El CES y “los working poor”> Ander Rodriguez Lejarza (Alternatiba)

Ander Rodríguez Lejarza

Alternatiba

La Renta de Garantía de Ingreso desincentiva la búsqueda de empleo. Ésta es, a grandes rasgos, la insolidaria tesis que hemos escuchado de boca del Consejo Económico y Social de Euskadi (CES). Su nueva aportación a la sociedad es que la Renta de Garantía de Ingresos o Renta Básica, de 650 euros mensuales, se acerca demasiado a los sueldos de algunos sectores laborales, por lo que, para cobrar más o menos lo mismo, la gente se quedará en casa, especialmente quienes se dedican a tareas penosas y mal remuneradas. Y esto lo dice el CES sin sonrojo. Sin mostrar preocupación alguna por la inhumana precarización del empleo que se traduce de su argumento y que está haciendo avanzar un alarmante fenómeno denominado working poor:: trabajadores y trabajadoras con contrato legal que viven por debajo del umbral de la pobreza.

Llama poderosamente la atención el Dictamen emitido por el CES -integrado por Confebask, CCOO, UGT y diversos agentes sociales e institucionales vascos- sobre el proyecto de Decreto por el que se regula la Renta de Garantía de Ingresos: “Hay que valorar, a la hora de desarrollar la aplicación del Decreto, la interrelación con el mercado laboral en el caso de que se aproximen la cuantía de las ayudas y las retribuciones de algunos sectores”. El Consejo vasco no muestra inquietud alguna por la existencia de contratos basura, sino por una ayuda social que podría llevar a que un grupo de población se negara a aceptar trabajos precarios.

No resulta sorprendente que la crítica provenga de la patronal vasca, pero sí de CCOO y UGT, que asumen así un discurso ajeno a la clase que dicen defender. Lo apunta acertadamente Mikel de la Fuente, representante de la UPV en el CES y único voto negativo a la propuesta de acuerdo: “La cuantía de una prestación como la Renta de Garantía de Ingresos debe cumplir con ese objetivo de combatir la pobreza. Si se pretende que su cuantía no desincentive la integración en el mercado de trabajo, no procede la reducción de la prestación de garantía de ingresos, ya que en ese caso se alejaría aún de lo que ya está en el cumplimiento de ese objetivo, sino que son los salarios mínimos los que deben ascender a la cuantía de ‘por lo menos igual al 60 % del respectivo salario mediano’, como recoge la mencionada Resolución del Parlamento Europa y ya anteriormente la Organización Internacional del Trabajo”. El representante universitario da en el clavo al poner el acento en la finalidad de la prestación: la garantía política del derecho de existencia económica y social de toda la ciudadanía por el mero hecho de serlo.

Precisamente, el Tribunal Constitucional alemán instó recientemente al Gobierno del país a calcular la cantidad necesaria para garantizar la existencia digna de una persona, por entender que la prestación por desempleo actual vulneraba este derecho constitucional. Y ésta es la clave, ¿garantiza el actual Estado de Bienestar las condiciones materiales de la existencia de la ciudadanía?

Aplaude el CES que el Decreto “otorgue al empleo un papel central y protagonista, reconociéndole su capacidad como mecanismo de protección frente a la pobreza”. Como acertadamente apunta el profesor Daniel Raventós, “hay algo incongruente en esta afirmación. Para hacerla evidente se puede descomponer la afirmación en estas otras: A) se ha de luchar contra la pobreza. B) el trabajo asalariado es el instrumento principal para logra A). C) Estar de acuerdo con A) no significa, evidentemente, estarlo con B). Si el trabajo asalariado no está disponible para toda persona que quiera conseguir uno, nunca, siendo fieles a la argumentación apuntada, se conseguirá el objetivo de suprimir o paliar grandemente la exclusión social”.

Si mantiene el CES un compromiso real con la superación de las denominadas trampas de la pobreza y el desempleo debería apostar por la Renta Básica de Ciudadanía (RBC), esto es, un ingreso pagado por la Administración a cada miembro de pleno derecho de la sociedad, independientemente de su relación pasada, presente o futura con el trabajo remunerado y de otras posibles fuentes de renta. La RBC, frente a los subsidios condicionados, presenta las siguientes ventajas: establece una cobertura del 100%; elimina humillantes controles; erradica la estigmatización de la pobreza; ahorra costes a la Administración; es de gestión simple; incentiva el autoempleo; reconoce el trabajo voluntario o doméstico; desaparece el fraude y supera las trampas de la pobreza y el paro.

El Dios mercado y las pensiones> Joseba Ugalde, Ander Rodríguez y Jon Lasa (Alternatiba)

Joseba Ugalde, Ander Rodríguez y Jon Lasa
Alternatiba

Escuchamos una y otra vez que el sistema público de pensiones es inviable y, por tanto, hay que reducir las prestaciones y aumentar las contribuciones. La excusa es la habitual cuando se trata de vaticinar la debacle de la Seguridad Social: brusca reducción de la natalidad e incremento de la esperanza de vida que conducen a una insostenible elevación de la tasa de dependencia. En definitiva, la ruptura del equilibrio entre la población mayor de 65 años y la que se encuentra en edad de trabajar. A partir de ahí, la conclusión es inmediata: la subida del gasto en prestaciones por jubilación pondría en riesgo la sostenibilidad del sistema. Para evitarlo, dicen, se impone una reforma.

Y es ahí donde la salmodia del Gobierno español se corresponde milimétrica y sospechosamente con la de entidades financieras que aspiran a hacerse con el botín de las pensiones públicas. Las mismas que diez años atrás recomendaban la contratación de planes privados porque el sistema público no estaría en condiciones de garantizar nuestra jubilación, a pesar de que haya sido el sistema público el que finalmente ha tenido que rescatar al privado de la bancarrota, vuelven a la carga recomendando las mismas medidas de ortodoxia neoliberal anteriores al estallido de la crisis.

