Etiketa: Feminismoa

Gure eskubideak, noizko?

Ana Etxarte eta Diana Urrea – Alternatibako Mahai Feminista

Alderdi Popularraren gobernuak Espainiako Erresumara dakarren olatu neoliberal eta ultrakontserbadoreak, langile klasearen eskubideak zuzenean erasotzen ditu, bortizki eta gupidarik gabe. Baina badute emakumeen eskubideak bereziki erasotzeko beste arma bat, krudela, harroputza eta autoritarioa dena, paternalismo patriarkal eta eliztarraz betea. Nola ez, abortuaz ari gara. Edo bestela esanda, emakumeok gure gorputzaren gainean erabakitzeko eskubideaz. Ziurtzat jotzen dugun eskubidea bada ere, gure klase politikoari esker, indarrean dagoen gobernuaren arabera agertu eta desagertu egiten den aukera bat dela dirudi. Eta bai, urteak igaro dira eta bere horretan jarraitzen dugu, pankartak berreskuratzen, geroz eta ozenago garrasi eginez, eta eskubideak erosteko ahalmenaren araberakoak izango direla aurreikusiz (behar bezalako abortu bat ordaintzeko gai ez bazara, hemen edo Londresen, zureak egin du) eta berriz ere, jakin badakigu gure eskubide eta eskakizunak bigarren mailakoak direla eta gutako bakoitzaren gorputzaren, sexualitatearen eta izan nahi dugun haur kopuruaren gainean erabakitzeko ahalmen burujabea mugatzen digutela; dirudienez, ez dute bestelako eskubide eta burujabetza mota batzuek duten bezalako arreta merezi. Hau “emakumeen kontua” besterik ez da.

Alderdi politiko, gizarte erakunde eta sindikatuei galdetu nahi diegu: zer gertatzen da?, zer ari zarete egiten gure oinarrizko eskubideak lotsagabekeriaz zapaltzen dituzten bitartean? Ez al dugu ikusten estatuak eta eliza katoliko apostoliko erromatar sakro-santuak, gure autonomia eta erabakitzeko askatasunaren aurka eragindako eraso honek, langile klaseak pairatzen dituen murrizketa bortitzekin duen harremana?, ez al duzue ulertzen langile klasearen eskubideen murrizketak eta emakumeen menpekotasuna eskutik datozela? Nola ez, murrizketei kalean aurre egiteko larrialdiarekin eta beharrarekin bat gatoz, murrizketok Euskal Herrian ez ezartzea exijitzen dugula. Baina ez dugu ulertzen zergatik ez zaion sendotasun berdinarekin abortuaren lege berriari erantzuten, emakumeen eskubideen aurkako eraso bortitzenetariko bat izango denari, hain zuzen.

Urte hasieran PPk, Gallardonen bidez, Sexu eta Ugalketa Osasunaren Legea aldatuko zuela adierazi zuen, hauteskunde kanpainan agindutakoa, oraingoan bai, betez. Helburua, PSOEk duela bi urte lege txepel eta koldar baten bidez onartutako proposamen eskas horiek atzera botatzea da, urteetan mugimendu feministak egindako aldarrikapenak jasotzen ez zituenak eta emakumeon gorputzen gainean erabakitzeko erabateko ahalmena eta burujabetza bermatzen ez zuenak. Lege honek emakumeen sexu eta ugalketa eskubideen erabilera mugatu du; ez zuen sektore publikoan abortua praktikatzea bermatzen zuen neurri zehatz eta argirik zehazten; eta azkenik, ez zuen borondatezko abortua Zigor Kodetik ezabatzen. 

Orain PPk lege hau aldatu nahi du, eta udazkenerako iragarri den araudi berri honen edukia zehatz-mehatz ezagutu gabe ere, badakigu gure sexu eta ugalketa eskubideek inoiz izandako atzerakadarik handiena pairatuko dutela, eta baita gure gorputzaren gainean erabakitzeko eskubidearen urraketa ere.

Eta badakigu, Gallardon jaunak dagoeneko informazioa aurreratu duelako zunda-baloi moduan. Hasieran, aldaketak 1985eko arauak ezarritako sistemara bueltatzea suposatuko zuela zirudien. Hau da, emakumeak eta arreta ematen dieten osasungintzako langileak babesik gabe uzten zituen sistema bat, eta emakumeen erabakitzeko ahalmena inondik inora bermatzen ez zuena.

