Josu Estarrona-Maria del Rio: «Independentismoa lanabesa izan daiteke burujabetza lortzeko»

Elkarrizka egin dio BERRIAko kazetari Gotzon Hermosillak Alternatibaren Koordinakunde berriko kide Josu Estarrona eta Maria del Riori.

Joan den larunbatean Nazio Batzarra egin zuen Alternatibak. Abagune politikoaz eta aurrera begirako ildoez eztabaidatzeaz gain, Nazio Koordinakundea osatuko duten bederatzi kideak ere hautatu zituzten Bilbon egindako batzarrean. Batzorde eragile hori osatuko duten erdiak baino gehiago berriak dira ardura horretan. Hori da, esaterako, Maria del Rio (Bilbo, 1982) eta Josu Estarronaren kasua (Gasteiz, 1981). Del Rio zuzendaria izan zen Gipuzkoako Aldundiko Gizarte Politiketako sailean, eta Estarrona Eusko Legebiltzarreko kidea da.

Zuzendaritza berritzeaz gain, zeintzuk izan ziren Alternatibaren Nazio Batzarreko eztabaidagai nagusiak?

MARIA DEL RIO: Batzar polita izan zen. Oso maiz egiten ditugu batzarrak, hiruzpalau urtean, gurean batzarrak hartzen dituelako erabaki estrategikoak. Oraingoan ere gai estrategikoak jorratu ditugu, baina, horre gain, Alternatibaren zortzigarren urteurrena zen, kide baten inguruan [Juan Puerto] egindako film laburra aurkeztu genuen, eta, beraz, lan egiteaz aparte, beste ukitu politago bat ere izan zuen.

JOSU ESTARRONA: Hauteskundeen emaitzen analisia egin genuen; aurrera begira Alternatiba eta EH Bildu gisa ditugun erronkak aztertu genituen, eta etorkizuneko EH Bilduri buruz koalizio osoan dagoen gogoeta estrategikoaz ere jardun genuen.

Nolako balantzea egiten duzue zortzi urteko ibilaldi honetaz?
J.E: Nik uste dut oso positiboa izan dela. Alternatiba sortu zenean, gu biok ez geunden han; berez, Ezker Batutik ateratako korronte bat izan zen, baina zortzi urteotan asko aldatu da; militante berri asko sartu da, eta, esaterako, Koordinakundea osatzen dugun gehienok ez gara inongo alderditan egon aldez aurretik, gizarte mugimenduetan baizik. Alternatibaren helburuetariko bat Euskal Herriko ezkerraren batasuna zen, eta horretan aurrerapauso handiak eman ditugu.

Ezkerreko alderdi subiranista bat zarete.
J.E: Koalizioa [EH Bildu] sortu zenean, jende askok galdetzen zuen zer egiten zuen alderdi subiranista batek alderdi independentistekin batera. Guk beti esan dugu guretzat independentismoa lanabesa izan daitekeela burujabetza lortzeko. Espainiako Estatua, edo Grezia, independenteak dira, baina burujabeak al dira? Arlo sozialean ere aurrera egin nahi badugu, burujabetza behar dugu. Uste dut Alternatibaren zereginak hori ere izan behar duela: herri honetan subiranista gehiago sortu behar ditugu, eta jendea horretaz ohartarazi, alegia, lorpen sozial gehiago nahi baditugu burujabetza ezinbestekoa dela.

Zerk desberdintzen du Alternatiba ezkerreko beste proposamen batzuetatik?
J.E: Alternatibaren gogoeta beti izan da nazio eraikuntzarako ezinbestekoa dela arlo sozialeko eraikuntza. Hori eztabaida historikoa izan da herri honetan, baina guk beti ulertu dugu horrela. Beharbada, ezkerraren beste adierazpide batzuek euren ekarpena gehiago egin dute hizkuntza, kultura edo herri ikuspegitik.
M.R: EH Bildu osatzen duten indarrak desberdinak dira, baina oso bateragarriak dira, eta gero eta proiektu indartsuagoa egin eta gero eta jende gehiagorengana heltzeko aukera dute.

EH Bilduri nolako garrantzia ematen diozue?
M.R: Une honetan proiektu estrategikoa da, eta lehentasunezkoa. Oso proiektu dinamikoa da, etengabeko bilakaeran dagoena. Garapena izan du: orain askotarikoagoa da, parte hartzaileagoa. Tradizio, logika eta lengoaia politiko desberdinak elkarrekin daude, eta hortik beti gauza onak ateratzen dira.