Los defensores del dios mercado basado en el dogma de la globalización y el pensamiento único vuelven a las andadas desde Davos sentando en el banquillo al Reino de España y las Repúblicas Helénica y de Lituania, exigiendo fuertes recortes del gasto. El Reino de España se ha apresurado a dar un giro a la derecha y asumir las tesis más conservadoras, que pueden hacer estragos en los derechos sociales. Los especuladores, el Gobierno, el Banco de España y demás “expertos en economía” -algo así como los brujos tribales que advertían de una sequía dos semanas antes de que el poblado se inundara- reiteran machaconamente las mismas advertencias para que interioricemos que la Seguridad Social peligra. ¿Por qué nadie plantea reformar instituciones tan deficitarias como el Ejército o la Casa Real?

Asumir que la Seguridad Social no escapa a la lógica de los factores demográficos y del mercado no tiene que suponer abrazar los clichés que modelan nuestra compresión colectiva del sistema. El más importante de ellos es el que concibe la Seguridad Social como un ente separado del Estado y exige que los cotizantes la sufraguen íntegramente. Por lo pronto, habría que revisar el Pacto de Toledo y eliminar esta dependencia. Y es que no hay ninguna razón que justifique que estas prestaciones no puedan derivarse de los ingresos generales del Estado, como en Francia, donde han creado un impuesto especial de contribución social generalizada. De esta forma, además, ganarían peso principios como la solidaridad y la redistribución.

El segundo de los clichés es el relacionado con el sesgo de los gastos en todas las propuestas de reformas y la imposibilidad de incrementar las cotizaciones. Una parte de éstas se dedica ahora al subsidio por desempleo, en concreto, 7,5 puntos del total, pero si se destinase a jubilaciones se produciría un aumento del 20% de los recursos disponibles.

Otra fórmula para lograr mayor disponibilidad económica son las bonificaciones en el IRPF por la contratación de planes de pensión privados, que alcanzarían un 5% de la cuota de dicho impuesto. No tiene sentido incentivar este tipo de productos, cuyos más directos beneficiarios son las entidades bancarias, cuando esos fondos podrían dedicarse al sistema público.

Y éste es el tercero de los clichés. Se plantea la insostenibilidad del sistema público, presentando el privado como si fuera inmune. Un fondo privado puede quebrar y hay casos en la historia reciente que así lo demuestran. Otra falacia es su supuesto mayor beneficio, ya que la rentabilidad media de esos fondos en los últimos 10 años no ha superado la inflación, es más, ha sido similar a la inversión en Bonos del Estado.

Necesitamos otra política económica y, para ello, el mundo del trabajo debe encontrar el protagonismo político que ahora se le niega y que, en ocasiones, renuncia a ocupar. Pero para que este cambio se produzca, las organizaciones de trabajadoras y trabajadores, los movimientos sociales, los partidos de izquierda deben aclarar y aclararse adónde quieren ir, y no entretenerse tanto en definir hasta dónde están dispuestos a que les lleven. Y nos pueden llevar, como expresaba una viñeta de El Roto, a que para garantizar el futuro de las pensiones haya que hacerlas coincidir con la fecha de fallecimiento. Ahí es nada.

 

Argazkia: lilit.

Emakumeen Mundu Martxaren Hirugarren Nazioarteko Ekimena

Alternatibako feminismo mahaia

Martxoaren 8an, Emakumeen Nazioarteko Eguna, beste behin ere kalera aterako gara sistema honek zapaltzen eta baztertzen gaituela esatera. Pobreziak, prekarietateak eta indarkeria jasateak emakume aurpegia dutela esatera. Geure gorputzaren gaineko eskubide osoa izateko, geure sexualitatea nahi eran baliatzeko, mendekotasun ekonomikorik gabe bizitzeko, eta egunero, etengabe, ezkuta ez gaitzaten eskubidea aldarrikatzera aterako gara; hots, eskubide osoko hiritarrak izateko nahia aldarrikatzera.

Baina honako martxoaren 8an, geure aldarrikapenek hor dirautela eta borrokak bizirik darraiela esateko Euskal Herriko kaleetara ateratzeaz gain, patriarkaturik, mendekotasunik eta bidegabekeriarik gabeko gizartean bizi nahi dugula ere adierazi nahi dugu. Hori dela eta, bat egin dugu aipatu egunetik urriaren 17ra arte iraungo duen Emakumeen Mundu Martxaren Hirugarren Nazioarteko Ekimenarekin.

Emakumeen Mundu Martxa nazioarteko mugimendu feminista da, emakumeek jasaten duten pobrezia eta indarkeriari aurre egiteko diharduten herri mugimenduek osatua. Ildo honetan, emakumeen nazioarteko sarea osatzearen ideia Montrealen jaio zen, 1998ko urrian, 65 herrialde eta lurraldetako emakumeak bildu zirenean Emakumeen Mundu Martxako lehen bilkura egiteko. Lehen Martxa hau 2000ko martxoaren 8an burutu zen. Urte horretan bertan ekintzak eta manifestaldiak antolatu ziren mundu osoan zehar. Hauetan 161 herri edo lurraldetako 6.000 taldek hartu zuten parte. Halaber, lehen bilkura honetan Emakumeen aurkako indarkeriarekin bukatzeko eta munduko pobrezia amaitzeko Martxaren mundu mailako 17 aldarriak izeneko agiria osatu zen.

Aipatu agiri honetan Martxaren aldarri garrantzitsuenetako bat agertzen zaigu: emakumeen aurkako berdintasun-eza eta bazterketa molde guztien aurkako borroka. Honek, emakumeak zapaltzen dituzten mendekotasun arrazoi ezberdinen (sexu, klase, arraza, sexu aukera,…) ikuspegi orokor eta zabala eskatzen du batetik. Bestetik, patriarkatuaren eta kapitalismoaren arteko uztarria izan behar da kontuan, zapalkuntza eta menpekotasuna, bi ideiek elkar indartu eta elikatzen baitute. Zentzu honetan, nahitaezkoa da mundua eraldatzea emakumeen bizimodua aldatzeko, eta alderantzizkoa. Borrokaren helburua ez da emakumeak egungo gizarte eta ekonomia ereduan kokatzea, baizik eta eredua aldatzea, emakume guztiak izan gaitezen aske, gutxi batzuk izan beharrean.

