Etiketa: Gizartea

Lan ikusezina borrokan

Amaia Agirresarobe eta Xabier Soto – Alternatiba

Badira ezertarako balio ez duten lanak. Badaude duin egin ordez, pertsonak okertzen dituzten lanak. Badaude beharrezkoak ez diren lan mota asko, gehiegi, ez dutelako ekarpenik egiten, jasangarriak ez direlako edo soilik egingarriak direlako beste pertsona batzuen esplotazioari esker. Bestalde, badaude ezinbestekoak diren lanak, baina aztarnarik uzten ez dutenak. Lan ikusezinak dira, ikusten ez ditugunak, nahiz eta gure bizitzen beharrizanak asetzeko oinarrizkoak diren eta gure aurrean egiten diren.

Bizitza zaintzeko lana ikusezina da, ez duelako prestazio sozialik sortzen; hain ikusezina da, soldata eta lan baldintzei dagokionez beti zigortuta dagoela; ikusezina da etxeetan gordeta dagoelako; ikusezina, lana izendatzea ere merezi ez duelako; ikusezina, emakumeek egiten dutelako. Hala, segurutzat jotzen da inork ez dituela zertan babestu, diruz lagundu edo aldarrikatu behar, pertsonen zaintza ez delako eskubide bat, ez delako guztion erantzukizuna eta edozelan ere, eta emakumeei esker, beti hor egongo direlako, mugagabeki zorrotz, ezin prekarioagoak, baina gure bizitzak aurrera jarraitu ahal izateko nahikoak.

Zaintzaren gizarte antolaketa bidegabea, etxeetan pribatizatua, ordaintzen ez den lan prekarioaren eskuetan eta administrazio publikoaren oso babes txikia duela, ez da ia inoiz eztabaida publikoan plazaratzen, eta egiten denean, zaintzak nahikoak ez direnean eta emakumeek eurengandik espero den lana betetzen ez dutelako da. Eztabaida, laburbilduz, emakumeei errua leporatzeko terminoetan gertatzen da eta inoiz ez haien eskubideen ikuspuntutik. Jasotzen diren zaintzak nahikoak al dira pertsona guztientzat? edo soilik gutxi batzuentzat, ordaindu ahal dutenentzat alegia, eta emakume gehienen prekarietatearen truke? Galdera hauek ez dute tarterik agenda politikoan ezta alderdi politiko gehienen kezken artean, hondoratzen ari den eredu bat babesten dutenak, bizirauteko emakumeen mendekotasuna eta esplotazioa behar duena hain zuzen.

Salbuespen moduan, ikusezintasun egoera iraunkorrean dagoen errealitate honen gutxiespena, azaleratu egin da Gipuzkoako Aldundiko Gizarte Politika Saila eta Adegiren arteko gatazkaren ondorioz. Bestelako administrazioek ez bezala, Gipuzkoako Aldundiak sektorearen lan-baldintzak hobetzearen aldeko pausua eman du, bizitza babesteko erantzukizuna kolektiboa dela oinarritzat hartuta, eta ez enpresa pribatuen negozio aukera berri gisa ikusita. Lehenengo aldiz, zaintzaileen eskubideak, orain arte ahaztuak eta enpresa pribatu baten barruan desberdintasun egoeran borrokatuak behar izan direnak, instituzio publiko baten kezka dira. Horrela, Aldundiaren eta patronalaren arteko gatazka, enpresen diru-gosearen aurkako borroka bat da, langileen lan baldintzen eta herritarrei zuzendutako zerbitzuen kalitatearen gainetik euren etekinak lehenesten dituztenen aurkakoa, hain zuzen. Baina batez ere, gatazka honek herritarrak defendatzeko erantzukizun publikoaren aldarrikapena dakar, herritarren bizitzen zaintzaren alorrean mugarik gabe zabaltzen ari den logika pribatuari aurre eginez. Azken finean, aurrerapauso bat da guztiz beharrezkoa den apustu batean, zeinaren arabera politika publikoen erdigunean bizitzaren jasangarritasuna kokatzen den, kapitalaren interesen ordez. 