Eta bilakaera horretan, zuen ustez norantz jo beharko luke EH Bilduk etorkizunean?
M.R: Hasieran argi genuen EH Bildu koalizio bat zela, zenbait alderdiren batasuna, eta oraingoz hori izango da, baina agerikoa da bilakaera baten barruan hori baino gehiago ere badela, eta denborarekin areagotuko dela hori.

Zer iruditzen zaizue Ahal Dugu-ren sorrera eta hartu duen indarra?
J.E: Gizarte honen ikuspegitik, horrelako eragile bat sortu izana positiboa da, politikan gehiengo berriak egotea ahalbidetzen duelako. Politikan edo erakundeetan ez ezik, kalean edo militantzia berri bat sortzeko orduan ere garrantzitsua da.
M.R: Gure desberdintasunak ditugu, noski, eta, horregatik, proiektu desberdinak gara, baina ezkerrak gero eta leku gehiago hartzea positiboa da. Ez guretzat, gizarte osoarentzat baizik.
J.E: EH Bildu sortu zen EAJren ezkerrean dagoen esparru osoa biltzeko helburuz. Ahal Dugu-n badaude sektore batzuk subiranistak direnak baina EH Bildu erreferente gisa ikusi ez dutenak, eta uste dut hori dela-eta badugula zer hausnartu.

Abagune politikora itzulita, zertan dira EAJren eta EH Bilduren arteko elkarrizketak?
J.E: Ñabardura bat: EAJrekin ari gara elkarrizketa prozesu batean, baina Elkarrekin Podemosekin, LABekin eta ELArekin ere bai. Kanpainan esan genuen herri mailako akordio handiak egitera joko genuela, eta akordio horiek ez zirela izango alderdien zuzendaritzen artekoak, beste eragile batzuekin ere hitz egin nahi genuela. Alternatibaren moduko indar batean eztabaida pizten du EAJrekin, hots, alderdi eskuindar batekin akordioak lortzeko aukerak, baina nik uste dut EH Bilduk erakutsi duela herriaren interesak siglen gainetik jartzeko gaitasuna. Ikusiko dugu zertan amaitzen diren; badirudi EAJren hautua PSE-EErekin hitzarmena egitea dela, eta ez dakit EAJren oinarriko kideek nola hartuko luketen hori. Ikusiko dugu; astelehenean dugu hurrengo bilera.

Negoziazio horiek direla eta, «EAJren politika neoliberalak ontzat ematea» leporatu dizue ELAk.
M.R: Ezer erantsi aurretik, argi utzi behar da ELAk eskubide osoa duela horrelako iritziak emateko. Gainera, eragile garrantzitsua da, eta haien iritzia aintzat hartzekoa da. Baina gu ez gara gobernu batekin negoziatzen ari; alderdi batekin ari gara, eta beste alderdi eta eragile batzuekin ere bai.
J.E: ELArekin, esaterako, hilaren 16an dugu bilera. Aurreko agintaldian lortu genuen Udal Legea aurrera ateratzea, eta EAJrekin akordioa eginda izan zen, baina uste dut oso argi dagoela hori herri honentzat positiboa izan zela. Errespetuz hartzen dugu ELAren gogoeta, baina uste dut euskal sindikatuek ere badutela zer hausnartu, euskal politikan jokatu nahi duten rolaz, esaterako. Hor badute eztabaida estrategiko garrantzitsua.

Alternatibak Bergako alkatearen atxiloketa salatu eta bere elkartasuna bidali die Katalunia aske eta justuagoa eraikitzeko borrokan ari direnei

Alternatibak Bergako alkate Montse Venturosen atxiloketa salatu du, eta gainbeheran dagoen erregimenaren izenean prestatutako jazarpen politikoa delako. Aldi berean, udal agintariaren jokaeraren tinkotasuna, erabakitasuna eta koherentzia txalotu ditu, subiranotasun osoaren bidean bakeari helduta lan egiten duen herri baten eskubideak zapaldu nahi dituen eskakizun judizial inkisitorialak desobeditu dituelako.

Alderdi ezkertiarretik Hauteskunde Batzordearen agindua legez kanpotzat jo dute, alkateak herriari zor dion heinean, gehiengoaren borondate eta sentimenduaren kontra atentatzen duelako. Preseski horregatik, eskakizun judizialei men ez egitea guztiz zentzuzkoa dela adierazi dute, alegia, gehiengoaren borondate horren kontra egiten dutelako.

Azkenik, erakunde subiranistak bere elkartasuna bidali nahi izan dio Montse Venturos eta Kataluniako herriari ere, egunero Errepublika aske, burujabe eta justuago baten alde koherentziaz borrokan ari direlako. 