Esandakoagatik, Martxak estrategikotzat jotzen ditu aliantzak beste mugimenduekin, modu honetan. indarreko politika neoliberalei mundu mailako alternatibak osatzen joateko. Bide honetan, agenda komun baten inguruan borrokak egituratzeaz gain, EMMak tokian tokikoa eta nazioartekoa uztartzen ditu. Martxak emakumeen autoantolaketa sustatu nahi du tokian tokikotik hasita, eskualde, nazio eta nazioarte mailan osatzen joateko. Tokian tokiko lan hori helburu orokorrekin elkartu nahi da, ezin baita bakoitza bere aldetik joan.

Ikuspegi orokor eta integratzaile honek bihurtzen du EMMa erakunde eta kolektibo anitz ugari biltzen dituen mugimendu. Landa zein hiriko emakumeak biltzen ditu, etnia eta sinismen anitzekoak, sentsibilitate eta esperientzia ezberdinak bizi izan dituztenak, enfoke ezberdinak dituztenak,… baina oro har helburu komun batek biltzen ditu: emakumeak indarkeria eta pobrezia jasatera eramaten dituen egungo sistemaren aurka borrokatu nahiak.

Zoritxarrez, helburu honen aldeko borrokak ez du gaurkotasunik galdu. Hori dela eta, 2010ean Emakumeen Mundu Martxaren Hirugarren Nazioarteko Ekimenari ekingo zaio. Ekintza ezberdinak egingo dira Afrika, Amerika, Asia/Ozeania eta Europan zehar, Martxaren 4 esparruen inguruan: Ongizatea eta zerbitzu publikoak; Bakea eta desmilitarizazioa; Emakumeen lana; Emakumeen aurkako bortxa. Prozesua martxoaren 8an abiatuko da, eta urriaren 17an bukatuko, Pobrezia Ezabatzeko Nazioarteko Egunean, Sud Kivun (Kongoko Errepublika Demokratikoa) burutuko den elkarretaratze baten bitartez, gerra egoera bizi duten emakumeekiko elkartasuna adierazi eta gatazken konponbidean merezi duten garrantzia aldarrikatzeko.

Aldarrikapen hauen alde kaleetara aterako gara denok elkarrekin, politika, ekonomia eta kultura aldaketa bat eman dadin: Emakumeak martxan, harik eta denak aske izan arte.

Politiko edota enpresariak> Arturo Muñoz eta Jonathan Martínez (Alternatiba)

Arturo Muñoz
Jonathan Martínez

Alternatiba

“karrera baten gailurra dirudi eta jendeak bere buruari galdetuko dio ea zein ote den prezioa”.
Xabier Arzallusek, Imaz Petronorreko presidente izendatzea zela eta.

Zer egin du politiko batek Administrazioan eman dituen urteen ordainez multinazional batek halako saria emateko? Tamalez, politiko eta enpresariek maizegi trukatzen dituzte euren rolak, beraz, Imazen kasu hau ez da batere berezia.

Enpresa mundura doazen politikoen kasuak ugariak dira, eta maiz legaltasunaren muga urratzen dute. Mayor Orejak Eulen zerbitzu eta segurtasun enpresa gidatu zuen Barne Ministeritza utzi ostean. David Taguasek Estatu Idazkari izatetik utzi berri zuen gobernuarekin negoziatu behar zuten enpresen lobbya zuzentzera egin zuen jauzi. Inaxio Oliveri Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza Sailburu izatetik Mondrago Unibertsitate pribatuko errektore izatera pasa zen. Manuel Pizarrok Endesako zuzendaritza utzi zuen eta Legebiltzarrean lobby nuklearra zuzentzeari ekin. José Alberto Praderak Bizkaiko Ahaldun Nagusia zenean errepide mordoa eginarazi zuen, eta gero Autopista Vasco-Aragonesako lehendakari bihurtu zen. José Antonio Ardanzak Euskaltel zuzentzera egin zuen jauzi Lehendakaritza utzi ondoren, Atutxak bere postua utzi ondoren Iberdrolako aholkulari izatera egin zuen bezalaxe.

Politikaria hauteskunde bitartez aukeratzen da gizarteari zerbitzu emateko. Baina politikaria enpresa mundutik badator edo bere karrera politikoa bukatu orduko empresario izatera pasatzen bada, ordura arte zeinen zerbitzura lan egin duen galdetzea dago, hau da, ea herriaren alde edo enpresa multzo baten alde jardun duen. Argindarraren salneurria jartzeko garaian, zein hartzen du aintzakoagotzat Industria ministroak? Elektrizitate konpainiak ala kontsumitzaileak? Miguel Sebastián ministroa BBVAren ikerketa zerbitzutik dator, zer nahiago du pentsio publikoak murriztea eta BBVAren pentsio pribatuak haztea ala pentsionista guztiek erretiro duin eta publikoa izatea? Ekonomia Estatu Idazkariak Goldman Sachs, JP Morgan, Citibank era Banestorekin lan egin izan du, ez ote du nahiago pentsio pribatuen kopuruak gora egitea? Ekonomia Ministrari Elena Salgadori lorik kentzen al dio Fortis banku pribatuaren finantza egoerak?

Batzuek, enpresariek politikan parte hartzea zuritzeko asmoz, euren patrimonioa jokoan jar ostean erabakiak hartzeko gaitasuna dutela adierazten dute. Enpresariek, bai, euren jabegoa jartzen dute jokoa baina arrakasta izaten dutenean besteak zapaltzetik eta marrazo lehia batean iaioena izatetik lortzen dute. Politikara jauzi egin ohi duen empresaria bere bezeroei ahalik eta gehien kobratzen saiatu da, bere langileei ahalik eta gutxien ordaindu die eta maiz lasai asko kutxatu du ingurugiroa, lan baldintza prekarioak sustatu ditu, lan arriskuei kasurik ez die egin eta zerga paradisuetan tributatu du.

