Etiketa: Iritzia

Gu guztiona eurena bilakatu zutenekoa

Asier Vega, Joseba Permach, Ainhoa Beola eta Unai Ziarreta

Banku-fundazio bihurtzeak orain arte, kontu-emateen bidez, kutxen nolabaiteko kontrola eraman duten batzar orokorrak desegitea dakar, baita hamarkadetan ezagutu ditugun administrazio kontseiluak ere. Kutxetako zuzendaritza ez dute bezeroek edota erakunde publikoek euren ordezkari gisa aukeratutako gizon-emakumeek egingo, euren burua soilik ordezkatuko duten pertsonek baizik. Ez diote inori euren erabakien berri eman behar, ez diote inori egiten dutenaren kontu eman behar; are gehiago, eurak izango dira euren buruak epaitu ez ezik, aukeratuko dituztenak.

Beraz, astelehenean, BBK eta Vital banku-fundazio bihurtuz gero, kutxen eta Kutxabanken kontrol publiko eta soziala galduko du herri honek.

Nola egin dezake aurrera bere aberastasunaren gainean erabakitzeko eskubidea ez duen herri batek? Nola egingo dugu aurrera egungo testuinguru kapitalistan herritarrok ez badugu geure aurrezkien gainean erabakitzeko eskubiderik?

Ezin esan liteke euskal kutxek hartu duten pribatizazioaren bideak harritu egin gaituenik. Bilduk 2011n eman zuen fusiorako oniritziaren biharamunean bertan EAJk hautsiak zituen bertan jasotako akordioak, PPren eskutik, Bilduren ahalmena murriztu, Espainiako Legea aldatu eta egun erabiltzen duten «derrigortzen gaituzte» mantra sortzeko.

Hasiera-hasieratik zuten argi zein zen euren helburua. EAJk, Urkullu, Ortuzar eta Egibar jaunak buru dituela, ez du herri honen burujabetzarako ezinbesteko diren tresnak eraikitzeko borondaterik; alta, guztiz kontrako bidearen hautua egin zuen eta finantza-sistemari dagokionez, bertako ezaugarriei muzin egin eta herriari, baita espainiarrari ere, hainbeste desgrazia ekarri dizkion finantza-sistema espainiarra hartu du oinarri eta erreferente. EAJk ez du «Euzkadi»-ko ekonomia ardatz izango duen finantza-tresnari eutsi eta indartzea helburu betiere herritarron ongizate eta garapen egokia bermatzeko, oligarkia jakin baten aseezintasunari jaten ematea baizik. Ez gaitezen engaina, oligarkia jakin hori izan da EAJren agintarien gainetik gailendu dena, oligarkia jakin hori izan da orain dela gutxi arteko oreka zail horiek hautsiz, Gipuzkoa edota Araba Buru Batzarraren gainetik, Bizkai eta Euzkadi Buru Batzarreko gizon guztiei gailendu zaiena.

Honaino iristeko egin behar izan duten bidea, ordea, luzea izan da. EAJ, PP eta PSEren arteko aliantza ezinbestekoa dute neoliberalismo sutsuenari aurre egiten dion herriaren interesak behin eta berriz zapalduz, kapital metaketaren alde egin ahal izateko. Azken salto hau ez zaie hain erraz aterako, ordea. Kutxak «despolitizatzearen» aitzakiapean egin zuten Madrilgo Legea EAJ eta PPk, baina patronatu berria osatzeko aukeratu dituzten pertsonak enpresa-gizon edo bankariak izan beharrean, hain zuzen ere, alderdietako pertsonak dira, hiru alderdietako gizon-emakumeak. Politikariak kentzearena aitzakia merkea zela pentsa genezake beraz… baina ez, eurek politikari jakin batzuk kendu nahi zituzten, gero eta gehiago izan gaitezkeen politikariak, oligarkiaren interesak barik, herriaren interesak defendatzen ditugun eta defendatuko ditugun politikariak, hain zuzen ere.

