Martxoak 3: zuen duintasunaren memoria, gure ondarea
«Enpresaburuen aldetik mehatxuak helarazi zizkiguten, lanera sartzen ez baginen odola egongo zela: eta hala gertatu zen». Gehiago irakurri…
«Enpresaburuen aldetik mehatxuak helarazi zizkiguten, lanera sartzen ez baginen odola egongo zela: eta hala gertatu zen». Gehiago irakurri…
Hauteskunde kanpaina hasi zenetik bigarren aldiz, Alternatibaren egoitza, EH Bilduren alderdi sortzaileetako bat, kristaletako biniloak txikituta agertu da astelehen honetan.
EH Bilduren hauteskundeetako iruditeria jarrita zegoen kanpainaren hasieratik, eta lehen egunetan eraso txikiren bat pairatu zuen Gasteizko Los Herran kaleko 25.ean dagoen lokaleko erakusleihoan.
Alternatibaren Koordinadora Nazionalak eraso berria salatu du, eta gogorarazi du egoitza horrek berak eraso faxista bat jasan zuela, 2017ko abenduan. Orduan kristalak apurtzen saiatu ziren joaera frankistako pintadak egin zituztela. Egun batzuk arinago, eskuin muturreko talde batek sare sozialetatik iragarri zuen egoitza erasotzeko asmoa zuela. Ertzaintzaren aurrean salatutako gertakari horiek ez zuten inolako ekintza polizialik edo judizialik eragin, eta ez zuten alderdi politiko gehienen erantzun politikorik jaso; antzeko gertaera edo arinagoen aurrean kondenak galdegiten dituzten alderdi berberak direla.
Alternatibatik adierazi dutenez, faxismoari aurre egiten jarraitu beharra dago, eta horretarako lanabesik indartsuena da duela ia hamar urte Euskal Herria Bilduren inguruan egituratutako alternatiba ezkertiar eta subiranistaren alde lan egitea.
Aitor Miguel: «Jarraitzen dugu konponbiderik eman gabe geure ibaien arazo nagusienari: Lasarteko legar-hobiak eta hegoaldeko ibaiak. Benetako ‘Green Capital’ batek ezin ditu araztu gabeko ur zikinak besterik gabe isuri. Urtarani eskatzen diogu onar dezala Miren Larrionen babesa proiektu horiek aurrera ateratzeko»
Gasteizko uraren ardura daukan udal enpresa publikoak, Amvisak, argitaratu berri du 2019ko urtarrilari dagokion txostena. Dokumentuak islatu du Krispijanako araztegiak 5.500 milioi litro ur zikin jaso zituela, baina horietatik 2.000 milioi litro Zadorra ibaiaren ubidera isuri ziren, beharrezkoa den arazketa prozesua osorik egin gabe. Hori bakarrik zenbatuta dagoena da. Izan ere, 11 egunetan araztegiak bypass orokorra egin zuen. Hau da, hiriko ur zikinak zuzenean eta inolako garbiketarik gabe isuri ziren Zadorrara egun horietan, milioika litro.
Isurketa hauek konpontzeko ezinbestekoa da Lasarteko legar-hobien eta hegoaldeko ibaien proiektuak martxan jartzea. Ibai horiek zuzenean sartzen dira hiriko estolderian, eta horrek kutsatzen ditu urtean garraiatzen dituzten 5.000 milioi litro ur. «Irtenbidea ibai horiek zuzenean Zadorrarekin konektatzea da, euren urak garbi jarraitzeko, eta bidean hiriko eraztun berdeari espazio estrategiko berri bat gehitzeko» azaldu du Aitor Miguel EH Bilduko udal zinegotziak.
Haatik, Urtaranek ez du egin proiektua martxan jartzeko beharrezkoak diren orubeen liberazioa, lau urteren ondoren. «Nola eraiki badakigu, Ura agentziak finantzaketa jarriko du, eta EH Bildun proiektuarekin engaiatuta gaude. Ezin dugu gehiago itxaron», azpimarratu du Miguelek.