Enpresa esparrutik datorren politikari batek nekez egingo duena bere teilatuari harrika aritzea da. Kasurako, gazteleraz SICAV deritzen eta zerga gutxiago ordaintzeko balio duten sozietateak dituzte PSOEko ministro eta estatu idazkari izandako batzuek; ezinezkoa zen beraz, gai honen inguruko legedia aztertu zenean modu bidezko eta eraginkorrean jokatzea. Alderantziz, Ogasun ikuskatzaileei SICAV horiek aztertzeko gaitasuna kentzea ospatuko zuten. Era berean, ezin espero daiteke PSOE, PP eta PNVko gobernuak osatzen dituzten enpresari-ohiek Sozietate Zerga igotzerik, erabaki honen bitartez gizarteak langileei ebatsitako plusbaliak berreskuratzea eragozten dute.

Pentsatzekoa da, ordea, kontrakoa egiteko oso prest izango direla, hau da, sail ezberdinetan sartzen diren enpresariek zein Eusko Jaurlaritzako laguntza komiteetan daudenek patronalak etengabe errepikatu ohi dituzten konponbideak emango dituztela. Lan merkatuko malgutasuna dela, aberatsentzako zerga murrizketak direla edo Administrazioen gastu publikoa jaistea dela… nor ordezkatzen dute politikari-enpresariok? Kalte-ordain eskasagoarekin kaleratuko dituzten langileak edo euren langileak kaleratzea zein garestia zaien kexatzen diren enpresariak?

Euren kontura

Amaia Agirresarobe
Oskar Matute
Jonathan Martínez

Denok ez gaude egoera berean ekonomia krisi bati aurre egiteko. Adibidez, BBVAk 2009a 4.210 milioi euro eskaseko irabaziarekin itxi du eta Goirigolzarri urteko 3 milio euroko erretiroarekin konformatu da. Beste alde batetik, Hego Euskal Herrian 2009.ko urte bukaeran 168.854 langabetu zegoen, 2008ko ekainean zegoena baino %66 gehiago. Kopuruak lotsagarriak dira.

Hala eta guztiz ere, hondamendira eraman gaituen ekonomia eredu kudeatzaileek sinestarazi nahi digute eurek aterako gaituztela putzutik kapital pribatuaren bitarteko magikoari esker. Hauen artean ditugu PSE eta PP, euskal aldaketari ekin eta ekin; eta UPN, PSNren utzikeriari esker Nafarroan jaun eta jabe diharduena. Ezin ahaztu PNV eta Hamaikabat, aurrekontu itun kolektiboan Patxi Lopezen lagun bihurtu direnak. Edo Espainian PSOE egiten ari dena, PNVren laguntzarekin kontuak aurrera ateratzeko.

Akordio orokorreko testuinguru honek bakoitzari bere esparruan boterea mantentzea bermatuko dio, aurreko garaietako eredu ekonomiko antzuetatik atera gabe. Elkarrekiko irain eta kazeta bitarteko erantzun bortitzak antzerkia besterik ez dira, denak alde batera geratzen dira etekina banatu behar denean. Orduan krisiari aurre egiteko behar den batasuna aipatzen dute, denon artean pairatu behar dugun ezbehar triste bat bailitzan, behin behinekoa eta zoritxarrekoa, eta aukera bakarra hortzak estutu eta bide beretik jarraitzea izango balitz bezala. Ez digute aditzera eman nahi krisia oraindik indarrean mantendu nahi duten ekonomia eredu hondatu baten ondorio zuzena ez dela.

Baina ezin ditugu inondik alde batera utzi bankuak eta patronala, guk hauteskundeetan aukeratu izan gabe ere, geure egunerokotasunean eragin izugarria dutenak. Patxi Lopezi aholku ematen dion sasijakintsu biltzarra dugu adibide tristeena bere gobernua mutinazioanalen finantza jokoen mende uzten duen ideiarik gabeko politikaria iruditzeko. Patronala gustura izango da gero; izan ere bere ametsak, geure amets gaiztoak, gauzatzear da berriro ere: gastu publikoaren murriztea, soldaten okertzea eta prekarietatea derrigortzea. Hau dugu demokraziaren pribatizatzea.

Gobernuek eskaintzen dizkiguten krisiaren aurkako planak euren lagun diren enpresen medesera eginak dira. Denon diruak xahutzen dituzte gizarte beharrizanetik barik behar pribatuei erantzuten dieten zentzugabeko obretan. Ekologia etsaitzat dute. Hala, Petronorrek coke gunea aukeratu du Muskizen, Iberdrolak eta Endesak Garoña ez ixtea erabaki dute eta enpresa eraikitzaileek AHTa, Pasaiako Superportua eta Urdaibaiko Guggenheima abiarazi dituzte.

Bien bitartean, EEEak (ERE gazteleraz) gero eta gehiago dira, txirotasuna hedatu egin da eta prekarietatea izurri bihurtu da. Emakumezkoek gizonezkoek baino soldata baxuagoak jasotzen jarraitzen dute, behin-behinekotasun handiagoa jasaten dute eta prestakuntza sozialik jasotzen ez duten pertsonen gehiengoa dira. Gazteriak ere lan baldintza okerragoak ditu. Aldi Baterako Enpresek morroitza banatzen dute. Espekulazioa bizilege eta ustelkeria goi arte bihurtu dizkigute. Bizitokia ez da egun eskubidea, baizik eta lukurreria epe erosoetan ordaintzen den pribilegioa.