Eta eurak asko dira, eta demokrazia burges eta ordezkatzaileak eskaintzen dizkien gehiengoak osa ditzakete, oraingoz, baina gu gero eta gehiago gara, gero eta gehiago gara merkatuen diktadura deuseztatu eta pertsona ekonomiaren gainetik jarri nahi dugunak; gero eta gehiago gara, etorkizun duinaren eraikuntzan, doiketa estruktural kapitalistari aurre egin eta eraldaketa sozialaren bidea hautatu dugunak; gero eta gehiago gara neoliberalismoak ondo erakutsita, EAJren sasijakitunen hitz politen aurrean, pobreziara kondenatu nahi gaituztela ikusten dugunak. Herri bat eraiki edo deseraiki egin baitaiteke, eraldatu edo pobreziara kondenatu, ahaldundu edo espoliatu… eta hori guztia egiten lagundu edo oztopatu egin dezakegu.

Horregatik guztiagatik, EH Bilduko kideok, gure paperaren garrantziaz jakitun izanik, baina herriaren papera are garrantzitsuagoa dela azpimarratuz, bidegabekeria eta lapurreta handi honen aurrean, herriarekin gaude, kanpoan zein barruan, kalean zein batzarretan, bere etorkizunaren jabe izan nahi duen herriaren ahotsa ozen entzunaraziz.

ehbildu.net-en irakurri

Berriak

Emantzipazioaren aldeko apustua

Diana Urrea, Jon Iñarritu, Eva Blanco eta Maite Ubiria – EH Bildu

Garapenerako lankidetza bidegurutze batean dago Euskal Herrian. EH Bilduk politika publiko eraldatzailearen alde egiten du, herritarrak ahalduntzean eta gizarte-justizian oinarrituta, baina gainerako indar politikoek eskaintzen dutena ikusteak atsekabea eragiten du.

EAJk, bai Eusko Jaurlaritzan, bai Bizkaiko Foru Aldundian, murrizketa handiak egin ditu politika horri dagokionez, eta bere Basque Country Estrategiaren gehigarritzat hartzen du; izan ere, estrategia horren helburua da euskal enpresek kanpoko herrialdeetan presentzia izan dezaten sustatzea, baina kasu askotan, lan-baldintza txarragoetan eta esplotazioa nahiz prekarietatea sustatuta. Esan gabe doa horrek guztiak ez duela zerikusi handirik garapenerako lankidetzak benetan izan behar duenarekin.EAJk, bere jarduna ezkutatzeko, esku-hartze humanitario handiekiko babesa iragartzen du han eta hemen (Filipinetako hondamendiaren kasua dugu horren adibide), nahiz eta gero laguntza hori ez den gauzatzen; edo, bestela, gezurra esaten du inolako lotsarik gabe, adibidez, Bizkaian. Izan ere, %46ko murrizketa egin ostean, honako hau esan du lotsagorritu ere egin gabe: “Euskal Autonomia Erkidegoan, lankidetzaren esparruko konpromisoari eusten dion herrialde bakarra da hau”.

Alderdi Popularrak ere antzeko zinismoz jokatzen du: gobernatzen dituen erakundeetan, lankidetza-politikak eskizofrenikotzat edo, besterik gabe, faltsutzat har daitezke. Arabako Foru Aldundian, foru-arau bidez ezarrita dago aurrekontuaren %1 lankidetzara bideratu behar dela. Baina iaz, sei proiektu baino ez ziren finantzatu, guztira 224.557€-ko balio metatuarekin. Murrizketa nabarmena da, baina hori baino deigarriagoa da arduradun politikoen lotsagabekeria; izan ere, haien hitzetan, krisialdiaren ondorioz, Arabako Foru Aldundiak aurrekontuaren %0,7 baino ezin du bideratu lankidetzara, baina Gobernuz Kanpoko Erakundeek egin duten azterlanaren arabera, Foru Aldundiaren ekarpena %0,2 baino txikiagoa da.

