Alternatibako Gipuzkoako koordinatzaile Xabier Sotok irmotasunez kritikatu du Espainiako Auzitegi Gorenak gaur jakinarazitako epaia, Auzitegi Nazionalak Segikoak izatea leporatuta zortzi gazteren kontrako sei urteko kartzela zigorra berretsi duena: “Herri honetan bakea eta normalizazio politikoa ezartzeko ahaleginak biderkatzea ezinbestekoa den garai honetan, berriz ere topo egin behar dugu militantzia politikoan aritzea delitu bakarra duten gazteen kontrako espetxe zigor onartezinekin”.
Alternatibatik gogorarazi dute duela hilabete, martxoaren 9an, mobilizazio jendetsu batek Gipuzkoako hiriburuko kaleak zeharkatu zituela kondenatutako gazteak babestu eta jazarriak dauden beste guztien egoera salatzeko. Orduan, Alternatibak “babesgabetasunean dauden pertsonekiko zubiak eraikitzera eta laguntzera” deitu zuen. Gaurkoan, Sotok militantzia politikoagatik ere zigortua izan zen gazte baten hitzak azpimarratu nahi izan ditu; “zerbait gaizki egiten ari gara gazteak kartzelaratzen uzten jarraitzen badugu” zioena.
Azkenik, alderdi ezkertiarreko bozeramaileak iragarri du zigortutako gazte independentistak babesteko datozen egunetan antolatu daitezkeen manifestazio deialdiekin bat egingo dutela, “gizartearen mobilizazioa ezinbestekoa delako gatazkaren ondorioak pairatzen dituzten pertsonak oraindik ere egotea saihesteko”.
Ezagutarazi diren langabeziaren azken datuek Bizkaia jartzen dute Hego Euskal Herriko zerrenda tamalgarri horren buruan. Guztira, 100.399 langabe daude Bizkaian, aurreko hilean baino %1,19 gehiago (martxoan baino 1.183 gehiago). Horrenbestez, egoera honetara ekarri gaituzten politika neoliberalak indarrean jarriz ekonomia suspertzeko eta enplegua eta aberastasuna sortzeko EAJk duen asmoa kimera hutsa dela esan dezakegu.
Diktadorea hil zenetik bokazio soberanista gabe eta eskuineko ideologiarekin Bizkaian agintean den alderdia ez da gai, emergentziazko egoera honetan, politika eraginkorrak indarrean jartzeko: desberdintasunei aurre egiteko politika sozioekonomikoak ezarriz, azpiegitura handiak albo batera utziz, fiskalitate egiaz progresiboa ezarriz aberastasuna sortzen hasteko eta enplegua sortzen hasteko. Eta hori guztia egin daiteke udalerrietatik eta eskualdeetatik abiatuta.
Politika sozialen alde egin beharrean eta enplegua sortzeko lanari ekin beharrean, hemen ezer gertatuko ez balitz bezala jokatzen ari da EAJ, eta bere ekimen faltan kateatuta dago. Boterean denbora gehiago ematea eta egoerarik kaskarrena gainditzea beste helbururik ez duen estrategia batekin, denbora irabazteko aurrekontuak ateratzeko ahaleginean ari da orain. Eta horretarako, ez du zalantzarik egin UPyD alderdira hurbiltzeko. Bizkaian ere PPrekin lotutako hitzarmenaren ondoren lortu zuen aurrekontuak aurrera ateratzea.
Langabeziaren datuen berri emateak eta Petronorrek Muskizen egin duen koke plantaren inaugurazioak bat egin dute denboran. 1.000 milioi euroko inbertsioa ekarri du planta berri horrek, eta Josu Erkoreka Jaurlaritzako bozeramaileak adierazi duenez, “aire poltsa”izango dira konfidantza berreskuratzeko eta “susperraldiaren oinarria”. EAJk herri honentzat duen alternatiba, beraz, birfindegian tratatutako erregai fosil baten zepa da. Gainera, horren jabea Repsol da.
EH Bildutik uste dugu operazio hori inposizioa izan dela hasiera hasieratik. Epaitegi batek esan du plantaren eraikuntza eta jarduera ez direla legezkoak. Baina agintari jeltzaleek, beste behin, ez dute zalantzarik egin, eta ustez ustela den Espainiako monarkiaren aurrean makurtu ziren berriro, plantaren inaugurazioan.