Esaten digutenaren aurka, ez dugu aberastasuna sortzeko gaitasunik galdu, berau banatzeko ohitura baizik. Ez diezagutela harpa jo, ez dezatela krisia erabili euren hondamendiak estaltzeko. Euren krisia euren kontura izan dadila, erantzuleena, bidegabekeria eta miseria zabaldu duten horiena, erabat zulatua dagoen gizarte eta ekonomia eredu zaharkitu bat kudeatu duten horiena.

http://alternatiba.net/old-files/kapitalismoa.JPG

Necesitamos cambios en la Kutxa> Jon Lasa Laboa (Alternatiba Donostia)

Jon Lasa Laboa
Concejal del grupo municipal Alternatiba-Aralar

Por fortuna para todos, corren tiempos de cambio en Kutxa. En unos meses, se realizará un proceso de renovación de la Asamblea General y la actual mayoría perderá su hegemonía. Por eso, ha llegado el momento de reclamar una dirección de la Caja guipuzcoana sensible a los intereses públicos, ajena a maniobras especuladoras y dispuesta a responder a las personas con soluciones. Y esto quiere decir una nueva Kutxa que no dé la espalda a operaciones urbanísticas necesarias para la regeneración de todo un barrio y para el bienestar de 174 familias, como es el caso del proyecto que el Ayuntamiento de Donostia pretende desarrollar en San Bartolomé.

La polémica sobre esta operación, paralizada por la falta de voluntad de las entidades financieras de aportar créditos, ha vuelto a poner de relieve el papel de las diferentes instituciones en la solución de los problemas de la ciudadanía. En este contexto, Kutxa señala que no está dispuesta a aportar recursos suficientes como para poder empezar la obra, a pesar de que se trata de una inversión que no supone un gran riesgo económico. Resulta curioso que Kutxa, que durante los años de explosión inmobiliaria ha jugado un papel que ha supuesto inflar más los precios de la vivienda en Donostia y otros lugares (como en el Sur), mire hacia otro lado ahora que necesitamos cierta valentía, así como la puesta en valor de su vertiente social.

¿Cómo puede un guipuzcoano medio entender que Kutxa financiara suelo para viviendas a precios astronómicos en Aldunaene o Riberas de Loiola a empresas que luego se han declarado en bancarrota y se niegue ahora a colaborar en un desarrollo urbano que ayuda a todo un barrio como San Bartolomé?

Nosotros apostamos por la gestión de una Kutxa con criterios diferentes a los que utilizan las entidades bancarias privadas. En los últimos meses, en los que se está hablando tanto acerca de la reestructuración de las cajas, creemos necesario –al contrario de lo que platean otros- que las cajas sigan politizadas. Lo que necesitamos es control y compromiso público porque, para hacer lo mismo que el BBVA o el Banco Santander, con la única diferencia de colocar a miembros del un partido en el Consejo de Administración, mejor vendemos el chiringuito.

Digámoslo claramente, el portavoz del PNV en el Ayuntamiento de Donostia, Xabier Ezeizabarrena, es el vicepresidente del Kutxa y esto hace que sus responsabilidades en el cargo también sean públicas y políticas. No vale hacer el juego de Doctor Jekyll y Mister Hyde, pedir vivienda en alquiler como portavoz del PNV y no ofrecer suelo para el alquiler como vicepresidente de la Kutxa.

Por eso, a las puertas del proceso de renovación de la Asamblea General de Kutxa que hará perder su hegemonía a la derecha, nosotros pedimos una dirección sensible a los intereses públicos. Corren tiempos de cambio, más que de personas, de políticas. Y para ello, nosotros estamos dispuestos. Estamos trabajando en ello, en la construcción de una alternativa de izquierda, sensible a los intereses públicos, comprometida con la labor social. Una Kutxa por y para los ciudadanos. Estamos en ello.

Un sistema penal insostenible> Johnny Salgado (Alternatiba Gasteiz)

Johnny Salgado

Alternatiba Araba

Hace ya unos meses que se iniciaron los movimientos de tierra en el antiguo polvorín de Zaballa. Movimientos previos imprescindibles para la construcción del nuevo presidio que el Gobierno del Reino de España ha decidido levantar en territorio alaves, muy cerca del ya existente en Nanclares de la Oca.

Desde el mismo momento en que se hizo pública dicha intención, desde Alternatiba hemos mantenido una posición crítica y contraria contra su construcción, y por ello, en las últimas fechas nos hemos adherido al “MANIFIESTO CONSTITUYENTE DE LA PLATAFORMA ALAVESA PARA LA INMEDIATA PARALIZACIÓN DE LOS MOVIMIENTOS DE TIERRAS PREVIOS A LA CONSTRUCCIÓN DE UNA NUEVA MACROCARCEL EN NANCLARES DE LA OCA” e instamos a la ciudadanía a participar de la manifestación que tendrá lugar este sábado en la capital alavesa. Compartimos el analisis que en dicho manifiesto se hace sobre la situación del sistema penal, y de la política de construcción de macro-cárceles en la que parece haberse instalado el Gobierno estatal. Más y mayores prisiones no son garantes de una mayor seguridad ciudadana.

Ha llegado el momento en que la sociedad moderna supere la idea de que las prisiones son el destino inevitable al que están abocadas todas las personas que incumplen las normas penales. No es razonable. No es útil. No es realista.

Ineficacia de la rehabilitación; Actualmente, más del 90% de la población reclusa del Reino de España, lo és, por delitos menores (hurtos y robos en la gran mayoria) y atentar contra la salud pública (delitos derivados del tráfico y consumo de drogas). Normalmente no tienen dinero, ni empleo, ni educación, ni vivienda, y en muchos casos presentan adicción a las drogas. Estos problemas no son solucionados con la entrada en la carcel, y por tanto al salir de ella, muy probablemente se verán abocados a reincidir en su estatus delictivo.

Ineficacia preventiva; Esto es, la ineficacia para disuadir a “otros” de cometer delitos por medio de la intimidación.

Esto es fácil de observar, a mayor dureza de las penas, (mayor duración de las mismas) mayor masificación de las carceles, sin embargo, basta un pequeño vistazo a las estadísticas para darse cuenta de que salvo en casos marginales, no han producido una reducción de los delitos.

Ineficacia incapacitadora; que justifica el encarcelamiento simplemente para prevenir que las personas enviadas a la carcel puedan volver a delinquir.