Alternatibak Hassanna Alia ekintzaile sahararra zoriondu du azkenean errefuxiatu politiko izaera aitortu diotelako

Alternatibatik Hassanna Alia ekintzaile saharauia zoriondu nahi dugu gaurko garaipenaren handiarengatik, bost urteko borroka luzearen ostean, Espainiako Auzitegi Nazionalak aitortu dio azkenean asilo politikorako duen eskubidea. Izan ere. Izan ere, bere delitu bakarra beren eskubideen eta Saharako herriaren askatasunaren alde lan egitea izan da.

Gogoratu beharra dago Hasssanna Aaliak Marokoko Armadak bortizki desegin zuen Gdeim Izik erresistentzia kanpaldi baketsuan parte hartu zuen 2010ean, eta 2013an bizi osoko zigorra ezarri zion horregatik epaitegi militar batek. Nazioarteko erakundeek bidegabekeria hori salatu zuten, epaiketak bidezkotzat hartu ahal izateko bete beharreko gutxieneko baldintzak bete ez zituelako, akusazio faltsuak eta torturak tartean. Espainiar Gobernuak berak onartu du Aaliak modu baketsuan egin duela saharar herriaren eskubide demokratikoen alde, baina hala ere, orain arte ez du egin.

Hassannarekin bat gatoz esatean bere borroka gainerako preso eta errefuxiatu saharauiak libre izan arte. Gora Sahara askatuta!

Zerikusia duten sarrerak:

Solidaridad con Hassanna Aalia desde el Parlamento de Gasteiz

Llamamiento a la manifestación nacional para pedir el asilo político para Hassanna Aalia

Urrea: “Hassanna cumple todos los requisitos para obtener el estatuto de refugiado y si vuelve a Marruecos su vida estará en peligro”

Matute: “Herritarrek bere lehendakaria, nahi dutena, aukeratzeko eskubidea duten ez edo ez eztabaidatzen ari gara”

Gipuzkoako Hauteskunde Batzordeak Arnaldo Otegiren aferaren inguruan hartutako erabakiaren aurrean EH Bilduk erabakia eskubide bortxaketa bat dela adierazi du, azpimarratuz ez dela soilik Arnaldo Otegik bere hautagaitza aurkezteko duen eskubidearen aurkako erabakia, gizarte osoaren aurkako erabaki bat baizik. Herritarren beraien lehendakaria nor izatea nahi duten erabakitzeko eskubidearen aurka doan erabakia dela adierazi dute Oihane Zabaleta eta Oskar Matute Alternatibako kide eta koalizioko diputatuak.

Ezbaian dagoena ez da Arnaldo Otegi bai edo ez, ez da EH Bildu bai edo ez, ezbaian dagoena demokrazia bera dela agertu dute. “Herritarrek bere lehendakaria, nahi dutena, aukeratzeko eskubidea duten ez edo ez eztabaidatzen ari gara”.

Hauteskundeen testuinguruan eztabaida afera honen baitan korapilatu nahi duenik baden arren, EH bilduk proposamen politikoez hitz egin eta eztabaidatu nahi duela azpimarratu du. “EH Bilduk proiektu politiko, sozial, ekonomiko, kultural ilusionagarri bat du. Herritarrentzako herri proiektu bat”, guztiekin eztabaidatu nahi dutena. Herri honen etorkizuna dela jokoan eta horri buruz eztabaidatzeko beharra dagoela adierazi dute, “proiektu hori eztabaidatzeko eskubidea” guztiek dutela eta Hauteskunde Batzordeak hartutako erabakiak, hain zuzen ere, hori bortxatzen duela salatuz.

EH Bilduk, hartu den erabakiaren aurrean errekurtsoa jarriko duela adierazi du “Arnaldo Otegi baita, eta izango da, gure lehendakarigaia, gure oinarriek horrela erabaki dutelako”.

EH Bildu

Matute: “En el debate propondremos libertad plena para los y las vascas”

El diputado de EH Bildu y compañero de Alternatiba Oskar Matute ha comentado  que en el debate de investidura del próximo día 30 de agosto su objetivo será “proponer y exigir más dignidad, derechos y libertad plena para los y las vascas”.

Matute ha expresado su opinión en una red social, su perfil de twitter, tras conocer la fecha de investidura de Mariano Rajoy. EH Bildu ya ha manifestado en repetidas ocasiones su posición contraria al líder del PP.

El diputado de EHBildu ha adelantado que el 30 de agosto “les diremos q tenemos un proyecto para nuestro país, Euskal Herria, que busca más justicia e igualdad para todos y todas”.