Geroago, Gallardonek iragarri zuen fetuaren malformazioa ez zela aurrerantzean abortatu ahal izateko balizkoetako bat, emakumeak haurdunaldiarekin jarraitzera behartuz, fetuak arazo fisiko eta psikiko larriak dituela jakin arren. Ideia zoragarri honekin batera, soberan duten moraltasun dosi bat ere oparitu ziguten, “ezinduek espainiar guztien eskubide berdinak izan behar dituztela” jakinaraziz, eta balizko hau legetik kanpo uztea eskubide hauek ez urratzeko modua zela azalduz. Horrelako berriek eragiten diguten lotsari, amorruari eta ikarari (oraindik harridurarako tarterik gelditzen bazaigu), ikuspuntu orokorra gehitu behar diogu, proposamena Menpekotasunaren Legea desegin asmo duen gobernu baten eskutik datorrelako. Eta honekin aski izango ez balitz, araudi berriak haurdunaldia eteteko balizko bakar bat onartuko duela aurreratu digu: emakumearen kalte psikikoa, beti ere medikuaren txosten batek hala baieztatzen badu. Honek esan nahi du emakume batek beti behar izango duela medikuaren txostena abortatzeko eskubidea izateko, bortxaketa baten edo fetuaren malformazioaren kasuetan ere.

Ez dakigu Gallardonek nor konbentzitu nahi duen honek “amatasuna laguntzen duela” esaten duenean. Manipulatzen saiatzen da eskubide batzuk besteen aurretik jarriz (emakumeenak, menpekotasun egoeran daudenenak; “jaio ez” direnenak); indarrean dagoen abortuaren legeak emakumeen amatasun eskubidearekin harreman zuzena daukala esanez; guk zer behar dugun beraiek bakarrik dakitela eta “bide txarretik aterako gaituen” lege bat egon behar dela saldu nahian. Izan ere, Gallardonek araudia aldatzeko duen arrazoiak ez dauka, berak dioenez, gure eskubideak bermatzearekin zerikusirik. Horretarako, gobernuak aski du emakume asko pobretzen dituen murrizketak egiteari uztea. Benetako arrazoiek, eliza katolikoaren eta Alderdi Popularraren hierarkiak emakumeen erabakitzeko ahalmenaren gainetik inposatu nahi dizkiguten balio erlijiosoekin zerikusia dute. Elizak eta bere sustatzaileek ez dutelako oraindik ulertu erlijioa esparru pribatura mugatu behar dela, eta euren sinesmenen gainetik estatuak herritar guztien eskubideak bermatu behar dituela; eta, batzuei ez gustatu ez arren, emakumeenak ere bai.

Emakumeok abortatzen jarraituko dugu hala erabakitzen badugu, eta lege berri honek ezkutuko abortuen areagotzea besterik ez du eragingo, eta honekin batera arrazoi ekonomikoengatik, beste estatu batzuetara abortatzera joateko aukerarik ez duten emakumeen heriotza tasaren igoera ekarriko du.

Alderdi Popularraren asmoak emakumeon autonomiaren eta gure gorputzen zein bizitzen gainean erabakitzeko eskubidearen aurkako eraso zuzena dira. Pairatzera behartu nahi gaituzten jazarpen hau itzelezko indarkeria patriarkalaren adibide garbia da. Gogor erantzun behar diogu esparru guztietatik, eta Euskal Herriko indar politiko, sozial eta sindikal guztien erantzukizuna da, gaur inoiz baino gehiago, abortu librea eta doakoa eskatzea, bestelako aldarrikapen asko egiten diren modu sutsuan. Edo akaso emakumeen eskubideek itxoin behar dute?