Alternatibako bozeramaile Oskar Matutek herritar guztiei dei egin die salbuespen espetxe politiken kontra Herrirak deitutako manifestazio isilean parte hartzeko, “Berriro gerta ez dadin, salbuespen neurriak eten. Giza eskubideak. Irtenbidea. Bakea” lemapean larunbat honetan Bilboko kaleak zeharkatuko dituena. Matutek Espainiako eta Frantziako estatuen espetxe politikak horrela deskribatu ditu: “Euskal presoen oinarrizko eskubideak urratu ez ezik, senide eta adiskideen bisitatzeko eta haien osasunaren berri izateko eskubideak ere zapaltzen dituzten tresna zigortzaileak dira”.
Alternatibatik gogoratu dute Madril eta Parisko gobernuek diseinatutako eta egunez egun praktikan jartzen dituzten espetxe sistemek eragindako giza eskubideen urraketa sistematikoa: “preso gaixoen askatasuna ukatu, dispertsioa eraso psikologiko gisa erabili eta torturatzen dute, Amnistia Internazionala edo NBE bezalako erakunde ezagunek egindako txosten ugarik egiaztatu duten bezala”.
Egoera honen aurrean, eta salbuespen neurrien ondorioz berriki eman diren Lopez Peña eta Figeroa presoen heriotzen harira, Matutek exijitu du “euskal herritar gehiengoaren agindua betetzea eta gaixotasun larriak edo sendaezinak dituzten presoak berehala askatzea”. Salatu ditu ere “dispertsioak dakartzan ondorio larriak, azken egunetan bat gehiago gertatu delarik zerrendara, Jabi Martinez presoaren bi lagunek Jaenetik bueltan ezbeharra izan zutenean”. Bestaldetik, Matutek ez du ahaztu Arkaitz Bellon presoak Sevillako kartzelatik salatutako azken tortura “hainbat kartzelariek eskrupulurik gabe jipoitu zutenean”.
Larritzat jo du, halaber, “Euskal Herriko zenbait politikariren aurka abiatutako inputazioak, gatazka armatu bat izan duten edozein lurraldeetan erabat arruntak eta ohikoak diren adierazpenak egin eta iritziak plazaratzeagatik auzipetu nahi baitituzte”. Jarrera honek, “tamalez, Madrilgo gobernuak herri honetako bakegintza eta normalizazio politikoaren alde inolako urratsik ez egiteko erabakiari erantzuten dio eta, era berean, ustelkeriak gainezka egin duen estatuaren krisi egoeraren gaineko foku mediatikoa beste nonbaitera eraman nahi izateari”.
Azkenik, alderdi ezkertiarreko bozeramaileak Frantzia eta Espainiako estatuei exijitu die beren “muturreko jarrera laga dezatela, mendekuan oinarritutako espetxe politikak desagerrarazita pertsona guztien eskubide guztiak bermatu ahal izateko”. Horregatik, Matutek manifestatzeko beharra berretsi du, kalean bakearekiko zein giza eskubide guztiekiko errespetua aldarrikatzen jarraitzeko, bihar 17:30ean Casillatik abiatuko den elkarretaratze isilean egingo den bezala. Alternatibak ordezkaritza izango du bertan, Matute bera, besteak beste.
Aurki beteko da urtebete Iñigo Cabacas gaztea Ertzaintzak jaurtitako pilotakada baten ondorioz zendu zela. Bilboko Indautxuko kalezuloan bildutakoei Ertzaintza bortizki oldartzeko erabakia Deustuko polizia etxean hartu zutela dioten informazioen inguruan, EH Bilduk gogor salatu nahi du 2012ko apirilaren 5eko iluntze hartan gertaturikoa argitzeko denbora aski eta sobera igaro dela, eta horrenbestez, koalizioak adierazi nahi du onartezina dela, oraindik ere, Cabacas auzian erantzule politiko eta polizialak zein diren argitu ez izana. Are, aukera baliatu nahi dugu irmo gaitzesteko oraingoz auzipetu bakarrak Cabacasen hilketa salatzeko ustez protestetan parte hartutako gazte batzuk direla.