EFE

Mugak Ireki | Open the borders

Europan ez dago errefuxiatuen krisirik: izatekotan borondate krisi bat dago. Mugak ireki beharrean, mugak itxi dituzte; errefuxiatuak Turkia eta Marokoren esku uzten dira, migrariak Mediterraneoan hiltzera kondenatzen dituzte. Dokumental honetan bidaia bat proposatzen dizuegu: Melilla, Lampedusa edo Lesbosera; Calais, Balkanak edo Turkiara. Bidaia Josu Juaristi, Diana Urrea, Miren Larrion eta Jon Iñarriturekin egingo dugu. Mugetan hasi, Europaren bihotzeraino joan eta Baigorrin bukatu dugu, Antton Curutcharryk bertako harrera esperientziaren berri ematen digularik. Beste Europa bat posible da, “imaginatu ni naizela” pentsatzen eraikitzen den Europa. Mugak ireki.

Oskar Matute: «Bozetan ikusi nahi dugu gure oinarrietan ikusten hasi garen ilusioa»

Gotzon Hermosilla BERRIAko kazetariak Oskar Matute Euskal Herria Bilduren Bizkaiko hautagaiari eginiko elkarrizketa.

Oskar Matuteri (Bilbo, 1972) askotan egokitu zaio kideren bat konbentzitu behar izatea EH Bilduk proposatutako ardura bat har dezan. Orain, dioenez, «bueltan» etorri zaio, bera proposatu baitute Espainiako Kongresurako zerrendaburu izateko. Ez zaio samurra izan baiezkoa esatea —«nik familia daukat, eta, niretzat, parekidetasuna ez da soilki diskurtso polit bat, egunerokoan gauzatzen saiatzen naizen zerbait baizik; diputatu izateak, berriz, gutxienez astean hiru egun Madrilen eman behar izatea esan nahi du»—.

Dioenez, gogoeta bakarrik egin beharrean bikotekidearekin batera egin izana lagungarri suertatu zaio baiezkoa ematerakoan. Orain, EH Bilduren mezua Madrilera eramateko aukera «harrotasun eta ilusio handiz» hartzen duela dio.

Ezohiko hauteskundeak dira hauek. Nolako aldartearekin egiten diezue aurre?
Alde batetik, aurreko hauteskundeetako zapore garratza kendu nahi dugu, eta hautetsontzietan hasi nahi dugu ikusten gure oinarrietan dagoeneko ikusten duguna; hau da, aurrera egiteko ilusioa eta gogoa. Uste dugu Espainiako Estatuan planteatzen ari den eztabaida ezin dela egin euskal herritarren agenda tiradera batera bidalita. Espainiako Estatuko eztabaida politikoan egon behar du Euskal Herriak zer izan nahi duen, batzuei zein besteei gustatu edo ez.

Aurreko hauteskundeetako emaitza txarretatik ikasbideren bat atera duzue?
Bai, esaterako, gure aurkari politikoek jendearen aurrean aurkezten gaituztela sektore sozial zehatz bati zuzendutako eta soilki gai batzuez arduratzen den indar bat bezala. Hori ez da egia, baina lortu zuten EH Bilduren irudi hori ematea. Gure helburua da gure herritarren arazoei irtenbideak ematea, askatasun handiagoa, eskubide gehiago eta duintasun handiagoa izango duen Euskal Herri batean.

Aurreko kanpainan, Bizkaian Onintza Enbeita eta Irantzu Varela hautagai izanik, genero ikuspegiak garrantzi handia hartu zuen. Norbaitek pentsa dezake orain atzerapausoa egon dela.
Bada, ez da horrela, alderantziz baizik. Ni guztiz bat nator Onintzak eta Irantzuk eman zuten mezuarekin; EH Bildu ere erabat bat dator logika feminista ezkerraren ekinbide politikoan txertatzeko beharrarekin, eta nik, behintzat, ez dut gogoeta horietatik pittin bat ere aldentzeko asmorik.

Zer iruditzen zaizkizue lau hilabete hauetan Espainiako gobernua osatzeko gertaturiko mugimendu guztiak?
Oso frustragarria izan zen, baina, aldi berean, oso argigarria. Espainiako Estatuko politikak, benetako aldaketarako proposamenak sortzea baino gehiago, ikuskizuna du ardatz, eta boterera iritsi nahi dute boterera iristeko arrazoiak eta programa lausotuta. Dena dela, guk argi esan dugu: guri eragiten diguten gune guztietan egongo gara, eta hemengo herritarren bizi kalitatea erabakitzen den leku guztietan parte hartuko dugu. Hauteskundeetan parte hartuko dugu, jendearen interesak eta duintasuna defendatzeko.