EH Bilduk argi utzi nahi du isuri kutsakor horien ardura ez dela Krispijanako araztegiarena ez eta Amvisarena, biek ala biek uraren kudeaketarekin lan bikaina egiten dutelako. Arazoa da udal gobernuak ez dituela desbideratzen araztegiak behin eta berriro gainezka egitea eragiten ari diren ibaiak. Borondate politikoa falta da behin betiko irtenbide bat gauzatu ahal izateko.
Udaleko ibai sisteman Zadorra da harribitxia. Babes Bereziko Zonalde gisa izendatuta dagoen arren, ur hondakinen isuri onartezinak sufritzen ditu, eta ez bakarrik hori, baita ere lindanoko isuri arriskutsuak jasotzen ditu Gardelegiko zabortegitik.
Gasteizko hiritarrek ahalegin handiak egin dituzte azken hamarkadetan, jasangarritasuna hiriaren nortasun ikur bihurtzeraino. Irmotasun horrek ‘Green Capital’ saria eman zigun, baina ikur horri distira kentzen diogu geure ibaietara ur zikina sartzen den bakoitzean. «PPren eta EAJren udal gobernuekin, Gasteiz atzean geratu da ingurumen esparruan. Geure ibaien osasuna geroz eta txarragoa da, ez dugu aurrera egin hondakinen birziklatzean eta Europako helburuetatik urrunduz goaz, eta ez dugu aurrera egin ezta ere energia berriztagarrietan edo elikadura burujabetzan. Exijitzen diogu Urtarani ez dezala geure nortasun jasangarria lurperatu», amaitu du Miguelek.
Aitor Miguel, Alternatibako kide eta EH Bildu Gasteizko zinegotzia: «FCC eta Ferrovialen arteko aldi baterako enpresa elkarteak urteak daramatza ziria sartzen udalari eta gasteiztarrei. Lan itun duin baten parekoa kobratzen dio udalari, baina gero 900 euroko soldata prekarioak ordaintzen dizkie langileei»
Biocompost empresako langileek grebara deitzeko asmoa iragarri dute. FCC eta Ferrovial multinazionalen arteko aldi baterako enpresa elkarteak zaborraren tratamendu mekaniko-bilogikoaren ardura dauka. 60 bat langile dira, eta udal kontratu handienetako bat da: urtero enpresak zortzi milioi euro jasotzen ditu Gasteizko Udalaren kutxatik.
Langileek grebara deitu dute zerbitzuan bizi duten lan prekaritatearen aurka egiteko. Hilero 900 euroko soldatak kobratzen dituzte, batez beste, zaborrarekin lan egitearen truke, batzuetan baldintza penagarrietan.
Bada, EH Bilduk jakin ahal izan duenez, Gardelegiko itun kolektiboa ezarriko zutela agindu zuten zaborraren multinazionalek kontratua irabazteko aurkeztu zuten eskaintza loteslean. Itun horrek jasotzen dituen soldatak benetan langileei ordaintzen ari zaizkienak baino handiagoak dira, nabarmen. Udalak eskaintza hori aintzat hartu zuen, eta horri esker eraman zuten FCCk eta Ferrovialek zerbitzuaren kontratua.
Hau da, FCCk eta Ferrovialek lan hitzarmen duin baten parekoa kobratzen diote udalari, baina gero 900 euro baino ez dituzte ordaintzen. Nora doa dirua? «Aldea zaborraren multinazionalen irabazietara doa, zuzenean», ohartarazi du EH Bilduko zinegotzi Aitor Miguelek.
EH Bilduk egin dituen kalkuluen arabera, ealdi baterako enpresa elkarteak 2,5 milioi inguru euro bereganatu ditu, Gasteizko Udalak ordaindu, eta, errealitatean, langileen soldatak ordaintzeko bideratu behar zirenak, FCCk eta Ferrovialek lehiaketa irabazteko aurkeztu zuten eskaintza loteslea propio urratuta.
