Etiketa: Eskubide zibil eta politikoak

Borras «Kazetari guztiek autozentsuratzen dute bere burua, gutxi-asko»

Alternatibak Bilbon antolatutako hitzaldiaren harira Jordi Borras fotokazetariari BERRIAko kazetari Uxue Gutierrez Lozanok eginiko elkarrizketa.

Ofizioz fotokazetaria da Jordi Borras (Bartzelona, 1981), eta bokazio handiz bizi du ogibidea. Baita arriskuz ere. Izan ere, orain sei hilabete Espainiako polizia batek sudurra apurtu zion. Bosgarren liburua plazaratu berri du, Kataluniako erreferendum eguna ardatz hartuta: Dies que duraran anys. Alternatibak antolatuta, Bilbon eta Gasteizen izan da liburua aurkezten.

Zer aurki daiteke ‘Dies que duraran anys’ (Urteak iraungo duten egunak) liburuan?
Erreferenduma aitzakiatzat hartu, eta hiru hilabetez Katalunian bizitakoa laburbildu nahi izan dugu liburuan. 2017ko udazkenean Katalunian bizitakoaren irudi kronika bat da liburua, testuz lagunduta. Ikuspuntu independentistatik behatuta. Beste liburu bat ere posible litzateke: kontra zeuden espainolisten ihardespena. Hori aurreko liburu batean azaldu nuen, eta, orain, ez nien protagonismorik eman nahi. Liburua omenaldi bat da, erreferenduma posible egin zutenei eginikoa.

Kazetari gisa, nola bizi izan zenuen urriaren 1eko egun hura?
Hitz bakarrean laburbilduta: estresatuta. Ni lanean nenbilen, eta egun hura puntu gorena izan zen, baina nik ordurako bi egun neramatzan ia lorik egin gabe. Aurreko egunetik ari ziren herritarrak eskoletan lotan, eta hori ere kontatu nahi nuen.

Eta herritar modura?
Sentimenduak nahasten dira, noski: argazkilaria naiz, eta txikitatik naiz independentista. Egun hura ametsetako eguna zen niretzat. Zaila zen lan egin eta sentimenduak bereiztea. Une askotan konplikatua zen gainezka ez egitea. Dena batu zen: emozioak eta estresa.

Eta harrapatzea lortu ez zenuen irudirik ba al daukazu buruan?
Uste dut ezetz, baina askotan autozentsuratu dut neure burua. Izan ere, irudi batzuek ondorio oso larriak izan ditzakete beste pertsona batzuentzat. Argazki oinik ezean, irudi berak gauza oso ezberdinak helaraz ditzake. Gehiago ala gutxiago, baina kazetari guztiek autozentsuratzen dugu geure burua, eta pena da. Horrek badu zerikusirik herrialde bateko demokraziaren kalitatearekin. Zenbat eta autozentsura handiagoa, orduan eta kalitate gutxiago.

Liburuan irudiak dira nagusi, baina hitzez lagunduta doaz. Nola uztartzen dira biak kontakizunean?
Liburua kronika subjektibo bat da, beste edozein kronika bezala. Kapituluka banatuta dago, eta kapitulu bakoitzean idazle baten testu literario bat ageri da, lehen pertsonan idatzia. Bi munduak uztartzea da liburuaren gakoa, eta oso produktu berezia sortzen da horrela.

Berehalakotasunaren aroan liburu bat argitaratu duzu. Zertarako?
Liburuen bidez, aukera dut gaiak luze eta zabal lantzeko, baina lan egiteko bi erak uztargarriak dira: berehalakotasun sorta batek osatzen du liburu bat. Horren isla da Dies que duraran anys. Denera, 60.000 argazki atera nituen, hor badago istorio on bat kontatzeko materiala. Ezinezkoa da istorio bat kontatzea klikaren diktaduraren menpe.