Irudia: @Transfeministas

Berriak

Alternatibak onartezina deritzo Eusko Jaurlaritzak Hondarribiko alarde mistoaren kontra berriz egiteari

Alternatibako Mahai Feministako bozeramaile Begoña Vesgak Eusko Jaurlaritzak atzo hartutako erabakia salatu du, Jaizkibel konpainiari datorren larunbaterako alarderako prestatzeko entseguetan Jaizkibel konpainiak eskatutako ibilbidea debekatu baitzuen Herrizaingo Sailak: “Deitoragarria eta guztiz onartezina da pertsona guztien eskubideak babestu eta, horrexegatik, emakumeen kontrako bazterketa ekidin behar duten erakunde publikoek alarde publikoa eta parte-hartzailearen alde egiten dutenak marjinatu eta ikusezin bihurtzearen aldeko apustua egitea berriz”.

Alternatibatik gogorarazi dute iazkoan ere konpainia mistoari eraso egin ziotela Jaurlaritzarik, beren ohiko ibilbideko zatirik adierazgarrienetako bat zeharkatzea debekatu baitzioten. EAEko Auzitegi Gorenak, alabaina, auzitara jo zuen Jaizkibel konpainiaren alde egin zuen, garai hartan Rodolfo Aresek zuzentzen zuen Herrizaingo Sailak emandako agindua “arbitrarioa” zela ebatzita. Hori dela eta, “are larriagoa da berriro ere tankera bereko oztopoak jartzea”.

Vesgak bere erakundearen elkartasuna eta babesa agertu die alarde mistoa sustatzen dutenei, eta Eusko Jaurlaritzari galdegin dio “erasoei amaiera eman eta argitu dezatela zergatik eta noren esku ematen diren halako aginduak ordena publikoaren aitzakia antzuarekin( justiziak ere baztertu duena)”. Feminismo Mahaiko ordezkariak, halaber, Emakunderi ere eskatu dio Irun zein Hondarribiko alardeen auzian (ondo merezitako) sariak ematetik haratago joan dadila, iaz agindutakoa bete dezala aurten Jaizkibel konpainiak bere ohiko ibilbidea berreskura zezan bermatzeko lan egingo zuela iragarri baitzuen eta, batez ere, “emakumeei jai herrikoi eta publiko batean askatasunez parte-hartzea erakunde publiko batetik oztopatzen denean Jaurlaritzara erantzukizun eske joan” dadila.

Azkenik, Bidasoa aldean 15 urtetik gorako borroka egin duten lagun guztiak babestu ditu Vesgak, “jai demokratikoak, askeak eta bazterketarik gabekoak” aldarria zabaldu dutelako. Horregatik, “herritarrei beren konpromisoarekin alarde publikoak eta parekideak kalean babesteko deia” egin die.

Berriak

Emakumeak, etengabeko krisian

Ana Etxarte eta Carmen García – Alternatibako Mahai Feminista

Krisialdi ekonomikoaz edota finantza sistemaren eztandaz hitz egiteko ohitura hedatua dago, benetan bizi duguna zibilizazio krisia denean. Indarrean dagoen sistemaren oinarriei – sozial, ekologiko, klimatiko, elikadura, genero zein ekonomikoei- kalte egiten dieten krisia da beraz. Gainera ez zen 2007an jaio, urte hartan eztanda egin zuen baizik, askoz lehenago sortu bazen ere. Hala, zuhaitza, ematen duenaren itzalarekin nahastu egiten dugu. Finantzen aferek krisi anitz estaltzen dituzte, munduko biztanleen erdiak bizi duen etengabeko krisia bereziki, emakumeena.

Onartezina da krisiaren gaineko diagnosiek emakumeek pairatzen duten prekarietatea, zapalkuntza eta menpekotasunaren aurrean ageri duten itsukeria, eta nola diagnosi hauen arabera hartzen diren neurriek ez duten emakumeen gaineko eragina aztertzen ezta lehenesten. Guzti horren emaitza da gure krisia ez dela KRISIA, eta horren ondorioz menpekotasun logikak esponentzialki areagotzen dira.

Bereziki adierazgarria da ugalketa eta zaintza lanekiko mespretxua eta ikusezin bihurtzeko joera, ia bere osotasunean emakumeek garatutako lanak. Ez dezagun gure burua engainatu, ekonomia ospetsua – erreala zein finantzaria- izebergaren punta da, ugalketa lanean oinarritzen dena eta desagertzekotan sistema osoa ondoraraziko lukeena. Argi eta garbi esan behar dugu, emakumeok bizitza eta planeta daramagu gure sorbalden gainean, merkatua eta ekonomia ofiziala existitzen badira ugalketa lanari esker besterik ez da; noski, lan ordaindu gabea edo prekarioa.