Gatazka honen oinarrian dagoen eztabaidaren muina, zaintzaren erantzukizunean datza, nork eta nola hartuko duen eta zein den instituzio publikoen zeregina eredu hau gainditzeko, non gero eta zerbitzu gehiago pribatizatzen diren eta pertsona guztien zaintza eskubidea bermatzen ez den, ezta sektorearentzako lan baldintza duinak ere. Kolokan dagoena guztion eskubideak dira eta baita eredu bidegabe eta baztertzaile bat zalantzan jartzea ere, non enpresek mugarik gabe jardun izan duten, administrazio publikoarekin izandako harreman adeikorrari esker.

Beraz, ez gaitezen erratu; egun euren eskubideak defendatzeko kalera irtetea erabaki duten Gipuzkoako emakumeen borrokak, indarrean dagoen ereduari aurre egiten dio, eta honek min egiten die bere babesleei; zaintza ikusezinak mantendu nahi dituztenei; esku-hartze publikotik eta eztabaida publikoaren erdigunetik aldenduta, negozioa eta etekinak pertsona guztien gainetik lehenesten dituztenei. Emakume hauen borroka ere borroka feminista bat da, pertsona guztientzako zaintza duinaren aldeko borroka. Eta bere azaleratzea zein defentsa guztioi dagokigu!

Berriak

Bilbo, hiri santua

Ana Etxarte eta Carmen Garcia – Alternatiba Bilbo

Bistakoa da gizartea gero eta gehiago aldentzen ari dela erlijioengandik, eta bereziki eliza katolikotik, gehiengo sozialaren balore eta sinesmenak ordezkatzeko erakusten duen ezintasuna dela eta. Aitzitik, Bilboko Udala eta bestelako instituzioak, Estatu eta Elizaren arteko harreman estua mantentzen tematuta daude, akonfesionaltasuna gauzatzeko duten erantzukizunari aurre egin ordez.

Harreman estu hau, Udalak Eliza Katolikoaren alde duen jokaera bereizlea, azken Udalbatzan ikusi ahal izan dugu. Bertan, PNVk babestu egin zuen Bilboko Aste Santua Interes Kulturaleko Ondasun bihurtzeko PPk egindako proposamena, euren esanetan, Bizkaitar gehienen sinesbide erlijiosoa kristautasuna delako.

Gutxienez, gure buruari uste hau egiazkoa ote den galdetu beharko genioke. Eta azaleko irakurketa bat eginez, ezezko erantzuna datorkigu burura. Mezaren ostean edozein elizako atean biltzen den jende kopuruari besterik ez diogu erreparatu behar, tenplu kristauetara euren fedea praktikatzera doazenak jendetza ez direla ikusteko. 

Gainera datuak gure susmoa indartzera datoz. Eusko Jaurlaritzak duela gutxi argitaratutako ikerketa baten arabera, euskal gazteriaren %54ak ateo, agnostiko edo ez erlijiosotzat jotzen du bere burua. Kopuru hau urterik urte hazten doa, eta bere burua katolikotzat jotzen duen %34ari aurre egiten dio, zeinetatik %4ak besterik ez dio praktikantea denik.

Hau da egungo errealitatea, zeinean erlijio hegemonikoak espazio publiko guztiak indarrez hartzen zituen garai ilunei aurre eginez, gizartea erlijiotik gero eta aldenduagoa dagoen, inongo kredorik praktikatu gabe.   

Baina dirudienez, PPk datu hauek alde batera uzten ditu, eta nahiago du Eliza Katolikoarenak kontuan hartu. Hauen arabera, bataiatutako pertsona oro eliztarra da. Ez du axola pertsona horrek erlijioa ez praktikatzea, ez sinestea edota katolizismoari uko egin nahi izatea. Eliza katolikoaren ustez, Estatuarekin negoziatu eta etekin ekonomikoak lortzeko asmoz, pertsona horiek eliztarrak izango dira betirako. Edozein sektan gertatzen den bezala, behin sartzen zarela, ezin izango zara inoiz irten.  