Oraingoan ez, baina espainolismoaren eta eskuin muturraren berri ematen diharduzu 2007tik.
Espainolismoak eta eskuin muturrak sektore paraleloak izan beharko lukete, baina eskutik doaz maiz. Katalunian, eskuin muturra espainolismo erradikalenetik eratorria da. Eskuin muturraren mobilizazioetara joaten hasi nintzenean, gaiaren inguruan desertu informatibo itzela zegoen; ez zegoen prentsarik. Faxismoaren banalizazio ikaragarria dago bertan. Egun, edonor ibil daiteke bandera frankista batekin kalean, lasai-lasai.

Esan izan duzu zure argazkiek indarkeria irudikatzen dutela. Bada, zeri deritzozu indarkeria?
Indarkeria agertzen da argudiorik ez dagoenean. Indarkeria norbaiti min emateko indar nahikoarekin eginiko ekintza da, baina askotan hitz hau batzuentzat erabiltzen da, eta besteentzat ez. Poliziaren oldarraldi bat indarkeria da. Beste kontu bat da legezkoa izatea. Gomazko pilota batekin norbaiti begian jotzea indarkeria da. Zaborrontzi bat kale erdian gurutzatzea, ez.

Indarkeria zeure larruan jasan duzu: 2018ko uztailean, Espainiako polizia batek sudurra apurtu zizun.
Eraso horren ondorioz, polizia inputatu dute, baina baita neu ere. Kontakizunak zalantzarako tarterik ez du, eta eskerrak. Zirrikiturik ez dagoelako; bestela, Altsasukoak bezala egongo nintzateke: ziegan. Herritar baten hitzak ez du baliorik poliziaren hitzaren aurrean.

Holakoetan, beldurra sentitzen da?
Askotan. Ez naiz pertsona ausarta, zuhurra baizik. Ikaragarri gustatzen zait nire lana, eta balio batzuei jarraikiz egiten dut, baina ez naiz kamikaze bat. Aspalditik jasotzen ditut heriotza mehatxuak, eta oraindik bi hanka eta bi beso ditut. Orain ezagutzen naute, eta geroz eta zailagoa egiten zait nire lana egitea.

Berriak

Gezurra ari du (Maria del Rio)

Elurrik ez momentuz hasi berri den neguan, baina gezurrak, aldiz, gero eta maizago ikusi eta entzun ahal ditugu, leihotik begiratzerakoan, baita albistegietan ere. Fake news aroan bizi garen honetan, gaur bezalako egunetan, Inozente egunean, ohikoak ziren albiste bitxiak desagertzeko bidean egon daitezke. Izan ere, ez ditugu faltan botako, eguneroko ogia bilakatu baitzaizkigu gezurrezko albisteak.

Gehiago irakurri…

Iritzia

Laguntzak? Ez, eskubideak (Maria del Rio)

Alde nabarmena baitago bata eta bestearen artean, besteak beste, laguntzak eskatu eta eskubideak aldarrikatu egiten direla. EAEko Gizarte Zerbitzuen Legea, 2008ko abendukoa, helburu nagusi batekin onartu zen: gizarte prestazioak eta zerbitzuak unibertsalizatzea. Hala, adinekoen egoitzak, zentro okupazionalak, familia harrera zerbitzua, indarkeria matxista jasaten dutenentzako laguntza psikosoziala edo gizarteratzeko eguneko zentroak bezalako zerbitzuak pertsona guztien esku jartzea zen onartu zeneko asmoa, bakar batzuen pribilegioa izan ez zedin.

Gehiago irakurri…

Iritzia

Eskubideen urteurren gazi-gozoa

Maria del Rio – Alternatiba

Giza Eskubideen Adierazpen Unibertsala onartu zenetik 70 urte bete direla, urtemugari eskainitako batzarra egin berri da Bilbon. “Erronka berriak” goiburua izanik, giza eskubideen nazioarteko zuzenbidearen garapenaren balantzea egin zen, baita geroaz hausnartu ere, airean galdera kezkagarria utzita: ba al dute etorkizunik giza eskubideek?

Nazio Batuen 1948ko adierazpena aski ezaguna da, eta inork ezin du zalantzan jarri mugarria izan zela giza eskubideen historian. Eskubideak sustatzeko eta babesteko nazioarteko sistema testu horretatik sortzen da, eta munduan estandar izaera aitortu zaio.