Hala, EAJri exijitzen diogu duela urtebete Barne Sailak ustez abiaturiko ikerketa bururaino eramateko. Zehazki, Estefania Beltran de Heredia Eusko Jaurlaritzako Segurtasun sailburuari eskatzen diogu arduraz jokatzeko, eta beharrezkoak diren pausoak emateko, Basauriko gaztearen hilketaren erantzuleak nor diren behingoz argitzeko.
Era berean, Fiskaltzari eskatzen diogu ausarki jokatzeko, Cabacasen hilketaren konplize ez bihurtzeko eta balizko presio politikoen gainetik, Cabacas auzia ebaztea ahalbidetuko duen ikerketa zorrotz eta zehatza burutzeko.
EH Bilduk adierazten du bai Legebiltzarrean eta baita Legebiltzarretik kanpo ere, lanean jarraituko duela, Cabacas auzia erabat argitu arte.
Aurki beteko da urtebete Iñigo Cabacas gaztea Ertzaintzak jaurtitako pilotakada baten ondorioz zendu zela. Bilboko Indautxuko kalezuloan bildutakoei Ertzaintza bortizki oldartzeko erabakia Deustuko polizia etxean hartu zutela dioten informazioen inguruan, EH Bilduk gogor salatu nahi du 2012ko apirilaren 5eko iluntze hartan gertaturikoa argitzeko denbora aski eta sobera igaro dela, eta horrenbestez, koalizioak adierazi nahi du onartezina dela, oraindik ere, Cabacas auzian erantzule politiko eta polizialak zein diren argitu ez izana. Are, aukera baliatu nahi dugu irmo gaitzesteko oraingoz auzipetu bakarrak Cabacasen hilketa salatzeko ustez protestetan parte hartutako gazte batzuk direla.
Hala, EAJri exijitzen diogu duela urtebete Barne Sailak ustez abiaturiko ikerketa bururaino eramateko. Zehazki, Estefania Beltran de Heredia Eusko Jaurlaritzako Segurtasun sailburuari eskatzen diogu arduraz jokatzeko, eta beharrezkoak diren pausoak emateko, Basauriko gaztearen hilketaren erantzuleak nor diren behingoz argitzeko.
Era berean, Fiskaltzari eskatzen diogu ausarki jokatzeko, Cabacasen hilketaren konplize ez bihurtzeko eta balizko presio politikoen gainetik, Cabacas auzia ebaztea ahalbidetuko duen ikerketa zorrotz eta zehatza burutzeko.
EH Bilduk adierazten du bai Legebiltzarrean eta baita Legebiltzarretik kanpo ere, lanean jarraituko duela, Cabacas auzia erabat argitu arte.
Diana Urrea, Asier Imaz, Eva Blanco eta Ernesto Merino EH Bilduko legebiltzarkideak
Egunero egunkarietako lehen orrietan ditugun ustelkeria kasuek egoera benetan kaxkarra erakusten digute. Alderdi politiko eta erakundeetako arduradunengan zeukan konfiantza eskasa galtzen ari da jendea, eta politikagintza gizartearen arazo nagusietako bat da egun hiritarrentzat.
Ustelkeria kasurik larrienei buruzko informazioa jasotzen dugu egunero komunikabideen bitartez: Gürtel auzia, Urdangarin kasua, Bárcenas, CANen espoliazioa, Barcina eta bere laguntxoen dietak… Hamaika datu ditugu, eta, hala ere, esan nahi digutena baino ez dugula jakingo ematen du: sistemaren oinarriak minduta ez ikusteko adina baino ez.
Edonola ere, eta alderdi barruko borrokak alde batera utzita, ustelkeria kasu horiek zerbait gehiagorako erabiltzen ari direla ematen du. Krisia Ongizate Estatua akabatzeko erabili da, langileen eskubideak murrizteko, Estatuaren birzentralizatze prozesuari ekiteko. Ba, era berean, ustelkeria kasuak «klase politikoaren» irudi zehatza saltzeko erabiltzen ari dira: politikari guztiak bere poltsikoaren onerako eta alderdiaren ekonomiaren alde ari direla adierazten ari dira.