Bestalde, Euskadiko Alderdi Sozialistak eskarmentu handia du hitzaldi bikoitzak egiten, gobernatzen edo oposizioan dagoen arabera, baina garapenerako lankidetzaren kasuan, isil-isilik dago. Iraganean oportunismo politikoaz jardun badu, orain axolagabekeria baino ez du erakusten; hau da, argi eta garbi mespretxuzko joera adierazten du, alderdi horrentzat lankidetzarekin loturiko politika ez baita lehentasuna.

Egoera hori ikusita, Euskal Herria Bildutik garapenerako lankidetzaren politika defendatzen ari gara gobernuan gauden erakundeetan; guk gobernatzen ditugun erakundeetan ez ditugu aplikatu murrizketa tamalgarri horiek, gainerako alderdiek kontrakoa egiten duten arren.

Dena den, gure ustez, zenbatekoa bezain garrantzitsua da modua; beraz, nazioarteko garapenerako lankidetza aldarrikatzen dugu politika publiko eta sozialtzat. Bestela esateko, nazioarteko lankidetza politika publikoen multzoan sartzen dugu guk, eta politika publiko den aldetik, finantzaketa publiko egonkorra ezinbestekoa izateaz gain, administrazioak berak hartu behar du bere gain politika horren plangintza, kudeaketa, jarraipena eta ebaluazioa.

Gainerako alderdiek ez bezala, guk ez dugu uste garapenerako lankidetza ongintzazko laguntza denik eta eguberrietako azokatxo baten bitartez finantzatu behar denik; aitzitik, gizarte-justiziarekin lotzen dugu. Bestela, geure oparotasunaren jatorria ukatzen ariko ginateke gu geu ere, zinismoz jokatuz; izan ere, guk hainbeste baldin badugu, hegoaldeko herrialde pobretuetako lurraldeak eta gorputzak esplotatu eta indarrez ebatsi ditugulako da.

EH Bilduren ustez, gure ustez, lankidetza-politikak herritartasun unibertsalaren kontzeptuan oinarritu behar du; alegia, pertsona guztiak eskubideen subjektutzat hartu behar ditu, nongoak diren edo non bizi diren alde batera utzita. Era berean, lankidetza-politikak eraldatzailea izan behar duela uste dugu; giza garapen iraunkorra sustatzeak izan behar du politika horren ardatz.

Gaur egun, dela herrian, dela orokorrean, gure inplikazioa eskatzen duten prozesu asko eta asko daude: nekazarien elkarteek elikadura-subiranotasunaren alde egiten duten borroka, mugimendu feminista borrokalariak antolatzea, Saharako eta Palestinako borrokak… Beraz, Garapenerako Gobernuz Kanpoko Erakundeei laguntza ematen diegu, baita gizarte-mugimenduei ere, eskubide indibidual eta kolektiboen alde borrokan ari diren herritar antolatu horiei laguntzen jarrai dezaten, baina betiere emakumeen eta gizonen arteko berdintasuna bultzatuta.

Azken batean, guk defendatzen dugun lankidetza-eredua tresna bat da; hain zuzen ere, gizarte zibil antolatuak balia dezakeen tresna, herrien eta pertsonen emantzipazioa ahalbidetzeko tresna, beste politika batzuekin koherente izanik. Alderdien interesen gainetik, epe motzeko interesen gainetik, herri-mugimenduen eta gizarte-erakundeen zerbitzura jartzen dugu lankidetza, herri-mugimendu eta gizarte-erakunde horiek baitira gizartea eraldatzeko prozesuaren benetako protagonista.