Zer esango zenieke Madrilera joatea Estatua legitimatzea dela esaten dutenei?
EH Bildu Europako Parlamentuan dago, eta ez dut uste horregatik Europako Parlamentua legitimatzen duenik. Horrek balio du, esaterako, Europak errefuxiatuekin duen jokabide miserablea salatzeko. Ez dut uste, ezkerreko subiranista eta independentista asko Austriari begira egoten garenean eta eskuin muturraren gorakada dela eta asaldatzen garenean, austriar izateko bokazioa dugulako egiten dugunik. Egungo errealitatean prozesu guztiak konektatuta daude, eta ona da adi egotea. Gu ez goaz Madrilera demokrazia eskas duen estatu bat legitimatzera, alderantziz baizik: uste dugu hori salatu ahal izateko egon behar dugula han, eta horregatik goaz.

Eta pentsatzen dutenei Euskal Herriko interesetatik begiratuta beharbada komenigarriagoa dela erabakitzeko eskubidearen alde dagoen Estatu mailako indar batek ahalik eta diputatu gehien edukitzea?
Espainiako Kongresuan, nik ez dut ahots irmoagorik entzun gure herriaren erabakitzeko eskubidearen alde, Sabino Kuadra, Anjel Rekalde edo, bere garaian, Jon Idigorasenak baino. Ezkerreko subiranista eta independentisten presentzia Espainiako Kongresuan ez da salbuespena, etapa desberdinak izan dituen arren, eta balio izan du gure aldarrikapenak ongi finkatu eta Estatuaren jokabide antidemokratikoak salatzeko. Uste dut jarraitu behar dugula hori egiten, eta ezin dugula zeregin hori beste indar batzuen esku utzi.

Zergatik?
Beste indar horiek, beraiek esaten dutenez, lehentasuna beste leku batzuetan jartzen dutelako. Kontua ez da galdeketa egin ahal izatea, galdeketa hori egiteko ahalegin guztiak egitea baizik. Kontua ez da erabakitzeko eskubidea norbaiti txarto ez iruditzea, baizik eta lortzea gauza guztien inguruan eta denon artean erabaki ahal izan dezagun.

Zuentzat Podemos bidelaguna edo aurkaria da?
Beraiek erabakiko dute. Guk, seguru asko, oker ugari egin ditugu, baina badago inoiz egin ez dugun oker bat; etsaiez tronpatzea, alegia. Gure aurkariak dira erregimena eraiki duten alderdiak, eta horri eutsi diotenak, PP eta PSOE. Unidos Podemosek erabaki beharko du nolako aliantzak egin nahi dituen, baina gu beti egongo gara duintasunez eta askatasunez bizitzea galarazten digutenen kontra.

Gure ekimenez, Gasteizko Legebiltzarrak EB-Turkia akordio lotsagarria gaitzetsi eta salatu du

Ganberak pertsona errefuxiatuen eskubideen harira aurkeztutako 11 puntuko ekimena onartu du aho batez, besteak beste, Madrili exijituz berehala bete dezala 15.000 pertsona jasotzeko hartu zuen konpromisoa.
 
Gasteizko Legebiltzarrak irmoki gaitzetsi du gaur Europar Batasuneko eta Turkiaren arteko errefuxiatuen inguruko akordioa, “nazioarteko arau anitz urratzen dituelako Giza Eskubideen eta pertsona migratzaile edota errefuxiatuen eskubideen arloan”, eta, zentzu horretan, EBri eskatu dio “akordio hori indargabetu” dezala. “EUk merkadeorako kontratua sinatu du, herri kurdua suntsitzen ari den Turkiarekin, zeinari 6.000 milioi euro oparitu dizkion bere politika hiltzaileak inpunitate osoz egiten jarraitzeko”, salatu du Alternatibako kide eta EH Bilduren legebiltzarkide Diana Urreak.

 
Akordioaren aurkako ebazpen irmoa lortzeaz gain, koalizioak lortu du EAJrekin eta PSErekin sinatu duen 11 puntuko erdibideko testu bat aho batez onartua izatea. PPk ere alde bozkatu du, eztabaida ganberara ekarri duen Urrearen kritika nabarmenak jaso dituen arren. “PPk akordio kriminal horri bide eman dio, eta Europa hegoaldeko mugetan gertatzen diren giza eskubideen urraketa nabarmenak bultzatzen jarraitzen du”.
 