Baina horrela izan arren, lan honi balioa eman beharrean, baztertu egiten da krisi errealaren parte izango ez bailitzan. Hala, logika honetan sakontzen duten erabakiak hartzen ari dira. Salatu behar dugu krisiaren aitzakiarekin eta eskubide murrizketen bitartez, etxean giltzapetu nahi gaituztela berriz, norberaren etxebizitzan zein hurkoarenean, baina gero eta baldintza prekarioagoetan.

Honen froga argiak dira Menpekotasun Legean ezarritako murrizketak, bere sorreratik guztiz eskasa zen legea, eta inondik inora zaintza zein ardura partekatuaren aitortza soziala konpondu ez zuena – kasu askotan, emakumeak etxeko lanetan iraunarazi zituen eta ezkutuko enplegua sustatu, eskubiderik gabeko lanetarako emakume etorkinak kontratatuz-. Baina, gutxienez, argitara eman zuen lan hauen errealitatea eta garrantzia, esan dugunez, emakumeek eginikoak.

Baina legea hobetu beharrean eta emakumeek historian pairatu duten zapalkuntzaren eta menpekotasunaren aitortzan aurrera egin beharrean, eskumak krisiaren aitzakiapean proposatzen duen gauza bakarra eginiko urrats tipiak kolpe batez deuseztatzea da. Hala iragarri zigun PPk duela hilabete batzuk: “Menpekotasun Legea ez da bideragarria eta ahal dena egingo da”. Eta ahal dena, dirudienez, murrizketak dira, eskubideak murriztu eta lan baldintzak okertzean datza, gero eta kontserbadoreagoa eta emakumeekin zapaltzaileagoa den sistema patriarkala indartuz.

Modu honetan adierazi digu Raxoiren gobernuak; lehenengo eta behin, autonomia erkidegoek askatasuna dutela aurretik jasotzen zen laguntza ekonomikoa, gutxienez, %15 murrizteko, batez bestez ematen zen 400 euroko kopurua gehiegikeria bailitzan. Bigarrenik, pertsona zaintzaileak, emakumeak batik bat, ez diote Segurantza Sozialari kotizatuko, berriro ere bigarren mailako lana bihurtuta; hirugarrenik, emakume zaintzaileak menpekotasuna duten pertsonekin bizi beharko dute laguntzak jaso ahal izateko, emakumea etxean beste inon baino hobeto dago. Eta laugarrenik, azken lotsagabekeria, laguntza eskaerak izapidetzeko gehienezko tartea sei hilabetetik bi urtera luzatzea onartu dute. Bai, bi urte. Adar jotzea dirudi baina, tamalez, benetako neurria da. Bankuentzat guztia, ekonomikoa produktiboarentzat gutxi eta zaintza lanentzat ezertxo ere ez. Emakumeentzat, aldiz, logika patriarkal higuingarrienak.

Gobernuak lotsagabekeriaz dio mota honetako neurriek lanpostuak sortuko dituztela, familiek, emakumeek hobe esanda, zerbitzu hauek kontratatuko dituztelakoan. Lumpen enplegua noski.

Ez al dira erakunde publikoak menpekotasun kasuetan eskubideak bermatu behar dituztenak? Errudunentzat erreskate eskuzabalak dauden bitartean, pertsona errugabeon eskubideak urratzen direla argi eta garbi erakusten dute. Ardura publikoak pribatizatzen dituzte, eta emakumeok gaur egun daramagun zama are astunagoa egiten dute.

Nahikoa da. Horregatik mobilizaziorako deia egiten dugu, sindikatuek, alderdi politikoek eta eragile sozialek aurre egin behar dietelako murrizketei. Lotsagarria da ikustea nola kapitalismoaren eta patriarkatuaren betiereko aliantza areagotzen den, emakumeak etengabeko krisialdira zigortuz, bazterkeria eta indarkeria gure gorputzen, erabakien, beharren, nahien eta, oro har, gure bizitzen gaineko kontrolari eusteko.

Gure bizitzak beste ezerren gainetik, murrizketarik ez menpekotasunean, kapitalismoari eta patriarkatuari ez.