Berriak

Euskal ezkerraren indarra nagusi izateko

Oskar Matute – Alternatibako bozeramailea

Emaitza zoragarria da atzokoa, gertutik ikusita zein orokorrean. EHBildutik erronka bi genituen aurrean, batetik, Euskal Herria errebeldea, gorria, berdea eta moreak ahots propioa izatea, lortu dugu. Bigarrenik, hauteskunde hauetan gure oinarrietatik urrun zeuden hauteskundeak direla medio, batzuek EH Bildu indarra galtzen ari zela esatearen arriskua ez da gauzatu.

Argi gelditu da borrokan jarraitzen dugula, herri honetako ezkerraren zati garrantzitsu batekin lotura dugula, ezinbestekoa denarekin, kopuruagatik eta oinarri antolatuagatik, Euskal Herritik erregimenarekin hausteko prozesua sortzeko. Haratago joanda, Podemos eta IU alderdiek ere emaitza bikainak izan dituzte. Euskal Herrian ere bai, espiniar estatuan izandakoa baino txikiagoa izan arren. Datu honek pentsarazi behar digu ezkerra, subiranista edo autodeterminista, erregimenari eutsi nahi diotenen alderdiekin boterearen partidan jokatu eta irabazteko moduan dagoela.

Hala, kanpainan esan genuenez, 26an borrokan jarraitu behar dugu. Euskal Herriko ezkerrak eta Euskal Herriak berak nagusi izateko indarra eta sinergiak borroketatik sortzen direlako. Milesker guztioi eta zorionak denoi, bereziki arabatarrentzat eta gipuzkoarrentzat lehen indarra gara Hego Euskal Herrian haiei esker! Irabaztera goaz!

Eta noski, ez ditut ahaztu nahi Puyalon de Cuchas, Andecha Astur, UP, ANC eta BNG alderdietako adiskide eta bidelagunak, beren sostegun internazionalistarengatik, badakigulako oso zaila izan dela zenbait lurraldeetan. Kanpainan agindu genuenez, gure harremanak aurrera joko du, errespetuan eta elkarrekiko laguntzan oinarrituta.

Berriak

Palestinarekiko elkartasuna Nakba-ren 66. urteurrenean

Maiatzaren 15ean Nakba-ren eguna gogoratzen da, “hondamendiaren eguna” arabiarrez hain zuzen ere. Izan ere, 1948ko egun horretan herri palestinarraren zati handi bat bere etxeetatik kanporatua izan zen. Hortaz, Israelgo Estatuaren sorrera, sionismo politikoak hamarkada batzuk lehenago teorikoki garatuta, “herririk gabeko lurra lurrik gabeko herriarentzat” premisa faltsuan oinarritzen da. Zentzu horretan, Israelgo Estatuaren sorreraren osteko populazio palestinarraren kanporatzea proiektu espantsionista sionistaren beharren gauzatzea baino ez zen izan. Historian zehar izan diren beste kolonizazio adibide batzuen aldean, kasu honetan ez zuten bilatzen bertako populazioa menderatu eta lan-esku merke bezala erabiltzea, baizik eta judutarrekin ordezkatzea, edozein lekutatik etorrita ere. Modu honetan, gehiengo demografiko judutarra lortuko zuten, erlijio judutarra bere zutabe nagusia daukan Estatuaren existentzia ziurtatuko lukeen gehiengoa hain zuzen ere.