El desarrollo penal en los USA desde los años 70 puede verse como un macro-experimento de incapacitación colectiva. Cada año nuevas generaciones de jóvenes cometen actos delictivos, y nada se soluciona manteniendo a las viejas generaciones en prisión. Todo lo que se logra es un aumento de la población reclusa hasta alcanzar pasmosas poblaciones penitenciarias, que han llegado a ahogar la economía del Estado. Baste el ejemplo del rancho del Gobernator SCHWARZENEGGER, quien recientemente ha manifestado su intención de trasladar buena parte de sus presos a penales mexicanos bajo arrendamiento de los mismos….

No ayuda a las víctimas; Esta afirmación contradice una arraigada opinión pública. Pero es cierto, y es importante decirlo en estos días y tiempos de grán énfasis a las víctimas.

Hay muchas maneras de aliviar y mejorar el bienestar de las víctimas. De hecho, debieramos centrarnos en aumentar las ayudas a las víctimas de delitos “serios” en vez de incrementar el castigo a los infractores. La creación de nuevas cárceles no alivia el dolor de las víctimas, y sin embargo si promociona en el subconsciente colectivo, una psicología personal de venganza, que se transmite a los hijos y al entorno.

La masificación carcelaria puede ser resuelta por otras vías; Como he dicho anteriormente, las cárceles no sirven para la rehabilitación, ni tienen una eficacia preventiva, y por desgracia ni siquiera siguen un canon de justicia equitativo. La mayor parte de los reclusos cumplen condenas de larga duración por delitos menores reiterados. Bastaría por tanto con estudiar y modificar los ratios de condena. Simplemente si realizasemos una escala condenatoria a la inversa, donde la condena mayor impuesta fuese la realizada a los grandes delitos (asesinatos, estafas multimillonarias, malversacion… etc) y desde esa fuesemos reduciendo los tempos condenatorios, nuestra población reclusa tomaría una senda de decrecimiento irreversible.

No podemos permitir es que las macro-cárceles nos fagociten, y atrapen. 6000 reclusos más cada cuatro años, (dato este dado por el propio Gobierno) es una cifra más que considerable, como para que alguien pueda plantear la insostenibilidad de este Sistema desde su planteamiento.

Lehiakortasuna> Xabier Soto (Alternatiba)

Otsailaren 7, 8 eta 9an, Europar Batasuneko espainiar presidentziarekin erlazionatu ekitaldien artean, Lehiakortasunaren Europako Kontseilua ospatuko da Donostian, non -beste hainbat pertsonaien artean- Batasuneko 27 estatuen Industria, Zientzia eta Teknologia ministroak bilduko diren.

Hitz politek intentzio txarrak izkutatu ohi dituzte. Beren ontasunaz inork zalantzarik ez duen hitzak erabiliz, birtualki biluzten gaituzte aireportuetan “segurtasunaren” izenean, gure paisaiak zanpatzen dituzte “garapenaren” izenean, alderdiak legez kanpo uzten dituzte “demokraziaren” izenean eta herrialdeak inbaditzen dituzte “askatasunaren” izenean. Antzeko zerbait gertatzen da “lehiakortasuna” kontzeptuarekin, zein pertsona bati, enpresa bati edo herrialde bati aplikatuz gero, positibo bezala ikusten du gizartearen gehiengoak.

Baina zer esan nahi du benetan lehiakortasun hitzak? Adibide konkretuak bilatuz gero, ikusiko dugu gaur egun pertsona bat lehiakorragoa izango dela lanbide zehatz bat soldata murritzago baten truke egitea adosten badu; enpresa bat lehiakorragoa izango dela lehengaiak garapen bidean dauden herrialdeetatik lortzen baditu; eta herrialde bat lehiakorragoa izango dela bere lurraldean ingurugiroaren makina txikitzaile gehiago sortzen badira, kotxe bezala ere ezagutzen diren hoiek… izan ere, nahiz eta hauek elektrikoak izan edo hauei “ekologiko” adjektiboa ipini, energi kontsumo ez sustengarria suposatzen jarraitzen dute.

Beraz, lehiakortasunaren ontasunak baloratu baino lehen, beharrezkoa da Kontseiluko parte-hartzaileei honako galdera hau luzatzea: nola eta zertarako sustatu lehiakortasuna? Unibertsitate sistemak eraldatuz enpresen zerbitzura ipintzeko, beraien intereserako onuragarriak direla erakusten ez duten ikaskuntza edo aztergai oro desagerraraziz? Europar Batasuneko enpresei askatasun osoa emanez Batasuneko beste herrialde batera joan eta bertan eskulan merkeagoa kontratatzeko, langileoi baldintza laboral okerragoen edo emigratzearen artean aukeraraziz? Hirugarren munduko herrialdeetan finkatuta dauden multinazionaletatik etekinak ateratzen bere garapen autonomoa ekiditzeko, ipar eta hegoaren arteko desberdintasunak areagotu eta betikotzen diren bitartean?

Nahi ezkero galdera hauei erantzuna bilatzen saia zaitezkete hurrengo igandean Miramar Jauregian ospatuko den afarian zuen kide europarrekin gehiago zein asetzen den lehiatuz; baina batez ere, ez zaiteztela zuen segurtasunaz arduratu, Kopenaghen argi geratu zen bezala eta herri onetan ongi ezagutzen dugunez, berau ziurtatuta baitago estatuko segurtasun indarren arteko lehiakortasunari esker.

Amaitzeko, esan daitekeen bakarra lehia guztietan irabazle eta galtzaileak daudela azpimarratzea da, eta orain pairatzen dugun Europar Batasun neoliberal bati lehiaren legeak ezartzea uzten badiogu, jada aurreratu dezakegu galtzaileak zeintzuk izango diren: herrialde garatuetako langileon lan baldintzak, garapen bidean dauden herrialdeetan jaiotzen diren pertsonen biziraupen aukerak eta gu guztiok babesten gaituen planetaren ingurugiroa.