Berriak

Alternatibak erakundeetako ordezkariei eta herritarrei dei egin die bihar alarde mistoa babes dezaten Irungo kaleetan

Alternatibako Mahai Feministako bozeramaile Amaia Agirresarobek instituzio guztiei eta Irungo herritarrei dei egin die gaur, alarde mistoa osatzen duten konpainiak babesteko kalera atera daitezela bihar, “benetan publikoa den alarde bakarra, parte-hartzailea eta bazterketarik gabekoa sostengatzeko”. Babes honek bilatu behar duena, alarde mistotik aldarrikatzen dutenez, “etorkizunean alarde bakarra egotea da, parekidea eta parte hartu nahi duten pertsona guztiei zabalik”.

Agirresarobek gogorarazi duenez, Emakundek Berdintasun saria eman die aurten Irungo eta Hondarribiako alardeei eta, gaineratu duenez, “15 urtez jai herritar publikoak eta parte-hartzaileak sustatu dituztenentzat ondo merezitako saria bada ere, egin dakiekeen aitortzarik handiena kaleko babesa da, konpainiek kaleak zeharkatzean jasotzen dituzten txaloak” alegia.

Urtero Irunen eta Hondarribian egin bezala, Alternatibako ordezkariak Bidasoa aldeko hirian izango dira, alarde mistoari sostengua eta babesa adierazteko, Irungo milaka gizon-emakumeekin batera, “inolako bazterkeriarik gabeko festa demokratikoak aldarrikatzeko”.

Berriak

Alternatibak Jaizkibel konpainia zoriondu du Ares agerian utzi eta alarde mistoaren alde egin duen epaiarengatik

Alternatibako bozeramaile Ana Etxartek Jaizkibel konpainia zoriondu du gaur, BERRIA egunkariak jakinarazi duenez, EAEko Justizia Auzitegi Gorenak Hondarribiko alarde mistoaren alde egin duelako, iazko irailean Herrizaingo Sailak hartu zuen erabakia agerian utzita. Epaiaren arabera, “funtsik gabeko ibilbide aldaketa” inposatu zion Rodolfo Aresen sailak alarde publikoari, “ez baitzegoen aurreko urteetako ibilbidea aldatzeko arrazoirik”.

Gainera, auzitegiak “Ertzaintzak galarazitako ibilbide zatiaren izaera sinbolikoa aitortu” du, konpainiarekin desfilatu zuten gizon-emakumeen protestak ontzat emanez, “esan zutenez, denbora bost urte atzera egin zutela sentitu zuten bazterketarik gabeko festa publikoaren eta  parte-hartzailearen aldeko aldarrikapenean”.

Etxartek esan duenez, “kointzidentzia eta ironia” handia da epaia Irungo eta Hondarribiko alarde publikoek Emakunderen Berdintasun Saria jaso behar duten egun berean ezagutzera ematea, “bi gertaera hauek Lopezen gobernuan Berdintasun politikek duten garrantzi eskasaren adierazle direlako, Aresi Emakundek hartutako erabakien kontra egitea baimentzen baitiote”. Hala, “deitoragarria” iritzi dio “Emakundek saritzen duen alarde publikoak Aresen zigorra pairatzen dutela ikusi behar” izateari.

Alternatibatik gogorarazi dutenez, egoera honek baditu aurrekariak, “duela gutxi ikusi dugu Emakunderi zein berdintasun politikak egun kudeatzen dituzten beste sailei Rodolfo Aresek zuzendutako taldearen mesederako eskumenak kendu nahi zizkion lege aurreproiektua ezarri nahi zutela”, azkenean bertan behera utzi zuten arren, talde feministek eta EAEko erakunde desberdinetako berdintasun teknikariek eginiko salaketen eta presioaren ondorioz.

Azkenik, Alternatibako bozeramaileak alarde publikoak zoriondu ditu, gaur jasotako saria “ondo merezitakoa” delako, baina azpimarratu egin du “erakunde publikoen partetik askoz aitortza zabalgoa merezi dutela Irunen eta Hondarribian bazterketarik gabeko jaietan parte hartzeko  eskubidea 15 urtez defendatu duten guztiei, haien udal gobernuen oztopoen gainetik ere”.

Berriak

Alternatiba | Ezkerra eraldatzearen erronka

X