parekidetasunaren alde egitea. Gaiari heldu behar diogu udako kresal usaina neguko ipar haizeak izoztu baino lehen. Ez gaude prest gure seme-alabak sexismoan hezteko; ez dugu haientzat jendarte sexistarik nahi. Pertsona aske nahi ditugu.

Ordezkari politikook eta bereziki erakunde publikoek badugu ardura eta gaitasuna egoera hau iraultzen laguntzeko. Horretan saiatuko gara guretik. Hasteko, gure kezka helaraziko diogu Emakunderi eta ekimenak abiatuko ditugu Gasteizko legebiltzarrean. Eduki matxistak zabaltzen dituzten hedabideak diru publikoz lagundu behar dira, publizitate instituzionala emanez?Balio eta estereotipo sexistak indartzen dituzten kirol-ikuskizun handiak diru publikoz lagundu behar dira? Galdera hauexek egiten dizkiogu Jaurlaritzari eta eskatu diru publikoa 0 izan dadila hedabide eta kirol-ikuskizun hauentzat. Alferrikakoa da emakumeen kontrako eraso agerikoenen aurrean txapa morea jartzea, eraso horien oinarrian dauden desberdintasunak gainditzeko ezer egiten ez badugu. Has gaitezen serio jokatzen.

Naiz-en argitaratua

X