Horregatik Alternatibatik, kapitalaren interesen arabera sortu eta mantendutako Europar Batasun baten aurrean; bere herritar guztien, zein berau osatzen duten nazio guztien -estatuarekin edo estatu gabe- eskubideak bermatzen dituen Europar Batasun bat aldarrikatzen dugu, gainontzeko munduko populazioaren kontra dihoazten erabakiak alde batera utziz, argi baitaukagu mundura ez garela inorekin lehiatzera etorri.

Euskal ezker alternatiborako berrosatze proposamena> Oskar Matute (Alternatiba)

Oskar Matute

Alternatiba

2008ko abenduaren 13an jaio ginenetik, Alternatiba sortzen dugun gizon eta emakumeek bi helburu nagusi ditugu buruan, biak ere osagarriak eta elkarren beharra dutenak geure proiekturako. Batetik, Euskal Herrian ezker alternatiboak -politikoak zein sozialak- batera lan egin dezan berrosatze prozesuan parte hartzeko gogoa eta konpromisoa ditugu . Ezker alternatibotzat dugu egungo menpekotasun sistemak -patriarkatua, kapitalismoa, produktibismoa, inperialismoa, demokrazia liberala, kultura homogenizazioa- gainditu nahi dituen ezkerra, pertsona zein herri guztien eskubideak bermaturiko gizartearen alde egingo duena. Bestetik, esandakoa lortzeko, ezker eraldatzaileak -euskal ezkerrak kasu honetan- bere burua birpentsatu behar duela uste dugu, hots, oinarri ezberdinak izango dituen paradigma berria sortzeko autokritika egin behar duela. Paradigma berri honek gai izan beharko du ikuspegi anitzeko politika egitaraua sortzeko -aipatu ditugun borrokak modu orekatuan barneratuko dituena-, eta proposatzen denarekin koherentea izango den antolamendu erakunde berriak sortzeko -alderdi eta gizarte mugimenduen arteko elkarlana garatuko dutenak-.

Bi helburuok, beraz, Alternatibarentzat helmuga bakarrean uztartzen dira: euskal ezker alternatiboaren elkarlana bermatuko duen paradigma berria sortzea. Hauxe da proiektu honetan sartu garenok biltzen gaituen ideia; honi eskaintzen dizkiogu geure ahaleginak eta bide horri eutsi nahi diogu aurrerantzean. Jakin badakigu ez dela lan samurra, are gehiago ez dela soilik Alternatibari dagokion lana; baina, geure iritziz ildo honetan abiatuta soilik lortuko dugu geure herrian premiazkoa den ezker indartsua.

Honen harira, geure ustez, subjektu zein erakunde berriek edota sortzen ari diren espazioek ezker politikoaren esparrutik paradigma berria sortzeko oinarriak proposatu beharko dituzte. Paradigma honek erroko egitarau ikuspegianiztuna behar du izan -feministak, ekologistak, sozialistak, internazionalistak, subiranistak, eta abar bilduko dituena- baita koherenteak zein berdinzaleak izango diren eta parte hartzea sustatuko duten erakundeak sortu ere.

Ezkerra iraultzearen erronka politiko honek, hau da, ezkerraren batasuna eta gizarte gehiengoen aurrean zilegitasuna sustatzeko apustuak ezin ditu erakunde askotan ohikoak diren jarduera politikoak izan oinarri: esaten eta egiten denaren arteko koherentzia-eza, edo kanpora begira eta barrura begira egiten denaren arteko aldea; demokrazia eta benetako parte hartze erreala bultzatzen ez duten goitik beherako jardun burokratikoak; hauteskundeak helburu bakartzat hartzea, ez indarrak eta espazioak biltzeko tresnatzat hartu ordez -ondorioz ikuspegi eraldatzailea galdu egiten da-; erakundeei soilik begiratzen dien praktika, lan bakarra gizarte eskaerak erakundeetara eramatera mugatzen dutenak, -ondorioz ezker borrokaren ikuspegia galtzen da-; emakumeak erabateko parte hartzetik baztertzen dituzten praktikak, batzuk begibistakoak besteak ez hainbestekoak baina beti ere patriarkalak diren ikuspegietan oinarrituak; gizarte mugimenduak elkarlanerako kidetzat barik transmisio-uhaltzat edota botoak lortzeko gunetzat hartzea;….

Logika hauek guztietan oinarrituriko paradigma zaharkituak eraldatzean baino modu korporatiboan pentsatu duen politika egitaraua garatu du. Realpolitik hau atomizazioan -interes propioak bilatu dira orokorren ordez-; epelaburkerian -hautesnkundeeen emaitzak buruan eta epe luzeko helburuak-; sektorializazioa -borrokaren arlo bakar bati lehentasuna emanik beste batzuk baztertzea-; eta ikuspegi orokorragoa bertan behera uztean -mundu eta europar mailako logiken barruan sartu gabe- oinarritu da.

Esandakoa dela eta, oinarri alternatiboen gainean denon artean artikulazio berri horri ekiteko funtsezkotzat jotzen ditugu subjektu berriak eta euren proposamen berriak. Kezkatzen gaitu -nola ez?-, egungo euskal ezkerrak jasaten duen atomizazioak baina egoera komunikabideetan antzematen dena baino itxaropentsuagoa dela uste dugu. Trantsizio unean gaudela uste dugu, aldaketa garaian, subjektu eta alderdi zaharkituek euren proposamen gaitasuna eta gizarte zilegitasuna agortu eta gune eta erakunde berriak sortzen ari diren unean.

Alternatiba espazio hauetako bat besterik ez da. Erronka politiko honi ekin diogunok uste dugu, nortasun askatzaile hauek indartu ahala, hausnarketa eta ekintzarako oinarriak berriz planteatzen ditugun heinean, berrosatze eta indar metaketa fase batean sartuko garela, oinarri ezberdin eta sendoagoak dituena. Ez dugu, beraz, une hau atzera-pausotzat jotzen, baizik eta garai itxaropentsu baterako aldaketa sakon eta beharrezkoaren atarian garelakoan gaude.

