Alternatibako kide eta EHBilduren Bizkaiko batzarkide Asier Vegak erantzunkizunak eskatu zizkion atzo Ingurumenako Diputatu Iosu Madariagari, Artigaseko medialdea bi hilabete luzez tratatu gabeko hondakinez estalita egon denean, berak inolako azalpenik eman gabe. 

Bizkaiko Foru Aldundiak onartu duenez, Bizkaiak ez ditu hondakin guztiak aldez aurretik tratatzen zabortegietan utzi aurretik, orain arte kontrakoa ziurtatu badu ere. Hala ikusi daiteke hedabide batek argitaratu dituen argazkietan, Artigasko zabortegiaren inguruak tratatu gabeko plastiko poltsez estalita agertzen baitira. Artigaseko baso inguruen egoerari buruzko azalpenak emateko aurkeztu da gaur Iosu Madariaga Batzar Nagusietan, EH Bilduren eskariz. Tratatu gabeko hondakinak zabortegietara bidaltzeari buruz honakoa esan du: “Hori noiztik da arazo bat? Ze arautegik esaten du hori ezin dela egin?”

Madariagak adierazi duenez, Artigaseko inguruak garbi daude dagoeneko. Aldiz, hedabide batek gaur argitaratu dituen argazkiek kontrakoa frogatzen dute. Asier Vega EH Bilduko batzarkideak argazki horiei buruz galdetu dio Madariagari. “Irudi hauek ikusita, inguruak garbi daudela ziurtatu dezakezu?” Diputatuak erantzun du gertakari horiek “normalak” direla eta “txikikeriatzat” jo ditu.

Ingurumen diputatuak ez du argitu ezta ere zergatik bete ziren Artigaseko inguruak plastiko poltsez, zergatik zeuden hondakin horiek tratatu gabe eta zergatik ez ziren behar bezala estali, haizeteak eraman ez zitzan. “Azalpenik ematen ez bada, bakoitzak bere ondorioak atera ditzake” erantzun dio Vegak. “Gure ustez, hondakin horiek aldez aurretik tratatu gabe isuri ziren zabortegira eta ez ziren behar bezala estali. Eta beraz, Europak zehazten dituen gomendioak urratu ziren. Gainera, uste dugu hondakin horiek ez direla oraindik garbitu eta Artigaseko inguruetan jarraitzen dutela”.

Aldundiak onartu egin du Artigaseko zabortegira eramaten diren hondakin guztiak ez direla aldez aurretik tratatzen, nahiz eta TMB planta ondoan egon. Beraz, agerian gelditu da Artigasko TMB planta ez dela gai hondakin guztiak tratatzeko zabortegira bidali aurretik. EH Bilduren iritziz, Bizkaiko hondakin kudeaketak hutsune garrantzitsua du zentzu horretan ere. “TMB plantak gainezka egin du, ez ditu hondakinak tratatu eta tratatu gabeko hondakinak eraman dira Artigasko zabortegira” ziurtatu du Vegak.

Haizeteak tratatu gabeko hondakinak barreiatu zituenetik, bi hilabete pasa dira eta Aldundiak azalpenak eman arte hainbeste denbora igaro izana kritikatu du EH Bilduk. “Bizkaiko Aldundiak ez du gardentasunez jokatu, ezta arduraz ere”. Vegaren iritziz, kudeaketa ona izan bada, ez luke arazorik egon behar azalpenak emateko.

Irakurri ehbildu.eus webgunean

Bizkaiko Foru Aldundiak herrialdeko hondakin kudeaketari dagozkion 2014ko zenbait datu egin ditu publiko gaur prentsa agerraldian. Iosu Madariaga Ingurumen diputatuak eman dituen datuen arabera, Bizkaian 609.000 tona hondakin sortu ziren iaz eta horietatik 267.000 tona birziklatu ziren.

Hau da, %44. Aldundiaren datuak, ordea, interesatuak dira. Izan ere, birziklatutako hondakin gisa zenbatzen ditu Zabalgarbik sortutako zepak eta metalak (46.572 tona), nahiz eta hondakin horiek zabortegian amaitzen duten. Hala, zepak hondakin birziklatu gisa kontatu gabe, Bizkaiak hondakinen %35,5 besterik ez du birziklatzen. Gainera, 2014an sortu ziren hiri hondakinen %38,7 Zabalgarbin erraustera bideratu ziren.

Asier Vega Alternatibako kide eta EH Bilduko batzarkidearen ustez, “Bizkaiko Aldundiak datu interesatuak eskaini ditu Bizkaian dugun hondakin sistema ahula ezkutatu nahian”. Vegaren ustez, 2014ko datuek agerian uzten dute Bizkaiko hondakin eredua erabat jasangaitza dela, Zabalgarbiren menpekoa baita guztiz. “Bizkaiak birziklatze tasa handitzeko duen oztoporik handiena Zabalgarbi da. Birziklatze tasak handitzeko ezinbestekoa da gaikako hondakin bilketa indartzea baina Bizkaian hori lortuko bagenu, Zalbargabik porrot egingo luke. Ekonomikoki jasangaitza izango litzateke. Zabalgarbik sailkatu gabeko zaborra behar du bizirauteko”.

EH Bilduk hainbatetan azpimarratu du hondakinen kudeaketan aurrerapausoak emateko hondakin organikoen bilketa berezituan dagoela gakoa. “Bizkaian hondakinen %40 biltzen da gaika sailkatu gabe. Kopuru horretatik zatirik handiena hondakin organikoari dagokio. Hala ere, Aldundiak 2016rako hondakin organikoen %4 soilik konpostatzea ezarri du helburu gisa eta datuetan oso urrun dago oraindik” azaldu du Vegak. “Gainera, Bizkaiko hirigune handienetan ez da hondakin organikoa bereizita biltzeko sistemarik eraginkorrik ezarri”.

Organikoa sailkatuta jasotzeko Foru Aldundiaren ekimen falta Zabalgarbiren menpekotasun egoerarekin lotzen du EH Bilduk. “Bizkaiko Aldundiak bere oztoporik handiena den azpiegitura sortu du. Zabalgarbiren gatibu da eta badaki birziklatze tasak handituz gero, errauskailua itxi egin beharko duela. Bizkaian beste eredu batera jauzi egiteko beharra begi bistakoa da. Errauskailuaren eredua baztertu eta egiazko birziklatzea bultzatzeko garaia da. Horretarako, ezinbestekoa da gaikako bilketa bultzatu eta organikoaren birziklatzea areagotzeko neurriak hartzea, batez ere, biztanleria gehien biltzen den hiriguneetan”.

Joan den urtean, Zabalgarbik jaso zuen hondakin kopuruaren hiru launrden (%77,6), gaika sailkatu gabe bildutako hondakinak izan ziren.