Eta, gauzak horrela, zerbait egitea beharrezkoa denez, PPren Gobernuak neurriak hartuko dituela iragarri du. Neurri horien bitartez, etorkizunean erakundeak ez dira politikarien eskuetan egongo —guztiak ustelak baitira—, teknikari, funtzionario, teknokraten eskuetan baizik. Horiek zenbat eta zertan gastatu erabakiko dute, gizarteak hautatu duen ideologia edo hauteskunde programaren gainetik. Helburu hori daukate PPren Gobernuak onartu duen azken neurriek: zinegotzien kopurua murriztea, udalerriak desagerraraztea…
Gizartea nazkatuta dago, eta ulergarria da «politikari guztiak berdinak» direla esatea, baina PPk, Madrilgo Gobernuak, badaki hori ez dela egia; faltsua da, eta politika egiteko, kudeatzeko beste eredu bat dagoela ezkutatzen du. Botereak ez du inor gaizto bihurtzen. Eta gure artean badaude historia luzea duten alderdiak eta ustelkeriak inoiz kutsatu ez dituenak.
Alderdi politiko batzuen kudeaketa ereduaren oinarrian dago ustelkeria. Inork ez du Jaguar bat, poltsa garesti bat edo traje bat oparituko trukean zerbait jaso behar ez badu. Edonork daki hori hausnarketa mamitsua egin gabe. Era berean, guztiok badakigu enpresa batek ez diola gobernatzen ari den alderdiari dirua emango ezer jasotzeko itxaropenik gabe.
Ustelkeria kasu gehienen azpian enpresariak aurkitu ditugu, eraikitzaileak sarriegi, politiko ustelen lagunak. Hori horrela dela diote egunero irakurtzen ditugun berriek. Eta enpresa eraikitzaileei buruz hitz egiten eta gaia gurera ekarrita, esan behar da batzuek ez dutela Espainiako ohitura txarrak hemen kopiatzeko arazorik. Erakundeek esleitutako aurrekontuetan egiten diren gehiegikeriez ari gara, adibidez, ustez legezkoa den bezala eta txosten garbiarekin esleitutako lanen azken prezioa aurretik zehaztutakoaren bikoitza denean. Eta horrek zalantza bat sortzen du, ezin uler daitekeelako aurreikuspenak horren gaizki egin eta zigor administratiborik ez jasotzeaz gain kontratazio gehiago jasotzea sari bezala.
Horrelako kasu batzuk ditugu Euskal Herrian ere: AP1 eraikitzeko jasanezinezko kostua, Bidegin antzemandako desorekak… Horiek ikusita, galdera bat datorkigu burura: erakunde bati hitzartutakoa baino %48 gehiago fakturatu ondoren, zenbateko esker ona ager dezake enpresari batek?
Interesen joko hori eta alderdi politikoen finantzaketarako dohaintza sistema iluna daukagula kontuan hartuta, benetan agertoki itsusia dugula aitortu beharra dago.
Agertoki itsusia ez bakarrik Espainian, Euskal Herrian ere dohaintza trafikoa baitugu, eta ez dakigu horren azpian zer dagoen. Duela gutxi komunikabideetan irakurri dugunez, euskal alderdi bat dugu benetan iaioa dohaintzak eskuratzeko lanetan: Estatuan azkeneko hamar urteetan dohaintza gehien jaso duten alderdien artean hirugarren postuan dago EAJ, ia 22 milioi euro jaso baititu (3.500 milioi pezeta). CiU dago bigarren postuan, eta 46.577.789 euro lortu ditu, eta PP lehen postuan, 39.185.016 euro eskuratuta. EAJren kasuan, gainera, dohaintza ia guztiak, %86, anonimoak izan dira.
Estatu mailan ondo irabazitako hirugarren postuan dago EAJ, PP eta CiUren ondotik —eta bitxia bada ere, PSOEren aurretik—, baina alderdi politiko bakoitzaren esparruari (Espainia, Katalunia eta EAE) eta biztanleriari begiratuta, EAJ txapeldun handia da: biztanle bakoitzeko 10 euro jasotzen baititu —bere kudeaketa esparrua EAE dela kontuan izanda—; bere atzetik CiU dago, pertsona bakoitzeko 6,15 euro jasota, eta PP, askoz ere gutxiago lortuta, 0,80 euro. Kudeaketa arloko txapeldunak oso onak dira baliabideak bilatzen ere, antza denez. Eta, hala eta guztiz ere, jatetxe batean ia 200 euroko menua afaltzera doazenean, angula eta guzti, diru publikoarekin ordaintzen dute.