1947ko 181 Ebazpenaren bidez NBEk onartu zuen Palestinaren zatiketa (ordura arte agindu britainiarraren menpe zegoen) eta jarraian Israelgo Estatuaren aldebakarreko adierazpena heldu zen. Hala ere, zonaldeko Estatu arabiarrek ez zuten onartu eta gaur arte dirauen gatazka historiko eta politikoa hasi zen. Sortu berria zen entitate sionista (neurri handi batean EEBBek eta Estatu europar batzuek finantzatua eta armatua) eta Libano, Egipto, Transjordania, Siria eta Iraken arteko enfrentamendu militarraren testuinguruan populazio palestinarraren zati handi baten kanporatzea gauzatu zen, aginte britainiarraren garaietan erreprimitua eta desarmatua izan ostean. Iturrien arabera datak aldatzen badira ere, 700.000-900.000 palestinar haien etxebizitzak uztera behartuta izan ziren, Ejertzito sionistaren aurrekaria zen Hagana indar militarraren presioak eta sarraskiek bultzatuta. Iheslarien zati bat inguruko nazioetara abiatu zen eta beste zati batek Zisjordaniako eta Gazako errefuxiatu eremuak sortu zituen. Gaur egungo zifrak 4 milioien inguruan leudeke, NBEk berak aitortzen dituen lehen errefuxiatuen ondorengoak kontuan hartuta.

Nakba-tik 66 urte pasatu dira jada eta 1948ko errefuxiatu gehienak hil dira etxera ezin bueltaturik. Beren ondorengoek haien etxeen giltzak gordetzen dituzte oraindik, eta itzultzeko itxaropena eta aldarrikapenari eusten diote, gobernu askok plan sionisten aurrean mantentzen duten axolagabekeria edota konplizitate zuzenaren gainetik.

Hala ere, herri palestinarrak pairatzen duen egoera ez da mugatzen 1948 kanporatzera. Azken sei hamarkada eta erdi hauetan errepresio eta ustiatze bortitza gauzatu da proiektu sionista finkatzeko eta Estatu palestinar bat bideraezin bihurtzeko. 1948an lapurtutako lurrez gain, Estatu sionistak lurraldeak bereganatzen jarraitu du, palestinarren kontura baita siriarrenera ere (1967). Koloniak eraikitzeko politika (ondoriozko israeldarren erabilpen esklusiboko errepideen sareaz, segurtasun perimetroaz, check-point-ez eta militarizazioaz) eta Apartheid harresia (familia palestinarrak banantzen, nekazal-eremuak mozten eta herri palestinarren arteko joan-etorria itotzen duena), jendarte-ingeniaritza sionistaren parte dira, lurraldea bereganatzeko eta bertakoak ordezkatzeko helburua duena.

Estatu sionistak urteetan zehar ostutako lurren garapena mapa baten gainean ikusten badugu, oso erraz ulertuko dugu nola egoera batera heltzen ari den non palestinarrak beraiek beren lurraldearen barruan isolatuta geratzen ari diren, alderantzizko kolonien modura. Hau guztia Gazako egoera deskribatzera sartu gabe. Izan ere, Hamas-en aurkako gerra-politika sionistei nazioarteko gobernuek emandako sostenguak milioi bat eta erdi biztanleko zonalde hau zabortegi bihurtzea ekarri du, non populazioak ez daukan ezta oinarrizko zerbitzurik, kanpotik ezarritako isolamendua dela eta.

Nakba-tik 66 urtera ez da aurreikusten epe motzean irtenbide bat herri palestinarraren eskubideen aitorpenerako bidean, errefuxiatuen bueltatzea ezinbestekoz jaso behar duena. Zonaldean garatzen ari den ofentsiba inperialistak (Libia, Siria, Libano, Egipto…) ez du errazten herri palestinarraren aldeko presio nahikoa inguruko gobernuetatik.

Egoera etsigarri honen aurrean, bi alderdi azpimarratu behar dira. Alde batetik, bizirik jarraitzeko eta okupazioa, zapalkuntza eta Apartheid egoera bukatzeko herri palestinarraren borroka eta sakrifizioa. Borrokatzeko gaitasun hori, belaunaldiz belaunaldi irakatsita, etorkizunaren bermerik onena da herri honentzat: ezer oparituko ez dietelako eta, gainera, lapurtzen eta gutxiagotzen jarraitzen saiatuko direlako kontzientea dena.