Bilboko Aste Santua Interes Kulturaleko Ondasun bihurtzearen alde PNVk hartutako erabakiaren ezaugarririk larriena, gure gizartearen izaera akonfesionalaren eta laikotasunaren aurka jotzea da. Gaur egun, erlijio katolikoaren arabera definitutako hamaika ekitaldi, jaiegun eta errealitate publiko daude. Erabaki honek, are gehiago indartuko du zilegi ez den logika hau, tradizio katolikoetatik eta hauen atxikimendutik gero eta aldenduagoa dagoen gizarteari so egiten ez diona. Bertan, erlijio aniztasuna oso zabala da, eta erlijio guzti horiek eremu pribatura mugatu behar izango lirateke.  

Laikotasun gehiago behar dugu; bide horretan aurrera egin behar dugu. Hauxe da sinesmen ezberdinak dituzten pertsonen artean bizikidetza bermatzeko testuinguru bakarra. Eta arau hori ez betetzeak diskriminazioa, pertsona batzuen baloreak besteei inposatzea eta oro har, kontzientzia-askatasunaren oinarrizko eskubidearen urraketa dakar.

Administrazio publikoa erlijio ezberdinetatik aldentzea, udal publizitatean Aste Santuko prozesioak gure ondare eta izaeraren ezaugarritzat ez jasotzea dakar, pertsona askok ez dugulako gure burua erlijio katolikoarekin identifikatzen. Honez gain, eta hau oso garrantzitsua da murrizketa garaietan, egitasmo hauek diru publikoarekin -aurten 9.000 euro izan dira- ez finantzatzea dakar. Egokiagoa litzake diru hori pertsona guztien sinesmenak errespetatzen dituzten bestelako kultur-ekintzei ematea, auzoetako jaiei, esaterako.

Zoritxarrez, PNVk hileta zibilak leku publikoetan eta udal lokaletan egitea onartzeko Bilduk aurkeztutako mozio bati ezetza ematen dion bitartean, baietza ematen dio beste proposamen honi, PPren eta PNVren eskuma bilbotarraren izaera babestuz: erlijio kontserbadorismoa, Bilbo turismoari zuzendutako hiri-erakustoki batean bihurtzeko obsesioari gehituta.

Azkunari eta bere lantaldeari adierazi nahi diogu Bilbotarrek nahiago dutela bestelako egitasmo batzuk Interes Kulturaleko Ondasun bihurtzea. Gure herrian benetako sustrai sakonak dituzten egitasmoak alegia, guztion sinesmen eta eskubideak errespetatzen dituztenak, eta sufrimenduarekin, erruarekin, odolarekin eta militarismoarekin zerikusirik ez dituztenak, hauek baitira Aste Santua definitzen dituzten ezaugarriak. Nahikoa sufrimendu pairatu behar izaten dugu jada, eskumako alderdiek martxan jartzen dituzten erreforma eta murrizketen ondorioz.

Berriak

Onartezina da Bizkaiak saskibaloi talde bati 5,2 milioi euro ematea

Jakin bagenekien Jose Luis Bilbao eta PNV, saldu nahi digutenaren kontra, oso kudeatzaile txarrak direla. Bizkaitarrekiko behintzat, izan ere, haien adiskide bankari eta enpresaburu handika poz-pozik dituzte haien mesederako eginiko zerga politikarekin. Supersur errepidea dugu adibiderik onena, inork behar eta erabiltzen ez duen makro azpiegitura defizitarioa. Urtero gero eta zulo handiagoa eragiten dio Bizkaiko ekonomiari, baina hasieratik ere, Bilbaok berak aitortu zuen bizkaitarron hainbat belaunaldirako hipoteka zela obra hura… Baina aurrekari horiekin ere, ezin genuen espero Bizkaiko Foru Aldundiaren azken erabakia, kirol talde pribatu bati 5,2 milioi euro bideratzea. Noiz era politika sozialetarako dirurik ez dagoela esaten duenean. Honetaz ari ote zen duela hilabete batzuk “gastuak egokitu eta ekonomia sustatzeaz” hitz egin zuenean? Iruzurraren kontra duela gutxi aurkeztutako kanpaina berregin diogu Bilbaori: Adarra jotzen?