EH Bildutik exijitzen diogu Urtarani ez dadila izan zaborraren multinazionalen bidelagun, eta berma dezala zerbitzua eskuratzearen truke enpresek agindu zituzten baldintzak betetzen direla. Besteak beste, enpresako langileei soldata duinak ordaintzea. Era berean, exijitzen diogu Urtarani eska diezaiola enpresari hiriko diru publikotik bidegabeki eraman dituen milioiak bueltatzeko.
Azkenik, eskatzen diogu Urtarani aintzat har dezala EH Bilduk luzatutako eskua, eta itxi dezala zaborraren multinazionalekin duen lankidetza, behin betiko. «Arazoa ez da zerbitzu zehatz batena, enpresa jakin batena. Arazoa zaborren multinazionalen monopolioa da», adierazi du koalizioko zinegotziak, Aitor Miguelek.
Inoiz baino hiri zikinagoa, kaleratzeak, eskubideen urraketa, greba mehatxuak eta kaosa, etab. Horra hor FCCk zaborren bilketan lideratzen duen enpresa elkartuaren ibilbidea. «Irtenbidea bere pribilegioekin bukatzea da, eta zerbitzuaren bermunizipalizazioaren alde egitea, eredu publiko, garden eta kalitatezko batekin», azaldu du Miguelek.
Aitor Miguel, Alterntaibako kide eta EH Bidu Gasteizko zinegotzia: «Urtaranek 35 milioi euro onartu nahi nahi ditu konpromiso kredituetan, hiriaren etorkizun energetikoa enpresa pribatuen eskuetan utzita. Energiaren kudeaketa eredu publiko bat bultzatu behar dugu, aldaketa klimatikoaren erronkari berme guztiekin heldu ahal izateko»
Gasteizko Udalak prozedura abiatu du Ogasun Batzordean udal eraikinen berogailuen kudeaketa energetikoari aurre egiteko kreditu konpromisoak onartzeko. Guztira, kreditu horiek 35 milioi euro dituzte datozen bost urteotarako. Behin tramite hori gaindituta, udal gobernuaren asmoa litzateke kontratu horrekin lehiaketa egitea, enpresa pribatuen esku uzteko.
EH Bilduren ustez, ezin da hiriaren politika energetikoa bost urterako baldintzatu. «Ezin dugu neurri hori pentsatu gabe onartu, ez bakarrik orainaldiko trantsizio energetikoaren eredua arriskuan jartzen duelako, baizik eta datozen legealdi osokoa ere. Eta are gutxiago, oraingo legealdia amaitzeko hain gutxi falta denean», azaldu du koalizioko zinegotzi Aitor Miguelek.
EH Bilduk zuzenketa bat aurkeztu du Ogasun Batzordean. Horren helburua litzateke behingoagatik eduki ekonomiko erreala ematea Energiaren Udal Agentziari, eta organo hori izan dadila trantsizio energetikoarekin eta klima aldaketaren aurkako borrokarekin zerikusia duen guztia kudeatuko duena, iturri berriztagarriak lehenetsita.
«Apustu irmoa egin behar dugu klima aldaketaren aurka, eta hori soilik egin daiteke kontrol eta erabakimen publikotik. Ezin dugu utzi trantsizio energetikoaren erronka sektore pribatuaren borondatearen menpe», ohartarazi du Miguelek. Gainera, gogoratu du energia berriztagarrien udal komerzializatzaile bati buruz udalak egindako egindako azterketa baten arabera, urtero milioi bat euro aurreztea posible dela, ingurumen eta gizarte onura ukaezinekin batera.
Energiaren kudeaketa publiko baten alde EH Bilduk egiten duen defentsa irmoaren barruan legoke urrats hori, eta Gasteizko Udalak epe ertain eta luzera begira estrategia energetikoa berritzeko duen beharraren barruan. Hain zuzen ere, CEAk lehen urratsak egin berri ditu 2020-2030 eperako trantsizio energetikoari buruzko bide orri bat definitzeko. «Arduraz jokatzea da lehenbizi eztabaidatzea eta definitzea etorkizunari aurre egiteko estrategia, eta estrategia horren arabera erabakitzea zer egin eskura ditugun baliabideekin».
Alternatiba | Ezkerra eraldatzearen erronka