Alabaina, egungo munduko egoera erabat nahasia eta aldakorra da. Europan muturreko eskumaren gorakada etengabea da; giza eskubideen diskurtsoak lehentasuna galdu du, eta eskuma agenda politikoa finkatzeko gaitasuna irabazten doa; gainera, Trump, Salvini eta Bolsonaroren modukoak gero eta ohikoagoak dira. Egoera kezkagarri honen aurrean, giza eskubideen hauskortasuna onartu beharra dago: atzera egiteko zinezko arriskua ukaezina da. Batzarrean aniztasunaren, errefuxiatuen eta nazioarteko terrorismoaren kudeaketan sakondu zen bereziki. Hortaz, gaurkotasun handiko eztabaida, alegia, «askatasuna edo segurtasuna» dilema, mahai gainean egon zen une oro.

Ezin dugu ahaztu giza eskubideak osasuna, hezkuntza eta etxebizitza ere badirela. Horiei guztiei eraso zaie krisiaren aitzakiapean hartutako austeritate politikekin. Berdintasunik eza gero eta nabariagoa denean, giza eskubideen diskurtsoaren oinarria diren berdintasuna eta duintasuna politika publiko ororen ardatza izatea ozenki eskatzea baino ez dugu. Beraz, nahitaezkoa da izaera eraldatzailea eta haustura gaitasuna duten mugimenduak sustatzea eta babestea, eta horren adibide ona da feminismoen gorakada. Azken finean, beldurraren diskurtso boteretsuari aurre egin beharra dago, eta horretarako, gizarte ehuna berreraiki eta «zapalduen arteko gerra» dinamika arriskutsuarekin apurtzea izan behar da helburu.

Gara-n argitaratua

Iritzia

Pertsona migratzaileen nazioarteko eguna: eskubide guztiak pertsona guztientzat

 

Pertsona migratzaileen nazioarteko eguna izendatu zuen abenduaren 18a NBEk 2000. urtean, migrazioak gizateariaren garapenari egindako ekarpena azpimarratzeko. Alternatiba zein EH Bildutik bat egiten dugu egun honekin, pertsona guztiek migratzeko eskubidea dutela eta norberaren sorterrian modu duin eta askean bizitzeko eskubidea dutela aldarrikatzeko.

Arrazoi ekonomikoak, politikoak, kulturalak eta sozialak tarteko, euskal herritar asko eta asko munduan zehar barreiatu dira; aldi berean, arrazoi berengatik jatorri ezberdinetako pertsonak Euskal Herrira heldu dira. Horrenbestez, pertsona migratzaileak gure herriko parte dira, eta ekarpena egiten diote gure garapen kultural, ekonomiko eta sozialari. Hala ere, errepresioan oinarritzen diren Espainiako eta Frantziako estatuetako eta Europako Batasuneko migrazio politikek pertsona migratzaileen eskubideak urratzen dituzte. Atzerritartasun eta naziotasun lege xenofobo eta diskriminatzaileek ere bai; hain justu, horiek dira pertsona migratzaileen eskubide urraketen adierazgarri nagusiak.

Euskal Herrian bizi diren pertsona guztien eskubide, obligazio eta aukera berdintasuna bermatuko duten justizia sozialean oinarritutako politika humanitarioak ezarri ahal izateko, burujabetza aldarrikatzen dugu. Burujabetza eta eskumenak aldarrikatzen ditugu, eskubideak urratzen dituzten murrizketak ez ezartzeko. Hala nola, “erregulatu gabeko” administrazio egoeran dauden pertsonei Osakidetzak arreta eman ezin ez izatea agintzen duen Auzitegi Konstituzionaleko epaia, era horretara euskal herritar guztientzat aldarrikatzen dugun osasun arretarako unibertsaltasun irizpidea urratzen duten PPren murrizketak onetsiz. Auzitegi bera da, hain zuzen, Nafarroak botiken berrordainketa bere gain hartzea galarazi nahi duena, egoera zailenean dauden pertsonei kalte nabarmena eraginez.