Berriak

Adegiren jarrera eta zaharren egoitzen auzian EAJk patronalari emandako babesa salatu ditu EHBilduk

Administrazioarekin plazak hitzartuta dituzten Gipuzkoako zaharren egoitzetako eta Eguneko Zentroetako 4.800 langileen lan-baldintzak hobetzeko 8,2 milioi eurotako diru-partida eskaintzeko konpromisoa hartu zuen Diputazioak, joan den otsailaren 8an.

Era horretara, sektoreko sindikatuen eta patronalaren arteko negoziazioetan zegoen blokeo egoera konpontzeko urratsa eman zuen Diputazioak. Adegi eta Lares patronalak eta ordezkaritza soziala urritik ari dira negoziatzen, akordietara iritsi ezinik, eta hainbat greba ere egin dira. Mobilizazio gehiago ere iragarri dituzte.

Blokeo egoera gainditu ezean eta akordiorik lortu ezean, ezin izango da herrialdeko hitzarmenik sinatu eta, ondorioz, sektore honetan estatuan dagoen erregulazioa jarriko da indarrean. Horrek eragin zuzena eta kaltegarria izango luke langileen lan-baldintzetan eta eskaintzen den zerbitzuaren kalitatean.

Foru Erakundeak gure herrialdean eskaintzen diren plazen %87 finantzatzen du, eta 4.800 langileen soldatak ere berak ordaintzen ditu. Horrenbestez, kontzertatutako plaza publikoetan eskaintzen den zerbitzuaren kalitatea bermatzearen azken erantzulea da Diputazioa; era berean, zentro horietan lan egiten duten pertsonen lan-eskubideak bermatuak daudela ziurtatu behar du, herritarrei eskaintzen zaien zerbitzuan eragin zuzena dutelako langileen baldintzek.

Horregatik guztiagatik, eta bi aldeek Administrazioa interpelatu ondoren, Foru Gobernuak proposamena egin zien patronalari eta sindikatuei, blokeo egoera gainditzeko helburuarekin.

Baina Foru Gobernuak agertutako erantzukizunari eta konpromisoari salaketa batekin erantzun dio Adegik. Gainera, 187.000 euroko kalte-ordaina eskatzen dio.

Egoera honen aurrean, zera nahi dugu:

* Zaharren egoitzetako eta Eguneko Zentroetako 4.800 langileei: ez zaudete bakarrik. Lan baldintza duinekin aritzeko eta zuen eskubideak ez murrizteko herrialdeko hitzarmena eskuratzeko egiten ari zareten borrokarekin bat egiten du EH Bilduk. Espainiako lan erreformaren aurka izango gara beti. Ez gara makurtuko patronalaren aurrean.

* Gipuzkoako Foru Aldundiari: herri honetako langile klasearen bizkarrak zaintzen jarrai dezala, batez ere jokoan dagoena zerbitzu publikoen kalitatea eta zerbitzu publikoetako langileen eta erabiltzaileen duintasuna denean.

* Adegiri: kendu dezala Diputazioaren aurka jarri duen salaketa, negoziatzera eser dadila eta Gipuzkoako langileen bizitza kaskartzen duen Espainiako lan erreforma indarrean jartzeari uko egin diezaiola. Patronala ase-ezina da. Zaharren egoitzetako langileen gero eta diru gehiagorekin geratu nahi du, baina orain, foru altxortegitik ere beste zatitxo bat atera nahi du, Diputazioak kalte-ordaina ematea eskatu duelako. Iraingarria da hori gure herrialdeko zerbitzu publikoen erabiltzaileentzat, 187.000 euro kendu nahi dizkietelako.

* EAJri: patronalaren interesen zerbitzura aritzeari utz diezaiola eta Gipuzkoako herritarren interesak defendi ditzala. Izan ere, Diputazioaren aurka Adegik jarritako salaketaren edukietan agerian geratu da EAJ praktikan Adegiren beso politikoa dela instituzioetan. Adegik jarritako salaketaren oinarria  Batzar Nagusietan EAJk egindako galdera bati Diputazioak emandako erantzunean dago. Kontrol publikorako dauden mekanismoak nahi bezala erabil ditzake EAJk, eta nahi beste galdera egin ditzake Batzar Nagusietan, baina, kasu honetan, galdera egin du patronalari mesede egiteko eta Diputazioaren interesak kaltetzeko helburuarekin. Azalpen asko eman beharko dizkiete zaharren egoitzetako langileei eta erabiltzaileei. EAJk patronalarentzat egiten du lan; EH Bilduk, aldiz, herritarren interes orokorraren alde eta langileen duintasuna bermatzearen alde egiten du lan.