Urreak garrantzia berezia eman dio ebazpenean jasotzen den beste puntu bati, zeinean jasotzen den Gasteizko Legebiltzarrak talde guztiekin batzorde berezi bat sortuko duela errefuxiatuen eta pertsona migratzaileen inguruan. “Batzorde berri honen bitartez Jaurlaritzari etxeko lanak jarriko dizkiogu, lurralde honetara heltzen diren errefuxiatu eta pertsona migratzaileen bizitza duina bermatze aldera”.
 
EH Bilduren legebiltzarkideak bere hitzartzea Europako jendarteari dei eginez bukatu du: “lan egin dezagun guztiok batera, bestelako Europa bat defendatzen dugun pertsonok, herritartasun global eta herrien arteko elkartasunean oinarritutako Europa eraikitzeko”.
 
Jarraian, Legebiltzarrak onartu duen ekimenaren puntu guztiak:
 
1. Gogoratzen du pertsona errefuxiatuek miseriatik, askatasun-faltatik, indarkeriatik, gerretatik eta Giza Eskubideen urraketetatik egiten dutela ihes. Horregatik, Europar Batasunari eta Estatu kideei premiazko erantzun humanitarioa exijitzen die. Erantzun horren oinarri izango dira asilorako Nazioarteko Zuzenbidea, nazioarteko Hitzarmenak eta Europar Batasuneko Oinarrizko Eskubideak.
 
2. Erabat gaitzesten eta salatzen du EB-Turkia akordio lotsagarria, nazioarteko arau anitz urratzen dituena Giza Eskubideen eta pertsona migratzaile edota errefuxiatuen eskubideen arloan, eta, zentzu horretan, EBri eskatzen dio akordio hori indargabetu dezala.
 
3. Nazioarteko etorkinei buruzko politika komuna defendatzen du, asiloaren eta Giza Eskubideen gaietan arduratsua izango dena.
 
4. Zeharo arbuiatzen ditu Batasuneko hainbat Estatuk mugak itxi izana eta errefuxiatu-esparruetan egindako atxiloketak.
 
5. Bat egiten du ‘Pasabide Segurua’ manifestuarekin, eta eskatzen die bai Europar Batasunari bai haren Estatu kideei korridore humanitarioak sor ditzatela, ahalbidetuko dutenak migratzaile eta errefuxiatuak Europara sartzea.
 
6. Europar Batasunari eskatzen dio ahaleginak indartu ditzala desagertutako milaka ume errefuxiatuak aurkitze aldera.
 
7. Espainiar Gobernuari exijitzen dio, ahalik eta azkarren, 15.000 pertsona jasotzeko bere konpromisoa, eta gogoratzen dio asilo-eskubidea unibertsala dela, jatorri-herrialdea edo penintsulara sartzeko bidea edozein direlarik ere.
 
8. Eusko Jaurlaritzari eskatzen dio inplikatutako Erakunde guztiekin elkarlanean jardun dadila, pertsona errefuxiatuek Euskadira iristeko aukera izan dezaten eta zerbitzu zein baliabide publiko guztietarako sarbidea izan dezaten, osoko harrera bermatuz.
 
9. Aitortu eta eskertu egiten du GKEk eta gizarte zibilak egindako aparteko lana pertsona errefuxiatuen eskubideen defentsan, bai maila lokalean bai hainbat errefuxiatu-eremutan.
 
10. Legebiltzarrak legebiltzar-taldearteko bat berehala sortzea onartzen du, pertsona migratzaileen eta errefuxiatuen eskubideen defentsarako, datozen legealdietan ere jarraipena izango duena, sortutako beste taldearteko batzuekin gertatzen den bezalaxe.
 
11. Ebazpen hau igorriko die Europako Batzordeari eta Parlamentuari, Espainiako Gobernuari eta Eusko Jaurlaritzari.
 

Partikularitatea, singularitatea, unibertsaltasuna

Joseba Barriola – Alternatiba

Adibide batekin hasiko naiz. Bi gertakizun edo egoera guztiz desberdinak: euskal presoak gartzeletan eta errefuxiatuak Europako ekialdeko mugetan edo Melillan edo Calais-en.

Bi gertakizun-egoera horiek guztiz singularrak dira. Euskal Presoen egoera ulertzeko kontutan hartu behar diren elementuak zeharo singularrak dira: besteen artean hor dugu, gertuko elementuak kontutan harturik, gerra karlistak utzitako memoria anitza, II errepublika eta gerraren oroitzapenak, Diktaduraren esperientzia latza, 1964ko Kontzilio Vatikanoaren ondorioak, 1970 Burgosko epaiketaren esperientzia, ondoren ezarri zen demokrazia frankistaren esperientzia etsigarria, … horrek denak (eta bestelako gertakizun nazional eta internazionalak) definitzen du presoen gertakizun-egoeraren singularitatea.