Beste alde batetik, indarrean jarri nahi dugu Palestinarekiko nazioarteko elkartasuna eta, honen barruan, herri palestinarrak proposatutako elkartasun-ekimen handiena: Israelgo Estatuaren aurkako boikot, desinbertsioak eta zigorren kanpaina (BDS kanpaina: www.bdsmovement.net/call). Palestinako 173 erakundek bultzatutako kanpaina honek Israelgo Estatuak herri palestinarraren autodeterminazio eskubidearen aitorpena bilatzen du, baita nazioarteko legedia betetzea ere, honako alderdi hauei dagokienez: okupazioa eta kolonizazioa bukatzea, harresia botatzea, Israelen bizi diren palestinarren eskubideen berdintasuna aitortzea eta errefuxiatuen bueltatzea onartzea.

Kanpaina honen tresna nagusiak hauexek dira: produktu eta zerbitzu israeldarrei boikota (Israelgo enbaxadore kultural gisa aritzen diren artistei eta akademikoei boikota barne), sektore publikotik zein pribatutik ez inbertitzea herri palestinarraren eskubideen zapalkuntzarekin erlazionatuta dauden enpresa israeldar zein beste nazioartekoetan, eta hirugarrenez, nazioarteko instantzietan Estatu sionistaren aurkako zigorrak ezartzea. Hauek dira herri palestinarrak munduko herrien eta erakundeen eskuetan jartzen dituen tresnak elkartasuna erarik eraginkorrenean lantzeko. Hegoafrikako Apartheid erregimenarekin bezala, Palestinarren Nakba betikotzen eta sakontzen duen Estatu sionistaren isolatzea eta ahultzea epe-luzeko borroka da. Hala ere, BDS kanpaina arrakasta handiak jasotzen ari da jada eremu komertzialean (Veolia edo G4S enpresen galera handiak kontratuetan), kulturalean (Israelen egitekoak ziren emanaldiak bertan behera geratuta eta artista israeldarrek atzerrian emateko emanaldien aurrean protesta ugari) eta akademikoan (unibertsitate israeldarrekin ez kolaboratzeko adierazpenak nazio batzuetako unibertsitateen eskutik edo pasa den urtean Jerusalem-en nazioarteko konferentzia batean Stephen Hawking-ek bere parte-hartzea bertan behera uztea). Euskal Herrian ere, Palestinaren aldeko elkartasuna bideratzeko daukagun erarik onena BDS kanpaina da. Azken urteetan agerian geratu denez, lan-eremuak ez daude faltan. Izan ere, beharrezkoa da presioa handitzea entitate sionistarekin dauden eta egon daitezkeen harreman guztiak mozteko, instituzio, komertzio baita akademia arloetan ere.
Era berean, Palestinaren zapalketaren aurka kokatu gabe, eta Israelgo Estatuaren irudi “adiskidetsua”, Estatu modernoa eta demokratiko gisa irudikatzeko jasan behar ditugun kirol erakustaldien (Tel Aviv-eko Maccabi…) edo kultura-emanaldien (Noa Gasteizko Jazzaldian aurtengo uztailean…) aurrean ezin dugu geldirik geratu. Nakba-ren nazioarteko gogorapenean beharrezkoa da guztiok lan egitea, bakoitzak bere esparruan, proiektu sionistari zilegitasuna kentzeko eta herri palestinarrarentzako irtenbide-eskenatoki baten alde egiteko. Zentzu horretan, gaur egun, egin dezakegun elkartasunik eraginkorrena BDS kanpaina are gehiago bultzatzea eta zabaltzea da.

Sionismorik gabeko Euskal Herria lortzea herri palestinarraren askapen prozesuarekiko gure kontribuzio partikularra izango da.

Euskal Herria-Palestina Sarea

*Alternatiba eta EHBildu sare honen partaide dira beste hainbat sindikatu eta gizarte eragileekin batera.

 

Berriak

Alternatiba | Ezkerra eraldatzearen erronka

X