Itxurazko europar zaletasuna> Euken Barreña (Alternatiba)

Euken Barreña

Alternatiba

2010eko urtarrilaren 1etik Espainiak Europar Batasunaren lehendakaritza txandakatua hartu du bere gain, europar proiektuaren krisi sakona ematen ari den bitartean. Krisi honen sustraiak bi faktoretan topa daitezke: batetik, azken bi hamarkadetan europar osaketaren ardatz izan den logika neoliberala. Honen adibide dira barne merkatu komuna eta moneta komuna gauzatzea, garapen bidean diren herrialdeei kalte egiten dieten “elkarkidetza” akordioak sinatzean oinarrituriko atzerri merkatu politika, babes sozialeko sistemen murriztea eta hautaturiko etorkinak bilatzen dituen politika bereizlea, zeinak prestatuen diren pertsonei lehentasuna ematen dien besteei ateak ixteko.

Bestetik, aipaturiko noraezaren ondorioz europar zilegitasuna eta nortasuna krisian geratu dira. Horrela, erakundeek etengabeki “europar balioak” -giza eskubideak, tolerantzia, aniztasuna, gizarte babesa- batasunerako oinarri gisan aurkeztu badizkigute ere, beraien ekintzak aipatu baloreetatik urrundu ohi dira: zerbitzu publikoen liberalizazioa eta langileen kaltetan doazen naziogaindiko lan araudiak abiarazteko aukera, arautugabeko egoeran dauden etorkinak kanporatzea, terrorismoaren aurkako borrokaren aitzakiapean egin den oinarrizko askatasun urraketa, herritarrei eginiko galdeketak alboratzea emaitza gustukoa izan ez denean,….

Egoera honi krisi ekonomikoa eta lan postuak galtze prozesu orokorra gehiturik, espainiar lehendakaritza honen programak europar proiektuaren balizko oinarrietan zentratu nahi du mezua: hiritarrei europar proiektua moneta komuna izatean ez ezik, lehia ekonomia eta elkartasun ekonomia uztartzen dituen ereduan datzala esan nahi zaie.

Ildo honetan, honako lehentasunak ezarri dituzte: arlo ekonomikoan, herrialde kideen ekonomia estrategiak 2020 Hazkunde eta Lanbide Estrategiaren inguruan uztartzea; nazioarteko arloan, Europaren boterea sendotzea elkarkidetza hitzarmen berrien zein EBn sartzeko akordioen bitartez eta aldaketa klimatikoaren inguruko jarrera komuna adostea; eta gizarte arloan, europar herritarren eskubideak indartzea, gizon eta emakumezkoen arteko benetako berdintasunaren aldeko zein gero indarkeriaren aurkako neurriak ezartzea, eta legeak osatzeko herri ekimenak bultzatzea.

Lehen ikusian, neurriok aurrerapen zehatzak ekar baditzakete ere, modu eraginkorrean gauzatu ahalko diren ikusteke dago. Izan ere, gauzatzeko oztopoak ez dira gutxi. Ekonomia politikak koordinatzea, kasu, oso zaila da estatuei dagokien eskumena baita eta egun bada ezberdintasun nabarmenik herrialdeen artean pizgarri fiskalei amaiera ematearen inguruan edo 2020 Estrategia ez betetzeagatik isunak jartzearen inguruan.

Esandakoaz gain, Europako Legebiltzarra, %56,7ko abstentzioarekin muga guztiak gainditu zituen hauteskundeetan aukeratua bera, 1979tik hona izan den eskuindarrena da. Honek, noski, bere eragina eta isla izango du eskubideei, etorkinenen egoerari, segurtasunari, klima aldaketari, amatasun baimenei eta lanaldiei dagokienenean. Aurreko legealdian amatasunagatiko baimenen aurka azaldu zen Legebiltzarra, CO2 isurkinak murriztearen aurka eta arautu gabeko egoeran dauden etorkinak bat-batean atzerriratzearen alde, besteak beste.

Azkenik, Lisboako itun berria indarrean sartu izanak txandakako lehendakaritza desagerrarazi du eta beste bi postu sortu ditu: Europar Kontseiluko presidente egonkorra (Herman Van Rompuy demokrata-kristau belgikarra) eta EBren Atzerri Politikarako Goi Ordezkaria (Catherine Ashton laborista britainiarra). Beraz, José Luis Rodríguez Zapatero ez da Europar Kontseiluko lehendakari izango, ezta Miguel Angel Moratinos Atzerri Kontseiluarena ere, orain arte gertatzen zenaren aurka . Aipatu europar ordezkarien hautaketa dela eta kritikak izan dira euren itzal eta nazioarteko eskarmentu eskasaren harira. Askoren ustez boterea lehiatuko ez dieten pertsonak bilatu dituzte aukeraketa hauetan.

Funtsean, bada, espainiar lehendakaritza sozialdemokraziak eta ezker unitarioak aldarrikaturiko “Europa gehiago” lelo hutsalaren adibide garbia da. Benetako europar integrazio politiko eta soziala bermatuko duten eta europar erakundeei demokrazia zabalagoa eman dieten proposamenak mahaigaineratu beharrean, epe motzeko neurri eta egokitzapen txikien alde egin da, Europar Batasunaren norabide orokorra aldatzeko gai ez direnak. Testuinguru honetan moldatzen da gustura eskuina: politikatik urrunduriko batasun proiektua, non buruzagiek europar integrazioaren eta balore komunak dituzten hizpide, baina globalizazio neoliberalaren Europa barruko zein kanpoko lan zikina egiteko eta nazio mailan abantailak lortzeko tresnatzat besterik ez dituzten europar erakundeak.

Beraz, ikuspegianitza den integraziorako proiektu politika bat ez dagoelarik, buruzagi nazionalek europar ikuspegirik ez dutelarik eta erakunde komunak euren nazio intereserako azoka bihurtu dutelarik, ez da harritzekoa herritarrek gero eta urrunago sentitzea Europar Batasuna, azken hauteskundeetan garbi geratu zen moduan.

X