Bere jatorriagatik edozein pertsona diskriminatzen duten arauen edo praktiken aurkako gure jarrera azaldu nahi dugu EH Bildutik, pertsona migratzaileen nazioarteko egun honetan. Zentzu horretan, Bilboko Portuan egin duten harresia salatzen dugu, pertsona errefuxiatuei alde batetik bestera mugitzeko eskubidea urratzen dielako eta Euskal Herria harrera herria izan behar denaren gure ustearen aurka doalako.

EH Bildu

Berriak

Alternatibaren adierazpena Kataluniaren kontrako erasoen aurrean

Kataluniako Errepublikako erakundeen ordezkari legitimoen kontrako azken erasoen aurrean, gobernuko zortzi kontseilarien atxiloketa edota alderdiak legez kanpo uzteko mehatxuak, Alternatibaren Koordinakunde Nazionalak honakoa adierazi nahi du:

1. Gure elkartasuna atzo atxilotutako Kataluniako Generalitateko gobernu demokratikoaren ordezkariekin, baita atxilotu nahi dituztenekin eta, noski, duela aste batzuk atxilo sartutako ANC eta Omnuim Cultural mugimendu herritarren ordezkariekin.

2. Era berean, egunotan zabaldutako mehatxu larrietan irakur daitekeen alderdi jakin batzuk legez kanpo uzteko asmoa arbuiatzen dugu, abenduaren 21eko hauteskundeak manipulatzea helburu dutela.

3. Indar demokratiko guztiei dei egiten diegu, errepresioaren aurkako fronte zabala osatzeari begira. Ez gara ari independentismoa babesteaz, baizik eta oinarrizko oinarri demokratikoei eusteaz inolako mugarik gabe eskubideak zapaltzen dituen estatuaren aurrean.

4. Azkenik, Alternatibatik, herritarrei dei egiten diegu, Euskal Herriko kaleak bete daitezela bihar Bilbon eta igandean Iruñean egingo diren manifestazioetan, atxiloketen eta 155. artikuluaren aurrean, eta Kataluniako herriaren alde. Tamalez, ezarritako neurriak (atxiloketa politikoak, alderdiak legez kanpo uztea, hauteskundeetan iruzurra baliatzea, zapalkuntza poliziala…) ez dira ezezagunak herritarren gehiengoarentzat eta, horregatik, are beharrezkoagoa da euskal herritarrek irmo erantzutea atzeraldi demokratikoan murgilduta dagoen estatu ustel bati.

Berriak

Alternatibaren Koordinakunde Nazionala Mariano Rajoyk Kataluniako herriaren eta demokraziaren kontra emandako kolpearen aurrean

1. Irmotasunez salatzen dugu Mariano Rajoyren gobernuak iragarritako kolpe faxista, Espainiako Konstituzioaren 155. artikulua indarrean jarrita demokraziaren, Kataluniako erakundeen eta, batez ere, Kataluniako herritarren aurka egin dutelako.

2. Gure elkartasun osoa Kataluniako herria duin eta antolatuari, hasieratik izan delako prozesu baketsu eta demokratiko baten protagonista, iragan urriaren 1ean erreferendumarekin burutu zutena Kataluniako Errepublika sortzeko azkan urratsa eginda, estatuaren errepresioaren gainetik ere.

3. Iruditzen zaigu 78ko erregimenak eta hari eusten dion bipartidismoak pauso kualitatiboa eman duela bide zapaltzaile, antidemokratiko eta eskubide urratzaileetan Kataluniako autonomia bertan behera utzita, bere karguak kenduta eta bere burujabetza Madrilera eramanda. Funtsean, egungo parlamentuaren bosgarren indar politikoak gobernatuko du Katalunia.

4. PSOEk bere babesa eta bermea eman dio demokraziaren aurkako kolpeari, argi erakutsita harentzat Espainiako Erresumaren lurralde batasunaren ideia frankista eskubide eta askatasun demokratikoen gainetik dagoela. Horregatik, Kataluniako herriaren eta erakundeekin elkartasunean baina, batez ere, oinarrizko printzipio demokratikoak aintzat hartuta, PNVri eskatzen diogu, batetik, Madrilen PPren gobernuari ematen dion babesa bertan behera uzteko eta, bestetik, EAEko erakunde guztietan PSErekin dituen gobernu akordioak hautsi ditzala.