Bestalde errefuxiatuen egoera-singularra ulertzeko kontutan hartu beharko dira beste parametro batzuk. Gertu-gertukoak kontutan hartuz, hitz egin beharko genduke Herrialde Arabiarretan 2011 urten eman zen emantzipazio nahi orokorraren eztandaz, eztanda horri aurre egiteko erabilitako estrategiak desberdinak (Siria eta Libian edo Egipton eta Tunezen), hitz egingo beharko genduke 2008an Mendebalde deituriko lurraldeetan eztanda egin zuen krisi ekonomiko-finantziarioaz eta horri eman zitzaion erantzuna austerizidioaren aldekoa. Hitz egin beharko genduke modernitateak herrialde arabiarretan emandako esperientzia umiliagarria. Kontutan hartuz 2001ezkeroz islamofobiak irabazi duen pisua gobernuen politiketan (Afganistango gerra, Irak-ekoa, Palestinakoa beti mantendua, Yemen eta Sudanekoa…). Elementu guzti hauek errefuxiatuen egoera singularra ulertzeko beharrezkoak dira.

Bainan zer erantzuna ematen zaio presoen egoerari edo errefuxiatuen egoerari. Hiru hitz giltzarri erabiltzen ditugu presoen aldeko ahaleginetan: ASKATASUNA (kartzelarik atera), ETXERA (etxean bizi), DUINTASUNA (barneko kemena eta estima mantenduz). Eta hiru hitz horiek beraiek baliagarriak dira errefuxiatuen egoerari irtenbidea emateko bidea erakusten dutenak: ASKATASUNA ( munduan aukeratutako lurraldean bizitzeko askatasuna), ETXERA (jaioterriko etxea desegina dute gerraz eta miseriaz eta hor daude, mugan, inon ezin beraien etxea eraiki) eta DUINTASUNA (ez dira alprojak, ez dira gaizkileak… zer demonio da hori, tiroka errefuxiatuen aurka!).

Ondo begiratuta egoera singularrak dira baina altxatzen ditugun errebindikazioak Unibertsalak dira, unibertsaltasun horrek gidatzen du gure ahaleginak.

Bukatzeko zer da partikulartasuna? Ez dute denok presoen egoera berdin jasaten. Presoak lehen, guraso eta senideak eta lagunak gero, politikan kide direnak gero… egoera singula bat modu partikularrean jasaten da. Berdin esan dezakegu errefuxiatuen egoerarekin. Partikularra da, modu partikularren jasaten da egoera: bertan direnak, beraien senideak, beraien herrialdeetakoak, elkartasun elkarteak, gizarte islamofobikoak… Modu partikularrean bizi da egoera, baina egoera ez da partikularra, elementu orokorrak jartzen baititu jokoan. Gure presoen kasuan jokoan dagoena da Espainiako Demokraziaren hutsaltasuna (erregenerazio demokratikoaz hitz egiten da eta ez da hitz bat bera ere entzuten torturari buruz…). Errefuxiatuen egoerari dagokionez jokoan dagoena da estatu arabiarren gobernuen jokabide anti-herrikoia, mendebaldeko gobernuen politika merkantilista eta militarista.

Horrela bereizten dut nik hiru kontzeptu horiek. Partikularra da gertakizun-egoera bera bizitzeko modua; bainan gertakizun-egoera singularitate bat da, hau da, bere arrazoi orokor eta bereziak ditu. Aldiz, erantzuna, egoeratik irteteko erantzuna unibertsala izan daiteke edo talde itxi baten erantzuna korporatiboa, tribuko erantzuna. Presoen alde esaten dugunean ASKATASUNA, gartzela uzteaz gain Euskal Herri aske batetaz ari gara, eta Espainiako Demokrazia dezente batetaz ari gara; ETXERA esaten dugunean, guraso edo senideen etxeaz mintzatzeaz gain, Euskal Herri babesemaile batetaz ari gara, eta Natura bizigarri batetaz (Ama Lurraz) ari gara; DUINTASUNA esaten dugunean, Kaxbako, Tarhireko, New Yorkeko Occupy, Atenaseko sintagma ari gara aipatzen presoak eta errefuxiatuak begien aurrean edukitzearekin batera.