Berriak

Alternatibak Adegiri leporatu dio zahar-etxeetako langileen eta Gipuzkoako Aldundiaren diruarekin “harrapakeria egin” nahi izatea

Alternatibako bozeramaile nazional Oskar Matutek gogor kritikatu du Adegi patronalak Gipuzkoako Aldundiko Politika Sozialeko Sailaren kontra aurkeztutako salaketa, atzo prentsaren bitartez honen inguruko xehetasun gehiago ezagutu eta gero. “Emakumeen eta langileriaren kontrako eraso berri eta basati baten aurrean gaude. Gipuzkoako patronalak etekin handiagoa atera nahi dio eta ez zaio inporta bidetik bereziki desegonkorra eta femenizatua dagoen sektore hau birrintzea, krisi ekonomikoa, krisi soziala eta zaintzaren krisia areagotuta. Lan erreformak, zaintza zerbitzuetan eta emakumeen bizitzan ekarriko lukeen edesegonkortasuna eta baliabide eskasia onartezina da”.

Adegik Aldundiaren kontra irekitako auziaren harira -Gipuzkoako Batzar Nagusietako agindua bete eta ezinbesteko lan publikoa egiten duten milaka langileren lan baldintza duinak bermatu nahi izanagatik- Adegik ia 190.000 euroko kalte ordaina exijitzen du ere: “Salaketa ohartarazpena da; administrazioek lan erreformaren kontrako jarrera aktiboa mantendu ez dezaten. Baina  Alternatibatik eta EHBilduren bidez ordezkaritza dugun administrazioetan, ez dugu horrelakorik onartuko”.

Alderdi ezkertiarreko bozeramaileak Miguel Angel Lujua, Confebaskeko presidentearen hitzak gogoratu ditu, klase borroka iraganeko gauza zaharkitua dela aipatzean “enpresaburuen eta langileen iritziak eta interesak izatez kontrakotzat jotzen dituena eta alde batentzat ona dena, halabeharrean bestearentzat txarra izango dela uste duena”. Matutek baietsi duenez, desberdintasuna ondorengoan datza: “Lehenengo aldiz, patronalak ez du aliaturik lortu Gipuzkoako Foru Aldundian. Lehenengo aldiz, Gobernu batek bere herriko langileen alde egin du eta enpresa klasearen nagusikeriari aurre egin dio”.

Alternatibatik gogoratu dute politika neutrotik ez dagoela, “klase baten mesedean egiten du bestearen kalterako. Adegiren kasuan, proposamena langileen poltsikoetatik dirua hartzea da ondoren, enpresaburuen poltsikoetan gordetzeko. Baina ez gara lan erreforma ezarri nahi dutenen bidaide izango, ezta langileak eta hauek zaintzen dituzten pertsonei kalte egin nahi dietenen bidaide ere ez”.

Legebiltzarkidearen hitzetan, “Adegi hegazti harrapari modura jokatzen ari da, langileen soldataz jabetzeko lotsagabekeria duena eta gainera, epaitegian Aldundiari gipuzkoarren diruarekin kalte ordaina lortu nahi du”. Alabaina, “Adegik jakin beharra dauka, Aldundiko aurrekontua bere zerbitzura erabili zezakeen garaia bukatu dela”.

Bukatzeko, Matutek EAJren jokaera salatu du, “beti bezala, patronalarekin eta enpresaburu klasearekin bat datorrela erakutsi eta langile klasearen kontra dagoela egiaztatu duelako. Bere printzipio gabezia agerian utzi du, Batzar Nagusietan informazioa eskatzeko eskubidea erabili izanagatik, informazio hau Adegiri emateko helburu bakarrarekin. Adegi datuekin hornitu du, honek gero zahar-etxeetako langileen eta Gipuzkoako Aldundiaren kontrako erasoan erabili ahal izateko”.

Berriak

Alternatiba | Ezkerra eraldatzearen erronka

X