Ustelkeria badago, ezin da ukatu, ziurrenik azaleratu dena baino gehiago. Baina gizarteak zigorgabetasunean eta alderdien zuzendaritzaren babesarekin aberasten diren politikarien berri duen bitartean, beste errealitate bat ezkutatzen da: legalitatean oinarrituta eta garrantzitsuagoa dena etikan oinarrituta aritzen diren alderdi eta politikariak daude.
Eta etikaz ari garenean ez dugu esan nahi ez lapurtzea bakarrik, diru publikoa, guztion dirua, ondo kudeatzeaz ari gara. Eta hori oso zabala da: legebiltzarkideek —gizartearen batez besteko soldata baino askoz ere gehiago jasotzen dutela— beren tabletak erostea; bidaietako dietak izan behar direnak izatea… Gai horiei buruzko bere iritzia plazaratu du EH Bilduk, eta aldaketak lortu ditu.
EH Bilduko kargudun publikook joera etikoa izateko konpromisoa sinatu dugu, politika egiteko beste modu batean sinisten dugulako, diru publikoa arduraz, eraginkortasunez eta gardentasunez kudeatu behar dela uste dugulako. Ustelkeria kiribil infinituan murgildurik, gizartearen konfiantza falta ulertzen dugu, baina EH Bilduko kargudunak eta EH Bildu osatzen dugun alderdietako kargudunak sekula ez dira ustelkeria kasuetan zikindu. Politikari guztiak ez dira ustelak, politikari guztiek ez dute bere poltsikoaren onuraren alde lan egiten, eta titularretan agertzen diren ustel horien kudeaketa eredua ez da dagoen bakarra. Politika egiteko eta diru publikoa kudeatzeko beste eredu bat dago, EH Bildukook erakusten ari garenez.
Datorren martxoaren 31ko Aberri Eguna ospakizun eta aldarrikapen eguna da Euskal Herriko ezker subiranistarentzat. Mugimenduan eta bizirik dagoen herria garela ospatzen dugu, oztopoen gainetik eta errepresioaren gainetik tinko aurrera egiten dugulako. Aldi berean, ospatzen dugu ere azken urteetan sektore herritarren ekintza batasunerantz egin izana, gure nazioa behetik eta ezkerretik eraiki nahi dugulako. Baina batez ere, martxoaren 31n gure herriaren subiranotasuna aldarrikatzen dugu, boterea bidegabeki dutenek historikoki usurpatu, ukatu eta isilarazi diguten subiranotasuna.
Herri honen subiranotasuna ukatzen dutenak determinazio askerako erabilera demokratikoa debekatzen dutenak dira; Espainiako batasun sakratua bermatzeko ejertzitoaren armak erabiltzen dituztenak dira; espainiar homogeneotasun kulturalaren lekuko frankista jasotzen duen monarkia defendatzen dutenak dira. Gure herriaren subiranotasuna ukatzen dute gure lurraldea errealitate administratibo desberdinetan banatzen dituzten horiek; gure hizkuntza gutxiesten eta museo puska edota bitxikeri folklorikoa bezala baztertzen duten horiek. Eta Euskal Herriaren subiranotasuna ukatzen dute eskubide zibil zein politikoen urraketari eusten dioten horiek; debekua, errepresioa eta mendekua arma politiko bezala erabiltzeko joera duten horiek.
Baina, herrialde honetako herri klaseoi subiranotasuna ukatzen digute ere, “austeritate” eufemismopean murrizketa neurriak inposatzen dizkigutenean eta boterearen gehiegikeria berri baten bitartez krisi hau eragin ez dugunoi ordainarazten diguten bakoitzean. Bizi dugun espoliazio programatuaren garai honetan, non agintariek poltsikoak goraino betetzen dituzten herri babesgabe baten kontura, gure herriaren subiranotasunaren aldarrikapenak esanahi berria hartu du. Bizi garen mundu honetan, non gure gertuko bizitzaren gaineko erabakiak ez diren herri asanbladetan edota instituzio publikoetan hartzen, baizik eta demokraziatik kanpo dauden bulego ilunetan, gure subiranotasun osoa eskatzea biziraupenerako gakoa bihurtzen da.