Horregatik, entzuten badugu “Presoen Arazoa ez da nere arazoa, presoena esker abertzaleko arazoa da”, geure bizitza geure eskutan hartzeko erabakiari uko egitea da. Presoen egoera neri zuzen edo zeharka ukitzen banau edo, hori konstatazio bat da. Presoen aldeko ahaleginetan parte hartzea Espainiako Demokrazia honen duintasun-eza, Torturarekin agerian dagoena, salatzea da, hau da, geure bizitzarako sistema politiko dezente baten alde ahalegintzea. Presoen egoerak esplikazio singularra du, beraien aldeko aldarria unibertsala da. Gauza bera errefuxiatuekin edo etorkinekin, oro har, eta segi…

Ander Rodriguez: “Begira ezazu behera, esaten zaio jendeari. Ez begiratu gora; beheko horiek dira zuen arazoen motiboa”

Diru sarrerak bermatzeko laguntzaren (AGI delakoa) inguruko erreportaje batean, Alternatibako kide eta Gipuzkoako Politika Sozialeko diputatu ohi Ander Rodriguez elkarrizketatu du BERRIAko kazetari Arantxa Iraolak. Hona hemen laguntzaren sorrerari dagokion zatia.

2012. urteko uztailean hartu zuen orduko foru aldundiak (EH Bildurena zen gobernua) diru sarrerak bermatzeko laguntza ezartzeko erabakia. Ondo gogoan du garai hartako Gizarte Politikako diputatu Ander Rodriguezek zerk bultzatu zituen; PSE-EEren gidaritzapean Jaurlaritzak diru sarrerak bermatzeko errenta lortzeko baldintzak zorroztu egin zituen (urtebetez erroldatuta egon beharrean eskea egiteko hiru urteko muga jarri zuen), eta horri erantzun nahi izan zioten. «Diru sarrerak bermatzeko errentak hasiera batean zituen baldintzak betetzea izan zen helburua, ez besterik; murrizketen aurreko egoerara itzultzea», azaldu du. «Kalkulu jakin bat egin genuen, eta, gure iritziz, bete da».

Guztiz arbuiatzen ditu, beraz, erakartze efektuari buruz esandakoak. «Erakartze efektuarena debate interesatu bat da; arazoa Gizarte Politikako Sailaren defizita da. Erabat arduragabea da tankera horretako sail batean ari den pertsona batek horrelako mezuak ematea», salatu du. «Beldurraren diskurtsoak emaitza ematen die politikari askori, eta hautu hori egin dute; pobreen arteko borroka besterik ez da lortu nahi. ‘Begira ezazu behera’, esaten zaio jendeari. ‘Ez begiratu gora; beheko horiek dira zuen arazoen motiboa’. Logika deabruzko bat dago horren atzean». Aldundiak berak emandako datuetan oinarritzen du bere hitzen funtsa Rodriguezek. Hain justu, diputazioaren txostenak berak onartzen du «egonkortuta» dagoela laguntza jasotzen dutenen kopurua; hasieran izan zuen gorakadaren ostean, ez da hazi.

Laguntzak ustez eragindako «eragozpenen» inguruko kritikei ere erantzun nahi die diputatu ohiak. «Izan ere, laguntza horren helburua oso oinarrizkoa da, diru pobreziari aurre egitea: jendeak jatea, kito. Bibliak esaten duen horixe; gose denari jaten ematea, besterik ez», oroitarazi du. Eta laguntza hori Gipuzkoan bakarrik ematen delako herrialdea «uharte» bat dela esatea ere ez da bidezkoa Rodriguezentzat. «Mendekotasunerako laguntzei begira ere, horien interpretazio eta prozeduretan uharte bat da Gipuzkoa. Horregatik zer egingo dituzte, kendu? Kontra egin? Ez, jakina. Astakeria bat litzateke…».

Era horretako gizarte laguntzen inguruan egon daitezkeen ikuskerak ez direla inoiz etorkinen inguruko zurrumurruak hauspotzeko erabili behar oroitarazi du Aierbek. «Aztertu behar da zer gertatzen den, eta erabili behar dira tresnak konpontzeko». Eta «etorkinentzako laguntzak» saihestu, eta gizarte osoaren onuran jartzen du xedea: premian dauden guztien abaroan. «Egoera horien aurrean, ezin da begiratu beste alde batera».

Gipuzkoako Caritasek ere ez du begi onez hartu du diputazioaren erabakia. Atzo ohar bat atera zuen horren berri emateko. Laguntzaren «planteamenduan eta metodologian» aldaketak egitea egokia izan daitekeen arren, laguntza kentzeak jende asko egoera arras zailean lagako duela ohartarazi du: «Pobreziatik babestu egiten ditu hainbat pertsona eta familia; egunerokoan bizi ahal izateko laguntza behar duten pertsonak dira». Laguntza ematearekin batera, gizarteratzen laguntzeko hainbat neurri eman behar direla esan du.

X