5. Deitoragarria deritzogu estatuko ezkerrak Kataluniako prozesu subiranistaren aurrean eta, bereziki, Rajoyren gobernuaren neurri errepresiboen aurrean erakutsitako jarrerari. Entzungor azaldu dira 78ko erregimenak izan duen erronka nagusiaren aurrean, kolokan jarri duen bakarra eta, era berean, haientzat ere estatu justuago bat eraikitzeko aukera izan dena. Aukera hori baliatzeari uko egin diote, Espainiaren batasun zatiezinarekin bat egiteko, herrien erabakitzeko eskubidearen gainetik.

6. Euskal gizarteari dei egiten diogu Kataluniako herriarekiko elkartasuna ager dezan; ez bakarrik hein handi batean bere borroka partekatzen duelako baizik eta, 155. artikuluarekin estatuak Kataluniara zabaldu nahi dituelako Euskal Herrian aspaldi entsegatu zituen jarduerak: alderdiak legez kanpo uztea, ideia politikoen jazarpena, komunikabideen zentsura edota inongo deliturik gabe jendea atxilotzea. Jokoan daudenak ez dira bakarrik katalanen eskubide eta askatasunak, baizik eta Frankismoa inongo konplexurik gabe berpiztu dutenen gobernupean gauden guztionak.

7. Euskal erakunde guztiei eskatzen diegu beren elkartasun instituzionala ager dezatela Kataluniarekin eta hango herritarrekin, besteak beste, Europari eta nazioarteko instituzioei begirako mozioak onartzeko, Kataluniako herritarren eta bere eskubide zein askatasunen alde parte har dezatela.

Alternatibaren Koordinakunde Nazionala

Euskal Herrian, 2017ko urriaren 21ean

La imagen puede contener: texto

Berriak

Estarrona: «Aniztasuna defendatzen duela esan baina gero 155. artikulua aplikatzen duen alderdi batekin gobernatzen du PNVk»

Josu Estarrona Alternatibako kide eta EH Bilduko legebiltzarkideak salatu duenez, onartezina da Turismo Saileko kabinete zuzendaria Kataluniako autonomia interbenitzearen alde agertzea, lehendakariak zehaztutako Jaurlaritzaren iritzi ofizialaren aurka.

EH Bilduko legebiltzarkide Josu Estarronak Turismo, Merkataritza eta Kontsumo Saileko Kabinete zuzendari Andoni Unzalu berehala kargutik ken dezala exijitu dio Jaurlaritzari, Euskadi Irratian Konstituzio espainolaren 155. artikulua Katalunian aplikatzearen eta hango autonomia bertan behera uztearen alde agertu izanagatik. Estarronaren aburuz, 155. artikuluaren defentsa egitea ez da bateragarria Lakuan goi mailako kargu bat betetzearekin, iritzi hori lehendakariak berak gaur bertan berretsi duen Jaurlaritzaren posizio ofizialaren aurkakoa delako. Are gehiago, Lakuako bozeramailearen erantzunak arrazoia eman dio, berez, Estarronari, ezagutzera eman baitu Etika Publikorako Batzordearen ebazpen batek argi utzi duela Unzalu bezalako goi kargu batek ez duela adierazi behar Gobernuaren jarrera politikoekiko desadostasunik hedabideetan.

Estarronak salatu du Jaurlaritzako kide bat 155. artikuluaren aplikazioaren eta autonomiak interbenitzearen alde agertu izana, eta, ildo horri jarraituz, EAJri egotzi dio “PSE gobernukide izatea, nazio aniztasuna defendatzen duela esaten duen baina gero di-da batean 155. artikulua aplikatzen duen alderdi batekin gobernatzea”.

EH Bildu

Berriak

Alternatiba | Ezkerra eraldatzearen erronka

X