Euskal Herria herri burujabea izan nahi du. Ez jabez aldatzeko, dominaziorik gabe bizitzeko baizik. Gure herriak, munduko beste nazioekin batera, ahots propioa izan nahi du eta bere elkartasun internazionalistarako harreman propioak eraiki nahi ditu, Frantziako eta Espainiako gobernuek gu isilarazteko, ordezkatzeko eta desagerrarazteko asmoa duten arren. Gure herriak ahotsa eta erabakia izan nahi du pertsonen neurrira, eta ez kapitalaren pilaketaren neurrira, egindako sistema ekonomiko eta soziala altxatzeko. Subiranotasuna nahi dugu gure lurraldea eraso desarrollistetatik defendatzeko, gure elikadura subiranotasuna bermatzeko eta euskal nekazaritza bizirik mantentzeko. Hiltzen, diskriminatzen eta emakumeen subiranotasunari betoa jartzen dion patriarkatutik libre bizi nahi dugu.
Gure aurrean pertsona askeaz osatutako aberri askea eraikitzeko erronka dugu. Gure herriaren kontra doazen inposaketei aurre egiteko erronka, berdin du nondik eta zer nolako formarekin datozen. Horregatik, Euskal Herri adindun baten alde borroka egiten dugu, bere konfigurazio politiko propioa aukeratu dezakeena besteen menpe egon gabe. Gobernuen blokeoen gainetik, gatazka politikoaren irtenbide baten alde egiten dugu borroka. Gure borroka herri solidario batena da, inperialismoaren kontrakoa, ekologista, feminista, erradikalki demokratikoa. Gure borroka, Alternatibaren borroka, azken finean, Euskal Herri aske eta sozialistaren aldeko borroka da.
Alternatibako bozeramaile nazional Oskar Matutek gogor kritikatu ditu gaur hainbat eragilek ETAk atzo zabaldutako adierazpenaren aurrean eman duten erantzuna. Erakundeak Espainiako gobernuen jarrera salatu du bere idazkian, gatazkaren ondorioen inguruko negoziazioaren gainean, “Aieteko konferentziak gatazkarekin zerikusia duten eragile guztiei eskatzen zienaren arabera, hain zuzen, bertan parte hartu zuen alderdiren batek damutu egin dela dirudien arren”. Adierazpenaren bidez agerian gelditu da Mariano Rajoyren gobernuak prozesuarekin aurrera egiteko zer nolako borondatea duen, “inolakoa ere ez”.
Matuteren hitzetan, “kezkagarria” da negoziazio esparruen itxiera. “Kezkatzeko modukoa da, halaber, EAEko Gobernuan dagoen alderdiak, PNVk, ETAren amaiera eskatzera mugatzea, Madrilgo gobernuari inolako erantzukizunik eskatu gabe”. Bakearen alde Iruñean eta Bilbon egin berri diren Foro Sozialak gogoratuta, nazioarteko gatazketan adituak direnen irakaspen baliagarriak kontuan hartzera deitu du, konponbidearen eta berradiskidetzearen alde.
Adierazpenaren edukiari dagokionez, indarkeriaren erabilera oro bere sorreratik arbuiatu duen Alternatiba bezalako erakunde batetik ETAk adierazitako borondatea nabarmendu dute, konponbidearen alde lanean jarraitzeko, oztopoen gainetik ere, Euskal Herriak bakea merezi eta behar duela aitortuta, “baieztapen honen aurrean, bitxia da nola eragile askok mehatxua ikusi nahi izan duten, eta ez indarkeriarik eta inposiziorik gabeko gizartea eraikitzeko pizgarri bat”.
Azkenik, Matutek gizartea bakegintzan, normalizazioan eta gatazka gainditzeko bidean inplikatzeko beharra azpimarratu du, kaletik zein aipatutako foroetan parte hartuta. Era berean, gizartearen papera aipatu du eragile sozial eta politikoak mugiarazteko “urratsik egin nahi ez dutenei bakearen alde konprometitzeko, herritarren hainbeste urtez aldarrikatu dutenez”.
Alternatiba | Ezkerra eraldatzearen erronka
